POMIESZCZENIA DLA DROBIU

Możliwość produkcyjne ptaków domowych zależą od:

• czynników dziedzicznych

• czynników środowiskowych

Lokalizacja fermy

Należy wziąć pod uwagę:

• odległość od zakładów drobiarskich (ubojnia, zakład wylęgowy, zakład jajczarski)

• wielkość powierzchni działki i powierzchni zabudowy:

• kierunek produkcji

• wielkość produkcji

• ilość pomieszczeń produkcyjnych, gospodarczych, administracyjnych, mieszkalnych

• odległość między budynkami 15-20 m

• wielkość budynków:

• długość 75-99 m

• szerokość 12-24 m

• wysokość 2,7 m pod okapem

Na 1000 m² możemy odchować 15-16 tys. brojlerów lub 5-6 tys. kur niosek

• ukształtowanie terenu

• nasłonecznienie budynku

• odprowadzenie wód powierzchniowych

• wpływy wiatrów

• bilans cieplny budynku

Zalecany wybór terenu płaskiego. Teren suchy, osłonięty od wiatrów wschodnich i północnych. Może być na stoku południowym o lekkim nachyleniu.

• kształt działki

• prostokąt (oś długa w linii północ-południe)

• usytuowanie ścianami szczytowymi wzdłuż osi długiej działki

• uzbrojenie terenu:

• woda

• energia elektryczna

• odprowadzenie ścieków

Nazwa budynków drobiarskich:

• w zależności od utrzymywanego gatunku (kurniki, indyczniki, kaczniki, gęśniki)

• w zależności od pełnionej funkcji

(wychowalnia, brojlernia, odchowalnia, pomieszczenia dla niosek stad zarodowych, pomieszczenia dla stad reprodukcyjnych, magazyny)

• w zależności od rodzaju fermy

• zarodowa (stado kontrolne, selekcyjne, wychowalnia)

• reprodukcyjne - stado hodowlane (wychowalnia)

• towarowe (brojlernie, kurniki dla niosek)

Cechy każdego budynku:

• szczelny

• suchy

• dobrze wentylowany

• ciepły

• łatwy w dezynfekcji

• odpowiednio wyposażony

Ferma powinna posiadać:

• agregat prądotwórczy

• punkt utylizacyjny

• ogrodzenie (brama wjazdowa, basen dezynfekcyjny)

• utwardzone drogi wewnętrzne

Konstrukcje budynków:

• monolityczne - budownictwo tradycyjne

• ściany są elementem nośnym i osłonowym

• ściany zewnętrzne są wykonane z materiałów tradycyjnych (cegła, pustak, spiorex)

• fundament ciągły

• szkieletowe

• elementem nośnym - stalowy szkielet samonośny

• ściany są tylko elementem osłonowym

• ściany są lekkie, wykonane z płyt, z warstwą izolacyjną wewnątrz

• fundamenty punktowe (co 3 m)

Konstrukcja stropodachu wentylowego:

1. papa

2. deski

3. pustka powietrzna połączona z atmosferą (przez szczelinę uchodzi wilgoć z wewnątrz pomieszczenia)

4. warstwa ocieplająca (wełna mineralna)

5. płyta pilśniowa

Konstrukcja posadzki:

1. warstwa izolująca od wilgoci gruntowej (glina, iły)

2. warstwa ceramiczno-ocieplająca (gruz ceglany, żwir)

3. warstwa wyrównawcza (cienka warstwa betonu)

4. posadzka właściwa (warstwa mocnego betonu dokładnie wyrównana z lekkim spadkiem)

Wyposażenie pomieszczeń

• Urządzenia grzewcze

• centralne ogrzewanie

• ogrzewanie punktowe

• piece węglowe, koksowe, brykietowe, trocinowe

• gazowe (propan), elektryczne

• agregaty ogrzewcze (olej napędowy) - nadmuch

• dodatkowe źródła ciepła - sztuczne kwoki

• Przyjęty system ogrzewania decyduje o systemie wentylacji

• przy ogrzewaniu centralnym - wentylacja pionowa

Wentylatory wyciągowe w stropie budynku, a kanały nawiewne w ścianach bocznych

• przy ogrzewaniu nawiewnym - wentylacja poprzeczna

Wentylatory w ścianach bocznych budynku, a po przeciwnej stronie kanały nawiewne

• Sprzęt do karmienia

• Tacki 0,25m²/100 szt. piskląt

• Karmidła podłużne - 1 - 1,5m (system ekstensywny, półintensywny - pasze wilgotne)

• Karmidła cylindryczne (półautomaty-15 i 21 kg) - pasza sucha, sypka, granulowana

1 półautomat/ 30 ku niosek lub 65 kurcząt brojlerów

• Urządzenia do samoczynnego zadawania paszy

system rurowo- tubusowy - 300 - 600 kg

na 1 karmidło 30 kur niosek, 40 kurcząt brojlerów

system Augermatic (brak tubusów) - 450 kg

system pełzakowy - 10 -18 m/min

na 1 m 20-25 kur niosek, 40-50 kurcząt brojlerów

• Sprzęt do pojenia

• Poidła samoczynne odwracalne do 2 tygodnia życia

4,5l/70szt. przez 2 pierwsze dni temp.16-20°C

0,5l/1kurę, 0,3l/1kurczę

• Poidła automatyczne okrągłe - 1/75 kur

• Poidła automatyczne podłużne (2 m) - 1/120 kur

• Poidła kropelkowe - 70 - 80 ml/min

• Poidła kropelkowe - 20 - 25 ml/min

• Sprzęt do zbioru jaj

kury indyki

• Gniazda zatrzaskowe 2-3 2

• Gniazda otwarte 5-6 3

• Gniazda zespołowe (otwarte) 1m² gniazda/50-60 kur

• Sprzęt pomocniczy

• Klatki do przewozu

• Siatki do wyłapywania ptaków

• Płotki do odgradzania ptaków

Dezynfekcja budynków

Zadaniem dezynfekcji jest:

• zapobieganie zakażeniom wirusowym, bakteryjnym i grzybiczym ptaków

• zapewnienie właściwego stanu sanitarnego pomieszczeń

Rodzaje dezynfekcji:

• fizyczna

światło UV, zmiany temperatury lub pH

• chemiczna

środki dezynfekcyjne

Dobry środek dezynfekcyjny powinien odznaczać się:

• dostateczna siłą bójczą dla drobnoustrojów

• nie powodować powstawania oporności niszczonych zarazków

• nietoksycznością dla ludzi i zwierząt

• działać skutecznie

• dobra rozpuszczalnością

• biodegradalnością i przyjaznością dla środowiska

• łatwością w użyciu

• niską ceną

Dokonując wyboru środka dezynfekcyjnego należy uwzględnić:

• cel samego zabiegu

• rodzaj drobnoustroju i oporność zarazka, na który działamy

• zakres prac dezynfekcyjnych (cały obiekt, jego część, wyposażenie),

• wpływ roztworów roboczych na zwierzęta

• wpływ roztworów roboczych na odkażane powierzchnie i przedmioty (korozja, udzielanie zapach, barwienie)

Najważniejszym kryterium - spektrum działania substancji czynnych zawartych w preparacie !!!

Wynik dezynfekcji zależy od:

• doboru właściwych stężeń roboczych

• temperatury zastosowanego roztworu

• ilości preparatu zużytego na jednostkę powierzchni

• czasu działania preparatu

• sposobu zastosowania (nanoszenia)

• właściwości odkażanego środowiska

Najczęstsze przyczyny małej skuteczności dezynfekcji:

• zbyt twarda woda obniżająca efektywność preparatów

• zbyt długie i nieodpowiednie przechowywanie roztworów

• łączenie preparatów myjących i dezynfekcyjnych

Preparaty dezynfekcyjne:

Agrigerm 200; Seprivit; Agrobactel; Jodosol; Aldekol; Virkon; CID-20; Steridial W; Acto Destan; Viro CID; CID-clean; Venno Vet; Formaster; Stalosan F; Tek - Trol; TH 4+; Halamid; Rapicid; Omnisept

W obecności zwierząt:

Agrobactel, CID-clean, Virkon, Rapicid, Stalosan F

W czyszczeniu i dezynfekcji linii wodnej i wody: Aqua clean, Cid clean

Przygotowanie budynku do wstawienia piskląt

• usunięcie obornika i wyczyszczenie pomieszczenia wraz z urządzeniami technologicznymi

• umycie gorąca wodą z detergentem przy użyciu urządzeń wysokociśnieniowych

• spłukanie czysta wodą

• osuszenie

• zlewanie lub opryskiwanie roztworem roboczym przy użyciu urządzeń wysokociśnieniowych (I etap)

• równoczesna dezynfekcja placów, dróg na fermie, silosów

• pozostawienie w spoczynku przez co najmniej 7 dni

• założenie ściółki, ustawienie mat dezynfekcyjnych

• zamgławianie (II etap)- po zamontowaniu sprzętu technologicznego na około 24 godziny przed zasiedleniem budynku

Przygotowanie pomieszczenia przed wprowadzeniem piskląt

• po dezynfekcji budynek powinien pozostać pusty przez kilkanaście dni, aby środki dezynfekcyjne mogły skutecznie zadziałać, a pomieszczenia i sprzęt dokładnie wyschnąć

• posadzkę należy wyłożyć czystą, suchą ściółką, wolną od grzybów, pleśni i pestycydów, o grubości 8-12 cm

• ponownie zdezynfekować całe pomieszczenie po ułożeniu ściółki i zamontowaniu wszystkich urządzeń i sprzętu dla ptaków

• ogrzewanie hali należy rozpocząć 24 godziny przed wstawieniem piskląt

• paszę i wodę należy podać tuż przed przybyciem piskląt (w wysokiej temp. jakość paszy ulega szybko obniżeniu, a ciepłą wodę ptaki niechętnie piją)

Wychów

• długość okresu wychowu jest różna w zależności od kierunku użytkowania i rodzaju utrzymywanego stada (reprodukcyjne lub towarowe)

• stada towarowe kur nieśnych - 19-22 tyg.

• stada reprodukcyjne kur nieśnych - 20-22 tyg.

• stada reprodukcyjne kur mięsnych - 23-24 tyg.

• celem wychowu jest przygotowanie ptaków do produkcji

• podstawowym warunkiem dobrego przygotowania jest uzyskanie w momencie rozpoczęcia nieśności ściśle określonej masy ciała

• INSTRUKCJA PROWADZENIA STADA - w kolejnych tygodniach wychowu podana jest masa ciała

Wychów

• Temperatura

• 1 tydz. - 35-33 °C,

• 2 tydz. - 33-31 °C,

• 3 tydz. - 31-29 °C,

• od 6 tyg. - 20-18 °C,

• Wilgotność

• 60-70%

• Wentylacja

• latem - 0,6 m/s; 4,5-8,0 m3/kg/h,

• zimą - 0,2 m/s; 1,8-3,6 m3/kg/h

• Obsada

• do 6 tyg. 20-18 szt./m²

• 7 - 18 tydz. - 10 szt./m²

• od 18 tyg. - 6 szt./m²

• Stężenie szkodliwych gazów

• CO2 - 0,2 - 0,3%,

• NH3 - 0,0026 %,

• N2S - 0,0010 %

Ochrona Biologiczna

• Należy:

• stosować zasadę „WSZYSTKO PEŁNE - WSZYSTKO PUSTE”,

• czyścić, myć i dezynfekować całe pomieszczenie 1-2 razy do roku

• usuwać natychmiast ptaki padłe

• chronić ptaki przed innymi ptakami dzikimi lub wodnymi

• Nie należy:

• wprowadzać do obiektu inwentarskiego brudnego sprzętu

• utrzymywać ptaki w różnym wieku

• „mieszać” ptaki amatorskie (ozdobne) z ptakami użytkowymi

• odwiedzać innych budynków inwentarskich w sąsiedztwie

ODCHÓW BROJLERÓW

Opiera się na 3 podstawowych zasadach, zgodnie z którymi należy:

1. Posiadać kurczęta które spełniają wszystkie warunki jakich oczekuje się od kurcząt brojlerów (typu mięsnego)

2. Żywienie ptaków - stosuje się system „do woli” (pasze pełnoporcjowe)

3. Utrzymywać brojlery w pomieszczeniach gwarantujących im normalne warunki środowiskowe

Kurczęta brojlery charakteryzuje:

1. szybkie tempo wzrostu

2. dobre wykorzystanie paszy i niskie jej zużycie na 1 kg przyrostu

3. doskonałe umięśnienie klatki piersiowej i ud

4. biała barwa upierzenia i biała lub żółta skóra

5. szybkie opierzanie

6. duża wydajność rzeźna

7. małe otłuszczenie, smaczne mięso

Szybkie tempo wzrostu pozwala na:

• osiągnięcie we wczesnym wieku dużej masy ciała

• szybciej rosnące kurczęta lepiej wykorzystują pasze, zwłaszcza białko

• stado jest lepiej wyrównane

• najintensywniejsze tempo wzrostu mają brojlery między 1 a 4 tyg. życia

• produkcja kurcząt brojlerów trwa zazwyczaj od 6-7 tyg. życia, w tym czasie powinny uzyskać masę 2,2 kg (biorąc pod uwagę okres 6-7 tyg. można uzyskać 7-8 cykli produkcyjnych w ciągu roku)

Zużycie paszy

• niskie, nie przekraczające 2 kg paszy na 1 kg przyrostu

• koszt paszy - około 70% nakładów ponoszonych na produkcję

• małe zużycie paszy jest możliwe gdy kurczęta ją dobrze wykorzystują

• mieszanka granulowana - oszczędność w zużyciu paszy o ok. 0,5 kg w porównaniu z mieszanką miałką

• utrzymanie w klatkach - mniej ruchu, zużywają mniej mieszanki w porównaniu z chowem ściółkowym

Budowa ciała

• najwartościowsze mięśnie:

• mięśnie piersiowe - 25% całego umięśnienia

• mięśnie ud i podudzi - 25% całego umięśnienia

• szybciej rosnące brojlery mają więcej mięśni niż wolniej rosnące

Szybkość opierzania

• brojlery w wieku 42 dni muszą mieć w pełni wykształcone pióra

• genetycznie utrwalana cecha szybkiego opierzania

• braki w opierzaniu mogą być spowodowane:

• nadmierne zagęszczenie

• zła wentylacja pomieszczeń

• pasza uboga w aminokwasy egzogenne i witaminy

• obecność mikotoksyn w paszy i ściółce

Prawidłowe upierzenie

• chroni kurczęta przede wszystkim od wzajemnego dziobania

• są bardziej odporne na choroby

• są łatwiejsze w odchowie

• w mniejszym stopniu reagują na warunki środowiskowe

• konieczne przy sprzedaży kurcząt w rzeźni

Biała barwa upierzenia, biała lub żółta skóra

• po białym upierzeniu nie pozostają ślady pigmentu

• intensywność zabarwienia skóry u kurcząt o genetycznie uwarunkowanej żółtej barwie skóry zależy od składu mieszanki pełnoporcjowej

• jeżeli barwa skóry jest genetycznie biała, żywienie nie ma wpływu

Wydajność rzeźna

masa tuszki patroszonej

wydajność rzeźna = ·100%

masa przed ubojem

Na wydajność rzeźną oraz skład tuszki mają wpływ:

• masa ciała kurcząt (umięśnienie klatki piersiowej , ud i podudzi)

• pochodzenie kurcząt

• wiek

• płeć

• żywienie

• warunki chowu

• technika uboju Najniższą wydajność rzeźną mają strusie, najwyższą perlice. Wydajność rzeźna kurcząt

• samców 71%

• samic 72%

Masa ciała przed ubojem

100%

podroby jadalne tuszka patroszona odpady

4% 70-71% 25%

skóra mięśnie kości

+ tłuszcz

16% 41-42% 13%

Jakość tuszki

otłuszczenie kurcząt jest zjawiskiem negatywnym (niewłaściwe wykorzystanie paszy, zawartego w niej białka i energii)

otłuszczenie jest cechą uwarunkowaną genetycznie, można je zmniejszyć głównie przez prawidłową selekcję

mięso nie może mieć posmaku rybiego, niekorzystny wpływ na smak mięsa ma śruta rzepakowa odmiany Canova, tłuszcze z zakładów utylizacyjnych, tłuszcze gastronomiczne, cukiernicze

niedopuszczalne jest stosowanie hormonów, antybiotyków, pasza nie może być skażona metalami ciężkimi, pestycydami, mikotoksynami

Klasyfikacja brojlerów

Wyróżniamy dwie klasy brojlerów, a co się z tym wiąże każda z nich spełnia określone warunki.

Ocenia się je pod kątem:

masy

umięśnienia

budowy kośćca

opierzenia

Jeżeli kurcząt nie można zakwalifikować do żadnej z tych klas wówczas brakuje się je

Wady dyskwalifikujące kurczęta:

• odgnioty na piersi (pęcherze piersiowe)

• najczęściej u brojlerów chowanych w klatkach lub na zeskorupionej ściółce, o zwiększonej wilgotności

• odgniot ma kształt owalny (długość 8 cm, szerokość 3 cm), wypełniony płynem surowiczym

• występowanie pęcherzy jest zależne od stopnia opierzenia klatki piersiowej i od płci kurcząt

• schorzenia nóg

• najczęściej u brojlerów utrzymywanych w klatkach

• u niewłaściwie żywionych, niedobór manganu, choliny, niacyny, cynku, biotyny, kwasu foliowego

• do schorzeń nóg należą perosis i tybial dyschondroplasia, czyli tzw. słabość nóg; kurczęta nie chodzą, opieraja się mostkiem o podłoże, widoczne jest silne zgrubienie stawów skokowych i dośrodkowe przemieszczenie ścięgna Achillesa

• złamania kończyn

• brutalne obchodzenie się z kurczętami w czasie załadunku do skrzynek i wyładunku w rzeźni

• złamaniu towarzyszy krwawy wylew

• stłuczenia mięśni

• powstają gdy kurczęta uderzają o metalowe karmidła lub poidła oraz podczas nieostrożnego załadowywania do skrzynek

• stłuczona tkanka mięśniowa jest bardzo silnie narażona na zakażenia bakteryjne - dyskwalifikacja

• braki w upierzeniu

• kurczęta o niedojrzałym upierzeniu („pałkach”) nie mogą być zaliczone do I klasy jakościowej

SDS - syndrom nagłej śmierci - padają ciężkie brojlery w wieku 3-4 tygodni, przede wszystkim koguty; padają przewracając się na grzbiet

Warunki mikroklimatyczne w odchowie brojlerów

• bardzo istotny element pozwalający na uzyskanie brojlerów cechujących się odpowiednią jakością i standardem

• do najważniejszych z nich należą:

1. wilgotność

2. oświetlenie

3. wentylacja

4. temperatura

5. żywienie

Wentylacja - zaleca się grawitacyjno-mechaniczną lub mechaniczną; wymiana powietrza - 3,7 m³/h/kg mc Oświetlenie - stosuje się programy świetlne Obsada ptaków - 15-20 szt/m² (25-40 kg/m²)

Żywienie:

• zalecanym systemem żywienia jest system ad libitum (do woli), oparty na nieograniczonym dostępie do paszy, głównie mieszanki pełnoporcjowe

• na początku odchowu powinna zawierać więcej białka a mniej energii, później - odwrotnie

• stosuje się 3 mieszanki

• starter (kruszonki) - na samym początku odchowu

• grower (granulat) - w środku odchowu

• finiszer (granulat) - na końcu odchowu

Koszty produkcji:

• 75% pasza

• 9% eksploatacja i amortyzacja budynku

• 5% pisklęta

• 4% robocizna

• 9% pozostałe koszty

Opłacalność produkcji zależy od:

• wartości genetycznej i jakości piskląt

• wyposażenia pomieszczeń i warunków mikroklimatycznych

• żywienia i pasz

• nośników energii

• oprocentowania produkcji

• ceny zbytku żywca

• klasyfikacji tuszek w rzeźni

• termin płatności za żywiec

Efektywność odchowu brojlerów określa się za pomocą europejskiego wskaźnika wydajności EWW

x · p

EWW = · 100%

t · a

x - średnia masa brojlerów [kg]

p - przeżywalność, liczba odchowanych kurcząt w % (po uwzględnieniu padnięć i brakowań)

t - liczba dni odchowu

a - zużycie paszy na 1 kg przyrostu [kg]

EWW = 220 → odchów efektywny w teorii

EWW = 200 → odchów efektywny w praktyce

PRODUKCJA JAJ KONSUMPCYJNYCH

Ostatni okres wychowu kur niosek to 2-3 tygodnie przed wejściem w nieśność. Dochodzi w tym czasie do zmian wielkości jajników (z 5 na 60 g) oraz długości jajowodu (z 15 na 70 cm). W jamach szpikowych kości długich odkładane są rezerwy wapnia do budowy pierwszych skorup. Także wygląd zewnętrzny kurek ulega zmianie:

• powiększenie dzwonków i grzebienia

• przybierają one intensywnie czerwone zabarwienie

• powiększa się objętość jamy brzusznej

• kości łonowe stają się bardziej elastyczne, zwiększa się rozstęp między nimi

• kloaka powiększa się i rozpulchnia

Nieśność rozpoczyna się w 18-20 tyg. życia.

Gdy uzyskujemy jaja od 10% niosek jest to moment osiągnięcia dojrzałości płciowej przez stado.

Warunki środowiskowe:

• budynki - bez wybiegów, bez okien, 1000 m² powierzchni produkcyjnej

• system podłogowy lub klatkowo-bateryjny

• temperatura 16-18°C

• wentylacja grawitacyjno mechaniczna

zima 1,5-2 m³/h/kg m.c. 0,3-0,5 m/s

lato 4-6 m³/h/kg m.c. 1,5 m/s

• wilgotność 65-75%

• oświetlenie - programy świetlne

System chowu:

• chów na ściółce na 1 m² od 6-6,5 szt.

• chów rusztowo-ściołowy

• możliwość zwiększenia obsady

• odizolowani od ściółki, niższe upadki

• łatwość czyszczenia i dezynfekcji

• wielokrotne wykorzystanie rusztu lub siatki

• pomiot bez zanieczyszczeń

• baterie

• wyższa produkcja jaj

• wyższa masa jaj

• wymagana jest grubsza skorupa jaj

• mniejszy o 14% koszt produkcji jaj

• mniejsze zużycie paszy na 1 kg masy ciała

• mniejsze zużycie paszy na produkcję 1 jaja (140-160g)

• większa obsada na 1 m²

• jednokondygnacyjne - Flat-Deck - 8-10 szt.

• kaskadowe - kalifornijskie - 10-12 szt.

• kaskadowe zmodyfikowane przez włoską firmę Facco i Valli - 16-18 szt.

• baterie 3-kondygnacyjne - 18 szt.

• całkowite wyeliminowanie ściółki

• obniżenie kosztów robocizny, ogrzewania, dezynfekcji

Klatki udoskonalone:

• 750 cm² na kurę z czego 600 cm² powierzchni użytkowej

• nachylenie podłogi nie większe niż 14% (8°)

• wysokość klatki co najmniej 45 cm

• minimalna powierzchnia klatki 2000 cm²

• 15 cm grzędy na kurę

• 12 cm korytka paszowego na kurę

• 2 poidełka smoczkowe w klatkę

• mechanizm do ścierania pazurów

Wskaźniki produkcyjne decydujące o wyniku ekonomicznym:

• obsada / m²

ściółka 6-6,5 szt.

klatka 8-24 szt.

• zużycie paszy

ściółka 170-210 g/jajo (pasza sypka)

klatka 140-160 g/jajo (pasza granulowana)

• produkcja nieśna (od jednej nioski)

średnio 310-320 jaj

59% nieśności - do 2-3 tyg. od zniesienia pierwszego jaja

• upadki i brakowanie zdrowotne

miesięcznie 0,3-0,6 %

• jakość jaj

nie więcej niż 1,5-2% stłuczek

wyklucza się brudne jaja

• okres użytkowania

12-15 miesięcy (do 5-60% nieśności)

Genetyczne uwarunkowanie produkcji jaj

• szybkość dojrzewania płciowego

jest to wiek, w którym kura znosi pierwsze jajo; jest to cecha dość zmienna i wpływają na nią czynniki środowiskowe, przede wszystkim długość dnia w okresie wychowu; kury jako gatunek dojrzewają ok. 20 tygodnia życia, a kury nieśne lekkie mogą dojrzewać już w 18 tyg. życia

• intensywność nieśności

zależy od rytmu znoszenia jaj; nioski znoszą jaja w charakterystycznym, osobniczym rytmie; na rytm składają się serie jaj znoszonych codziennie i przerwy w znoszeniu jaj następujące między seriami; im więcej jaj w serii a przerwy między seriami krótsze, tym większa jest intensywność nieśności i kura jest lepszą nioską

• wytrwałość nieśności

związana z terminem naturalnego przepierzania się niosek, czyli wymianą upierzenia pod koniec pierwszego roku produkcji; w czasie pierzenia kury przerywają nieśność, więc z punktu widzenia wysokości produkcji, najcenniejsze są te nioski, które pierzenie rozpoczynają w możliwie późnym wieku, czyli po upływie 315 dni od daty zniesienia pierwszego jaja (65 tyg życia)

Chcąc wprowadzić stado w II okres produkcji można wymusić przepierzenie; są dwie metody:

• zootechniczna - trwa 8-10 tyg., wywołuje się stres żywieniowy poprzez ograniczenie dostępu do paszy i wody oraz rozregulowanie dnia świetlnego

• chemiczna - działamy środkami chemicznymi, np. tlenek cynku

Po przepierzeniu ptaki wchodzą w II cykl produkcji, trwa on 25-35 tyg, w porównaniu z I cyklem produkcyjnym nieśność jest niższa ale masa jaj wyższa

Wymagania jakościowe w stosunku do jaj spożywczych

CECHA	WYMAGANIA
		KLASA A	KLASA B
Skorupa	o normalnym kształcie, nieuszkodzona, niemyta, nieczyszczona	nieuszkodzona, dopuszcza się zniekształconą i zabrudzoną
Komora powietrzna	o wysokości nieprzekraczającej 6 mm, nieruchoma; w jajach oznaczonych jako EXTRA o wysokości nieprzekraczającej 4 mm	o wysokości nieprzekraczającej 9 mm; dopuszcza się ruchomą, z zatoką do ^½ długości jaja
Białko	przejrzyste, gęste, bez ciał obcych	przejrzyste, dopuszcza się nieco rozrzedzone, bez ciał obcych
Żółtko	słabo widoczne, kuliste, przy obracaniu jajem słabo ruchliwe, powracające do centralnego położenia, bez ciał obcych	widoczne, dopuszcza się lekko spłaszczone, przy obracaniu jajem ruchliwe, bez ciał obcych
Tarczka zarodkowa	niewidoczna	niewidoczna
Zapach	swoisty, bez obcego zapachu
Przeznaczenie	konsumpcja	przetwórstwo

Oznakowanie opakowania

widoczna data przydatności do spożycia

znakowanie w momencie pakowania jaj, nazwa, adres i numer zakładu pakowania (PL-XXXXX)

liczba zapakowanych jaj

klasa jakościowa

sposób chowu (jaja z wolnego wybiegu - 1, ze ściółki - 2, z chowu klatkowego - 3)

klasa wagowa

Kategorie wagowe jaj spożywczych

bardzo duże XL 73 g i więcej

duże L poniżej 73 do 63 g

średnie M poniżej 63 do 53 g

małe S poniżej 53 do 48 g

Oznakowanie jaj

Kod producenta wraz z krajem pochodzenia oraz sposobem chowu - 3-PL44444 (jaja z Polski, z chowu klatkowego, numer weterynaryjny)

9

---