1. ROLA BANKÓW W GOSP. NAR.
I Udział w kreacji pieniądza- w syst. bankowym następuje zarówno przez bc, jak i pozostałe banki kom. Emisja pien. w gosp polega na jego wprowadzeniu i wycofaniu z obiegu zarówno przez bc, jak i banki kom. A) pien. gotówkowy- jest pieniądzem banku cen. i jednocześnie zobowiązaniem tego banku. Emisja pien. gotów. obejmuje zarówno nadanie znakom pieniężnym wprowadzanym do obiegu charakteru prawnego środka zwalniania z zobowiązań, jak i wypłatę z bc znaków pien. o wzorach i wartościach nomin. okresl. przez prawo. Pien. gotów. wyst w obiegu w postaci banknotów i bilonów. B) pien. bezgotów. (bankowy, depozytowy, wkładowy, żyrowy)- jest pochodnym pieniądza banku cen. Gdy pien. gotów. trafia do banków w formie wkładów, wówczas staje się podstawą kredytowej kreacji pien. bankowego. Kreacja pien. bank. polega na wprowadz. i wycof. jego z obiegu gł. za pomocą udzielanych kredytów. Udzielane z przyjętych depozytów kredyty powodują zmiany ilości pien. w obiegu. Kreacja pien. żyrowego może następować zarówno w bc, jak i w bankach kom.
II Udział w społecznym podziale pracy- polega na przejmowaniu przez banki w gospodarkach o rozwiniętym podziale pracy szeregu czynności finans. od przedsiębiorstw i gospodarstw bankowych. Banki przede wszystkim przyjmują wkłady i udzielają kred., co sprawia, że przeds. i gosp domowe nie muszą szukać kredytobiorcy czy kredytodawcy. Banki przejmują także szereg czynności w zakresie obrotu płatniczego i obrotu papierami wart.
III Dokonywanie alokacji i transformacji środków- pośrednictwo w doprowadzaniu do wzajemnego uzgadniania struktur podaży i popytu w zakresie wielkości środków pieniężnych, terminu informacji i ryzyka
IV Udział w dokonywaniu płatności- poprzez realiz. płatności w imieniu i na rach. klientów. W rozw. gosp. zarówno przedsiębiorstwa, jak i gosp dom codziennie dokonują zapłaty za dobra i usługi. Banki pełniąc w gosp funkcję rozliczeniową kształtują zasady, organizują i kontrolują rozliczenia pieniężne. Jakość tych rozliczeń wpływa na efektywność funkcjon. całej gosp.
2. FUNKCJE BANKÓW JAKO POŚR. FIN.
- pośrednictwo w zawieraniu transakcji finans. między pierwotnymi a pośrednimi biorcami i dawcami środków pien. (pośrednictwo); - informowanie potencjalnych dawców środków pien. o istnieniu biorców środków lub form inwestycji (informowanie); - przejmowanie określonych rodzajów ryzyka, które jest związ. z roszczeniami wynikającymi z różnych form inwestowania pieniędzy (przejmowanie ryzyka); - redukcja kosztów
3. BANK JAKO INST ZAUF PUBL
Bankom nadaje się cechę instytucji zauf publ przez to, że bank ma szczególne znaczenie w gosp oraz przyjmuje środki od całego społ i nimi dysponuje.
Cechy inst zauf publ:
- dysponowanie środkami przyjętymi od klientów; - znaczenie banków w prawnym funkcjon. gosp; - jednostka świadcząca usługi publiczne; - ryzyko bankowe- ryzykiem całego społ; - zapewnienie przez państwo stabilności o ograniczenie ryzyka w działalności bank.
Doktryny: - „zbyt duży, żeby upaść” (too big to fail TBTF); - „zbyt ważny, żeby upaść” (too important to fail TITF)
Doktryny te przyczyniają się do ratowania nieefektywnych banków z różnych względów. Doktryny te sugerują, że jeżeli bank jest wystarczająco duży lub o kluczowym znaczeniu dla gosp, to otrzyma pomoc finans aby powstrzymać go od upadku, a zatem wszystkie zobowiązania depozytowe zostaną pokryte.
4. ISTOTA SYST BANK I CZYNNIKI WPŁYW NA JEGO UKSZTAŁT
System bankowy to ogół banków w danym kraju, a także cele, procedury, reguły wg których wykonują one działalność oraz wzajemne więzi wyst między bankami. O syst bank można mówić dopiero wtedy, gdy istnieje wielopoziomowy układ złożony z bc i banków kom. Dwupoziomowość syst bank jest rezultatem długotrwałej ewolucji.
Funkcje syst bank: *stworzenie mechanizmów gromadzenia środków i ich inwestowania, *zapewnienie możliwość dokonywania płatności między podmiotami gosp i transferu środków, *zapewnienie rozwiązań w zarządz. ryzykiem bankowym, *stworzenie warunków do transformacji środków pien., *zapewnienie odpowiednich informacji cenowej o produktach bankowych. Na syst. bank. składają się: bc, banki kom, parabanki
Czynniki kształt syst bank: *porządek społeczny i ekonom, w tym prawo, *struktura i wielkość popytu na usługi bankowe, *regulacje prawne działaln. bank., *skłonność banków do innowacji.
5. DWUPOZIOMOWOŚĆ SYST BANK
I poziom- bc, II poziom- różnorodne b. kom i inne instyt uprawnione do prowadzenia działaln bank. Poziom ten wiąże się z różnymi celami i metodami prowadzenia działaln bank. Syst dwupoz. powstał wraz z wyodrębnieniem funkcji emisyjnej. Dwupoziomowość systemu bankowego jest rezultatem długotrwałej ewolucji. Na kształt syst bank wpłynęło również oddzielenie banków depozytowo-kredytowych od działaln na rynkach kapitałowych, czyli w dziedzinie emisji i obrotu papierami wart, a więc bankowości inwestycyjnej.
6. KONKURENCJA NA RYNKU USŁUG BANK
Banki nie mogą zbyt silnie konkurować, by powodować usunięcia banku z rynku. Celem konkur jest zajęcie odpowiedniego miejsca w rynku. Wykształciły się 2 teorie konkurencji:
Teoria konkurencji doskonałej - zakłada, że im więcej jest banków oraz im bardziej rozproszeni są ich klienci, tym bardziej rynek zbliża się do ideału wolnej konkurencji. Cena powstająca na rynku jest do zaakceptowania zarówno przez kredytobiorców, jak i deponentów.
Teoria konkurencji zdolnej do działania - zgodnie z którą klienci nie poszukują najlepszych rozwiązań, ale jedynie rozwiązań ich satysfakcjonujących. Nie ilość, a jakość banków decyduje o tym czy istnieją warunki do konkurencyjności jakością, innowacjami, ceną i innymi elementami usług finansowych.
7. RODZAJE BANKÓW W GOSP NAR
W gospodarce światowej brak jednolitych systemów bank. Systemy poszczególnych krajów różnią się między sobą. Istnieją natomiast zjawiska wspólne dla prawie wszystkich systemów. Zaliczyć można do nich: *istnienie banków centr; *istnienie b kom; *istnienie licznych instytucji parabankowych. BC- jest to bank państwowy, który spełnia funkcje: banku emisyjnego, banku banków i banku gospodarki narodowej. Jest regulatorem obiegu pieniężnego w kraju i równowagi bilansu płatniczego, oraz bankierem państwa w zakresie obsługi długu państwowego oraz kasowej obsługi budżetu. B kom- świadczą różnorodne usługi finans, których zakres określony jest przez specyfikę ich działalności i dążą do maksymalizacji wyników finans. B uniwersalne- dokonują wszystkich czynności bankowych, czyli łączą transakcje depozytowo-kredytowe z obrotem papierami wart i emisją tych papierów. B uniwers stwarza następujące możliwości: *pozwala na korzystanie z różnych usług w jednym miejscu; *jest lepszym doradcą, bo wszechstronnie zna klienta; *pozwala na mniejsze zaangażowanie środków finans, bowiem klient nie musi utrzymywać ich w kilku, lecz tylko w jednym banku; *jest bankiem bardziej elastycznym cenowo (prowizje, oprocentowanie); *skuteczniej gromadzi zasoby pieniężne i sprawniej dokonuje ich transformacji. B specjalne- są to banki, które mają specjalny charakter pod względem zakresu i formy działania albo rodzaju klienteli. Specjalizacja może też wyst pod względem terytorialnym (banki regionalne i ogólnokrajowe), a także branżowym (banki rolne, budowlane czy handlu zagranicznego). B specjalnymi są przede wszystkim b inwestycyjne, które odgrywają coraz większą rolę w światowym systemie finansowym. B hipoteczne- są to instyt wyspecjalizowane w udzielaniu kredytów hipotecznych oraz refinansowaniu tej działalności specjalnymi papierami wart, zwanymi listami zastawnymi. B spółdzielcze- nazywane bankami ludowymi, SKOK, czy też spółdzielczymi towarzystwami kredytowymi. B spółdzielcze powstały jako instyt mające na celu przeciwdziałanie wielkokapitalistycznej konkurencji i solidarną obronę interesów drobnych producentów. Holding bankowy - jest to korporacja, która jest posiadaczem akcji jednego lub więcej banków. Holding mogą tworzyć same banki, jak również z przedsiębiorstwami niebankowymi. Holdingi z jednej strony ograniczają konkurencję, co powoduje zwyżki opłat, zaś z drugiej strony, organizacje te są bardziej efektywne i mają szerszy wachlarz usług.. Parabanki -to jednostki świadczące usługi podobne do bankowych oraz różnego rodzaju specjalistyczne instyt finans. Parabanki obejmują instyt działające na podstawie przepisów szczególnych wobec prawa bankowego i nie są objęte nadzorem, jak i nie poddawane są procedurze licencjonowania.
8.BANKI INWESTYCYJNE.
B inwest - związane są z bezpośrednim transferem oszczędności na rynek pieniężny i kapitałowy. Podst ich zadaniem jest organizacja przepływu kapitałów od podmiotów posiadających jego nadwyżki do tych, którzy zgłaszają zapotrzebowanie w celu inwestycyjnego ich wykorzystania. Umiejętność znalezienia jak najlepszej relacji ryzyko-dochód, zarówno dla posiadaczy, jak i potrzebujących kapitału, uważa się za „wartość dodaną” wnoszoną przez banki inwestycyjne w procesie przepływu kapitału. Klientem banku inwestycyjnego jest firma, samorząd, fundusz lub rząd, który chce pozyskać kapitał z rynku publicznego i potrzebuje do tego pośrednika, będącego jednocześnie gwarantem i doradcą. Do tego dochodzi szereg usług takich jak pomoc w fuzjach i przejęciach, restrukturyzacja, obrona przed wrogim przejęciem, a także bardzo często cały zakres usług maklerskich i zarządzania aktywami, analityka i doradztwo strategiczne.
9. PODST ZADANIA B HIPOTECZNYCH
Podst zadaniami b hipotecznych są: udzielanie kredytów zabezpieczonych hipoteką; udzielanie kred nie zabezpieczonych hipoteką jeżeli kredytobiorcą gwarantem lub poręczycielem spłaty kredytu wraz z odsetkami są Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego, NBP, Europejski Bank Centralny, rządy lub banki państw członkowskich URE, Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju; nabywanie wierzytelności innych banków z tytułu udzielonych przez nie kredytów zabezpieczonych hipoteką oraz wierzytelności z tytułu kredytów udzielonych podmiotom bądź przez nie zabezpieczonych; emitowanie hipotecznych listów zastawnych i publicznych listów zastawnych. Poza tymi czynnościami b hipoteczne mogą wykonywać inne czynności wymienione w ustawie.
10. BC I JEGO FUNKCJE
W systemie bankowym BC spełnia szczególne zadania związane z emisją pieniądza oraz formułowaniem i realizacją polityki pieniężnej. FUNKCJE BC: 1)f. emisyjna- polega na emisji znaków pieniężnych (banknotów i monet) oraz centralnego pieniądza rezerwowego. BC jest odpowiedzialny za organizację obiegu pieniężnego i regulację podaży pieniądza; 2)f. banku banków- polega na tym, że BC jest bankiem dla wszystkich b komercyjnych i wykonuje na ich rzecz przede wszystkim takie zadania jak: *organizowanie i współuczestniczenie w systemie rozliczeń pieniężnych poprzez określanie form i zasad rozliczeń, a także prowadzenie rachunków; *udzielanie kredytów bankom komercyjnym; *regulowanie płynności sektora bankowego i potencjału kredytowego banków; *nadzorowanie b komercyjnych poprzez udzielanie licencji na prowadzenie działaln bankj; 3)f. banku państwa- polega na tworzeniu i realizacji polityki pieniężnej oraz organizowaniu i czuwaniu nad sprawnym przebiegiem rozliczeń pieniężnych w całym syst bank. Podstawowe czynności BC w tym zakresie to przede wszystkim: *sterowanie polityką pieniężną w kraju; *prowadzenie rachunków jednostek budżetowych; *obsługa emisji papierów wart emitowanych przez rząd; *utrzymywanie i zarządzanie rezerwami dewizowymi kraju oraz kształt kursu walutowego i polityki dewizowej państwa.
11. STOPY PROC BC I REFINANSOWANIE B KOMERCYJNYCH
Stopy procentowe BC- są instrumentem pol pieniężnej o charakterze jakościowym i pośrednim, gdyż banki w sposób samodzielny kształtują wysokość oprocentowania zarówno depozytów, jak i kredytów. Podst stopy proce BC: *stopa redyskontowa - określa wielkość oprocent kredytu redyskontowego. Udzielenie kredytu redyskont odbywa się poprzez przyjęcie przez bc uprzednio zdyskontowanych przez b kom weksli od swoich klientów. B kom przyjmują weksle do dyskonta od przedsiębiorstw i mogą je przed terminem płatności przedstawić do redyskonta w bc. W ten sposób banki odzyskują środki przekazane swoim klientom, płacąc jednocześnie bankowi cen odsetki według stopy redyskont za okres, który jeszcze pozostaje do dnia płatności weksla; *stopa depozytowa - jest stopą oprocent depozytów, oferowana przez bc bankom kom; *stopa lombardowa - określa wielkość oprocent kredytu lombardowego. Kredyt lombard udzielany jest pod zastaw papierów wart, głównie skarbowych. Zastawem mogą być również weksle przedsiębiorstw, o ile bank nie korzysta na ich podstawie z kredytu redyskont. Cechą charakterystyczną tego kredytu jest duża jego elastyczność, bowiem można go w każdym czasie zaciągnąć oraz spłacić. Banki korzystają z tej formy refinansowania dla przezwyciężenia krótkookresowej utraty płynności. Kredyt lombard jest droższy od kredytu redyskont. Ma to na celu skłonienie b. kom do utrzymania płynności na należytym poziomie; *stopa referencyjna - służy do sygnalizowania rynkowi finansowemu kierunku bieżącej pol pieniężnej banku cen. Na ogół jest ona wykorzystywana do wyznaczania poziomu oprocent krótkoterm operacji otwartego rynku.
Refinansowanie banków komercyjnych polega na udzielaniu im przez BC kredytów. Podstawowym zadaniem refinansowania jest zapewnienie płynności b. kom w sytuacji jej niespodziewanego zachowania. Do najczęściej stosowanych form refinansowania należą: kredyt lombardowy i redyskontowy. Kredyt lombardowy- udzielany jest pod zastaw papierów wart, głównie skarbowych. Kredyt redyskontowy- odbywa się poprzez przyjęcie przez BC uprzednio zdyskontowanych przez bank kom weksli od swoich klientów.
12. REZERWY OBOWIĄZKOWE JAKO INSTRUMENT BC
Rezerwy obowiązkowe zaliczane są do bezpośrednich instr pol pieniężnej i mają charakter ilościowy. Podstawowym celem tworzenia rezerw obow jest regulowanie ilości pien kreowanego przez banki kom. Rezerwę obow stanowi część środków przyjętych od klientów w postaci depozytów, które banki mają obowiązek utrzymywać na rachunku w BC. Relacja między obow rezerwami banków kom a przyjętymi od klientów depozytami nazywa się wskaźnikiem rezerw obow i wyrażona jest w %. Zaletą wskaźnika rezerw obow jest to, że jego stosowanie oddziałuje na płynność banków bez wpływu na rynkowe stopy procentowe. Wadą natomiast jest to, że nie może być często zmieniany.
13.OPERACJE OTWARTEGO RYNKU JAKO INSTRUMENT BC
Operacje otwartego rynku- to zespół transakcji kupna i sprzedaży krótkoterminowych pap wart między BC a bankami kom. Operacje otwartego rynku przyjmują formę operacji bezwarunkowych i warunkowych.
Operacje bezwarunkowe to operacje, w trakcie których BC kupuje (outright purchase) lub sprzedaje (outright sale) pap wart. Strony uczestniczące w tych transakcjach nie zobowiązują się do późniejszych odsprzedaży lud odkupienia papierów stanowiących przedmiot transakcji.
Operacje warunkowe to operacje polegające na zakupie lub sprzedaży pap wart przez BC pod warunkiem ich późniejszej odsprzedaży (odkupu) w określonym terminie i po określonej cenie. Występują 2 rodzaje operacji warunk: *operacje warunkowego zakupu- BC kupuje pap wart od banków kom, zobowiązując je jednocześnie do ich odkupienia po określonej cenie i w określonym terminie. *operacje warunkowej sprzedaży- BC sprzedaje pap wart bankom kom, zobowiązując się jednocześnie do ich odsprzedaży po określonej cenie i w określonym terminie.
14. SIEĆ BEZPIECZEŃSTWA- ISTOTA I SKŁADNIKI
Nad działaniem banków czuwa sieć bezpieczeństwa (safety net) definiowana jako ogół regulacji prawnych mających na celu ochronę interesów uczestników korzystających z usług pośredników finans oraz ogół instyt odpowiadających za kontrole przestrzegania tych regulacji. Siec bezp obejmuje zarówno zespół rozwiązań regulacyjnych jak i instytucjonalnych. Istotną więc rolę w kształtowaniu wizerunku banku jako instytucji zaufania publicznego odgrywa prawo bankowe oraz bank centralny, nadzór bankowy, instytucje gwarantujące depozyty.
15.FUNKCJE NADZORU BANKOWEGO
NADZÓR BANKOWY- określany jest jako „urząd”, w ramach którego grupa ludzi wyposażona przez prawo w odpowiednie kompetencje ograniczające i nadzorujące działalność banków w danym kraju. Nadzór nad b w poszcz krajach może być wykon przez bc, Min Finansów, bądź specjalnie powołaną instytucję.
FUNKCJE: 1) licencyjna- polega na umożliwieniu prowadzenia działaln bankowej w sposób bezpieczny, tak by bank można było traktować jako instytucję zauf publ; 2)regulacyjna- polega na określaniu minimalnych standardów bezpieczeństwa w działalności banków; 3)kontrolno- administracyjna- dotyczy badania przestrzegania przez banki obowiązujących przepisów prawa i norm ostrożnościowych oraz stosowania sankcji wobec banków w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości.
16. PODST CELE I ORGANIZACJA NADZ BANKOWEGO
Nadzór może być wykonywany przez:
- Instyt wyspecjalizowaną, nie powiązaną bezpośrednio z bc, chociaż z nim współpracującą; - Instyt wyspecjalizowaną, ale powiązaną z bc, np. personalnie; - Bezpośrednio przez bc
Główne cele nadzoru bankowego:
- bezpieczeństwo wkładów oszczędnościowych; - dbałość o legalność działań banków; - ochrona uczciwej konkurencji; - ochrona stabilności syst bankowego i gosp krajowej
Środki nadzoru bankowego:
- wymogi uzyskania zezwolenia przez bank do rozpoczęcia działalności; - kontrola współczynnika wypłacalności; - limity koncentracji kredytów(wierzytelności)
W Polsce nadzór bank jest sprawowany przez Komisję Nadzoru Bankowego. Natomiast organem wykonawczym KNB jest Generalny Inspektorat Nadzoru Bankowego, który zajmuje się m.in. bieżącą kontrolą banków.
18. PODST CELE I TYPY SYSTEMU GWARANT DEPOZYTÓW
W celu ochrony interesów klientów, którzy powierzyli bankowi swoje pieniądze, w przypadku ogłoszenia przez bank niewypłacalności, utworzono w wielu krajach system ubezpieczeń depozytów. System gwarantowania depozytów w Polsce ma charakter powszechny i obowiązkowy - obejmuje wszystkie banki i oddziały banków zagranicznych. Banki mogą ponadto tworzyć umowne (dobrowolne) systemy gwarantowania depozytów, mające charakter uzupełniający wobec systemu obowiązkowego.
CELE: *konieczność stabilizacji syst bankowego; *potrzeba „ochrony konsumenta” (na wypadek upadłości banku). Głównym celem systemu ochrony depozytów jest ograniczanie ryzyka runu na bank przez deponentów i zwiększanie bezpieczeństwa syst bankowego. Systemy te mogą mieć charakter dobrowolny lub obligatoryjny.
Zakres gwarantowania: 1)przedmiotowy (co jest objęte)- rachunki imienne; 2)podmiotowy (kto jest objęty)- zawsze objęte są osoby fizyczne. W 83 państwach funkcjonuje system gwarantowania depozytów.
19. WYMOGI LICENCJONOWANIA BANKÓW
Na całym świecie działaln bankową legalnie mogą prowadzić tylko licencjonowane instyt bankowe. Licencjonowaniem banków zajmują się na ogół instyt nadzoru bankowego. Zgodnie z dyrektywą zezwolenie 9licencję) moż uzyskać instytucja kredytowa, która:
- posiada wyodrębnione fundusze własne i zgromadziła kapitał założycielski minimalnej wys 5mln euro
- posiada co najmniej 2os na stanowiskach kierowniczych z odpowiednią reputacją i odpow doświadczeniem do wykonywania takich obowiązków (tzw. zasada „czworga oczu”)
- przedstawiła informacje o osobach akcjonariuszy lub udziałowców, posiadających znaczne pakiety akcji
- przedłożyła program przyszłej działalności m. in. usługi bankowe oraz strukturę organizacyjną
20. ISTOTA JEDNOLITEJ LICENCJI I RODZAJE DZIAŁALNOŚCI
Dyrektywa ta określa rodzaje działalności, które instytucja kredytowa może świadczyć na mocy jednolitej licencji bankowej. Szeroko zakreślają one możliwości działania instytucji kredyt. na rozwijającym się rynku finans.
Rodzaje działalności:
1. Przyjmowanie od ludności depozytów i innych środków podlegających zwrotowi.
2. Udzielanie kredytów, w tym między innymi: kredytu konsumenckiego, hipotecznego, factoring z regresem luz bez, finansowanie transakcji handlowych
3. Leasing finansowy.
4. Usługi związane z transferem środków pieniężnych.
5. Emisja i administrowanie środkami płatności (np. kartami kredytowymi, czekami podróżnymi, czekami bankierskimi).
6. Udzielanie gwarancji i poręczeń oraz innych zobowiązań pozabilansowych.
7. Obrót na własny rachunek lub na rachunek klienta: *instrumentami rynku pieniężnego (czekami, wekslami, certyfikatami depozytowymi itp.); *dewizami; *opcjami i terminowymi umowami na instrumenty finansowe typu "futures"; *instrumentami stopy procentowej i wymiany walutowej; *zbywalnymi papierami wart
8. Uczestniczenie w emisji papierów wart i świadczenie usług związanych z taką emisją.
9. Doradztwo dla przedsiębiorców w zakresie struktury kapitałowej, strategii przemysłowej i kwestii z nimi związanych, jak również doradztwo i usługi dotyczące fuzji i przejęć.
10. Pośrednictwo na rynku pieniężnym.
11. Zarządzanie portfelem i doradztwo inwestycyjne.
12. Przechowywanie i administrowanie papierami wartościowymi
13. Usługi w zakresie opiniowania kredytobiorców.
14. Udostępnianie skrytek sejmowych.
21. BANKOWOŚĆ UNIWERSALNA- PODST USŁUGI
Bank uniwersalna to usługowa działalność banków w dowolnym obszarze obrotu kredytowego i papierów wart, która ma umożliwić optymalne zaspokojenie gospodarki w środki finansowe.
USŁUGI: *przyjmowanie depozytów i innych funduszy podlegających zwrotowi; *udzielanie pożyczek i kredytów, m.in. kredytu konsumpcyjnego, hipotecznego, na wierzytelność (faktorig) i na finansowanie transakcji handlowych (forfaiting); *usługi leasingu finans; *usługi w zakresie przekazów pieniężnych; *emisja i administrowanie środkami płatn, np. kartami kredyt, czekami podróżnymi; *udzielanie gwarancji i poręczeń; *udział w emisji papierów wart i świadczenie usług związanych z takimi emisjami; *zarządzanie i doradztwo portfelem inwestycyjnym; *usługi skarbcowe; *pośrednictwo na rynku pieniężnym.
22. BANKOWOŚĆ INWESTYCYJNA- PODST USŁUGI
Są to usługi związane ze sprzedażą, zakupem i zarządzaniem papierami wart. Do usług bank inwestycyjnej zalicza się: *usługi brokerskie; *usługi doradztwa inwestycyjnego; *zarządzanie aktywami i funduszami; *usługi organizacji finansowania na rynku krótkoterm papierów dłużnych oraz finansowania średnio- i długoterminowego; *inżynieria finansowa; *usługi na rynku fuzji i przejęć; *doradztwo finansowe.
Usługi brokerskie polegają przede wszystkim na pośrednictwie pomiędzy klientami a instytucjami rynku giełdowego i pozagiełdowego, dotyczącym zleceń nabycia lub sprzedaży papierów wart. Doradztwo inwestycyjne- to odpłatne udzielanie pisemnej lub ustnej rekomendacji nabycia lub zbycia papierów wart. Zarządzanie aktywami i funduszami obejmuje: *zarządzanie aktywami na zlecenie (asset management), które polega na prowadzeniu portfela papierów wart klienta w ramach uzgodnionej strategii między klientem a bankiem na podstawie zawartej umowy; *usługi funduszy inwestycyjnych. Usługi organizacji finansowania obejmują zarówno krótkoterm niedobory płynności przedsiębiorstw, jak i finansowanie przedsięwzięć inwestycyjnych o charakterze średnio- i długoterminowym. Usługi te związane są z finansowaniem poprzez emisję: 1)krótkoterm papierów dłużnych- KPD 2)kapitału (akcji) lub długu (obligacji).Produkty inżynierii finansowej to produkty związane z redystrybucją ryzyka wynikającego z wahania kursów walut, fluktuacji stóp procentowych i kursów akcji. Instytucje finans zajmują się więc projektowaniem coraz to nowych instrumentów pozwalających zabezpieczyć ryzyko ich klientów oraz handlem tymi instrument. Należą do nich: kontrakty terminowe oraz różne kombinacje opcji finansowych i swapów. Usługi na rynku fuzji i przejęć polegają przede wszystkim na wspieraniu przedsiębiorstw w poszukiwaniu celów przejęć, obsłudze transakcji oraz organizacji finansowania transakcji. Doradztwo finansowe jest zwykle dodatkowym składnikiem podst usług bank inwestycyjnej. Jest ono elementem zarówno usług o charakterze lokacyjnym, jak i usług organizacji finansowania i pośredniczących, np. tworzenia serwisu informacji gospodarczych.
23. ELEKTRONICZNE KANAŁY DOSTĘPU DO USŁUG BANKOWYCH
Bankowość elektroniczna jest związana z wykorzystaniem systemów informatyczno- komunikacyjnych do usprawnienia i przyspieszenia realizacji zleceń klientów. Bank elektr wiąże się z pojawieniem nowej formy działalności banków rozwijającej się obok formy tradycyjnej, a polegającej na bezpośrednim kontakcie banku z klientami. Bank elektr oznacza korzystanie z elektronicznych kanałów. Do korzyści korzystania z bank elektr zalicza się: *szybkość realizacji zleceń; *oszczędność czasu i pieniędzy; *zwiększenie bezpieczeństwa; *możliwość wykonywania operacji w dowolnym miejscu przez całą dobę. Najbardziej rozpowszechnionymi kanałami dystrybucji usług bankowych zaliczanymi do bankowości elektronicznej są: bankomaty, system home banking, bankowość telefoniczna, bankowość internetowa.
Bankomaty- urządzenia służące przede wszystkim do podejmowania pieniędzy w gotówce z rachunku typu ROR lub awista przy pomocy karty i kodu PIN. Zakres funkcji realizowanych przez bankomaty jest uzależniony od sposobu połączenia z systemem informatycznym banku. Występują 2 typy bankomatów: *bankomaty pracujące w trybie off- line, które nie mają pełnego, bezpośredniego połączenia z systemem informatycznym banku; *bankomaty on- line bezpośrednio połączone z bankowym systemem informatycznym za pośrednictwem sieci. Umożliwiają wypłatę gotówki do wysokości salda bez limitowania.
Home banking- jest to system elektronicznego porozumiewania się klientów z bankiem, umożliwiający dokonywanie operacji bankowych przy użyciu komputera osobistego połączonego z bankiem linią telefoniczną i modemem. Z systemu tego mogą korzystać zarówno klienci instytucjonalni, jak i indywidualni. Usługa ta umożliwia klientom stały wgląd w dane własnego rachunku bankowego, co pozwala monitorować stan środków i bieżąco sterować płynnością oraz umożliwia przeprowadzanie operacji, głównie zleceń płatniczych oraz lokat terminowych, a także korzystanie z informacji bankowych.
Bankowość internetowa- to korzystanie z usług bankowych za pośrednictwem Internetu. Usługi internetowe mogą stanowić rozszerzenie możliwości dostępu do rachunku klienta przez Internet. Rozwój Internetu umożliwił powstanie banku wirtualnego, który jest określany jako bank funkcjonujący wyłącznie w Internecie. Każdy klient połączony jest z bankiem przez Internet i może on korzystać z usług banku przez całą dobę. W banku wirtualnym wszystko funkcjonuje w postaci zapisu elektronicznego. Zdalny dostęp klientów do banku oprócz usług związanych bezpośrednio z funkcjonowaniem rachunku bankowego obejmuje również inne usługi, a są to w szczególności: *eLendig- pożyczki konsumpcyjne; *eBilling- usługa elektronicznego zarządzania rachunkami; *eBroking- usługi maklerskie w Internecie; *zarządzanie finansami osobistymi.
24. BANKOWOŚĆ DETALICZNA- KLIENCI I USŁUGI
Bank detal- to świadczenie usług bankowych małym przedsiębiorstwom i osobom fizycznym, zmodyfikowane tak, by dostosować się do klienta dokonującego niedużych operacji finansowych, potrzebującego szybkiej i możliwie niesformalizowanej obsługi. Usługi bank detal to przede wszystkim pełen zakres usług związanych z obsługą gospodarstw domowych i małych firm, obejmujący głównie przyjmowanie oszczędności, prowadzenie rozliczeń za pomocą czeków i kart płatniczych, udzielanie kredytów i pożyczek. Klienci korzystający z bank detal są mocno zróżnicowani, a największy wpływ na korzystanie przez nich z usług bankowych ma poziom zamożności. W tej grupie klientów nastąpiła popularyzacja, czyli upowszechnianie praktyki szerokiego korzystania z usług bankowych oraz zmiana postaw zachowań i wymagań klientów. Klienci bankowości detalicznej korzystają z wielokanałowego sposobu kontaktu z bankiem, czyli zarówno z placówek bankowych oraz z różnych kanałów dystrybucji, w tym elektronicznych i wirtualnych.
25. BANKOWOŚĆ KORPORACYJNA- KLIENCI I USŁUGI
Bank korpor to usługi dla średnich i dużych przedsiębiorstw (najczęściej o obrotach rocznych powyżej 20, 25 mln PLN) oraz filii międzynarodowych grup kapitałowych. Usługi bank korpor związane są na przykład z finansowaniem kapitału obrotowego, finansowaniu inwestycji, zarządzaniu ryzykiem kursowym i stopy procent, pozyskiwaniu funduszy Unii Europejskiej czy obsłudze finansowej handlu zagranicznego. Banki oferując usługi przedsiębiorstwom muszą je dostosować do zmieniających się potrzeb, a także konkurować z innymi instytucjami finansowymi o utrzymanie klientów. Współczesny klient zainteresowany pozyskiwaniem lub inwestowaniem kapitału może korzystać zarówno z usług banków oraz instytucji para- i pozabankowych, które oferują różnorodne instrumenty finansowe.
26. KLASYCZNE USŁUGI BANKOWE A INNOWACJE FINANSOWE
Na pojawienie się innowacji na rynku finansowym wpłynęły 3 grupy przyczyn: 1)zmiana warunków popytowych, co spowodowane było wzrostem wrażliwości stóp procent; 2)zmiana warunków podażowych, co wynika z udoskonalenia technologii komputerowej i telekomunikacyjnej; 3)ominięcie istniejących regulacji prawnych.
Wyróżnia się 3 rodzaje innowacji finans: a) innowacje dot produktu; b)innowacje dot operacji; c)innowacje zarządzania bankiem.
Rozwój innowacji finans prowadzi do zmniejszenia znaczenia tradycyjnych usług banku, polegających na przyjmowaniu krótkoterm depozytów i udzielaniu długoterm kredytów, a więc czerpania dochodów z aktywnych operacji bankowych. Zmniejsza się zatem rola banków jako pośr finans w przekazywaniu środków pomiędzy posiadającymi nadwyżki a potrzebującymi funduszy. Wśród innowacji finans, które prowadzą do ograniczenia tradycyjnych form bankowości zalicza się: *fundusze lokacyjne rynku pieniężnego, a więc instytucje finans konkurujące z bankami o przyjmowane środki pieniężne, czyli depozyty; *rozwój rynku papierów wart stworzył nowe możliwości zdobywania funduszy, zarówno w drodze emisji krótko- jak i długoterm papierów dłużnych.
27. OPERACJE BANKOWE I ICH RODZAJE
Operacje bankowe na ogół określane są jako stosunki umowne między bankiem a klientem, w których bank oferuje swoje usługi, a klient jest usługobiorcą. Operacje pasywne (bierne)- polegają na pozyskiwaniu środków pien przez banki i mają charakter zobowiązaniowy, a przez to odbicie w pasywach banku. Do tej grupy operacji zalicza się gromadzenie depozytów, emitowanie własnych papierów wart. Operacje aktywne (czynne)- polegają na wykorzystywaniu przez bank zgromadzonych środków pien w różnego rodzaju korzystnych przedsięwzięciach i mają one charakter wierzytelnościowy, a przez to odbicie w aktywach banku. Zalicza się tu przede wszystkim: udzielanie kredytów i pożyczek, zakup na własny rachunek papierów wart. Operacje pośredniczące- polegają na realizacji przez banki zleceń klientów na ich koszt i ryzyko. Należą do nich takie operacje jak: prowadzenie rach bankowych, zakup i sprzedaż papierów wart na zlecenie klienta. Operacje inne- obejmują dozwolone prawem bankowym czynności bankowe i usługi dla klientów, takie jak: przechowywanie przedmiotów i papierów wart, udostępnianie skrytek sejfów, wydawanie i wykup pieniądza elektronicznego.
28. UMOWA RACHUNKU BANKOWEGO
Rachunki bankowe- służą do gromadzenia środków pien, przeprowadzania rozliczeń, a także ewidencji przyznanych i wykorzystanych kredytów oraz ewidencji obrotu papierami wart. Otwarcie rach bankowego następuje przez zawarcie z bankiem umowy na piśmie. Umowa o otwarcie rach bankowego ma charakter cywilnoprawny, a umawiające się strony są równorzędnymi partnerami. Każdy rachunek ma swój indywidualny numer, który zgodnie z wymaganiami UE otrzymał nazwę IBAN. W Polsce składa się z 28 znaków.
Umowa rachunku bankowego powinna być zawarta na piśmie i określać w szczególności: 1) strony umowy;2) rodzaj otwieranego rachunku 3) walutę, w jakiej rach został otwarty 4) czas, na jaki rach został otwarty 5) wysokość oprocent i warunki jego zmiany 6) sposób dysponowania środkami zgromadzonymi na rach 7) terminy wypłaty lub kapitalizacji odsetek 8) terminy realizacji zleceń posiadacza rach 9) zakres odpowiedzialności banku za terminowe i prawidłowe przeprowadzenie rozliczeń pien oraz wysokość odszkodowania za przekroczenie terminu realizacji dyspozycji posiadacza rach 10) tryb i warunki dokonywania zmian umowy 11) sposób i termin wypowiedzenia lub rozwiązania umowy rachunku 12) zasady rozwiązywania umowy w razie niedokonywania na rach żadnych obrotów.
29. PODST RODZAJE RACH BANKOWYCH I ICH CELE
Rodzaje rachunków bankowych: *bieżące; *pomocnicze; *lokat terminowych; *oszczędnościowe- wkłady oszczędnościowe.
Rachunek bieżący służy do gromadzenia środków i przeprowadzania różnorodnych rozliczeń pien. Jest to podst rachunek prowadzony dla podmiotów gosp. Na rachunki bieżące wpływają należności przedsiębiorstw. Rachunki pomocnicze służą do przeprowadzania rozliczeń w innych oddziałach tego samego banku lub w innym banku. Operacje przeprowadzane za ich pośrednictwem ograniczają się na ogół do określonych celów, np. przyjmowania wpływów i dokonywania wypłat jednostek organizacyjnych danego przedsiębiorstwa. Rachunki lokat terminowych służą do przechowywania wolnych środków pieniężnych posiadaczy rachunku przez czas określony w umowie. W ramach tych rachunków prowadzone są lokaty terminowe o różnych okresach dogodnych dla klientów. Rachunki oszczędnościowe są prowadzone dla os fizycznych. Rach oszczędn może być prowadzony dla jednej osoby lub kilku osób, z których każda korzysta z uprawnień posiadacza rachunku w granicach określonych w umowie. Rachunki oszczędn nie mogą być wykorzystywane przez ich posiadaczy do prowadzenia rozliczeń pien związanych z prowadzeniem działalności gosp. Rachunki oszczędn mogą być prowadzone zarówno dla osób pełnoletnich jak i dla osób małoletnich.
30. ISTOTA OPERACJI DEPOZYTOWYCH I ICH RODZAJE
Operacje depozytowe należą do grupy operacji pasywnych, bowiem mają odbicie w pasywach banku, a głównych ich celem jest pozyskiwanie środków pien przez banki. Depozytem pieniężnym określa się środki pien powierzone bankowi przez klienta na różnych warunkach. Depozyt bankowy z punktu widzenia składającego go klienta jest lokatą (wkładem), a dla banku jest elementem funduszy obcych, stanowiących podstawowe źródło finansowania jego działalności. Z określenia czynności bankowych w prawie bankowym wynika, że banki mogą przyjmować od klientów dwojakiego rodzaju wkłady: *płatne na każde żądanie, czyli a vista *terminowe, czyli z nadejściem oznaczonego terminu.
Szczególną odmianą są wkłady oszczędnościowe gromadzone na rach prowadzonych dla os fizycznych. W Polsce wkłady oszczędnościowe mogą mieć charakter wkładów a vista oraz terminowych. Wkłady a vista to takie środki pien, które są zdeponowane w banku bez określenia terminu, co oznacza, że mogą być podjęte z rach bankowego bez utraty należnego oprocent. Najważniejszą wiec cechą tych depozytów jest brak określenia terminu, na jaki klient deponuje środki pien. Wkłady terminowe służą do przechowywania w banku wolnych środków na określony czas. Z tego rodzaju wkładów korzystają osoby prawne w ramach rach terminowych, natomiast os fizyczne w ramach terminowych rach oszczędnościowych. Wyróżnia się dwa rodzaje wkładów terminowych: *wkłady ze ściśle określonym terminem; *na czas nieokreślony, ale z określonym terminem wypowiedzenia.
31. TRADYCYJNE INSTRUMENTY PŁATNICZE (OMÓWIĆ 1 Z NICH)
Trad instr płatnicze to: polecenie przelewu, polecenie zapłaty, czeki. Polecenie przelewu- to najpopularniejsza forma rozliczeń bezgotówkowych. Może być stosowane do regulowania różnych zobowiązań bez względu na ich wysokość. Z polecenia przelewu mogą korzystać wszystkie os prawne i fizyczne posiadające rach bankowy. Polec przelewu polega na wydaniu bankowi dyspozycji przelania określonej kwoty z rach bankowego płatnika na wskazany przez niego rach wierzyciela w dowolnym banku. Polec przelewu może być wykorzystywane w rozliczeniach planowych i rozliczeniach saldami.
32. ELEKTRONICZNE INSTR PŁATNICZE I ICH RODZAJE
Karty płatnicze są elektr instr płatniczym, pozwalającym na korzystanie z rach bankowego na odległość. Są instrumentem rozliczeń bezgotówk inicjującym transfer środków pomiędzy dwoma rach bankowymi. Rodzaje kart płatniczych ze względu na sposób regulowania płatności: karty kredytowe, debetowe, typu charge. Innym elektr instr płatniczym jest pieniądz elektroniczny, który jest ciągle na etapie wczesnego rozwoju. Oznacza wartość pieniężną, stanowiącą prawo do roszczenia wobec emitenta, która jest: *przechowywana na urządzeniu elektronicznym; *wyemitowana w zamian za środki płatnicze o wartości nie mniejszej niż wartość wyemitowana; *środkiem płatn akceptowanym przez podmioty inne niż instytucja emitująca. Pien elektr może wyst pod dwiema postaciami: 1) produktu bazującego na technologii kart procesorowych, tzw. elektroniczna portmonetka; 2) produktu wykorzystującego oprogramowanie, za pomocą którego posiadacz może dokonywać płatności w Internecie, tzw. pieniądz sieciowy.
33. RODZAJE KART PŁATNICZYCH
Są elektronicznym instr płatniczym, pozwalającym na korzystanie z rach bankowego na odległość. Są instr rozliczeń bezgotówkowych inicjującym transfer środków pomiędzy dwoma rach bankowymi. Rodzaje kart płatn ze względu na sposób regulowania płatności: *karty kredytowe -(credit cards)- umożliwiają ich posiadaczowi dokonywanie płatności bezpośrednio z kredytu bankowego udzielonego na podstawie umowy, która określa limitu kredytowego; *karty debetowe -(debet cards) -płatności dokonywane za ich pomocą muszą mieć pokrycie w saldzie rach bankowego ich posiadacza, czyli umożliwiają dokonywanie płatności tylko do wysokości stanu środków na rachunku; * karty typu charge (charge cards) - są to karty z odroczonym terminem płatności. Posiadacz takiej karty może bieżąco regulować swoje płatności, natomiast obciążenie jego rach następuje raz w m-cu w określonym dniu.
34. ISTOTA I CECHY KREDYTU BANKOWEGO.
Kredyt definiowany jest jako stosunek pomiędzy bankiem a kredytobiorcą w którym bank udostępnia środki pieniężne, a kredytobiorca zobowiązuje się do ich zwrotu w ustalonym terminie łącznie z odsetkami.
Cechy kredytu bankowego:1-zwrotność, czyli obowiązek zwrotu w ustalonym terminie, 2- odpłatność, czyli zapłata odsetek bankowych a także prowizji i opłat, 3- celowość, czyli wykorzystanie kredytu na z góry określony cel.
35. PODST REGULACJE PRAWNE DZIAŁALN KREDYTOWEJ
Udzielanie kredytów należy do podstawowych czynności banku. Podst zasady kredytowania przez banki reguluje prawo bankowe. Przepisy prawa bank w zakresie działaln kredytowej zawierają uregulowania dotyczące umowy kredytowej a także inne mające na celu bezpieczeństwo funkcjon banków a jednocześnie wpływają na kształtowanie stosunków kredytowych z kredytobiorcami. Są to:1-uzależnienie przyznania kredytu od posiadania zdolności kredytowej, 2- uzależnienie od posiadanych funduszy własnych wielkości przyznawanych kredytów oraz zobowiązań pozabilansowych obciążonych ryzykiem wobec jednego kredytobiorcy lub grupy podmiotów powiązanych kapitałowo lub organizacyjnie, 3- żądanie zabezpieczenia wierzytelności bankowych przewidzianego w Kodeksie cywilnym i prawie wekslowym oraz zwyczajami przyjętymi w obrocie krajowym i zagranicznym, 4-żądanie banku do przedstawiania przez kredytobiorcę informacji i dokumentów niezbędnych do oceny zdolności kredytowej i kontroli wykorzystania i spłaty kredytu w całym okresie kredytowania, 5- uprawnienia banków do wystawiania bankowych tytułów egzekucyjnych na podstawie ksiąg banków lub innych dokumentów związanych z dokonywaniem czynności bankowych, 6- zachowane tajemnicy bankowej obejmującej wszystkie wiadomości uzyskane w czasie negocjacji oraz związane z zawarciem umowy z bankiem i jej realizacją.
36. RODZAJE KREDYTÓW UDZIELANYCH PRZEDSIĘBIORSTWOM
Kredyty dla przedsięb stanowią podstawowe źródło zewnętrznego finansowania działalności przedsiębiorstwa. Biorąc pod uwagę przeznaczenie kredytu można podzielić na: kredytu obrotowe, kredyty inwestycyjne. Kredyty obrotowe inaczej operacyjne udzielane są przez banki na finansowanie działalności bieżącej przedsiębiorstw głównie jako kredyty krótko- i średnioterminowe. Ze względu na formy udostępniania przez bank kredyty dzielą się na: kredyty w rach bieżącym(zadłużenie w wyniku realizacji dyspozycji płatniczych, powodujących wystąpienie ujemnego salda na rachunku bieżącym. Spłata tego kredytu nast automatycznie z wpływów środków na rach bieżący klienta) kredyty w rach kredytowym (uruchamiane są w ramach wyodrębnionego rach, na którym bank prowadzi ewidencję wykorzystania i spłaty kredytu. Kredyty te są wykorzystywane poprzez bezpośrednią realizację przez bank dyspozycji płatniczych kredytobiorcy w ciężar rachunku kredytowego bądź poprzez przeksięgowanie środków z kredytu na rach bieżący) Kredyty inwestycyjne które przeznaczone są do finansowania inwestycji i należą do kategorii kredytów długo- i średnioterminowych. Wykorzystywane są na ogół na finansowanie nakładów związanych ze wzrostem produkcji i sprzedaży, obniżką kosztów, poprawą jakości wyrobów czy też nakładów o innym charakterze. Kred inwest mogą mieć charakter kred hipotecznych a więc zabezpieczonych w formie hipoteki na nieruchomości. Kredyty te udzielane są głównie na kupno lub budowę nieruchomości, na modernizację lub rozbudowę posiadanych obiektów oraz na pozostałą działalność inwestycyjną.
37. ALTERNATYWNE W STOS DO KREDYTÓW FORMY FINANS PRZEDSIĘB PRZEZ BANKI
Specyficzną formą finansowania krótkoterminowego przedsiębiorstw może być kredyt lombardowy, którego istotną cechą jest przyjęcie przez bank przedmiotu zabezpieczenia. Udzielany jest pod zastaw ruchomości i praw znajdujących łatwy zbyt na rynku. Może być udzielony w szczególności: pod zastaw papierów wart, pod zastaw towarów na podstawie odpowiednich dokumentów składowych lub transportowych, pod zastaw weksli czy też zastaw należności. Kwota kredytu jest z reguły niższa i to znacznie od wartości przedmiotu zastawu i określana jest przez poszczególne banki. Spłata tego kredytu następuje jednorazowo po zakończeniu okresu kredytowania.
38. ISTOTA I RODZAJE GWARANCJI BANKOWYCH
Gwarancja bankowa jest zobowiązaniem banku do wypłacenia beneficjentowi gwarancji określonej sumy pieniężnej w przypadku gdyby zleceniodawca nie wypełnił świadczenia do którego był zobowiązany wobec beneficjenta gwarancji. Wystawianie gwarancji przez bank stanowi nie tylko potwierdzenie wiarygodności dłużnika jak też daje pewność że roszczenia zostaną zaspokojone.
Gwarancje można podzielić na: Gwarancje płatnicze-w większości wynikają z umów handlowych i zabezpieczają wykonanie zobowiązań kupującego. Gwarancje kontraktowe- zabezpieczają wykonanie zobowiązań kontraktowych z tytułu dostaw towarów i usług a także podmiotów biorących udział w przetargach. Gwarancje celne- mogą być wystawiane na rzecz urzędów celnych za importerów zabezpieczające zapłatę należności celnych i podatkowych, za firmy zagraniczne realizujące kontrakty inwestycyjne, związane z odprawą warunkowa towarów sprowadzanych na czasowy pobyt na dany obszar celny. Gwarancje nie związane z transakcjami handlowymi mogą to być w szczególności: gwarancje za towarzystwa ubezpieczeniowe zabezpieczające wykonanie ich zobowiązań gwarancje stanowiące wadium dla sądu.
39. LEASING I SPOSOBY JEGO FINANSOWANIA PRZEZ BANKI
Leasing to umowa na mocy której właściciel pewnego dobra, zwany leasingodawcą zobowiązuje się do przekazania i wykorzystywania tego dobra w określonym czasie leasingobiorcy w zamian za wpłacone przez niego płatności zwane ratami leasingowymi. Wyróżniamy leasing:1-bezposredni- w roli leasingodawcą występują producenci określonych dóbr, 2- pośredni- w roli leasingodawcą występują nie producenci lecz przedsiębiorstwa.
Różne formy uczestnictwa banków w transakcjach leasingowych:1- prowadzenie działalności leasingowej bezpośrednio przez same banki bądź przez specjalnie do tego powołane jednostki zajmujące się działalnością, 2- udzielanie kredytów zarówno leasingodawcom na zakup przedmiotu jak też leasindobiorcom na spłatę rat leasingowych, 3- nabywanie wierzytelności leasingowych od lesingodawców a więc ich refinansowanie zapewniając im środki na prowadzenie dalszej działalności. Skup wierzytelności może dotyczyć całej wierzytelności leasingowej lub poszczególnych rat.
40. FACTORING JEGO FUNKCJE
Factoring- wykup przez bank należności terminowych wynikających z operacji eksportowych, w których regres w stosunku do klienta jest wykluczony a należność ta jest zabezpieczona na ogół wekslem z gwarancja bankową.
Factoring spełnia 3 funkcje:1- funkcja finansowania-polega na tym ze bank zaliczkuje posiadaną należność dostarczając przedsiębiorstwu płynnych środków zmniejszonych o 10-20%, przed terminem płatności przez dłużnika, 2- funkcja gwarancyjna-faktor przyjmuje pełne ryzyko niewypłacalności nabywcy towarów, 3-funkcja usługowa- przyjęcie przez faktora dodatkowych czynności takich jak wystawianie faktur, inkasowanie należności czy tez dostarczanie informacji marketingowej
41. SEKURUTYZACJA JAKO SPOSÓB FINANS PRZEDSIEBIORSTW
Jest to rynkowa sprzedaż papierów wart zabezpieczonych przyszłymi wpływami gotówkowymi z aktywów lub samymi aktywami pożyczkobiorcy. Bazę dla emisji papierów wart zabezpieczeniowych aktywami mogą stanowić wszystkie składniki majątku posiadające wartość oraz dające pewność generowania stałych dochodów w możliwych do określenia terminach. Aktywa powinny być dobrej jakości i charakteryzować się cechami: - niskim udziałem płatności nieterminowych bądź tez brakiem płatności; - przeciętnym okresem wymagalności dłuższym niż jeden rok; - zróżnicowaniem pod względem postaci demograficznej, geograficznej
Procedura sekurytyzacji wymaga: - określenia metod wyodrębnienia standardów jakości aktywów zabezpieczających finansowanie długu; - przygotowania emisji rynkowych instrumentów dłużnych; - zabezpieczenia ryzyka inwestycyjnego sekurytyzowanych instrumentów
Banki pełnią funkcję inicjatora, organizatora procesu, pośrednika pomiędzy emitentem a nabywcami papierów wart, gwaranta, inwestora. Korzyści z procesu sekurytyzacji dla banku są uzależnione od tego jaką funkcję on spełnia w tym procesie.
42. RODZAJE KREDYTÓW UDZIELANYCH LUDNOŚCI
Kredyty udzielane dla ludności wyróżniają się z ogółu stosunków kredytowych ze względu na charakter kredytobiorcy oraz przeznaczenie kredytu, kredytobiorca jest konsument którym może być pojedyncza osoba lub gospodarstwo domowe a przeznaczeniem kredytu finansowanie indywidualnych wydatków, służących zaspokajaniu potrzeb ludzkich.
Biorąc pod uwagę przeznaczenie kredytów udzielanych ludności, wyodrębniamy:1- kred konsumpcyjne przeznaczone na bieżące potrzeby i na wyposażenie gospodarstw domowych, 2- kred na cele mieszkaniowe.
Kredyty na bieżące potrzeby udzielane są na ogół w formie gotówkowej, zaś na wyposażenie gospodarstw domowych w szczególności w formie bezgotówkowej. W przypadku kredytu bezgotówkowego klient jest zobowiązany wskazać cel przeznaczenia środków pien które otrzymuje bezpośrednio w banku i wówczas kredyt jest ewidencjonowany na wydzielonym rach kredytowym lub za pośrednictwem rach oszczędnościowo- rozliczeniowego. Do kred gotówkowych należą: kred gotówkowe na cele konsumpcyjne, kredyty odnawialne w rach oszczędnościowo-rozliczeniowym, pożyczki lombardowej, kred studenckie.
Kred na wyposażenie udzielane są w postaci kred bezgotówk. Bank przekazuje środki pochodzące z kredytu bezpośrednio na rach określonego sprzedawcy jako zapłatę za nabyte przez kredytobiorcę towaru lub zlecone usługi. Maksymalna kwota kred bezgotówkowych uzależniona jest od wartości kupowanego towaru i sytuacji finansowej kredytobiorcy. Do kredytów bezgotówkowych należą: kredyty na zakup artykułów trwałego użytku i usług, kredyty na zakup samochodów, inne kredyty bezgotówkowe (kredyty na zakup papierów wart, kredyty udzielane za pośredn kart kredyt). Kredyty na cele mieszkaniowe należą także do podstawowych kred udzielanych ludności, mogą być one udzielane jako kred hipoteczne.
43. PODST ELEMENTY UMOWY KREDYTOWEJ
Umowa kredytowa powinna zawierać na piśmie następujące elementy: 1- strony umowy, którymi są bank i kredytobiorca przy czym obie strony musza być dokładnie określone, 2- kwotę i walutę kredytu, 3- cel na który kredyt zostanie udzielony, 4- zasady i termin spłaty kredytu, 5- wysokość oprocentowania i warunki jego zmiany, 6- sposób zabezpieczenia spłaty kredytu, 7- zakres uprawnień banku do związanych z kontrolą wykorzystania i spłaty kredytu, 8- termin i sposób postawienia do dyspozycji kredytobiorcy środków pieniężnych, 9- wysokość prowizji jeżeli umowa ją przewiduje, 10- warunki dokonywania zmian i rozwiązania umowy
Umowa o kredyt konsumencki powinna być zawarta na piśmie a kredytodawca obowiązany jest niezwłocznie doręczyć ją konsumentowi. Jest to umowa na mocy której przedsiębiorca (bank) w zakresie swojej działalności udziela kredytu w jakiejkolwiek postaci. Umowa ta powinna zawierać: 1- imię i nazwisko konsumenta, jego adres oraz nazwę i siedzibę kredytodawcy, 2- wysokość kredytu, 3- zasady i terminy spłaty kredytu, 4- roczną stopę oprocentowania oraz warunki jej zmiany, 5- opłatę i prowizję oraz inne koszty związane z udzieleniem kredytu oraz warunki ich zmiany, 6- informacje o całkowitym koszcie kredytu i rzeczywistej stopie oprocentowania, 7- sposób zabezpieczenia jeżeli umowa je przewiduje oraz opłaty niezależne z tego tytułu kredytodawcy, 8- informacje o skutkach przedterminowej spłaty kredytu, 9- informacje o terminie i sposobie wykonania uprawnień do odstąpienia od umowy przez konsumenta, 10- o skutkach uchybienia postanowieniom dotyczącym zasad i terminu spłaty kredytu.
44. EMISJA BANKOWYCH PAPIERÓW DŁUŻNYCH
Do biernych operacji bankowych należy emitowanie papierów wart. Banki występując w roli emitentów wystawiają papiery wart w zamian za które uzyskują od inwestorów środki finansowe.
Banki emitują dwojakiego rodzaju papiery wart: 1- papiery wart zawierające prawa własnościowe, a więc akcje, które reprezentują określona część kapitału banku i maja charakter tytułu własności. Emisja akcji służy powiększanie kapitału zakładowego banku, 2- papiery wart o charakterze dłużnym w celu rozszerzania źródeł finansowania swojej działalności.
Certyfikat depozytowy jest papierem wart na którym zostało stwierdzone że klient złożył w banku określona sumę pieniędzy na określony czas i procent, głównym celem emisji tych instrumentów jest pozyskanie przez banki kom środków pieniężnych.
45. BANKOWE INWESTYCJE W PAPIERY WART
Polegają na zakupie papierów wart wyst zarówno na rynku pieniężnym jak i kapitałowym. Bankowe zakupy papierów wart dotyczą głównie: skarbowych papierów dłużnych, czyli bonów skarbowych i obligacji skarbowych oraz papierów emitowanych przez przedsiębiorstwa. Dokonując wyboru pomiędzy podstawowymi typami papierów wart banki kierują się przede wszystkim ich opłacalnością, ryzykiem i płynnością.
Banki komercyjne chętnie nabywają papiery skarbowe emitowane przez państwo, traktując te działalność jako alternatywną w stosunku do podstawowej ich aktywności jaką jest udzielanie kredytów. Ponadto banki komercyjne zakupują papiery wart emitowane przez przedsiębiorstwa i samorządy terytorialne.
46. USŁUGI ZWIĄZ Z INSTRUM POCHODNYMI
Instrumenty pochodne nazywane są derywatami czy też derywatywami, oznacza to utworzenie od czegoś, czyli nie istnieją samoistnie, aby mogły pojawić się konieczne jest istnienie innych instrumentów stanowiących podstawę ich utworzenia.
Transakcje na rynku instr pochodnych:1- transakcje zabezpieczające które polegają na zabezpieczeniu się przed niekorzystnymi zmianami cen instr bazowych, 2-transakcje spekulacyjne których głównym celem jest chęć osiągnięcia wysokich zysków nawet przy nieznacznych wahaniach cen, lecz przy zaangażowaniu olbrzymich kapitałów w te transakcje, to dzięki tym operacjom rynek działa efektywnie, 3- transakcje arbitrażowe polegają na jednoczesnym zakupie po niższych cenach na jednym rynku i sprzedaży po wyższej cenie na innym rynku instr finansowych. Transakcje te zapewniają korzyść wynikającą z różnicy cen na poszczególnych rynkach.
Najbardziej typowe instrumenty wyst na rynku to:1- Forward- umowa na dostawę określonych instrumentów w określonym terminie po z góry ustalonej cenie z ewentualnym zabezpieczeniem w postaci złożonego przez nabywcę u sprzedającego depozytu, 2- Futures- umowy dwustronnie zabezpieczone o dostawę określonych instrumentów w wyznaczonym czasie i ilości, 3-Opcje- są zbywalnymi uprawnieniami do zakupu bądź sprzedaży określonych instrumentów w określonym czasie i po z góry wyznaczonej cenie, 4- Swap- jest umową między dwiema stronami, określającą zasady okresowych, wzajemnych płatności w kwotach uzależnionych od poziomu właściwych parametrów rynkowych.
47. ISTOTA BILANSU BANKOWEGO
Bilans to jedno ze sprawozdań finansowych (obok rachunku zysków i strat oraz sprawozdania przepływu środków pieniężnych) Bilans zawiera informacje o posiadanym majątku (aktywach) oraz źródła jego sfinansowania (pasywach). Aktywa i pasywa wykazywane w bilansie są wyceniane według określonych przepisami zasad; to syntetyczne zestawienie, ujmujące składniki majątku i źródła jego pochodzenia zagregowane według określonych kryteriów i przedstawione w grupach na określony dzień w ujęciu wartościowym. Bilans banku unaocznia wielkość dokonanych operacji aktywnych i pasywnych. Aktywne operacje zwiększają aktywa banku i dostarczają im przychodów odsetkowych i kapitałowych. Pasywne zwiększają poziom pasywów i są źródłem kosztów odsetkowych i pozyskania kapitału.
48. AKTYWA BANKU- ISTOTA I STRUKTURA
Aktywa banku to składniki majątku rzeczowego i finansowego. Prezentacja aktywów rozpoczyna się od najbardziej płynnych aktywów w formie pieniądza (utrzymywanego w kasach banków jak i na rachunku w banku centralnym), a kończy się na rzeczowych środkach trwałych. Z punktu widzenia wpływu na wyniki finansowe banku aktywa dzielą się na dwie zasadnicze grupy: -aktywa przychodowe :*kredyty, papiery wart i oprocentowane lokaty międzybankowe, a więc przynoszące przychody bankom *główną pozycją aktywów są należności z tytułu udzielanych i niespłaconych kredytów i pożyczek klientom indywidualnym, podmiotom gosp, jednostkom samorządu terytorialnego *przynoszą bankom najwyższe dochody odsetkowe, ale jednocześnie obarczane są ryzykiem kredytowym -aktywa nieprzychodowe *to w szczególności rzeczowy majątek trwały, wartości niematerialne i prawne, środki pieniężne w kasie oraz rozliczenia międzyokresowe *istotną pozycję aktywów nieprzychodowych stanowią środki pieniężne, a więc aktywa w formie absolutnie płynnej, zapewniające utrzymanie dostatecznej płynności (zdolności do spłaty bieżących zobowiązań-depozytów), lecz nie przynoszące dochodu
Struktura przedmiotowa aktywów stanowi odzwierciedlenie aktywności bankowej i określa ich zdolność do osiągania korzystnych wyników finansowych. Zmiany wielkości i struktury aktywów dokonują się pod wpływem przeprowadzanych aktywnych operacji banków
49. PASYWA BANKU- ISTOTA I STRUKTURA
Podst. wyznacznikami potencjału ekonomicznego banków są kapitały własne oraz zdolność do zaciągania zobowiązań, a więc pasywa banku. Pasywa banku określają czyją własnością i w jakiej wys. są aktywa banku, a zatem wskazują jaka wartość aktywów sfinansowana jest funduszami własnymi oraz zobowiązaniami. Prezentacja pasywów banku rozpoczyna się od bieżących zobowiązań, a kończy się kapitałem właścicielskim. Dominującą część pasywów banku stanowią zobowiązania, czyli depozyty przyjęte od klientów indywidualnych, podmiotów gosp, jednostek samorządu terytorialnego i instytucji budżetowych. Istotna pozycję stanowią zobowiązania wobec innych banków z tytułu przejętych lokat oraz zaciągniętych pożyczek międzybankowych. Kapitały własne stanowią nieznaczny udział w finansowaniu aktywów banków. Fundusze własne są konieczne, aby ryzyko upadłości ponosili akcjonariusze banku a nie ich klienci. Są one pierwotnym źródłem finansowania działalności banku i pokrywania ewentualnych strat.
1. ROLA BANKÓW W GOSP. NAR.
2. FUNKCJE BANKÓW JAKO POŚR. FIN.
3. BANK JAKO INST ZAUF PUBL
4. ISTOTA SYST BANK I CZYNN WPŁYW NA UKSZT
5. DWUPOZIOMOWOŚĆ SYST BANK
6. KONKURENCJA NA RYNKU USŁUG BANK
7. RODZAJE BANKÓW W GOSP NAR
8.BANKI INWESTYCYJNE
9. PODST ZADANIA B HIPOTECZNYCH
10. BC I JEGO FUNKCJE
11. STOPY PROC BC I REFINANSOWANIE B KOM
12. REZERWY OBOWIĄZKOWE JAKO INSTRUMENT BC
13.OPERACJE OTW RYNKU JAKO INSTRUMENT BC
14. SIEĆ BEZPIECZEŃSTWA- ISTOTA I SKŁADNIKI
15.FUNKCJE NADZORU BANKOWEGO
16. PODST CELE I ORGANIZACJA NADZ BANKOWEGO
18. PODST CELE I TYPY SYST GWARANT DEPOZYTÓW
19. WYMOGI LICENCJONOWANIA BANKÓW
20. ISTOTA JEDNOL LICENCJI I RODZAJE DZIAŁALN
21. BANKOWOŚĆ UNIWERSALNA- PODST USŁUGI
22. BANKOWOŚĆ INWESTYCYJNA- PODST USŁUGI
23. ELEKTRON KANAŁY DOST DO USŁUG BANK
24. BANKOWOŚĆ DETALICZNA- KLIENCI I USŁUGI
25. BANKOWOŚĆ KORPORACYJNA- KLIENCI I USŁUGI
26. KLASYCZNE USŁUGI BANK A INNOWACJE FINANS
27. OPERACJE BANKOWE I ICH RODZAJE
28. UMOWA RACHUNKU BANKOWEGO
29. PODST RODZAJE RACH BANK I ICH CELE
30. ISTOTA OPERACJI DEPOZYT I ICH RODZAJE
31. TRADYCYJNE INSTRUMENTY PŁATNICZE
32. ELEKTRON INSTR PŁATNICZE I ICH RODZAJE
33. RODZAJE KART PŁATNICZYCH
34. ISTOTA I CECHY KREDYTU BANKOWEGO.
35. PODST REGULACJE PRAWNE DZIAŁALN KREDYT
36. RODZAJE KREDYTÓW UDZIELANYCH PRZEDSIĘB
37. ALTERNATYWNE W STOS DO KREDYTÓW FORMY FINANS PRZEDSIĘB PRZEZ BANKI
38. ISTOTA I RODZAJE GWARANCJI BANKOWYCH
39. LEASING I SPOS JEGO FINANS PRZEZ BANKI
40. FACTORING JEGO FUNKCJE
41. SEKURUTYZACJA JAKO SPOS FINANS PRZEDSIEB
42. RODZAJE KREDYTÓW UDZIELANYCH LUDNOŚCI
43. PODST ELEMENTY UMOWY KREDYTOWEJ
44. EMISJA BANKOWYCH PAPIERÓW DŁUŻNYCH
45. BANKOWE INWESTYCJE W PAPIERY WART
46. USŁUGI ZWIĄZ Z INSTRUM POCHODNYMI
47. ISTOTA BILANSU BANKOWEGO
48. AKTYWA BANKU- ISTOTA I STRUKTURA
49. PASYWA BANKU- ISTOTA I STRUKTURA
8