• Scenariusz zajęcia z edukacji ekologicznej

• 1 Kwiecień 2008

Grupa wiekowa:  5-latki

Temat: ,,Święto Ziemi- chrońmy las" 

Cele ogólne:

• uświadomienie dzieciom niebezpieczeństw, jakie mogą zagrażać środowisku przyrodniczemu ze strony człowieka

• kształtowanie postawy obrońcy środowiska przyrodniczego

• rozwijanie myślenia przyczynowo-skutkowego

• kształtowanie postaw proekologicznych

Cele szczegółowe:

Dziecko:

• powinno rozwiązać zagadkę, wypowiadać się, streścić treść opowiadania

• powinno wypowiadać się na temat ilustracji, segregować je

• rozumie, jak szkodliwe może być działanie człowieka

• wie, w jaki sposób należy dbać o przyrodę

• umie wyrazić własne uczucia i pragnienia w pracy plastycznej

• chętnie i aktywnie uczestniczy w zajęciach

Metody:

słowna- rozmowa, objaśnienia, żywe słowo

czynna- samodzielne doświadczenia i przeżycia dzieci

oglądowa- obserwacja, pokaz

Formy: praca indywidualna i grupowa

Pomoce: opowiadanie I. Rup ,,Przygoda zajączka Kacperka", historyjka obrazkowa, opaski do zabawy ruchowej (zające), list do p. Ziemi, ilustracje, tusz, zagruntowane farbą plakatową kartoniki, płyta CD z nagraniem ,,Preludium deszczowe" F. Chopina, worki na śmieci

Przebieg:

1. Rozwiązanie zagadki:

                                 Bywa sosnowy, brzozowy bywa,

                                 Jest stary, albo młody.

                                 A na wakacjach chętnie w nim

                                  Poziomki i jagody zrywasz.

2. ,,Przygoda zajączka Kacperka"- słuchanie opowiadania I. Rup

• dzieci słuchają opowiadania, nauczycielka odsłania w trakcie historyjkę obrazkową

• rozmowa na temat opowiadania

• wypowiedzi dzieci: Co nam daje las?

3. ,,W lesie"- zabawa ruchowa orientacyjno-porządkowa

• Dzieci są podzielone na dwie grupy: drzewa i zające. Zające bawią się przy muzyce między drzewami. Ruch dyktuje muzyka. Na pauzę, każdy zając siada pod drzewem. Należy pamiętać o zmianie ról.

4. ,,List od Pani Ziemi"- wysłuchanie listu do dzieci

DROGIE DZIECI!

Bardzo się cieszę z naszego spotkania, czekałam na Was. Spójrzcie wokół. Witam Was w pięknym lesie, wśród budzących się do życia drzew, świergotu ptaków. Las to oaza ciszy i spokoju, zielone płuca naszego miasta. Dbajcie o niego i szerzcie ideę wśród ludzi.

Chciałabym, abyście mi coś przyrzekli:

• że nie będziecie śmiecić w lesie;

• że nie będziecie zrywać roślin i płoszyć zwierząt;

• że nie będziecie palić ognisk w lesie;

• że będziecie chronić przyrodę!

Dziękuję Wam kochani za te obietnice i życzę Wam wspaniałej zabawy w naszym pięknym lesie.

                                                                                                          ZIEMIA

• rozmowa na temat listu

5. Segregowanie ilustracji przedstawiających dobre i złe zachowania w lesie

• ustalenie zasad poprawnego zachowania się w lesie

6. ,,Głosy lasu"- ćwiczenia artykulacyjne w formie zabawy ruchowej

• Spacerując po lesie (sali) dzieci usiłują słuchać głosów lasu. Panuje cisza. Na hasło nauczycielki ,,Co słychać w lesie?" dzieci zatrzymują się. Nauczycielka wskazuje jeden z obrazków, np. dzięcioła. Dzieci pukają palcami w podłogę, jednocześnie mówiąc stuk-puk, potem znów spacerują. Po usłyszeniu hasła zatrzymują się i oglądają kolejny obrazek, np. kukułki. Wołają ku-ku. Naśladuja potem strumyk: plusk-plusk..., sowę...puchu-puchu, skakanie zająca: kic, kic, kic. Na zakończenie- zabawa w echo. Nauczycielka woła: hop, hop, hop, a dzieci przysłaniając dłońmi usta odpowiadają.

7. ,,Drzewko" lub ,,W lesie"- rysowanie tuszem na zagruntowanych farbą plakatową kartonikach papieru

8. ,,Preludium deszczowe"- słuchanie utworu F. Chopina

• wypowiedzi na temat własnych wyobrażeń dzieci

• odtwarzanie dowolnym ruchem muzyki, wdrażanie do właściwego odbioru słuchanej muzyki

9. Zapowiedź sprzątania najbliższego otoczenia

• wyjście do ogrodu przedszkolnego

• dzieci zbierają śmieci i segregują je do wyznaczonych worków

• wypowiedzi dzieci na temat wykonywanej pracy

10. ,,Zostajemy przyjaciółmi przyrody"

• dzieci otrzymują Zieloną Kartę Ekologa- kodeks, którego zobowiązują się przestrzegać

11. ,,Prezent od Ziemi"

• na koniec zajęć dzieci otrzymują jabłka- dary zdrowej i zadowolonej Ziemi

  Przykładowe zajęcie dla dzieci sześcioletnich z zakresu edukacji przyrodniczo- ekologicznej:

 

Temat: Ziemia mój dom.

 

       Cele ogólne:

 

·       Uświadomienie dzieciom niebezpieczeństw, jakie mogą zagrażać 

        środowisku przyrodniczemu ze strony człowieka.

·       Uświadomienie dzieciom jakie znaczenie dla naszego zdrowia ma czyste  środowisko.

       

       Cele operacyjne:

·       Dziecko rozumie jaki wpływ na nasze zdrowie ma środowisko.

·       Dziecko wie, jak szkodliwa dla środowiska może być działalność człowieka.

·       Dziecko zna sposoby walki z zanieczyszczeniami środowiska.

·       Dziecko potrafi wyróżnić z całości pozytywne i negatywne wpływy środowiska na nasze    zdrowie.

·        Dziecko potrafi posługiwać się stosunkami przestrzennymi.

 

 

      Metody:

·         Opowiadanie, rozmowy, wyjaśnienia.

·         Zadań stawianych dziecku.

·         Kierowanie własną działalnością dziecka.

Środki dydaktyczne:

Mapa świata, seria obrazków ilustrujących opowiadanie „Nasza matka- Ziemia”, płyta z muzyką A. Vivaldi- „Cztery pory roku”, duże kartony w kształcie koła, materiały plastyczne( pędzle, farby, papier kolorowy, klej. nożyczki, kuleczki z bibuły, piórka itd.).

 

 

1.     Zabawa na powitanie.

     Dzieci stoją w kole. Nauczyciel wita dzieci: Witam tych, którzy mają  

     dziś dobry humor, którzy lubią słońce, nie lubią deszczu, lubią

     porządek itp. Dzieci które stwierdzają, że nauczyciel ich wita machają  

      ręką.

2.     Nauczyciel opowiada dzieciom o naszej planecie ( w tle mapa świata, którą dzieci poznały wcześniej , nauczyciel wykorzystuje do opowiadania serię obrazków):” Ziemia zawsze była naszym domem. Kiedyś ludzie bardzo ją kochali, troszczyli się o nią i opiekowali. Nazywali ją Matką i nadali jej piękne imię Gaja. Później ludzie zapomnieli o tym zaczęli ją niszczyć, siłą wydzierając jej bogactwa          i tajemnice. Dlatego Ziemia dziś bardzo choruje i potrzebuje naszej pomocy”. Następnie nauczyciel prosi dzieci, by przez chwilę w ciszy         i skupieniu zastanowiły się nad tym, czego życzyłyby Ziemi                      i rozesłały te życzenia w myślach dookoła. Po chwili prosi dzieci, aby powiedziały pozostałym , jakie to były życzenia. Zachęca też dzieci, aby zastanowiły się jakie prezenty można zrobić Ziemi.

3.     Zabawa przy muzyce. Dzieci poruszają się po sali w rytm słyszanej melodii, gdy muzyka cichnie naśladują swoim ciałem wybrane przez nauczyciela postaci zwierząt i roślin.

4.     Nauczyciel zadaje dzieciom pytanie: „Jaki świat chciałbyś zastać, gdybyś zjawił się na nim za sto lat?” Następnie przedstawia dzieciom propozycję, aby podzieliły się na dwa zespoły. Każdy zespół ma do dyspozycji duży karton w kształcie koła oraz przybory plastyczne. Zachęcamy dzieci, aby uzgodniły wspólną wersję, zanim przystąpią do pracy a następnie stworzyły na kartonach swój wymarzony świat.

5.     Omówienie,  a następnie wyeksponowanie wykonanych prac na wystawie.

 

 

Temat kompleksowy: Jesień w lesie Temat zajęcia: Las i jego znaczenie Cele ogólne: - zapoznanie dzieci z lasem: jego budową, korzyściami i znaczeniem dla życia i ludzi; zagrożenie dla lasów ze strony człowieka, - kształcenie spostrzegawczości i zmysłu obserwacji, - rozpoznawanie charakterystycznych dla lasu roślin i zwierząt, - uwrażliwienie dzieci na piękno przyrody, nie niszczenie jej. Pomoce dydaktyczne: szkła powiększające, kartki, kredki, zagadki tematyczne, worki na śmieci, rękawiczki jednorazowe Przebieg zajęcia: Przed wyjściem z przedszkola rozmowa przypominająca zasady bezpiecznego i prawidłowego poruszania się ulicami oraz prawidłowego korzystania ze środków komunikacji miejskiej. W lesie: Las to gościnny, zielony dom. Zaprasza wszystkich do siebie. Powinniśmy zachowywać się w nim prawidłowo. Oto zasady prawidłowego zachowania w lesie (dzieci same podają zasady): - nie wolno krzyczeć - nie wolno śmiecić i niszczyć przyrody, - nie wolno zrywać roślin - nie wolno płoszyć zwierząt Zwrócenie uwagi dzieci na warstwową budowę lasu: - ściółka leśna: najniższa warstwa lasu - igły, liście z drzew, gałązki; w warstwie tej żyją ślimaki i owady np. mrówki, - runo leśne: mchy, paprocie, jagody, grzyby; w warstwie tej żyją motyle, ważki, żaby, zaskrońce, sarny, dziki, - podszyt: młode drzewa i krzewy; w warstwie tej żyje dużo owadów, - korony drzew: w warstwie tej żyją ptaki, małe ssaki takie jak wiewiórki Podczas obserwacji dzieci nazywają znane im rośliny: podają nazwy drzew (rozróżniają drzewa liściaste i iglaste), krzewów, małych roślin runa leśnego (wykorzystanie szkieł powiększających). Zwierzęta leśne (rozwiązywanie przygotowanych zagadek). Jakich znamy mieszkańców lasu i czym oni się żywią: Zając - trawa, korzonki, kora drzew. Dzik - trawa, żołędzie, szyszki, mech, korzonki. Sarna - trawa, młode pędy drzew liściastych i krzewów. Wiewiórka - orzechy laskowe, żołędzie, szyszki. Dzięcioł - małe robaki, które wydziobuje z pod kory lecząc drzewa. Mrówki - wszelkiego rodzaju odpadki - sprzątacze lasu. Zabawy badawcze Każde dziecko wybiera swoje drzewo i dokładnie je "bada" za pomocą wszystkich zmysłów: - wzroku - dotyku - słuchu - zapachu, a swoje spostrzeżenia omawia w grupie. Zabawy badawcze: Czy drzewo pachnie - co ci ten zapach przypomina? Czy pień jest gładki czy też chropowaty? (dodatkowo rozdaję kartki i kredki a zadaniem dzieci jest narysowanie faktury kory drzewa). Czy drzewo jest wysokie, czy niskie i jakie ma kolory? (drzewo iglaste - igły, czy drzewo liściaste - liście). Zbieranie okazów do kącika przyrody. Sprawdzenie poprzez przytulenie, czy drzewo żyje? Obserwacja za pomocą szkła powiększającego roślin i najmniejszych mieszkańców lasu (np. mrówek). Wysłuchiwanie odgłosów lasu (próba rozszyfrowania dźwięków). Zabawy ruchowe z zachowaniem ciszy - przypomnienie dzieciom, że las to dom zwierząt, a my jesteśmy gośćmi. Zastosowanie ćwiczeń oddechowych - zwrócenie uwagi na świeże powietrze bez kurzu i zapachu spalin. W czasie wolnym dzieci układają dowolne kompozycje z leśnych okazów. Zwrócenie uwagi na kolorystykę lasu. Poszukiwanie ukrytych kopert z zagadkami i ich rozwiązywanie. Próba odpowiedzi na pytanie: jakie korzyści mamy z lasu? Świeże powietrze - odpoczynek Cisza i spokój - odpoczynek Drewno - np. do produkcji mebli (nawiązanie do wycieczki - "wizyta w stolarni") - do wyrobu papieru Pożywienie - grzyby - jagody Ochrona lasu: Chodząc po lesie należy zwrócić uwagę na to, czy jest on zanieczyszczony, czy też nie?, czy nosi ślady działalności człowieka?, czy jest zniszczony przez zwierzęta leśne lub warunki atmosferyczne? (np.: wichury, powodzie, pożary). Jak my możemy próbować ratować las, aby nam służył w przyszłości? Dzieci samodzielnie odpowiadają na zadane pytanie. Można wykorzystać wiersz F. Kobryńczuka pt. "Las" Gdyby lasu nie było, gdyby go wyrąbano, kto by szumiał wieczorem piosenkę nam na dobranoc? Wiecie co by się stało, gdyby lasy wycięto? Zabrano by mieszkania wszystkim leśnym zwierzętom. I zginęły by marnie, żyłyby tylko w baśni, Smutne byłoby życie bez zwierzęcej przyjaźni. Posadź ptaszkom przed oknem świerk, dąb lub sosenkę, a na pewno piosenką podziękują ci pięknie. Rozdanie przyniesionych rękawiczek jednorazowych i worków na śmieci. Wspólne z rodzicami porządkowanie leśnej polany - segregowanie zebranych śmieci. Przedstawienie postaci Ekoludka oraz jego rad: KOCHAJ PRZYRODĘ ! SZANUJ PRZYRODĘ ! BĄDŹ PRZYJACIELEM PRZYRODY ! Nadanie całej grupie nazwy "EKOLUDKI". Odznaczenie dzieci znaczkami z wizerunkiem Ekoludka i napisem "Przyjaciel przyrody". Po powrocie z wycieczki i jej podsumowaniu prace plastyczne z wykorzystaniem zebranych okazów leśnych.

• "Jak dbamy o czystość naszej planety?" - scenariusz zajęcia koleżeńskiego z zakresu wychowania ekologicznego

Grupa wiekowa: 6 - latki

Forma zajęcia: praca z całą grupą, praca w zespołach
Rodzaje aktywności: plastyczno - konstrukcyjna, werbalna, ruchowa, muzyczna

Metody: czynna, słowna, samodzielnych doświadczeń, drama, pedagogika zabawy, elementy I. Majchrzak, wizualizacja, metoda problemowa, metoda aktywna: mapa mentalna

Cele główne:
-kształtowanie właściwych nawyków dotyczących ochrony środowiska naturalnego,
-zwrócenie uwagi na niebezpieczeństwo zagrażające środowisku ze strony człowieka,
-poznanie możliwości walki z zanieczyszczaniem środowiska.

Cele szczegółowe:
-uporządkują wiedzę dotyczącą ochrony środowiska,
-rozwiążą zagadki o treści ekologicznej,
-wykonają doświadczenie; wywnioskują o szkodliwości rozkładających się śmieci,
-utrwalą pojęcie: recykling,
-wykonają masę papierową z gazet,
-wykorzystają do zabawy odpady.

Środki dydaktyczne: odpady szklane, papierowe i plastikowe, kartony, napisy: szkło, papier, plastik; mapa mentalne: Choroby Ziemi, Jak czuje się chora Ziemia, globusy, mapa z układem słonecznym, ręczniki jednorazowe, rebusy: śmieci, recykling, pisaki, spryskiwacze, napisy globalne: nazwy planet, nazwy stanowisk, planety; instrumenty perkusyjne

Przebieg:

1. Powitanie gości: dzieci wchodzą do sali, zatrzymują się przed gośćmi i kłaniając się mówią:
My jesteśmy starszakami i Wam pięknie się kłaniamy!
( dzieci pokazują na siebie, a następnie kłaniają się nisko)
Teraz ręką pomachamy i się wszyscy przywitamy!
(dzieci machają ręką i mówią: dzień dobry).

2. „Co to jest?” - zagadka słowna: Co to jest, moi drodzy?
Wirują wokół słońca -
I krążą tak bez końca! (planety)

-Jak nazywa się droga, po której krążą planety?
-Wokół czego krążą?
W nagrodę za rozwiązanie nauczycielka odwraca mapę z układem słonecznym, po czym zadaje dzieciom pytanie:
-Jakie znacie nazwy planet? (dzieci wymieniają
-Jak nazywa się planeta, na której my mieszkamy? (dzieci wybierają nazwę: Ziemia, spośród innych rozłożonych nazw na dywanie)

3. „Globus modelem Ziemi” - rozmowa na podstawie rekwizytu połączona z wizualizacją: nauczycielka zadaje pytanie: (nauczycielka rozdaje globusy)
-Kto wie, czym jest globus?
-Czego jest na Ziemi najwięcej? (wody)
-Co jest na drugim miejscu? (lądy)
-Co znajduje się na lądach? (różne środowiska)

Wizualizacja: n. mówi: proszę dotknąć globusa, zamknąć oczy i wyobrazić sobie, że wszystkie wody na Ziemi są tak bardzo zanieczyszczone, że mają kolor czarny, są smętne, szare, bure i brzydko pachną, natomiast na lądach jest tyle śmieci, że w ogóle nie widać pięknych pól i lasów, ślicznych ogrodów i parków, widać tylko wysypiska śmieci, całe ich góry, a nad tymi wysypiskami unosi się brudne i ciężkie powietrze. Powietrze jest tak brudne, że prawie nic nie widać. Ziemia jest chora.

4. „Chora planeta” - zabaw dramowa, N. chwilę odczekuje, następnie zadaje pytanie, a dzieci wczuwają się w rolę chorej zaśmieconej i zadymionej planety. Odpowiadają jak się czuje, czy jest jej smutno .... .
-Jak myślicie, co mogła czuć Ziemia będąc zaśmieconą i zadymioną planetą?
-Co mogło jej dolegać? (n. odwołuje się do mapy mentalnej wykonanej z dziećmi na wcześniejszych zajęciach)
-Kto chce pokazać, jak się ona czuła? (jedno dziecko pokazuje, inni naśladują samopoczucie)
-Co było powodem tego, że Ziemia czuła się źle?
-Czy kochacie swoją planetę? (dzieci pokazują uczucia wykorzystując globus)

5. „Zagadkowy karton” - zagadka obrazkowa (rebus). N. stawia przed dziećmi karton oklejony ponumerowanymi obrazkami od 1 do 6, na kartonie koperta z napisem: odklej obrazki i ułóż w kolejności od 1 do 6, a dowiesz się , co jest w kartonie! ( na odwrocie są pierwsze litery obrazków). Rozwiązaniem są: śmieci.

6. „Wysypisko śmieci” - zabawa badawcza; dz. otrzymują ręcznik jednorazowy, na którym pisakiem rysują schemat domu i znak umowny wysypiska śmieci (duża kropka), następnie pryskają je wodą ze spryskiwacza. Kropka się rozlewa.
Wniosek z doświadczenia: śmieci się rozkładają, co źle wpływa na środowisko; w zależności od tego , co jest śmieciem, rozkładanie trwa różnie czasowo.
Przed doświadczeniem n. zadaje pytania:
-Gdzie ludzie wysypują śmieci?
-Dokąd te śmieci są wywożone?
Po doświadczeniu dzieci odpowiadają na pytania:
-Jak myślicie, czy Ziemia potrzebuje pomocy?
-Co możemy zrobić? (segregacja)

7. „Na ratunek Ziemi” - zabawa ruchowa z elementem marszu, pedagogika zabawy; dz. maszerują energicznie trzymają w ręku gazetowe rurki, na przerwą w muzyce walczą ze śmieciami.

8. „Segregujemy śmieci?” - dz. klasyfikują śmieci do pojemników z napisami: szkło, plastik, papier; n. zadaje pytanie:
-Dlaczego ważne jest, żeby segregować śmieci?
-Co jeszcze możemy zrobić z tymi śmieciami?

9. „Co to jest recykling?” - loteryjka literowo - cyfrowa; dz. losują karty i układają w ponumerowanej kolejności; odczytują napis: recykling; wyjaśniają pojęcie.

10. „Masa papierowa” - działalność wszystkich dzieci; n., wspólnie z dziećmi odczytuje przepis na masę, proponując pracę w przetwórni papieru:
-podrzeć gazety na drobne kawałki
-zalać gazety gorącą wodą
-pozostawić wszystko na 24 godziny
-po 24 godzinach odcisnąć wodę
-dodać klej do tapet
-wyrobić masę
Dzieci wykonują masę papierową wg wskazówek.

11. „Przedszkolna Fabryka Zabawek” - działalność dzieci; n. proponuje dzieciom pracę w fabryce zabawek, zaznaczając, że wykonują tylko po jednej zabawce. Dzieci wybierają sobie miejsce „pracy” przy stanowiskach:
-„Kwiatki” - gazetowa rurka + tektura
-„Drzewa” - rolka + gazety
-„Domy” - karton po proszku + tektur
-„Zwierzęta” - rolka + rurki po napojach
-„Ludzie” - plastikowa butelka + 2 szpulki po niciach + opakowanie po danonkach
-„Mosty” - 2 duże pojemniki po jogurtach + gruby karton

12. „Pomyśl i odpowiedz!” - rozwiązanie problemu; n. zadaje pytania problemowe:
-Jak myślicie, czy przedszkole możemy nazwać miejscem recyklingu i dlaczego?
-Czy dzieci chodzące do przedszkola możemy nazwać ekologami i dlaczego?

13. „ Ekologiczny okrzyk” - zabawa twórcza z zastosowaniem instrumentów,
np. „My jesteśmy grzeczne dzieci, nie śmiecimy Ziemi przecież!”,
„Śmieci mniej, Ziemi lżej!” ...... .

14. „Żyj z przyrodą w zgodzie” - śpiew dzieci z wykorzystaniem instrumentów wykonanych z odpadów.

15. „Nasza planeta Ziemia” - zapowiedź zabawy konstrukcyjnej; dzieci wykorzystają zrobione zabawki do wspólnej zabawy.

---