Literatura:
Gołębska, Szymczak - „Logistyka międzynarodowa”
J.J. Coyle - „Zarządzanie logistyczne”
DEFINICJE I WPROWADZENIE
E. Gołembiewska - integrowanie aktywności firm ogniw łańcucha dostaw zarówno w odniesieniu do funkcji operatywnej, finansowej i marketingowej zarządzania logistycznego, jak i kontroli przepływu dóbr i usług poprzez granice różnych punktów.
J.J. Coyle - proces polegający na zarządzaniu ruchem wyrobów ponad granicami krajów oraz regionów. Część stanowią procesy wewnętrzne, zachodzące w krajach goszczących, drugą tworzą procesy międzynarodowe.
Logistykę rozpatrujemy w 3 aspektach:
ASPEKT FUNKCJONALNY - logistyka międzynarodowa (LM) to wszystkie funkcje i procesy transportu towarów i informacji przebiegające w czasie i przestrzeni pomiędzy punktami wysyłkowymi (dostawcą) a punktami odbierającymi (odbiorca).
ASPEKT INSTYTUCJONALNY - LM to wszystkie techniczne i organizacyjne placówki, które zostały stworzone do realizacji procesów logistycznych.
ASPEKT PROCESOWY - LM zajmuje się wszelkimi zmianami, które zostały wywołane nowymi warunkami funkcjonowania gospodarek światowych.
Posługuje się specyficznym pojęciem eurologistyka - rozp. W budowie nowego rynku - opisuje jednolitą przestrzeń gospodarczą bez granic lądowych.
DETERMINANTY LOGISTYKI MIĘDZYNARODOWEJ
Aspekt koncepcyjno-funkcjonalne - LM jest koncepcją zarządzania, która na podstawie systemowej i strategicznej orientacji umożliwia nowe rozwiązanie problemów z odrębnością działań dla poszczególnych krajów. (poziom strategii przedsiębiorstwa)
Aspekt przedmiotowo-strukturalny - umiędzynarodowienie procesów związane jest bezpośrednio z przekroczeniem granic państw. (transport międzynarodowy - poziom operacyjny)
Aspekt efektywnościowy - LM stanowi pewną orientację i determinacją wzrostu efektywności. (uzyskane poprzez uzyskanie zadowolenia klienta oraz racjonalizację kosztów - poziom strategiczny i operacyjny)
Poziom strategiczny i operacyjny logistyki międzynarodowej obejmuje czasowo-przestrzenną transformację dóbr i informacji ponad granice państwowe oraz całokształt logistycznych aspektów działania przedsiębiorstw międzynarodowych niezależnie od przyjętej strategii.
PRZYCZYNY ROZWOJU LOGISTYKI MIĘDZYNARODOWEJ:
Ze względu na ogólno-światowe zjawisko z globalizacją na rozwój logistyki wpływają następujące przyczyny:
rynek
koszty logistyczne
konkurencja -
globalizacja rynków -
technologia teleinformaczna -
postęp w transporcie -
polityka -
SZCZEGÓŁOWE PRZYCZYNY ROZWOJU LOGISTYKI MIEDZYNARODOWEGO:
rozwój i liberalizacja handlu zagranicznego
rozpowszechnienie się wzorców gospodarki rynkowej
ujednolicenie wzorców konsumpcji technologii
zmiany w globalnej polityce gospodarczej
rewolucja technologiczna w transporcie i telekomunikacji
zjawisko dyfuzji najnowszych technologii produkcji, dystrybucji, transportu i magazynowania
dążenie do zarządzania międzynarodowego
3 FORMY ODDZIAŁYWANIA POLITYKI NA FUNKCJONOWANIE SYSTEMÓW LOGISTYCZNYCH W SKALI GLOBALNEJ:
PROTEKCJONIZM I SAMOWYSTARCZALNOŚĆ GOSPODARCZA - przejawia się we wzajemnej eskalacji ograniczeń w obrocie pomiędzy krajami. Jest tutaj mowa o walkach cenowych
LIBRALIZACJA HANDLU - poprzez Światową Organizację Handlu (WTO)
ROZWÓJ HANDLU REGIONALNEGO I JEGO UNIFIKACJA w ramach organizacji regionalnych (najczęściej ta forma jest rozpatrywana w ujęciu UE oraz ujęciu NAFTA, ASUAN, MERCOSUR.
REGIONALNE UGRUPOWANIA HANDLOWE - ukryty trend polegający na odchodzeniu od barier celnych na rzecz porozumień regionalnych, umożliwiający swobodną wymianę handlową poprzez udostępnianie swoich rynków zbytu.
TECHNOGLOBALIZM - tendencja do rosnącego umiędzynarodowienia, tworzenia, stosowania i rozprzestrzeniania się technologii. Międzynarodowy zakres technoglobalizmu przejawia się w dyfuzji, rozprzestrzenianiu nowych technologii (telekomunikacja, transport). Jej oddziaływanie dokonuje się w 2 płaszczyznach:
infrastrukturze
produkcji i zbycie (przemysł, usługi)
Następuje wyrównanie technologicznych zdolności przedsiębiorstw funkcjonujących w różnych krajach. Zjawisko to nosi nazwę parytetu technologicznego lub dotyczące krajów wysoko rozwiniętych technologicznie nosi nazwę konwergencją technologii.
Transport - przesyłki kurierskie, przewozy multimodalne, intermodalny - wykorzystanie 2 operatorów transportu.
KONKURENCJA - związana z ujednoliceniem wzorców konsumpcji związanych z gustem klientów, oczekiwań
Zmiany konkurencji dotyczą barier wejścia na rynek, czyli tworzeniu i stosowaniu nowych technologii, dostępem do nowych kanałów dystrybucji lub tanich źródeł zaopatrzenia. Ujednolicenie to dotyczy technologii
KOMPRESJA CZASU I PRZESTRZENI - Kompresja czasu dotyczy przyśpieszenia reakcji na zmiany rynkowe, znajdując odzwierciedlenie w skróceniu cyklu życia produktu czy usługi. Kompresja przestrzeni jest utożsamiana „ze skróceniem” dystansu dzielącego różne podmioty. „Życie w jednej przestrzeni”
Za jedną z przyczyn uznaje się dążenie do zarządzania międzynarodowego, czyli zarządzanie międzynarodowym biznesem.
ZMB - polega, że w ramach obszaru podejmowane są wszelkie decyzje o umiędzynarodowieniu działalności i form prowadzenia międzynarodowych operacji gospodarczych, czyli LM zawiera się w szeroko pojętym międzynarodowym biznesie.
Zależności pomiędzy LM a pozostałymi elementami międzynarodowego biznesu
uwzględnia ona związki z innymi dziedzinami, np. zarządzaniem międzynarodowym. Zatem LM będzie tym obszarem zarządzania którego przedmiotem będą przepływy rzeczowe i informacyjne pomiędzy jednostkami przedsiębiorstwa międzynarodowego lub pomiędzy przedsiębiorstwem a innymi przedsiębiorstwami.
Zależność pomiędzy LM a marketingiem międzynarodowym ma charakter komplementarny. Występuje kontakt z klientem
Związek z finansami międzynarodowymi oscylują wokół finansowania procesów logistycznych, pokrycia kosztów tych procesów.
Zależność z handlem międzynarodowym określa rolę logistyki jako całokształtu działań wspierających wymianę międzynarodową w zakresie organizacji fizycznego przepływu (przemieszczeń)
SPECYFIKA LOGISTYKI MIĘDZYNARODOWEJ
Postępująca globalizacji odzwierciedla zmianę warunków ekonomicznych, technologicznych przedsiębiorstwa. Proces ten jest charakteryzowany przez dwie cechy:
zakres - tworzą je zjawiska obejmujące większą część kuli ziemskiej lub działania w skali ogólno-światowej
intensywność - globalizacja polega na intensywności działań, wzajemnych powiązań, współzależności pomiędzy państwami.
Rozpatrywanie globalizacji na podstawie tych dwóch cech umożliwia nam rozróżnić logistyka międzynarodową i globalną.
STOPNIOWALNOŚĆ LOGISTYKI
Umiędzynarodowienie logistyki może być rozpatrywanie w wymiarze:
obiektywizm - wyraża się w obserwowanych i mierzalnych procesach przepływu, dobór, technologii i informacji w skali międzynarodowej i globalnej
subiektywny - postrzeganie procesów logistycznych w międzynarodowych łańcuchach dostaw
RÓŻNICA POMIĘDZY LOGISTYKĄ MIĘDZYNARODOWĄ A GLOBALNĄ TKWI W ZASIĘGU ODDZIAŁYWANIA PROCESÓW LOGISTYCZNYCH
Logistyka międzynarodowa |
Logistyka globalna |
może obejmować 2 kraje |
obejmuje cały globalny rynek |
nacisk na dostosowanie usług logistycznych oraz zasad operacyjnych do wymagań postrzeganych na rynkach lokalnych |
nacisk na usatysfakcjonowanie wspólnych potrzeb światowego popytu. |
Poszukuje odmienności obsługiwanych rynków lokalnych |
Poznaje elementy wspólnie obsługiwanych rynków |
MIĘDZYNARODOWE SYSTEMY LOGISTYCZNE
Charakteryzują się złożoną strukturą. MSL są przyrównywane do systemów, makrologistycznych.
MSL - są to procesy, które powodują przemiany towarów i informacji w sensie czasowo-przestrzennym. MSL mogą być również rozumiane, jako celowo zorganizaowane i zintegrowane przepływy materiałów i informacji umożliwiające optymalizacją zarządzania łańcuchami dostaw.
MSL działają w pewnych warunkach, które możemy w pewnych warunkach, które możemy podzielić na warunki ogólne w właściwe dla poszczególnych krajów.
Ogólnie to: odległości transportowe, środki transportowe, dokumenty, instytucje i informacje.
Warunki właściwe to: warunki prawne, administracyjne, infrastrukturalne oraz kulturowe.
GRUPY PODMIOTÓW
Grupa 1
Wyodrębniamy przedsiębiorstwa wytwórcze. Producenci mogą być zarówno eksporterami jak i importerami
Grupa 2
Przewoźnicy (4 grupy)
Grupa 3
Pośrednicy (podmioty obsługujący strefę handlu tj. hurtownie i markety)
Grupa 4
Pośrednicy obsługujący ładunek np. spedytor (przewoźnik morski bez floty NVOCC)
Grupa 5
Firmy obsługujące dostawców i odbiorców (operatorzy logistyczni, logistyczne centra dystrybucji)
Grupa 6
Rządy Państw które mogą występować jako importer i eksporter.
EKSPORTER BEZPOŚRENI - jest to najczęściej podmiot wysyłający swoje produkty w celu konsumpcji lub produkcji do kraju przeznaczenia. Najczęściej eksporter bezpośredni wysyła produkty kiedy są one opatrzone jego znakiem towarowym lub kiedy uzasadnione jest tworzenie własnych kanałów dystrybucji. Eksporter bezpośredni może być stosowany w dziedzinach produkcji o obrotu w którym pośrednik (hurtownik) nie może być eksporterem.
EKSPORTER POŚREDNI - nazywamy przedsiębiorstwo, które zajmuje się importem kooperacyjnym. Polega na imporcie części maszyn lub innych komponentów niezbędnych do realizacji produkcji finalnej. Najczęściej są to przedsiębiorstwa które zużywają duże ilości surowców pochodzenia zagranicznego.
PUSTE KORPORACJE (przedsiębiorstwa) tworzą przedsiębiorstwa które zajmują się organizowaniem produkcją zagranicą. Np. sprzęt komputerowy.
WADY I ZALETY POSZCZEGÓLNYCH PRZEWOŹNIKÓW
PRZEWOŹNIK KOLEJOWY - ładunki masowe na średnie i długie odległości
WADY:
długi czas przewozu (długie czynności związane z załadowaniem i rozładowaniem)
praktyka monopolistyczna
ograniczenia techniczne - różne odległości pomiędzy rozstawem torów obok siebie
różnice w napięciu prądowym co uniemożliwia przejazd z jednego kraju do drugiego
brak jednoznacznego zunifikowania standardów bezpieczeństwa i sygnalizacji
ZALETY
zajmuje się przewozem towarów masowych i niskiej wartości i dużej zawartości
relatywnie niskie stawki przewozowe
rozległa sieć połączeń kolejowych dostosowywana do lokalizacji głównych rynków zaopatrzenia i zbytu
duża dostępność przestrzenna która wynika z gęstości sieci dróg i punktów transportowych
korzystna oferta w odniesieniu do czasu transportu
PRZEWOŹNIK SAMOCHODOWY - jest podmiotem transportowym, który mocno konkuruje z innymi przewoźnikami i którą to konkurencję wygrywa. Oferuje największą elastycznością i wszechstronnością usług
WADY
wysokie koszty przemieszczania wynikające ze słabej degresji kosztów jednostkowych
mała objętość towary, która przypada na jednostkę transportową
pewne ograniczenia wynikające z nierównomiernym przestrzennym sieci dróg i niskim stanem technicznym
duży stopień rozdrobnienia przewoźników (duża konkurencja)
występują duża dostępność na rynku usług, która wynika z ogólnodostępnej infrastruktury transportowej
wynika również ze stosunkowo niskich kosztów eksploatacyjnych i kosztów nabycia pojazdu
ZALETY
charakteryzuje się dużą odpornością usług
elementem przemawiającym na „+” jest czas transportu (krótki czas)
posiada również specyficzny tabor do przewozu różnych ładunków
możliwość dowozu do przewoźników innych gałęzi transportu
PRZEWOŹNIK WODNY (morski, śródlądowy) - Charakteryzuje tych przewoźników światowy zasięg obsługiwanych szlaków przewozowych. Przewożą oni ładunki o niskiej wartości i dużej zawartości na duże odległości.
WADY:
długi czas przewozu
niskie bezpieczeństwo ładunków wrażliwych na wilgoć
zróżnicowanie parametrów rozwiązań technicznych (dotyczy żeglugi śródlądowej) istniejące drogi wodne i kanały nie tworzą jednolitej sieci komunikacyjnej
ZALETY:
niskie koszt przewozu wynika z naturalnych szlaków
duża nośność, masowość i przestrzenność taboru
duży współczynnik przestrzenności statku
stosunkowo wysoki stopień bezpieczeństwa w statku do pozostałych
niskie nakłady inwestycyjne i niskie koszty utrzymania
aspekt ekologiczny, mały wpływ na środowisko naturalne
TRANSPORT LOTNICZY
zdolność do przewozu relatywnie niewielkich partii ładunku
szybkość, pewność i częstotliwość
wysokie koszty przemieszczania przy bardzo dużej degresji kosztów jednostkowych na dalsze odległości
bardzo wysokie bezpieczeństwo ładunków podczas przewozu
konieczność z korzystania z usług dowozowo-odwozowych (niska dostępność przestrzenna portów lotniczych)
zdominowana przez przewoźników narodowych.
Przewoźnik morski bez floty NVOCC
Jest przewoźnikiem w żegludze liniowej, publiczny. Wg definicji jest to przewoźnik publiczny, ponieważ na swój numer przejmuje powierzone ładunki do przewozu, natomiast wobec przewoźnika występuje jako załadowca i płatnik frachtu.
Zadaniem przewoźnika jest:
zorganizowanie dostawy ładunku w kontenerach droga morską
wydzierżawienie w armatora na statku liniowym kursującym na danym szlaku żeglugowym części jego zdolności przewozowej. W celu przewiezienia na określonych trasach mniejszych niż cało kontenerowe ilości towaru wobec swoich klientów przyjmuje obowiązki, odpowiedzialność i uprawnienia przewoźnika liniowego, ustalając własne stawki przewozowe. Stawki przewozowe z reguły korzystniejsze niż konferencyjne.
DO ZADAŃ SPEDYTORA MOŻNA ZALICZYĆ:
poradnictwo spedycyjne - udzielanie fachowych porad dotyczących transportu
przygotowanie ładunku do przewozu - pakowanie, sortowanie, liczenie, znakowanie, cechowanie
konsolidowanie / de konsolidowanie ładunku - zbieranie drobnych partii ładunkowych w większe jednostki
dostarczenie ładunku do miejsca załadunku na główny środek transportu
sporządzanie i kompletowanie dokumentów
zawieranie umów o przewóz z różnymi przewoźnikami
składowanie towarów
konwojowanie - opieka nad ładunkiem w czasie transportu
przyjmowanie lub przekazanie ładunku przewoźnikowi
awizowanie - informowanie zleceniodawcy o bieżącym stanie i miejscu pobytu ładunku na trasie
stwierdzenie ilości i jakości przesyłanego ładunku
zabezpieczenie interesu zleceniodawcy w przypadku uszkodzenia lub ubytku ładunku
zgłaszanie ładunku do kontroli ceny oraz załatwienie spraw zwiazanych z innymi urządzeniami czynnościowymi
regulowanie należności z tytułu kosztów przewozu oraz innych czynności i usług na rzecz ładunku
sprzedaż ładunku
ZAGADNIENIA TRANSPORTU W LOGISTYCE MIĘDZYNARODOWEJ
Transformacja struktur czasowych i przestrzennych (czas i miejsce)
Musi być dobrze rozwinięty system transportowy aby transport dobrze spełniał swoje cele i zadania.
SYSTEM TRANSPORTOWY KRAJU I MIĘDZYNARODOWY
Układ wewnętrznych powiązań sieci transportowych różnych gałęzi. Dodatkowo trzeba zaliczyć: infrastrukturę, systemy zabezpieczeń, środki transportu, rozwiązania organizacyjne i systemy zarządzania
Elementy:
długość i gęstość drogi
poziom rozwoju techniczno-technologicznego
strukturę gałęziową transportu
strukturę sieciową i punktową
W skali międzynarodowej kształtowany jest przez stan systemów transportowych poszczególnych państw.
Można rozpaczać w różnych układach:
system transportowy w układzie państw sąsiadujących (układ tranzytowy - wykorzystanie sieci transportowych graniczących państw z danym krajem)
system transportowy w układzie kontynentalnym, wykorzystujący systemy i sieci transportowe różnych gałęzi branż w skali kontynentu. Rozpatruje się tu rozwiązanie kombinowanie, których idea polega na ustalaniu mostów i mini mostów usprawniających połączenia transportowe.
System transportowy w układzie międzykontynentalnym, wykorzystujący systemy i sieci transportowe istniejące na różnych kontynentach przez połączenie ich siecią transportu międzykontynentalnego (morski, powietrzny)
Systemy transportowe w układzie globalnym - potrzeba gospodarki światowej i związane są z tendencjami do globalizacji.
Podstawą działania systemów transportowych jest potrzebny dobrze zrealizowany proces transportowy
PROCES TRANSPORTOWY - jest rozumiany jako zespół skoordynowanych działań związanych z przemieszczeniem dóbr i informacji. Może być również rozumiany jako proces transformacji czasowo-przennego dóbr i informacji. Zgodnie z warunkami kontraktu. Warunki konkurencji determinują zakres i strukturę. Procesu transportowego przyczyniając się do zróżnicowanej typologii procesu.
ZAKRES I STRUKTURA PROCESU TRANSPORTOWEGO
Wg zakresu procesu transportowego
oparty na konwencjonalnej koncepcji - obejmuje zespół skoordynowanych działań, związanych z przemieszczeniem ładunku z punktu nadania do punktu dostawy, gdzie wszelkie działania i czynności oparte są na wykonanie zadań wszystkich uczestników tego procesu. Koordynacja działań wykonywana jest przez te wszystkie podmioty. Spoczywa na spedytorze.
Oparty na koncepcji kompleksowej usługi transportowej - obejmuje z skoordynowane działania z przewozem ładunku z punktu wydania lub punktu przyjęcia w piecze przez organizatora transportu gdzie wszelkie działania i czynności oparte są na wykonaniu zadań przez wszystkich uczestników tego procesu wynikających z wystawienia jednego dokumentu. W tym procesie koordynacja spoczywa na spedytorze lub operatorze transportu kombinowanego.
Oparty na koncepcji kompleksowej usługi logistycznej - obejmuje zespół skoordynowanych działań związanych z przemieszczaniem ładunku z punktu odbioru gdzie podjął się tej organizacji transportu, który bierze odpowiedzialność za wykonanie tego procesu transportowego. Koordynacja spoczywa na operatorze, które czynności może wykonywać sam bądź na zasadzie outsortsingu (transport, logistyka, magazynowanie itp.)
Wg struktur przestrzennych:
struktury sieciowe lub liniowe - determinowane s a układy infrastruktury liniowej, standardom technicznym i organizacji różnych branż
struktury punktowe - obejmują infrastrukturę punktową różnych branż transportowych, które umożliwiają wejście do sieci transportowej i umożliwiają łączenie ogniw w łańcuch transportowy. Np. porty, stacje kolejowe
Wg struktur czasowych
czas przygotowania do procesów transportowych - obejmuje czynności związane z zapewnieniem opakowania, oznakowania, kompletowaniem danej partii towarowej, konsolidacją ładunku, zapewnieniem kontroli jakościowej i ilościowej.
Czas organizacyjnego przygotowania procesu transportowego - związane z zapewnieniem realizacji procesu transportowego oraz związane z obsługą realizacji tego procesu (przygotowanie dokumentów, odpraw granicznych i celnych, obsługą dokumentacyjną)
Czas realizacji procesu transportowego - obejmuje czas wykonywanego cyklu procesu transportowego (załadunek, przepływ, wyładunek + składowanie, manipulacja, obsługa ładunku)
Czas przygotowania towaru do wydania - obejmuje czynności związane z kontrolą jakościową i ilościową, wyładunkiem, de konsolidacją, opróżnianiem kontenerów
Czas związany z rozliczeniem - obejmuje wszystkie czynności związane z rozliczeniem (wystawianiem faktur, roszczeniami)
PROCES TRANSPORTOWY - może być rozumiany jako wykonanie kolejno lub równolegle wiele następujących po sobie czynności. Wobec tego możliwe jest sformułowanie funkcjonalnej struktury procesu transportowego, obejmującej:
koncepcyjne przygotowanie procesu transportowego (poradnictwo, kalkulacje itp.)
przygotowanie ładunku do przewozu (przygotowanie samego ładunku - opakowania, oznaczenia; zapewnienie odpowiedniego transportu - kontenery, sprzęt komputerowy; opracowanie instrukcji transportowej).
Organizację procesu transportowego (organizacyjne przygotowanie procesu transportowego, zabezpieczenie umów z przewoźnikami lub innymi podmiotami)
Realizację fizycznego przemieszczania w łańcuchu transportowym (czynności związane z załadowaniem, przemieszczeniem, wyładowaniem, składowaniem jak również koordynacją i kontrolą)
Czynności prawno-finansowe
Czynności związane z dostawą i przemieszczaniem towarów - usługi logistyczne
Analizą przebiegu procesu, rozliczaniem kosztów i analizą wynikową kosztów.
GESTIA TRANSPORTOWA - obowiązek zorganizowania transportu; zastrzeżone w kontrakcie prawo i obowiązek zorganizowania transportu oraz pokrycia jego kosztów.
Podjęcie się wymaga zaangażowania odpowiednich sił i środków dając równocześnie możliwość wyboru sposobu transportu oraz wpływu na przebieg tego procesu.
STRONA POSIADAJĄCA GESTIĘ TRANSPORTOWĄ MA POTENCJALNE PRAWO WYBORU:
drogi transportu (morska, lądowa, powietrzna)
gałęzi transportu (morski, lotniczy, kolejowy, samochodowy, wodny, śródlądowy)
rodzaj transportu (przesyłki drobne w kontenerze zbiorowym, przewóz linią regularną bądź czarterową)
trasy przewozu (np. określone przejście graniczne)
przewoźnika (np. krajowe, zagraniczne)
środka przewozowego (np. uniwersalny lub specjalistyczny)
portu załadunku i/lub wyładunku
spedytora
maklera frachtującego
innych podmiotów niezbędnych do realizacji procesu transportowego (np. operatora przewozów intermodalnego)
termin odbioru lub dostawy towaru w przypadku kiedy nie jest on ściśle określonych.
Co wprowadza ograniczenia:
na jakich warunkach jest zawarta umowa. Formuła na jakiej jest zawarty ten kontrakt narzuca rodzaj środka transportu
warunki panujące na rynku np. monopol,
zarządzenia władz państwowych oraz umów międzynarodowych (koncesje - ograniczenia co do ilości dóbr, które można przewieść)
KORZYŚCI MAKROEKONOMICZNE
aktywizują i ochraniają bilans płatności tzn. kiedy wpływa na zwiększenie przychodów dewizowych i zmniejszenie wydatków dewizowych
możliwość zatrudnienia krajowych organizatorów krajowych podmiotów realizujących proces transportowych np. sprzedaż usług wraz z towarem eksport/imort - oszczędności dewizowe
KORZYŚCI MIKROEKONOMICZNE
bezpośredni wpływ na wykonanie transakcji i przebieg procesu transportowego (możliwość decydowania o sposobie i warunkach przewozu, a tym samym wpływaniu na obniżkę kosztów przewozu)
wykorzystanie własnych środków transportowych
wykorzystanie powiązań z przewoźnikiem lub innymi operatorami procesu transportowego, zapewniającymi korzystne warunki przewozu
możliwość utworzenia przesyłki zbiorczej, którą koszt przewozu jest niższy niż przesyłki indywidualnej a jakość dostawy przy zastosowaniu kontenerów jest dużo wyższa
możliwość z korzystania z usług operatora przewozów intermodalnych, które zajmuje się transportem na całej trasie dostawy.
ZASIĘG GESTII TRANSPORTOWEJ
Określany jest w tzw. Klauzulach transportowych (ogólne klauzule, formuły lub klauzule handlowe, transportowe) określają one kto i na jakim odcinku trasy posiada gestie transportową. Na kim i w jakim zakresie spoczywa obowiązek zarządzania procesem transportowym. Wynika z nich podział kosztów, obowiązków i ryzyka dostaw pomiędzy strony.
Można je podzielić na 2 grupy:
klauzule uniwersalne - mają zastosowanie we wszystkich gałęziach transportu,
klauzule mające zastosowanie tylko do określonej gałęzi transportu.
Klauzule transportowe zawarte są w 3 dokumentach:
INCOTERMS (Międzynarodowa Izba Handlowa w Paryżu) - odnoszą się do stosunków pomiędzy kupującym a sprzedającym. Nie regulują one stosunków ze spedytorem bądż operatorem transportu modalnego (pośrednikami). Incoterms - obowiązki sprzedającego i kupującego w 10 pkt. Nowe z 2000 roku. 13 formuł oznaczonych 3 literowym skrótem.
Każda następna formuła zwiększa zakres obowiązków każdej ze stron biorących udział w procesie transportowym.
ZNOWELIZOWANE AMERYKAŃSKIE DEFINICJE HANDLU DETALICZNEGO - są stosowane przez przedsiębiorstwa amerykańskie. Brzmienie tych formuł są identyczne do Incotermsu z tym że są one odmiennie interpretowane.
COMBITERMS - zbiór który jest uzupełnieniem zastosowania INCOTERMSU w zakresie dostaw łańcuchów zbiorowych w kontenerach i innych jednostek ładunkowych np. palety, wagony. W przypadku kiedy spedytor konsoliduje ładunki. Autorami tej koncepcji byli 2 Szwedzi. Składa się z 23 formuł handlowych. Określają podział obowiązków, kosztów i odpowiedzialności. Przedstawione są w 2 grupach.
Każda z formuł składa się z 3 części zwanych ABC. A - obowiązki sprzedającego, B - obowiązki kupującego, C- szczegółowy podział kosztów pomiędzy sprzedającym a kupującym.
Gdy zmienia się Incoterms to zmienia się Combiterms.
Zaletą znajomości combitermsu jest ułatwienie posługiwania się incotermsem. W szczególności kalkulowania ceny towaru.
Ułatwienie analizy kształtowania się poszczególnych elementów kosztów procesu transportowego
Zwrócenie uwagi na obciążenia finansowe związane z procesem transportowym.
TRANSPRT MULTIMODALNY
Uwarunkowania i rozwój transportu intermodalnego
dynamiczne zmieniające się otoczenia przedsiębiorstwa
kompleksowość procesu transportowego
wymagania klientów odnośnie świadczenia usług transportowych
Transport intermodalny - przewóz towarów przy użyciu co najmniej dwóch różnych gałęzi transportu, na podstawie umowy o przewóz multimodalny z miejsca położonego w jednym kraju, gdzie towar przyjął w pieczę operator transportu multimodalnego, do wyznaczonego miejsca przeznaczenia położonego w innym kraju (inter - w USA, multi - w Europie)
Transport intermodalny, kombinowany, multimodalny
TK - zasadniczy przewóz odbywa się transportem kolejowym, żeglugą rzeczną, transportem morskim, a dowóz i odwóz drogą najkrótszą - drogową.
TM - co najmniej zastosowanie 2 gałęzi transportowych
Istota transportu intermodalnego:
konieczność użycia co najmniej dwóch środków transportu
konieczność występowania jednej umowy o przewóz
konieczność wystąpienia jednego podmiotu (operatora), który jest odpowiedzialny za cały przebieg tej dostawy towaru
konsekwencją tego elementu jest pojawienie się jednego dokumentu, który zawiera jednolita cenę
konieczność „zjednostkowania” ładunku - towar podlega wszystkim manipulacjom przeładunkowo - składowym w całości wraz z kontenerem lub środkiem transportu
Płaszczyzny integracji transportu:
techniczno - technologiczny , polegający na przystosowaniu infrastruktury i środków transportowych różnych gałęzi transportu, urządzeń przeładunkowych i manipulacyjnych do obsługi tej samej zunifikowanej jednostki ładunkowej
organizacyjno-prawna w tym cenowa i dokumentacyjna, w wyniku której powstają specjalistyczne podmioty realizujące funkcje operatorów zatrudnionych do obsługi kompleksowych procesów transportowych.
Płaszczyzny techniczno - technologiczne
znormalizowanie parametrów kontenerów (ISO, EURO)
ujednolicenie wymiarów i maksymalnej masy brutto
poprawa i unowocześnienie obsługi procesów dostaw o zróżnicowanych wymaganiach
unowocześnienie stosowanej technologii
W odniesieniu do stosowanej technologii transportu intermodalnego możemy wyróżniać rodzaje:
ze względu na sposób przeładunku
ze względu na rodzaj zintegrowanej jednostki ładunkowej
ze względu na usytuowanie urządzeń przeładunkowych
UTI - zintegrowana jednostka ładunkowa - obejmuje kontenery, nadwozia będące jednostkami ładunkowymi przeznaczonymi do przewozu lądowego na wagonie lub podjeździe albo na statkach typu RO-Ro, która może być zdejmowana z pojazdu za pomocą urządzenia stanowiącego wyposażenie tego pojazdu. Kontenery te wyposazone sa w tzw. Podpory - nogi.
Naczepa samochodowa - środek transportu bez silnika, dla przewozu towaru, przeznaczony do sprzęgania z transportem samochodowym w taki sposób aby zasadnicza część masy własnej i ładunku była przejmowana przez pojazd silnikowy.
Podstawowe technologie transportu intermodalnego:
przewóz na barana (HUCKEOACK, PIGGY BACK) przeładunek pionowy jednostek UTI, naczepy siodłowe i nadwozia wymienne ładowane dźwigiem na wagony kieszeniowe
przewóz wagonami nadwozi wymiennych
przewóz „ruchoma droga” Rollende land trasse polega na przewozie zespołów drogowych na specjalnym nisko-podłogowych platformach kolejowych. System ten jest określany jako system poziomy ze względu na czynności załadunkowo-wyładunkowe
przewóz jednostką bimodalną - powstaję w wyniku połączenia naczepy siodłowej z kolejowym podwoziem konwencjonalnym - na końcu naczepy osi z kołami kolejowymi - tak aby poruszała się po szynach.
Płaszczyzny organizacyjne, dokumentacyjne, cenowe i prawne
PŁASZCZYZNA ORGANIZACYJNA
Typowym podmiotem jest operator transportu multimodalnego - MTO jest to osoba prawna, która na własny koszt we własnym imieniu na własne ryzyko i odpowiedzialność podejmuje się wykonania lub spowodowania przewozu na całej trasie dostawy. Jest to osoba wystawiająca jeden dokument, pokrywająca całą trasę przewozu. Zadanie - zorganizowanie transportu oraz wobec klienta przyjęcie odpowiedzialności za wszystkie sprawy z tym przewozem. Przyjęcie kosztów ryzyka narzuca na operatora posiadanie szerokich kwalifikacji:
odpowiedniego kapitału oraz majątku trwałego
posiadanie sprawnego systemu dokumentacyjno-prawnego
dobry system informatyczny
nowoczesne rozwiązania strukturalne (struktura organizacyjna)
PŁASZCZYZNA DOKUMENTACYJNA
Obowiązuje 1 dokument transportowy na całym świecie przez całą trasę.
Dokumenty transportu intermodalnego:
transport morski - konosament, Bill of Lading - FIATA
transport samochodowy - list przewozowy, CMR
transport kolejowy - CIM, międzynarodowy list przewozowy, kwit przekazania
PŁASZCZYZNA CENOWA
W wyniku której dąży się do wypracowania jednolitych zasad ustalania cen za przewozy jednostek ładunkowych środkami różnych gałęzi transportu oraz oferowanie klientowi jednej stawki obejmującej cały proces dostawy.
PŁASZCZYZNA PRAWNA
Jednolity system prawny, który by regulował warunki dostaw oraz odpowiedzialność stron umowy o przewóz łącznie z rozstrzygnięciem kwestii spornych.
Transport intermodalny można podzielić na:
ze względu na zasięg
krajowe (400-500km)
międzynarodowe (800-1000km)
kontynentalny
międzynoktynentalny
ze względu na
bezpośredni
pośredni
ze względu na rodzaj jednostek ładunkowych
przewozy kontenerów (ISO, EUROkontenerów)
nadwozia wymienne (naczepy, ciężarówki z naczepami)
przewozy szynowe (drogowe)
ze względu na charakterystykę użytych środków transportu
szynowo-drogowe
szynowo-drogowo-morskie
szynowo-drogowo-lotnicze
szynowo-drogowo-rzeczne
ZALETY TI
obniżka kosztów przewozu
skrócenie czasu przewozu
podniesienie punktualności dostaw
niższa uciążliwość dla środowiska naturalnego
WADY TI
wysokie koszty związane z dostosowaniem infrastruktury
problem ze szlakami komunikacjami
niedostateczne dofinansowanie
Bariery stosowania transportu szynowo-drogowego
dwukrotne przerwanie procesu transportowego na stacjach początkowych i końcowych
słaba jakość usług świadczonych przez kolej
podwyżki stawek przewozu
niepunktualność
BARIERY W POLSCE
bark ze strony rządowej systemowych instrumentów wspierających transport intermodalny
nie zakończenie kodyfikacji linii kolejowych i jednostek ładunkowych
brak specjalistycznych wymogów (kieszeniowych i nisko-podłogowych)
niski poziom technicznego wyposażenia terminowości w nowoczesny sprzęt przeładunkowy
niedostatecznie przygotowane zaplecze techniczne nadawców i odbiorców
nie odpowiadający wymogom umowy AQTC stan techniczny linii kolejowych
brak odpowiedniej ilości terminali przeładunkowych
bark działań podnoszących konkurencyjność wobec innych gałęzi transportu.
LOGISTYKA MIĘDZYNARODOWA
1
13
LP
LK
LM
LG