Regulacje funkcjonowania służb mundurowych, 6 semestr


dr Anna WDOWIARZ-PELC

REGULACJE FUNKCJONOWANIA SŁUŻB MUNDUROWYCH

„Administracja porządku i bezpieczeństwa publicznego - zagadnienia prawno-ustrojowe” Andrzej MISIUK, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, 2008

1. Służby operacyjne i śledcze:

2. Służby ochronne i straże:

SŁUŻBA WIĘZIENNA

SW działa na podstawie ustawy z dnia 09.04.2010 r. o służbie więziennej. Jest formacja umundurowana, uzbrojona, podległa Ministrowi Sprawiedliwości. SW realizuje zadania wynikające z kodeksu karnego wykonawczego w zakresie wykonywania kar pozbawienia wolności i tymczasowego aresztowania. Jest to służba ochronna.

Areszt tymczasowy to nie jest kara. Stosuje się go na mocy kodeksu postępowania karnego w toku prowadzonego postępowania zarówno przygotowawczego jak i postępowania sądowego po wniesieniu aktu oskarżenia do sądu. Areszt tymczasowy może zastosować tylko i wyłącznie sąd, a w postępowaniu przygotowawczym sąd na wniosek prokuratora. Areszt tymczasowy jest to środek zapobiegawczy.

Areszt tymczasowy ma na celu zabezpieczenie prawidłowego toku postępowania karnego:

Areszt tymczasowy stosuje się do momentu wydania wyroku.

Karę pozbawienia wolności wykonuje się po wydaniu prawomocnego wyroku przez niezależny sąd Polski. Trwa od powyżej 1 miesiąca do 15 lat.

Szczegółowe zadania Służby Więziennej:

  1. obowiązek resocjalizacji - podnoszenie kwalifikacji zawodowych, praca, zajęcia kulturalno-oświatowe, zajęcia wychowania fizycznego, terapia;

  2. humanitarne traktowanie aresztowanych i skazanych;

  3. ochrona społeczeństwa przed aresztowanymi i skazanymi;

  4. zapewnienie na terenie zakładu karnego i aresztu śledczego porządku i bezpieczeństwa;

  5. wykonywanie tymczasowego aresztowania w sposób zapewniający prawidłowy tok postępowania karnego.

Struktura organizacyjna SW:

  1. Centralny Zarząd SW,

  2. okręgowe inspektoraty SW,

  3. zakłady karne i areszty śledcze,

  4. Centralny Ośrodek Szkolenia SW.

Organy SW:

  1. Dyrektor Generalny SW,

  2. Dyrektorzy Okręgowi SW,

  3. Dyrektorzy zakładów karnych i aresztów śledczych,

  4. Komendant COSzSW.

Uprawnienia SW:

  1. do legitymowania osób wchodzących na teren zakładu karnego i aresztu śledczego. Mają prawo do kontroli osobistej, bagażu, przeszukiwania ładunków samochodów.

  2. Do wezwania osoby do zaprzestania zakłócania porządku i pokoju w zakładzie karnym i areszcie śledczym, a w przypadku podejrzenia popełnienia przestępstwa do zatrzymania i oddania niezwłocznie Policji.

Uprawnienia SW wobec osadzonych:

  1. zatrzymanie osadzonego w przypadku dokonania ucieczki z zakładu karnego i aresztu śledczego lub w trakcie konwojowania,

  2. zatrzymanie osadzonego, który nie powrócił z przepustki,

  3. stosowanie środków przymusu bezpośredniego.

Prawo użycia broni

  1. W celu odparcia bezpośredniego, bezprawnego zamachu na życie lub zdrowie funkcjonariusza SW lub innej osoby.

  2. Jeżeli wezwany osadzony do porzucenia broni tej broni nie porzuca.

  3. Przeciwko osadzonemu, który bezprawnie usiłuje odebrać broń funkcjonariuszowi SW.

  4. W przypadku udaremnienia ucieczki osadzonego w zakładzie karnym lub areszcie śledczym lub z konwoju.

  5. Celem odparcia zamachu na budynki zakładu karnego lub aresztu śledczego.

Funkcjonariuszem SW może być:

  1. obywatel polski;

  2. osoba posiadająca uregulowany stosunek do służby wojskowej;

  3. osoba korzystająca z pełni praw publicznych;

  4. co najmniej średnie wykształcenie;

  5. osoba nie karana za przestępstwa umyślne;

  6. osoba, która daje rękojmię zachowania tajemnicy służbowej;

  7. musi posiadać predyspozycje fizyczne i psychiczne do pełnienia służby.

BIURO OCHRONY RZĄDU

Biuro Ochrony Rządu to formacja związana z ochroną VIP-ów. BOR działa na podstawie ustawy z dnia 16.03.2001 r. o Biurze Ochrony Rządu. BOR jest formacja umundurowana, uzbrojona, powołana do ochrony osób, obiektów i urządzeń o szczególnym znaczeniu dla interesu państwa.

BOR ochrania:

BOR podlega Ministrowi Spraw Wewnętrznych i Administracji. Szefa BOR-u powołuje Premier na wniosek ministra MSWiA. Zastępców powołuje minister SWiA na wniosek Szefa BOR-u.

Struktura BOR jest niejawna.

Zadania BOR

Funkcjonariusze BOR przy wykonywaniu zadań mają uprawnienia policyjne (przy ochronie VIP-ów):

Środki przymusu bezpośredniego:

Prawo użycia broni:

  1. W celu odparcia bezpośredniego i bezprawnego zamachu na życie lub zdrowie osoby ochranianej, funkcjonariusza BOR-u, jak również innej osoby.

  2. Przeciwko osobie, która nie podporządkowuje się do natychmiastowego porzucenia broni, a zachowanie tej osoby zagraża życiu lub zdrowiu osoby ochranianej lub funkcjonariusza.

  3. Przeciwko osobie, która bezprawnie usiłuje odebrać broń funkcjonariuszowi BOR.

  4. W celu odparcia bezpośredniego niebezpiecznego zamachu na obiekty ochraniane przez BOR.

  5. W celu odparcia bezpośredniego gwałtownego zamachu na konwój przewożący ważne osoby albo bardzo ważne dokumenty.

STRAŻ GMINNA

Straż Gminna działa na podstawie ustawy z dnia 29.08.1997 r. o strażach gminnych.

W gminach miejskich straże noszą nazwę Straż Miejska. W gminach tworzone są na podstawie uchwały Rady Gminy po zasięgnięciu opinii Wojewódzkiego Komendanta Policji. Utworzenie straży gminnej stanowi wykonanie zadań własnych gminy polegających na ochronie bezpieczeństwa i porządku publicznego na terenie gminy. Sąsiadujące gminy mogą utworzyć wspólną Straż Gminną na zasadzie porozumienia. Nadzór nad strażą gminną sprawuje gmina, natomiast nad szkoleniem Policja.

Zadania straży gminnej:

  1. udzielanie pouczeń;

  2. legitymowanie osób w celu ustalenia ich tożsamości;

  3. jeżeli osoba stwarza zagrożenie dla innych osób może ją ująć i oddać w ręce Policji;

  4. nakładanie grzywien w drodze mandatów, ale tylko w ograniczonym zakresie;

  5. usuwanie pojazdów źle zaparkowanych i blokowania kół tych pojazdów;

  6. zabezpieczanie miejsc przestępstw, wypadków, miejsc zagrożonych.

  7. ochrona obiektów komunalnych na potrzeby gminy,

  8. współdziałanie z innymi służbami przy organizacji imprez masowych;

  9. doprowadzanie osób nietrzeźwych do izb wytrzeźwień lub miejsca zamieszkania tej osoby;

  10. mają prawo żądać pomocy od funkcjonariuszy Policji;

  11. konwojowanie dokumentów i innych przedmiotów wartościowych na potrzeby gminy;

  12. patrolowanie ulic i osiedli oraz realizacja zgłaszanych do straży gminnej interwencji;

  13. obowiązek szerzenia profilaktyki wychowawczej wśród dzieci i młodzieży;

  14. informować Policję o stwierdzonych zagrożeniach związanych z możliwością popełnienia przestępstwa lub wykroczenia.

POLICJA

Policja działa na podstawie ustawy z dnia 06.04.1999 r. o Policji.

Policja to formacja umundurowana, uzbrojona, służąca społeczeństwu i przeznaczona do ochrony bezpieczeństwa ludzi oraz bezpieczeństwa i porządku publicznego.

Nazwa Policja przysługuje tylko i wyłącznie tej formacji.

Organizacja Policji:

Struktura Policji:

Zadania Policji:

  1. Ochrona życia i zdrowia ludzi oraz ochrona mienia przed zamachami naruszającymi te dobra.

  2. Ochrona bezpieczeństwa i porządku publicznego realizowana poprzez zapewnienie spokoju i bezpieczeństwa w środkach transportu i komunikacji publicznej, w ruchu drogowym, w miejscach publicznych, na wodach przeznaczonych do publicznego korzystania.

  3. Wykrywanie przestępstw i wykroczeń oraz ściganie ich sprawców. w tym zadaniu działa na podstawie kodeksu postępowania karnego pod nadzorem prokuratora.

  4. Nadzór merytoryczny nad strażami gminnymi.

  5. Prowadzenie baz danych DNA.

  6. Gromadzenie, przetwarzanie i przechowywanie informacji kryminalnych.

  7. Utworzenie, eksploatacja i utrzymywanie systemu informacyjnego Schengen niezbędnego z punktu funkcjonowania obszaru Schengen (SIS) - związany jest on z przystąpieniem Polski do Układu z Schengen, m.in. swobodnego przepływu osób.

Uprawnienia Policji:

  1. legitymowania osób w celu ustalenia ich tożsamości;

  2. zatrzymywania osób w trybie i przypadkach określonych w przepisach Kodeksu postępowania karnego i innych ustaw;

  3. zatrzymywania osób pozbawionych wolności, które na podstawie zezwolenia właściwego organu opuściły areszt śledczy albo zakład karny i w wyznaczonym terminie nie powróciły do niego;

  4. zatrzymywania osób stwarzających w sposób oczywisty bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego, a także dla mienia;

  5. pobierania od osób wymazu ze śluzówki policzków w celu identyfikacji osób o nieustalonej tożsamości oraz osób usiłujących ukryć swoją tożsamość, jeżeli ustalenie tożsamości w inny sposób nie jest możliwe;

  6. pobierania materiału biologicznego ze zwłok ludzkich o nieustalonej tożsamości;

  7. przeszukiwania osób i pomieszczeń w trybie i przypadkach określonych w przepisach Kodeksu postępowania karnego i innych ustaw;

  8. obserwowania i rejestrowania przy użyciu środków technicznych obrazu z pomieszczeń przeznaczonych dla osób zatrzymanych lub doprowadzonych w celu wytrzeźwienia, policyjnych izb dziecka, pokoi przejściowych oraz tymczasowych pomieszczeń przejściowych;

  9. dokonywania kontroli osobistej, a także przeglądania zawartości bagaży i sprawdzania ładunku w portach i na dworcach oraz w środkach transportu lądowego, powietrznego i wodnego, w razie istnienia uzasadnionego podejrzenia popełnienia czynu zabronionego pod groźbą kary;

  10. obserwowania i rejestrowania przy użyciu środków technicznych obrazu zdarzeń w miejscach publicznych, a w przypadku czynności operacyjno-rozpoznawczych i administracyjno-porządkowych podejmowanych na podstawie ustawy - także i dźwięku towarzyszącego tym zdarzeniom;

  11. żądania niezbędnej pomocy od instytucji państwowych, organów administracji rządowej i samorządu terytorialnego oraz jednostek gospodarczych prowadzących działalność w zakresie użyteczności publicznej; wymienione instytucje, organy i jednostki obowiązane są, w zakresie swojego działania, do udzielenia tej pomocy, w zakresie obowiązujących przepisów prawa;

  12. zwracania się o niezbędną pomoc do innych jednostek gospodarczych i organizacji społecznych, jak również zwracania się w nagłych wypadkach do każdej osoby o udzielenie doraźnej pomocy, w ramach obowiązujących przepisów prawa.

Środki przymusu bezpośredniego:

  1. fizyczne, techniczne i chemiczne środki służące do obezwładniania bądź konwojowania osób oraz do zatrzymywania pojazdów;

  2. pałki służbowe;

  3. wodne środki obezwładniające;

  4. psy i konie służbowe;

  5. pociski niepenetracyjne, miotane z broni palnej.

Prawo użycia broni palnej:

1) w celu odparcia bezpośredniego i bezprawnego zamachu na życie, zdrowie lub wolność policjanta lub innej osoby oraz w celu przeciwdziałania czynnościom zmierzającym bezpośrednio do takiego zamachu;

2) przeciwko osobie niepodporządkowującej się wezwaniu do natychmiastowego porzucenia broni lub innego niebezpiecznego narzędzia, którego użycie zagrozić może życiu, zdrowiu lub wolności policjanta albo innej osoby;

3) przeciwko osobie, która usiłuje bezprawnie, przemocą odebrać broń palną policjantowi lub innej osobie uprawnionej do posiadania broni palnej;

4) w celu odparcia niebezpiecznego bezpośredniego, gwałtownego zamachu na obiekty i urządzenia ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa, na siedziby naczelnych organów władzy, naczelnych i centralnych organów administracji państwowej albo wymiaru sprawiedliwości, na obiekty gospodarki lub kultury narodowej oraz na przedstawicielstwa dyplomatyczne i urzędy konsularne państw obcych albo organizacji międzynarodowych, a także na obiekty dozorowane przez uzbrojoną formację ochronną utworzoną na podstawie odrębnych przepisów;

5) w celu odparcia zamachu na mienie, stwarzającego jednocześnie bezpośrednie zagrożenie dla życia, zdrowia lub wolności człowieka;

6) w bezpośrednim pościgu za osobą, wobec której użycie broni było dopuszczalne w przypadkach określonych w pkt 1-3 i 5, albo za osobą, wobec której istnieje uzasadnione podejrzenie popełnienia zabójstwa, zamachu terrorystycznego, uprowadzenia osoby w celu wymuszenia okupu lub określonego zachowania, rozboju, kradzieży rozbójniczej, wymuszenia rozbójniczego, umyślnego ciężkiego uszkodzenia ciała, zgwałcenia, podpalenia lub umyślnego sprowadzenia w inny sposób niebezpieczeństwa powszechnego dla życia albo zdrowia;

7) w celu ujęcia osoby, o której mowa w pkt 6, jeśli schroniła się ona w miejscu trudno dostępnym, a z okoliczności towarzyszących wynika, że może użyć broni palnej lub innego niebezpiecznego narzędzia, którego użycie zagrozić może życiu lub zdrowiu;

8) w celu odparcia gwałtownego, bezpośredniego i bezprawnego zamachu na konwój ochraniający osoby, materiały zawierające informacje niejawne, pieniądze albo inne przedmioty wartościowe;

9) w celu ujęcia lub udaremnienia ucieczki osoby zatrzymanej, tymczasowo aresztowanej lub odbywającej karę pozbawienia wolności, jeśli:

a) ucieczka osoby pozbawionej wolności stwarza zagrożenie dla życia albo zdrowia ludzkiego,

b) istnieje uzasadnione podejrzenie, że osoba pozbawiona wolności może użyć broni palnej, materiałów wybuchowych lub niebezpiecznego narzędzia,

c) pozbawienie wolności nastąpiło w związku z uzasadnionym podejrzeniem lub stwierdzeniem popełnienia przestępstw, o których mowa w pkt 6.

Służbę w Policji może pełnić:

CENTRALNE BIURO ŚLEDCZE

Centralne Biuro Śledcze znajduje się w strukturze Policji. Centrala CBŚ usytuowana jest w komendzie Głównej Policji. Na czele CBŚ stoi dyrektor, pełni obowiązki przy pomocy 2 lub 3 zastępców, podlega Komendantowi Głównemu Policji. W terenie działają terenowe oddziały CBŚ, które w strukturze usytuowane są na poziomie komend wojewódzkich.

Działania podejmowane przez CBŚ mają na celu zwalczanie przestępczości zorganizowanej o charakterze transgranicznym, kryminalnym, narkotykowym i ekonomicznym oraz związanym z aktami terrorystycznymi.

Przestępczość KRYMINALNA (obejmuje m.in.: zabójstwa, rozboje, wymuszenia rozbójnicze, porwania dla okupu, terroryzm):

Przestępczość NARKOTYKOWA (produkcja, handel, przemyt narkotyków):

Przestępczość EKONOMICZNA (pranie brudnych pieniędzy, afery bankowe, giełdowe, korupcja, itp.):

PAŃSTWOWA STRAŻ POŻARNA

Jest to formacja umundurowana, nieuzbrojona, wyposażona w specjalistyczny sprzęt. Działa na podstawie ustawy z 1991 roku o ochronie przeciwpożarowej.

Straż Pożarna powołana jest do ochrony życia i zdrowia ludzkiego oraz ochrony mienia w zakresie pożarów, klęsk żywiołowych i innych miejscowych zagrożeń. Ma obowiązek współdziałania z innymi służbami, w tym z Policją.

SŁUŻBA OCHRONY KOLEI

Służba Ochrony Kolei działa na podstawie ustawy z 2003 roku o transporcie kolejowym.

Powołana jest do zapewnienia porządku w ruchu kolejowym, w pociągach i innych pojazdach kolejowych, do ochrony życia i zdrowia ludzkiego na obszarze kolejowym oraz w pojazdach kolejowych.

ŻANDARMERIA WOJSKOWA

Działa na podstawie ustawy z 2001 roku o Żandarmerii Wojskowej i wojskowych organach porządkowych.

Działa wobec żołnierzy pełniących czynną służbę wojskową, pracowników wojska, osób przebywających na terenie jednostek wojskowych lub w obiektach wojskowych i żołnierzy sił zbrojnych państw obcych, którzy przebywają na terytorium Polski.

Zadania ŻW:

    1. zapewnienie przestrzegania dyscypliny wojskowej;

    2. zapewnienie porządku publicznego na terenach jednostek wojskowych;

    3. ochrona życia, zdrowia ludzi i mienia wojskowego;

    4. wykrywanie przestępstw i wykroczeń i ściganie ich sprawców (żołnierzy, pracowników wojska);

    5. zapobieganie popełniania przestępstw i wykroczeń, również współdziałanie ze służbami zagranicznymi powołanymi do zapewnienia bezpieczeństwa i porządku publicznego w wojsku;

    6. służenie pomocą w zwalczaniu klęsk żywiołowych;

    7. wykonywanie czynności na polecenie Sądu Wojskowego, prokuratora wojskowego, a także sądów i prokuratorów powszechnych, jeżeli jest to określone w odrębnych przepisach.

SŁUŻBA CELNA

Działa na podstawie ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o Służbie Celnej.

Jest to formacja umundurowana, uzbrojona, mająca na celu zapewnienie zgodnego z prawem przywozu i wywozu towarów z terenu Unii Europejskiej. Szczegółowo służba ta realizuje swoje zadania polegające na:

Uprawnienia Służby Celnej do:

  1. ustalania tożsamości osób;

  2. kontroli dokumentów, w tym dokumentów handlowych;

  3. dokonywania oględzin towarów;

  4. pobierania próbek z tych towarów;

  5. pobierania próbek paliwa;

  6. zatrzymywania i kontrolowania pojazdów;

  7. przeprowadzania rewizji celnej z użyciem środków technicznych.

PAŃSTWOWA STRAŻ RYBACKA

Działa na podstawie ustawy z 1985 roku o rybołówstwie śródlądowym.

Zadaniem tej straży jest nadzór nad przestrzeganiem przepisów ustawy w zakresie legalności hodowli i połowów ryb w wodach śródlądowych.

Uprawnienia;

  1. prawo do legitymowania osób i sprawdzania dokumentów uprawniających do połowu ryb;

  2. prawo nakładania grzywien w drodze mandatów;

  3. prawo do kontroli ładunku pojazdu, czy nie znajdują się tam ryby, których nie należało złowić;

  4. prawo do zatrzymania osoby podejrzanej o popełnienia przestępstwa lub wykroczenia i niezwłoczne oddanie w ręce Policji.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Koncepcje i modele etyczne, Studia, Bezpieczeństwo Wewnętrzne, Etyka zawodowa funkcjonariuszy służb
Jak Sejm uchwalał budżet na 2012 rok, w tym podwyżki dla funkcjonariuszy służb mundurowych
służb mundurowych-psy, zootechnika UPH Siedlce, 3 rok, 3 rok 1 semestr
Genetyka regulacja funkcji genow
1) etyka, - bezpieczeństwo wewnętrzne, Etyka zawodowa funkcjonariuszy służb
ETYKA Skrypt, Prawa człowieka i etyka zawodowa funkcjonariuszy służb państwowych
wyklad Mes funkcje ksztaltu, Budownictwo, Semestr V, Budownictwo komunikacyjne 1, most5
prawacz, prawa człowieka i etyka zawodowa funkcjonariuszy służb państwowych
2 Regulacja funkcji genów Zmienność i mutacje
10 WYK X Regulacja funkcji genów u bakterii1id 10654 ppt
regulacja funkcji genu
Pięć funkcji socjologiiii, SOCJOLOGIA, I semestr cz1
Regulamin, informacja nukowa i bibliotekoznawstwo semestr 4
metody numeryczne wartosc funkcji, Automatyka i Robotyka, Semestr IV, Metody Numeryczne, Lab, lab2
ETYKA Wykłady, Prawa człowieka i etyka zawodowa funkcjonariuszy służb państwowych
ŚWIATOWE STANDARDY FUNKCJONOWANIA SŁUŻB RATUNKOWYCH
ŚWIATOWE STANDARDY FUNKCJONOWANIA SŁUŻB RATOWNICZYCH
Światowe standardy funkcjonowania służb rat, Medycyna Ratunkowa - Ratownictwo Medyczne

więcej podobnych podstron