POMIARY LINIJNE
Punkty topograficzne, ocena ruchomości kręgosłupa, ocena ruchomości klatki piersiowej
Celem pomiarów długości kończyn:
jest ocena skrócenia kończyn
Metodyka pomiarów:
Pomiarów dokonujemy na obu kończynach,
Zaczynamy, o ile jest to możliwe zawsze, od strony zdrowej,
Pomiarów dokonujemy w pozycji anatomicznej, w pozycji siedzącej lub stojącej,
Do pomiarów wykorzystujemy taśmę mierniczą,
Metodyka pomiarów c.d.:
Dokładność pomiaru zaokrąglamy do jednego centymetra,
Badanie długości kończyn wykonujemy raz lub dwa podczas pobytu pacjenta w szpitalu (dynamizm zmian jest nieznaczny, wyjątek stanowią zmiany, które wynikają z ograniczenia ruchu w stawie),
Przy pomiarach należy zawsze uwzględnić te same punkty orientacyjne na kośćcu,
Pomiarów możemy dokonać także orientacyjnie.
POMIARY DŁUGOŚCI KOŃCZYNY GÓRNEJ
Punkty topograficzne:
Wyrostek barkowy łopatki,
Guzek większy kości ramiennej,
Wyrostek łokciowy kości łokciowej,
Wyrostek rylcowaty kości promieniowej,
Wyrostek rylcowaty kości łokciowej.
Główka II i V kości śródręcza
Nazwa pomiaru:
Długość względna,
Długość bezwzględna,
Długość absolutna - anatomiczna
Długość odcinkowa
Szerokość ręki i stopy
Pomiary długości kończyny górnej
Długość względna:
Punkt początkowy: wyrostek barkowy łopatki
Punkt końcowy: wyrostek rylcowaty kości promieniowej
Uwagi:
wyrostek barkowy łopatki znajdujemy przesuwając opuszki palców po grzebieniu łopatki w kierunku bocznym
Pomiary długości kończyny górnej
Długość bezwzględna:
Punkt początkowy: guzek większy kości ramiennej
Punkt końcowy: wyrostek rylcowaty kości promieniowej
Uwagi:
Guzek większy można odnaleźć poprzez ruchy rotacyjne stawu ramiennego lub odwodzenia. Zaznaczamy na nim punkt wyczuwalny zawsze najbardziej dogłowowo.
Pomiary długości kończyny górnej
Długość absolutna - anatomiczna:
Punkt początkowy: guzek większy kości ramiennej
Punkt końcowy: koniec opuszki najdłuższego palca
Uwagi:
W przypadku amputacji pomiaru dokonujemy do punktu znajdującego się najbardziej obwodowo
Pomiary długości kończyny górnej
Długość ramienia - guzek większy kości ramiennej - wyrostek łokciowy kości łokciowej
Długość przedramienia - wyrostek łokciowy kości łokciowej - wyrostek rylcowaty kości łokciowej,
Długość ręki - środek linii łączącej wyrostki rylcowate - najdłuższy palec,
Szerokość ręki - przyśrodkowa powierzchnia I główki kości śródręcza - boczna część główki V kości śródręcza
Sposób orientacyjny pomiaru długości kończyny górnej:
Ręce: pozycja siedząca lub stojąca
złączenie fałdów zgięciowych nadgarstków, wzrokowa ocena ustawienia palców - ocena mało przydatna ze względu na znaczną przesuwalność tkanki skórnej,
Sposób orientacyjny pomiaru długości kończyny górnej:
Przedramiona - siedząca
Oparcie ramion na twardym podłożu, przedramiona zgięte pod kątem 90°, wzrokowa ocena ustawienia wyrostków rylcowatych
Sposób orientacyjny pomiaru długości kończyny górnej:
Ramiona - ze względu na znaczną ruchomość obręczy barkowej i brak możliwości jej ustabilizowania nie porównuje się orientacyjnej długości ramion
Interpretacja wyników
Wykonanie obustronne pomiarów długości odcinkowych kończyny górnej pozwala na wykrycie ewentualnych skróceń poszczególnych kości
Porównanie pomiarów długości względnych i długości bezwzględnych umożliwia określenie, czy różnice wynikają z dysfunkcji np. zwichnięć w stawach bliższych czy pośrednich
Interpretacja wyników
Jeśli równe są długości bezwzględne i nierówne długości względne kończyn górnych może to świadczyć o zwichnięciu stawu ramiennego
Jeśli skróceniu ulega długość względna mamy do czynienia ze zwichnięciem podkruczym lub podgrzebieniowym
Jeśli długość względna jest zwiększona to świadczy to o zwichnięciu pachowym
Przyczyna różnic w długościach względnych i bezwzględnych są różnego rodzaju zwichnięcia stawu łokciowego.
POMIARY DŁUGOŚCI KOŃCZYNY DOLNEJ:
Punkty topograficzne:
Kolec biodrowy przedni górny,
Krętarz większy kości udowej
Szpara stawu kolanowego
Kostka przyśrodkowa goleni,
Kostka boczna goleni
Guz piętowy,
Główka I i V kości śródstopia.
Pomiary długości kończyny dolnej
Długość względna:
Punkt początkowy: kolec biodrowy przedni górny,
Punkt końcowy: kostka przyśrodkowa goleni
Uwagi:
Pozycja do pomiaru: stojąca lub siedząca, pozycja wyjściowa pomiędzy rotacją wew. i zew.
Pomiary długości kończyny dolnej
Długość bezwzględna:
Punkt początkowy: krętarz większy kości udowej,
Punkt końcowy: kostka boczna goleni
Uwagi:
Krętarz większy najłatwiej odnaleźć poprzez ruchy rotacyjne stawu biodrowego lub odwodzenia, na krętarzu zaznaczamy punkt wyczuwalny najbardziej dogłowowo.
Pomiary długości kończyny dolnej
Długość absolutna - anatomiczna:
Punkt początkowy: krętarz większy kości udowej,
Punkt końcowy: zewnętrzna krawędź stopy na wysokości kostki bocznej,
Uwagi:
Stopa ustawiona w pozycji anatomicznej, w przypadku amputacji pomiaru dokonuje się do punktu znajdującego się najbardziej dogłowowo
Pomiary długości kończyny dolnej
długość uda - krętarz większy kości udowej - szpara stawu kolanowego po stronie bocznej,
długość podudzia - szpara stawu kolanowego po stronie przyśrodkowej - kostka przyśrodkowa goleni,
długość stopy: guz piętowy - koniec opuszki najdłuższego palca
szerokość stopy: przyśrodkowa część główki I kości śródstopia - boczna część V główki śródstopia
Sposób orientacyjny pomiaru długości kończyny dolnej
Stopy: pozycja stojąca - guzy piętowe przy ścianie, wzrokowa ocena ustawienia palców - możliwe jest też dokonanie pomiaru w pozycji leżenia tyłem
Sposób orientacyjny pomiaru długości kończyny
Podudzia: leżenie przodem, kkd zgięte w stawach kolanowych i biodrowych pod kątem 90°, wzrokowa ocena ustawienia kostek goleni - możliwe jest tez wykonanie pomiaru w pozycji leżenia tyłem lub siedząc.
Sposób orientacyjny pomiaru długości kończyny
Uda: leżenie tyłem, kkd zgięte w stawach kolanowych i biodrowych pod kątem 90°, wzrokowa ocena ustawienia nadkłykci kości udowej - możliwe jest tez wykonanie pomiaru w pozycji leżenia przodem
Interpretacja wyników
Wykonanie obustronne pomiarów długości odcinkowych kończyny górnej pozwala na wykrycie ewentualnych skróceń poszczególnych kości
Porównanie pomiarów długości względnych i długości bezwzględnych umożliwia określenie czy różnice wynikają z dysfunkcji np. zwichnięć w stawach bliższych czy pośrednich
Interpretacja wyników
W przypadku równych długości bezwzględnych i nierównych względnych kończyn dolnych można rozpoznać zwichnięcie stawu biodrowego
Jeśli długość względna ulega skróceniu to mamy do czynienia ze zwichnięciem nadpanewkowym lub złamanie szyjki kości udowej
Przy zwiększeniu długości względnej - zwichnięcie podpanwekowe,
Przyczyna różnic w długościach względnych i bezwzględnych są różnego typu zwichnięcia stawu kolanowego
Pomiar czynnościowy
W trakcie pomiarów długościowych kończyn dolnych można dokonać tzw. pomiaru czynnościowego
Wykonywany jest on w pozycji stojącej
W przypadku nierównego ustawienia kolców biodrowych przednich górnych podkłada się pod stopy wykalibrowane deseczki 0,5-1 cm
Po wyrównaniu ustawienia kolców sprawdza się stopień asymetrii kończyn
Nierówność kończyn dolnych
poważną wadą organiczną, zaburzającą funkcjonowanie całego narządu ruchu.
skrócenie kończyny jest problemem nie tylko kosmetycznym, ale także psychologicznym.
Nierówność kończyn dolnych c. d:
wyrównanie skrócenia za pomocą odpowiedniego zaopatrzenia ortopedycznego (wkładka, but lub aparat) zmniejsza negatywne skutki statyczne, równocześnie jednak powoduje łatwiejsze dostrzeganie tej wady przez otoczenie.
według obecnego stanu wiedzy nierówność kończyn dolnych stanowi poważny problem czynnościowy i wpływa negatywnie na rozwój i motorykę całego narządu ruchu.
Nierówność kończyn dolnych może być:
rzeczywista (strukturalna), spowodowana skróceniem lub wydłużeniem jednej z kończyn,
czynnościowa, spowodowana najczęściej utrwalonym skośnym ustawieniem miednicy lub przykurczami w stawach, zwłaszcza biodrowych.
Przyczyny rzeczywistej nierówności kończyn dolnych:
wrodzone,
neurogenne,
naczyniowe,
poinfekcyjne,
pourazowe,
nowotworowe,
idiopatyczne.
Nierówność kończyn dolnych c. d.:
Przebieg choroby zależy od czynnika etiologicznego.
Wolniejszy wzrost kończyny, spowodowany wadami wrodzonymi, ma zwykle charakter stały i prowadzi najczęściej do dużej dysproporcji długości.
Przyspieszenie lub spowolnienie wzrostu kończyny spowodowane czynnikami naczyniowymi, infekcyjnymi lub nowotworowymi, może mieć przebieg zmienny, zależny od toczącego się procesu chorobowego.
Nierówność kończyn dolnych c. d.:
Najczęstszą przyczyną rzeczywistej nierówności kończyn dolnych jest skrócenie jednej z nich.
Najważniejszym czynnikiem etiologicznym tej wady, występującym w ok. 40% przypadków są zmiany wrodzone.
OBJAWY KLINICZNE
utykanie,
asymetria tułowia,
skośne ustawienie miednicy,
kompensacyjne (wyrównawcze) boczne skrzywienie kręgosłupa,
wyrównawcze ustawienie kończyn.
ROZPOZNANIE
badanie kliniczne
badania dodatkowe, pozwalające na ustalenie przyczyny skrócenia, w tym rtg kończyn dolnych
NASTĘPSTWA
pierwotne - związane z doraźnymi skutkami dotyczącymi statyki i dynamiki narządu ruchu,
wtórne - które występują wiele lat po powstaniu samej nierówności.
Pierwotnym następstwem jest :
skośne ustawienie miednicy, które pojawia się już przy niewielkiej różnicy długości - rzędu 1-2 cm,
powoduje ono powstanie wyrównawczego bocznego skrzywienia odcinka lędźwiowego kręgosłupa oraz zaburzenia biomechaniki stawu biodrowego.
Pierwotnym następstwem jest c. d. :
W przypadku większej różnicy długości kończyn dolnych, powyżej 5 cm, chory dla utrzymania równowagi i zmniejszenia tej różnicy ustawia stopę kończyny krótszej w maksymalnym zgięciu podeszwowym (końsko) lub zgina kończynę dłuższą w stawie kolanowym i biodrowym.
Pierwotnym następstwem jest c. d. :
częstym zjawiskiem są dolegliwości bólowe dotyczące stawów oraz o charakterze tendinopatii,
zaburzenia statyczne powodują zaburzenia dynamiki, zwłaszcza chodu, czego wyrazem jest utykanie,
zwiększone ruchy miednicy, a wraz z nią środka ciężkości ciała, powodują nie tylko zaburzenie estetyki chodu, ale także nadmierny wydatek energetyczny.
Niekorzystne czynniki statyczne i dynamiczne oraz związane z nimi asymetryczne i niefizjologiczne działanie sił powodują:
wystąpienie zmian przeciążeniowych, a w ich efekcie odległych zmian wtórnych, jakimi są zmiany zniekształcająco-zwyrodnieniowe.
najczęściej dotyczą one stawów kończyny oraz lędźwiowego odcinka kręgosłupa, w którym rozwijają się wczesne zmiany degeneracyjne krążka międzykręgowego i stawów międzykręgowych.
LECZENIE
należy pamiętać, że wg niektórych badań, nawet 5-10% zdrowej populacji ma nierówność kończyn dolnych rzędu 1-1,5 cm.
przy skróceniu wielkości do 3 - 4 cm, wystarczające jest wyrównanie wkładką lub butem z odpowiednim podbiciem.
przy skróceniu powyżej 3-4 cm, należy rozważyć leczenie operacyjne.
Wyrównanie długości kończyn można osiągnąć poprzez:
zablokowanie rosnącej chrząstki wzrostowej kończyny dłuższej,
skrócenie kończyny dłuższej,
wydłużenie krótszej.
Leczenie nierówności kończyn poprzez wydłużenie krótszej kończyny jest korzystniejsze z następujących względów:
operację przeprowadza się na chorej, a nie jak w przypadku skracania na zdrowej kończynie,
podczas wydłużania możliwa jest równoczesna korekcja ewentualnych zniekształceń towarzyszących skróceniu kończyny,
- po wydłużeniu wzrost chorego nie ulega zmianie (przy skracaniu wzrost ulega obniżeniu.
Leczenie nierówności kończyn poprzez wydłużenie krótszej kończyny jest korzystniejsze z następujących względów c. d.:
przez wydłużenie można bardziej zmniejszyć dużą różnicę w długości kończyn niż przy skracaniu,
blokowanie chrząstki wzrostowej należy przeprowadzać tuż przed jej fizjologicznym zarośnięciem - istnieje bowiem ryzyko jej wcześniejszego zarośnięcia i spowolnienia wzrostu kończyny
Operacyjne metody wydłużania kończyn możemy podzielić na trzy grupy:
pobudzanie aktywności chrząstki wzrostowej (jak dotychczas badania kliniczne nie przyniosły zadowalających rezultatów)
wydłużanie poprzez przecięcie kości dłutem i jej jednoczasowe rozciągnięcie (np. metoda Andersona, metoda Wagnera)
stopniowe wydłużanie kości po otwartej lub przezskórnej osteotomii lub bez przecięcia kości (metoda Ilizarowa)
Wydłużanie kończyn:
jest procesem dość długim,
całkowity czas leczenia, potrzebny do wydłużenia kończyny o 1 cm wynosi około 35dni, czyli przy wydłużeniu 10-centymetrowym, pacjent chodzi w aparacie przez rok.
Wydłużanie kończyn:
Na ogół pacjent przebywa w Klinice w czasie pierwszego okresu leczenia (dystrakcja - czyli rozkręcanie aparatu, zazwyczaj w tempie 1 mm na dobę),
w okresie stabilizacji (oczekiwanie na uwapnienie kości), a często przy prostych wydłużeniach w także w okresie dystrakcji pacjenci przebywają w domu.
Pomiary obwodów
Służą one do oceny przyrostu lub ubytków masy mięśniowej, obrzęków,
Częstotliwość pomiarów obwodów jest znacznie większa niż w przypadku pomiaru długości,
Nakazuje się wykonywanie pomiarów co 7 -10 dni,
Przy zmianach w obrębie stawów powinno się powtarzać częściej co 3-5 dni,
Dokładność pomiarów zaokrąglamy do 0,5 cm,
Pomiary obwodów kończyn górnych
Pomiar ramienny pierwszy - długi i krótki
Pomiar ramienny drugi,
Pomiar łokciowy,
Pomiar przedramienia pierwszy,
Pomiar przedramienia drugi.
Pomiar ramienny pierwszy
Krótki - w pozycji siedzącej lub stojącej - od przedniej krawędzi dołu pachowego - brzeg przykręgosłupowy łopatki - pomiar masy m naramiennego
Długi - pozycja siedząca lub stojąca - od wcięcia szyjnego rękojeści mostka - do brzegu przykręgosłupowego łopatki - pomiar m naramiennego (pomiar niedokładny ze względu na możliwe zmiany w stawach mostkowo-obojczykowym lub barkowo-obojczykowyn
Pomiar ramienny drugi
Pozycja do badania stojąca lub siedząca
Obwód ramienia w najgrubszym miejscu
Pomiar m dwugłowego, trójgłowego,
Po znalezieniu pomiaru odmierzamy odległość od wyrostka łokciowego i przenosimy na drugą kończynę, dopiero potem dokonujemy pomiaru obwodu
Pomiar łokciowy
Pozycja siedząca lub stojąca,
Przez wyrostek łokciowy i nadkłykcie kości ramiennej,
Jest to pomiar obwodu stawu łokciowego.
Pomiar przedramienia pierwszy
Pozycja stojąca lub siedząca,
Obwód przedramienia w najgrubszym miejscu,
Pomiar masy m zginaczy i prostowników stawu nadgarstkowo - promieniowego, po znalezieniu największego obwodu zaznaczamy odległość od wyrostka łokciowego, przenosimy odległość na drugą kończynę i dopiero wówczas dokonujemy pomiaru obwodu
Pomiar przedramienia drugi
Pozycja stojąca lub siedząca,
Przez wyrostki rylcowate,
Pomiar obwodu stawu nadgarstkowo-promieniowego
Pomiary obwodów kończyn dolnych
Pomiar pośladkowy pierwszy - długi i krótki,
Pomiar udowy pierwszy,
Udowy drugi,
Pomiar kolanowy,
Pomiar goleniowy pierwszy,
Pomiar goleniowy drugi.
Pomiar pośladkowy pierwszy
Krótki - stojąc lub leżąc przodem - krętarz większy - szpara pośladkowa - pomiar masy mm pośladkowych,
Długi - stojąc lub leżąc bokiem - spojenie łonowe - szpara pośladkowa - pomiar mm pośladkowych
Pomiar udowy pierwszy
Stojąc lub leżąc tyłem,
Obwód uda w najgrubszym miejscu,
Pomiar masy mm przywodzicieli, kulszowo-goleniowych, czworogłowego uda,
Po znalezieniu obwodu, odmierzamy odległość od podstawy rzepki, przenosimy pomiar na drugą kończynę i dokonujemy pomiaru obwodu
Pomiar udowy drugi
W pozycji stojąc lub leżąc tyłem
Obwód uda mierzony 6 cm od podstawy rzepki
Pomiar masy mm przyśrodkowej mm czworogłowego,
Czasem pomiaru dokonuje się 10 lub 12 cm od podstawy rzepki
Pomiar kolanowy
Na wysokości szpary kolanowej
Pomiar obwodu stawu kolanowego
Pomiar goleniowy pierwszy
Obwód podudzia w najgrubszym miejscu
Ocena m trójgłowego łydki
Odmierzamy następnie odległość od szczytu rzepki i przenosimy na drugą kończynę
Pomiar goleniowy drugi
Tuż ponad kostkami
Pomiar obwodu stawu skokowo-goleniowego.
Pomiary obwodów - amputacje
Przy amputacjach jednostronnych pomiarów dokonujemy:
Na kikucie znajdujemy obwód na wysokości 5 cm od płaszczyzny amputacji,
Odmierzamy odległość między poziomem tego obwodu a szczytem krętarza większego - w przypadku amputacji uda lub szparą zewnętrzną stawu kolanowego - w przypadku amputacji podudzia, następnie odmierzamy tę odległość na zdrowej kończynie
W ten sposób otrzymujemy jednakowy poziom parametrów na kikucie i kończynie zdrowej
Pomiary obwodów - amputacje
Przy amputacjach obustronnych:
Obwody mierzymy podobnie, ale obwód na wysokości 5 cm od płaszczyzny przecięcia znajdujemy najpierw na kikucie krótszym
Pomiary ruchomości klatki piersiowej:
pomiar na wysokości dołu pachowego - pozycja stojąca lub siedząca, kk. górne wzdłuż tułowia,
pomiar na wysokości dolnego brzegu klatki piersiowej,
pomiar na wysokości brodawek sutkowych u mężczyzn, a u kobiet tuż pod piersiami
Pomiar ruchomości kręgosłupa - odcinek szyjny
Odcinek szyjny:
zginanie głowy i szyi w przód
pozycja stojąca , wzrok przed siebie
Od guzowatości potylicznej do C7
zwiększenie o 4,5 cm
Pomiar ruchomości kręgosłupa - odcinek szyjny
wyprosi głowy i szyi
Od szczytu bródki do wcięcia jarzmowego mostka
zwiększa się o 4 - 6 cm
orientacyjnie - podbródek dotyka rękojeści mostka,
przy maksymalnym wyproście głowa ustawia się horyzontalnie
Pomiar ruchomości kręgosłupa - odcinek szyjny
skłon głowy i szyi w bok
ruch ściśle w płaszczyźnie czołowej
Od wyrostka suteczkowatego kości skroniowej do wyrostka barkowego łopatki
zwiększa się 4-5 cm)
Pomiar ruchomości kręgosłupa - odcinek szyjny
skręt głowy i szyi
Od szczytu bródki do wyrostka barkowego łopatki
zwiększa się o 6 - 5 cm,
Pomiar ruchomości kręgosłupa - odcinek szyjny
Pavelka
najniższy punkt bródki i szczyt wyrostka kolczystego C7, pozycja siad na krześle z oparciem dla pleców, chwyt rękami za brzeg krzesła - stabilizacja obręczy barkowej
Pomiar ruchomości kręgosłupa - odcinek piersiowy
Odcinek piersiowy:
Od Th1 i TH12
Zwiększa się 2-3 cm
Pomiar ruchomości kręgosłupa - odcinek piersiowy
Pomiar Otto i Wurma
koniec wyrostka kolczystego Th1, drugi punkt położony 30 cm poniżej pierwszego
Zwiększa się 2-3 cm
pomiar niedokładny ludzie różnego wzrostu
Pomiar ruchomości kręgosłupa - odcinek lędźwiowy
Pomiar od L1 do L5
Zwiększa się ok. 5-6 cm
Pomiar ruchomości kręgosłupa - odcinek lędźwiowy
Objaw Schobera
Wyznaczamy punkt nad wyrostkiem kolczystym kręgu S1 oraz położony 10 cm w kierunku dogłowowym
Zwiększa się o 7 cm
Pomiar ruchomości kręgosłupa - odcinek lędźwiowy
Od wyrostka mieczykowatego do spojenia łonowego
Zwiększa się o 8-7 cm
Pomiar ruchomości kręgosłupa - odcinek piersiowo - lędźwiowy
Od szczytu dołu pachowego do najwyższego miejsca talerza kości biodrowej
Zwiększa się o 8-9 cm
Pomiar ruchomości kręgosłupa - odcinek piersiowo - lędźwiowy
zakres zgięcia w bok - Moll i Wright
na bocznej powierzchni tułowia wyznaczamy szczyt grzebienia biodrowego i prostopadle do niego na wysokości wyrostka mieczykowatego,
zwiększa się o 5-6 cm - pozycja siad na taborecie, stopy zaczepione o nogi taboretu, stabilizacja miednicy
Pomiar ruchomości kręgosłupa - odcinek piersiowo - lędźwiowy
Od wyrostka mieczykowatego do kolca biodrowego przedniego górnego
Zwiększa się o 3-4 cm
Pomiar ruchomości kręgosłupa - odcinek lędźwiowy
zakres skrętu - Pavelka
pierwszy punkt od L5 drugi od końca wyrostka kolczystego, wcięcie szyjne rękojeści mostka,
pozycja siedząca
zwiększa się o 7 cm
Całkowity skłon kręgosłupa w przód
Od guzowatości potylicznej zewnętrznej do grzebienia pośrodkowego kości krzyżowej przy jej podstawie
Zwiększa się o 10-11 cm
POMIARY ORIENTACYJNE W BADANIU RUCHOMOŚCI KRĘGOSŁUPA
Służy orientacyjnemu określeniu ruchomości kręgosłupa
Wykonujemy w skłonie w przód obserwując linię wyrostków kolczystych kręgów - analiza
prawidłowo - kręgosłup tworzy równomierne łukowate wygięcie, a wyrostki oddalają się od siebie równomiernie,
-prostowanie odbywa się równomiernie we wszystkich odcinkach kręgosłupa i na całej długości
POMIARY ORIENTACYJNE W BADANIU RUCHOMOŚCI KRĘGOSŁUPA
nieprawidłowo - brak łukowatego wygięcia , kręgosłup jest usztywniony i płaski (wał lędźwiowy i garb żebrowy
-przy ograniczonej ruchomości chory prostuje najpierw odcinki zdrowe powyżej i poniżej odcinka usztywnionego, dopiero później cały kręgosłup do pionu
POMIARY ORIENTACYJNE W BADANIU RUCHOMOŚCI KRĘGOSŁUPA
Wykonując pochylenie do boku linia wyrostków kolczystych tworzy równomierny łuk, odchylenie od tej linii świadczy o ograniczeniu ruchomości
Wykonuje ruchy skrętne
Ruchomość kręgosłupa jest sumą zakresu poszczególnych jego segmentów
Choć pomiary nie są tak precyzyjne spełniają istotną funkcję w postępowaniu terapeutycznym
POMIARY ORIENTACYJNE W BADANIU RUCHOMOŚCI KRĘGOSŁUPA
Porównujemy wyniki wstępne z kontrolnymi
Ruchomość kręgosłupa zależy od: wieku, poziomu sprawności, wydolności fizycznej, rodzaju wykonywanej pracy, stanu odżywienia
Badając kręgosłup w pozycji stojącej u chorego ze skróconą kończyną, wyrównujemy długość przez podłożenie deseczki (kolce biodrowe przednie górne w jednej linii)
Przed badaniem kręgosłupa sprawdzamy ruchomość w barkach i biodrach
Punkty topograficzne:
C1 - położony 1-2 cm poniżej wyrostka sutkowatego
C6 - na wysokości chrząstki pierścieniowatej, poniżej chrząstki tarczowej „jabłko Adama”
C7 - najbardziej wystający wyrostek kolczysty
Th2 - na wysokości wcięcia szyjnego mostka
Th3 - na wysokości grzebienia łopatki
Punkty topograficzne:
Th7 - na wysokości dolnego kąta łopatki
Th9 - na wysokości wyrostka mieczykowatego
L2 - na wysokości najniższej części łuku żebrowego
L4 - na linii grzebieni biodrowych,
S2 - na wysokości kolca biodrowego tylnego-górnego
Szczyt kręgów guzicznych leży na wysokości guzków kulszowych
TEST MENARDA
stosuje się go w celu określenia prawidłowej ruchomości kręgów
WYKONANIE badany leży tyłem na twardym podłożu, starając się jak najbardziej rozluźnić mięśnie. Terapeuta wsuwa rękę ułożoną płasko i zwróconą dłonią ku górze pod plecy badanego.
TEST MENARDA
INTERPRETACJA przy prawidłowej ruchomości kręgów nacisk opuszkami palców na wyrostki kolczyste powoduje wyraźne ich poddawanie się uciskowi.
W razie ograniczenia ruchomości kręgosłupa naciskający palec unosi nie poszczególny kręg, lecz cały odcinek kręgosłupa.
Powyższe badanie jest bardzo ważne w przypadkach bocznych skrzywień kręgosłupa, ponieważ pozwala na ocenę ograniczania ruchomości kręgów w obrębie skrzywienia, a tym samym daje wskazówki co do rokowania i leczenia
TEST PALCE-PODŁOGA
(objaw Thomayera)
jest to pomiar odległości opuszków palców przy skłonie do przodu do podłogi, przy wyprostowanych kolanach
WYKONANIE zwraca się uwagę na łukowate wyginanie się kręgosłupa lędźwiowego, obserwuje się uwypuklanie wyrostków poprzecznych i m. prostownika grzbietu, co odsłania ewentualną skoliozę
-
TEST PALCE-PODŁOGA
(objaw Thomayera)
równocześnie obserwujemy zbaczanie kręgosłupa w przebiegu skłonu ku przodowi.
Takie odchylanie do boku zauważa się w zespołach korzeniowych.
Gdy chory dotyka nawet całymi dłońmi podłogi notuje się nie tylko dodatni, ale także ujemny .
Jest to objaw nadmiernej ruchomości zgięciowej kręgosłupa w odcinku lędźwiowym.
TEST PALCE-PODŁOGA
(objaw Thomayera)
INTERPRETACJA w przypadku dodatniego objawu Thomayera nie zawsze występuje zablokowanie przodozgięcia lędźwiowego odcinka kręgosłupa, może mieć tu miejsce dodatni objaw Laseque'a.
TEST PALCE-PODŁOGA
(objaw Thomayera)
w przypadku dodatniego objawu należy zbadać skłon do przodu w pozycji siedzącej ze zgiętymi kolanami, na krześle.
Jeżeli i tym razem, przy zachowanej normalnej ruchomości stawów biodrowych, skłon ku przodowi jest ograniczony, można przyjąć, ze doszło do zaburzenia ruchomości odcinka lędźwiowego kręgosłupa