inżynieria genetyczna - ingerencja w materiał genetyczny organizmów, w celu zmiany ich właściwości dziedzicznych. Polega ona na wprowadzaniu do komórek organizmu, którego cechy chcemy zmienić (biorcy), określonego odcinka DNA innego organizmu (dawcy).

„inżynierowie dusz ludzkich” - pisarze realizmu socjalistycznego w sztuce radzieckiej od 1934

iPod - wspólna nazwa rodziny przenośnych odtwarzaczy multimedialnych, produkowanych przez firmę Apple.

IQ - Iloraz inteligencji wartość liczbowa testu psychometrycznego (wystandaryzowanego i zobiektywizowanego pomiaru próbki zachowania), którego celem jest pomiar inteligencji.

IRA - Irlandzka Armia Republikańska, czyli Irlandzcy Ochotnicy - organizacja zbrojna walcząca początkowo o niepodległość Irlandii, a od 1921 roku o przyłączenie Irlandii Północnej do Republiki Irlandii.

Irangate - Iran-Contras Afera, skandal polityczny, który miał miejsce w Stanach Zjednoczonych w latach 1986-1987. Wybuchł po ujawnieniu przez media danych na temat tajnej i nielegalnej sprzedaży broni Iranowi, w zamian za co spodziewano się uwolnienia zakładników przetrzymywanych w Libanie.

ISBN - Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki - niepowtarzalny 13-cyfrowy identyfikator książki; do 31 grudnia 2006 r. zawierał 10 cyfr. Według zaleceń standardu numer ten powinien identyfikować wydawcę jak również specyficzny tytuł oraz edycję (wydanie).

islam - religia monoteistyczna, druga na świecie pod względem liczby wyznawców po chrześcijaństwie. Świętą księgą islamu jest Koran, a zawarte w nim objawienie ma stanowić ostateczne i niezmienne przesłanie Boga do ludzi.

iTunes - to program odtwarzający pliki audio i wideo, produkowany i dystrybuowany przez Apple Inc.. Oprogramowanie iTunes jest jedynym interfejsem sklepu muzycznego iTunes Store i zalecanym przez producenta oprogramowaniem do obsługi odtwarzacza iPod.

izometria - funkcja zachowująca odległości między punktami przestrzeni metrycznej. W geometrii figury między którymi zachodzi izometria (są izometryczne) nazywa się przystającymi.

izotopy - odmiany pierwiastka chemicznego różniące się liczbą neutronów w jądrze atomu (z definicji atomy tego samego pierwiastka mają tę samą liczbę protonów w jądrze). Izotopy tego samego pierwiastka różnią się liczbą masową (łączną liczbą neutronów i protonów w jądrze), ale mają tę samą liczbę atomową (liczbę protonów w jądrze).

kadr - (lub klatka filmowa) − pojedyncza klatka błony filmowej bądź fotograficznej, objętej ramami pola naświetlanego przez aparat fotograficzny lub kamerę filmową, dzięki zwolnieniu migawki.

kalkulator - to niewielkich rozmiarów, przenośne (najczęściej kieszonkowe) elektroniczne urządzenie liczące (początkowo mechaniczne), służące do wykonywania obliczeń matematycznych.

kallanetyka -

kałasznikow - Karabinek AK (automat Kałasznikowa) - karabin automatyczny konstrukcji radzieckiej z okresu po II wojnie światowej.

kamikadze - (Kamikaze) japońska, wojskowa formacja samobójcza okresu II wojny światowej.

kamizelka kuloodporna - specjalny ubiór wykonany w formie mniej lub bardziej przypominającej kamizelkę, mający chronić przed pociskami wystrzelonymi z ręcznej broni palnej krótko- i długolufowej, takiej jak rewolwer, pistolet, karabin i strzelba.

kapiści - grupa malarzy polskich, którzy zawiązali Komitet Paryski (w skrócie K.P. - stąd nazwa grupy) w 1923 pod patronatem J. Pankiewicza oraz ówczesnego rektora ASP w Krakowie A. Szyszko-Bohusza.

kapo - oznaczenie funkcji pełnionej przez więźniów w hitlerowskich obozach koncentracyjnych.

kapsuły czasu -

karaoke - forma rozrywki pochodząca z Japonii, polegająca na śpiewaniu w pubie, klubie, domu itp. znanych przebojów na tle odtwarzanego z nagrania akompaniamentu instrumentalnego bez warstwy wokalnej. Śpiewającemu może pomagać wyświetlanie tekstu na dowolnym medium (telewizor, monitor, projektor itp.).

karate - sztuka walki (sposoby walki wręcz) powstała na Okinawie (japońska wyspa na Oceanie Spokojnym).

karawaning - współczesna forma aktywnej turystyki motorowej, dla której bazą noclegowo-żywieniową są kampery  i przyczepy kempingowe.

Karta Atlantycka - ośmiopunktowa deklaracja podpisana 14 sierpnia 1941 roku przez Winstona Churchilla i Franklina Delano Roosevelta na pokładzie okrętu kotwiczącego u wybrzeży Nowej Fundlandii na Oceanie Atlantyckim (stąd nazwa). Określała cele polityki Wielkiej Brytanii i USA w okresie II wojny światowej i po jej zakończeniu oraz zasady powojennych stosunków międzynarodowych.

karta kredytowa - to karta płatnicza, której wydanie jest związane z przyznaniem limitu kredytowego przez bank.

Karta 77 - to czechosłowackie ugrupowanie opozycyjne działające w latach 1976-1992. Celem ugrupowania było obrona praw człowieka i demokracji oraz walka z panującym w Czechosłowacji komunizmem.

kartel - zmowa (umowa) państw lub przedsiębiorstw posiadających decydujący wpływ w tej samej lub podobnej gałęzi gospodarki, mająca na celu całkowitą kontrolę nad rynkiem i jego regulację (ceny, podaży, popytu).

kaseta - 1) magnetofonowa - kaseta kompaktowa, to kaseta przeznaczona do magnetofonów kasetowych opracowana przez firmę Philips w 1963 roku. Służy również jako nośnik do przechowywania danych 2) rowerowa (wielotryb kasetowy) to w rowerze połączenie kilku płaskich kół zębatych, tworzących zestaw tylnych zębatek rowerowych w napędach z zewnętrznym systemem zmiany biegów

„Katiusza” - to radziecka żołnierska piosenka o dziewczynie (tytułowej Katiuszy) tęskniącej do ukochanego, który jest daleko na froncie.

Katyń - wieś w Rosji, w obwodzie smoleńskim, w rejonie smoleńskim, nad Dnieprem, 18 km na zachód od Smoleńska. W pobliskim Gniezdowie znajduje się Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu, a w pobliskim lesie zwanym Lasem katyńskim, leżącym na terenach NKWD, od lat 30. XX wieku dokonywano masowych mordów na ofiarach czystek politycznych Stalina, w tym również zbrodni katyńskiej na internowanych polskich oficerach.

kaskader - osoba zawodowo wykonująca jako dubler w filmach lub przedstawieniach teatralnych niebezpieczne sceny takie jak: wypadki samochodowe, sceny walki, upadki z dużych wysokości, palenie, ewolucje konne itp.

kaszmirski konflikt - konflikt indyjsko - pakistański o Kaszmir. W chwili obecnej konflikt nabrał większego kalibru, gdy oba państwa ogłosiły, że są posiadaczami broni atomowej.

KBWE - Konferencja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, wielostronne rokowania na szczeblu rządowym prowadzone od początku lat 70. przez państwa europejskie oraz Stany Zjednoczone i Kanadę z racji ich przynależności do NATO.

keynesizm - to jedna z dwóch wiodących XX-wiecznych szkół makroekonomicznych (dziedzina ekonomii posługująca się wielkościami agregatowymi (zbiorczymi, dotyczącymi całej gospodarki) do badania prawidłowości występujących w gospodarce jako całości), której inicjatorem był John Maynard Keynes.

KGB - ZSRR (Komitet Bezpieczeństwa Państwowego przy Radzie Ministrów ZSRR) - radziecka struktura administracyjna łącząca funkcje instytucji czuwającej nad bezpieczeństwem państwa, dokonującej politycznej inwigilacji obywateli, zwalczającej rzeczywistą i potencjalną opozycję oraz niezależny obieg informacji, kontrolującej większą część służb specjalnych (z wyjątkiem wojskowych) ZSRR.

khaki - kolor płowo-kasztanowo-cynamonowo-ziemisto-żółty. Pierwszą odzież khaki produkowano w Barodzie w zachodnich Indiach. Służy do kamuflażu jako kolor ochronny mundurów wojskowych.

kibuc - spółdzielcze gospodarstwo rolne w Izraelu, w którym ziemia i środki produkcji są własnością wspólną.

Kim Philby - Harold Adrian Russell, pracownik tajnych służb brytyjskich, jeden z członków tzw. Siatki Szpiegowskiej Cambridge, współpracował z wywiadem radzieckim prawdopodobnie od 1934.

kinetyczna sztuka - kierunek w sztuce współczesnej koncentrujący się na zagadnieniu ruchu (rzeczywistym lub pozornym). Jednym z prekursorów był Alexander Calder.

klej do ran - preparat powodujący zrastanie się nawet silnie krwawiących ran w ciągu zaledwie kilku sekund. Opracowali go specjaliści amerykańskiego Czerwonego Krzyża oraz Pentagonu. Będzie on używany zarówno w specjalnych plastrach, jak i w spreju.

klimatyzacja - proces wymiany powietrza w pomieszczeniu, mający na celu utrzymywanie zadanych warunków klimatycznych, czyli odpowiedniego zakresu temperatur i wilgotności powietrza, zapewniających dogodne warunki do pracy i funkcjonowania człowieka (warunki komfortu) lub optymalne warunki dla określonego procesu przemysłowego (np. w przemyśle elektronicznym).

klonowanie DNA - metoda pozwalająca na namnażanie DNA (kwasy nukleinowe), a właściwie jego odcinków, w celu wykorzystywania ich później do badań.

klucz nastawny - klucz przeznaczony do profesjonalnych zastosowań w wielu branżach technicznych z chromowaną i satynowaną powierzchnią, z podziałką milimetrową umożliwiającą szybką kontrolę rozwarcia szczęk. Główka klucza odchylona od osi rękojeści o 15° , szlifowana i polerowana.

Kneset - Zgromadzenie - parlament Izraela. Siedziba znajduje się w Jerozolimie. Jako władza ustawodawcza Kneset uchwala prawa, nadzoruje działalność rządu, ma władzę usunięcia Prezydenta państwa, usunięcia premiera i jego rządu poprzez głosowanie braku zaufania oraz ogłoszenia wcześniejszych wyborów.

Kodak - Eastman Kodak - jeden z największych koncernów na świecie zajmujących się produkcją sprzętu fotograficznego i filmowego. Posiada status międzynarodowej spółki akcyjnej.

kod genetyczny - reguła, według której informacja genetyczna, zawarta w sekwencji nukleotydów kwasu nukleinowego (DNA lub RNA), w komórkach wszystkich organizmów może ulegać „tłumaczeniu” na kolejność (sekwencję) aminokwasów w ich białkach (w procesie biosyntezy białek, czyli translacji).

kod kreskowy - kod paskowy - graficzna reprezentacja informacji poprzez kombinację ciemnych i jasnych elementów, ustaloną według przyjętych reguł budowy danego kodu. Kod kreskowy przeznaczony jest dla czytników elektronicznych. Ma na celu umożliwienie automatycznego odczytywania informacji.

kolektywizacja - (zwykle przymusowe) nadawanie formy zbiorowej, czyli kolektywnej, na przykład przekształcanie indywidualnych gospodarstw rolnych w przedsiębiorstwa rolnicze (zob. PGR, Kołchoz), warsztatów rzemieślniczych w spółdzielnie produkcyjne, itp.

kolaż - technika artystyczna polegająca na formowaniu kompozycji z różnych materiałów i tworzyw (gazet, tkaniny, fotografii, drobnych przedmiotów codziennego użytku itp.).

kolaboracja - współpraca z nieprzyjacielem, okupantem; kolaborant, kolaboracjonista - współpracujący z wrogiem, zaborcą.

kolonializm - polityka państw rozwiniętych gospodarczo polegająca na utrzymywaniu w zależności politycznej i ekonomicznej krajów słabo rozwiniętych, wykorzystywaniu ich zasobów ludzkich i surowcowych. Początki kolonializmu wiążą się z okresem wielkich odkryć geograficznych przełomu XV i XVI wieku.

koloryzm - tendencja w malarstwie polegająca na akcentowaniu koloru w kompozycji malarskiej przy jednoczesnym osłabieniu znaczenia formy i linii.

kołchoz - formalnie rolnicza spółdzielnia produkcyjna, w rzeczywistości rodzaj przedsiębiorstwa rolniczego charakterystycznego dla byłego ZSRR.

komandos - elitarna formacja wojskowa lub policyjna

konserwanty - inaczej środek konserwujący - związek chemiczny (lub mieszanina związków chemicznych), które powodują przedłużenie przydatności do spożycia lub trwałości produktów spożywczych i przemysłowych.

kombajn - maszyna rolnicza służąca do zbioru zbóż i roślin okopowych, wykonująca jednocześnie pracę kilku wcześniej używanych maszyn lub maszyny i brygady roboczej.

kompakt - Płyta kompaktowa - poliwęglanowy krążek z zakodowaną cyfrowo informacją do bezkontaktowego odczytu światłem lasera optycznego.

kompleks - (psychologia) ( łac. complexio - połączenie, wyrównanie ) - zbiór myśli, słów, wyobrażeń silnie skojarzonych z pewną inną ważną i silnie zabarwioną emocjonalnie myślą, która zwykle bywa wyparta ze świadomości, stłumiona.

komputer - urządzenie elektroniczne służące do przetwarzania wszelkich informacji, które da się zapisać w formie ciągu cyfr albo sygnału ciągłego.

komunizm - radykalny, lewicowy system ideologiczny, wywodzący się z socjalizmu, postulujący uspołecznienie własności prywatnej, głównie środków produkcji oraz nastawienie gospodarki na zaspokojenie potrzeb obywateli.

konceptualizm - w średniowieczu stanowisko w sporze o uniwersalia, przeciwstawne realizmowi pojęciowemu, jedna z umiarkowanych postaci nominalizmu. Konceptualiści utrzymywali, iż powszechniki nie posiadają realnego bytu, lecz są jedynie tworami ludzkiej wyobraźni. Przedmiotem pojęć ogólnych są zatem pewne stany psychiczne.

konstruktywizm - w stosunkach międzynarodowych - jedna z głównych orientacji teoretycznych w stosunkach międzynarodowych.

konsumeryzm - działalność mająca na celu obronę praw konsumenta. Jako ruch społeczny pojawił się wraz z rozwojem masowej konsumpcji.

konteneryzacja - technol. wprowadzanie do transportu towarów znormalizowanych kontenerów, co zapewnia optymalne wykorzystanie powierzchni transportowej i przyspiesza przeładunek.

konurbacja - typ aglomeracji. Zespół miejski złożony z kilku miast, z których żadne nie dominuje. Miasta te pełnią rozmaite funkcje, dzięki czemu się uzupełniają. Jest to możliwe dzięki istniejącej, dobrze rozbudowanej sieci komunikacyjnej, łączącej poszczególne miasta.

konwergencja - 1) proces upodobniania się do siebie kultury, gospodarki czy systemów prawnych wynikające z globalizacji oraz integracji państw narodowych 2) kształtowanie się w rozwoju ewolucyjnym podobnych cech budowy, funkcji u organizmów różnych grup systematycznych, żyjących w takich samych warunkach środowiska (np. opływowy kształt ryb i ssaków wodnych tj. delfinów, wielorybów).

konwerter - urządzenie mające za zadanie dostarczenie sygnałów z satelitów do odbiornika satelitarnego/odbiorników.

konwoje - Kolonne (z niem.) - to nazwa gigantycznej logistycznej operacji radzieckiej administracji okupacyjnej we wschodnich Niemczech - rabunkowego przemieszczania do Związku Radzieckiego wszelkich towarów, urządzeń, sprzętu, surowców, również całych fabryk.

KOR - Komitet Obrony Robotników - organizacja opozycjonistów, która wystosowała 23 września 1976 roku "Apel do społeczeństwa i władz PRL". W apelu tym ogłoszono powstanie Komitetu Obrony Robotników - ofiar represji w związku z wydarzeniami 25 czerwca 1976.

korporacjonizm - zasada społeczno-ekonomiczna, stworzona w XIX wieku, rozwijana i wprowadzana w życie w pierwszej połowie wieku XX. Korporacjonizm za podstawę porządku społecznego uznaje porozumienie (nawet przymusowe) wszystkich pracujących w danym zawodzie, niezależnie od ich statusu ekonomicznego - pracowników i pracodawców, w ramach jednego stowarzyszenia, korporacji.

kosmiczna era - popularna nazwa okresu zapoczątkowanego wysłaniem przez ZSRR pierwszego sztucznego satelity Ziemi - Sputnika 1 (4 X 1957).

KPZR - Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego - ostatnia nazwa założonej w 1898 r. partii komunistycznej, rządzącej w Rosji i ZSRR od 1917 do 1991 roku.

„Kristall Nacht” - pogrom lub seria ataków na Żydów w całej Rzeszy i części Austrii 9-10 listopada 1938 roku.

„krwawa niedziela” - to nazwa używana w historiografii na określenie wydarzeń mających miejsce 22 stycznia 1905 (9 stycznia wg obowiązującego wówczas w Rosji kalendarza juliańskiego) w Sankt Petersburgu.

kserokopiarka - urządzenie umożliwiające tworzenie kopii dokumentów.

kubizm - kierunek w sztukach plastycznych, głównie malarstwie i rzeźbie, który rozwinął się we Francji na początku XX wieku

kult jednostki - kult przywódcy w imperialnym, autorytarnym lub totalitarnym systemie władzy.

kultura masowa - to termin z zakresu socjologii i antropologii kulturowej oznaczający charakterystyczny dla społeczeństw nowoczesnych typ kultury, którego treści adresowane są do masowego odbiorcy i cechują się wysokim stopniem standaryzacji.

kulturowy szok - sytuacja w której osoba wywodząca się z pewnego kręgu kulturowego konfrontuje się z przedstawicielem innej kultury.

kułak - stosowane w ZSRR określenie właściciela lub użytkownika dużego gospodarstwa rolnego.

Kuomintang - (KMT) lub Guomindang (GMD) (po polsku "Chińska Partia Narodowa") - partia utworzona w Chinach w 1912 przez Song Jiaorena.

Kursk - miasto w Rosji, stolica obwodu kurskiego. W lipcu 1943 na odcinku frontu na zachód od miasta rozegrała się jedna z największych bitew II wojny światowej - bitwa na Łuku Kurskim.

kwadrofonia - system czterokanałowej transmisji dźwięku. Był to pierwszy w historii komercyjny system dźwięku wielokanałowego.

kwazary - to zwarte źródła ciągłego promieniowania elektromagnetycznego o ogromnej mocy, pozornie przypominające gwiazdy. W rzeczywistości są to rodzaje aktywnych galaktyk.

krzyżówka - 1) inaczej mieszaniec, hybryda, hybryd- osobnik powstały w wyniku skrzyżowania dwóch organizmów rodzicielskich należących do innych ras, odmian, podgatunków, gatunków lub rodzajów. Mieszańce uzyskiwane są na drodze rozmnażania płciowego lub wegetatywnego 2) zagadka słowno-literowa polegająca na odgadywaniu lub dopasowywaniu haseł i wpisywaniu ich w krzyżujące się ze sobą rubryki.

---