Konsekwencje przemocy w rodzinie DDA i DDD

• JA - JA

• JA - TY

• JA - ŚWIAT

• JA - BÓG

PRZEMOC - to celowe użycie siły fizycznej zagrażające lub rzeczywiste, przeciwko sobie, komuś innemu lub przeciwko grupie lub społeczności, co powoduje lub jest prawdopodobne, że spowoduje zranienie, fizyczne uszkodzenie, śmierć, ból psychologiczny, zaburzenie w rozwoju lub deprywację. (WHO)

To przestępstwo, które jest odpowiednio karane (np.. art. 572 KPC, art..207 KPK)

(KPC - kodeks Postępowania Cywilnego, KPK - Kodeks Postępowania Karnego)

PRZEMOC DOMOWA - To każde działanie jednego z członków rodziny lub zaniedbanie, które zagrażają życiu, cielesnej i psychicznej integralności lub wolności innego członka tej samej rodziny bądź poważnie szkodzą rozwojowi jego (jej) osobowości. (Rada Europy)

To działanie lub zaniechanie dokonywane w ramach rodziny przez jednego z jej członków przeciwko pozostałym z wykorzystaniem istniejącej lub stworzonej przez okoliczności przewagi sił lub władzy, godzącej w ich prawa lub dobra osobiste, a w szczególności w ich życie lub zdrowie (fizyczne lub psychiczne), powodującej u nich szkody lub cierpienia. (J.Mellibruda)

DDA - Nie jest jednostką chorobową. To syndrom ukształtowany w okresie dzieciństwa na podłożu doświadczeń alkoholowych jednego bądź obojga rodziców. Syndrom uniemożliwiający pełny kontakt z teraźniejszością, hamujący rozwój, powodujący cierpienie i zamknięcie w przeszłości. Osoby z syndromem DDA doświadczają rzeczywistość nadal z perspektywy zranionego dziecka...

Dziecko w rodzinie z problemem alkoholowym uczy się trzech rzeczy na "nie":

• 1.nie ufać (brak wewnętrznej mapy, chaos uczuciowy)

• 2.nie mówić (zwłaszcza o trudnych tematach)

• 3.nie odczuwać (zwłaszcza trudnych emocji)

DDD - Dorosłe Dziecko z Rodziny Dysfunkcyjnej

• Alkoholizm, inne uzależnienia lub choroba psychiczna w rodzinie
• Przemoc fizyczna lub psychiczna, maltretowanie i wykorzystywanie seksualne
• Psychiczne opuszczenie dzieci (nieobecność emocjonalna rodziców), chłód emocjonalny
• Czynne odrzucanie i dewaluowanie dziecka
• Nadużycia emocjonalne, czyli używanie dziecka przez dorosłego do zaspokajania swoich potrzeb emocjonalnych (np. czynienie z niego powiernika spraw dorosłych, tworzenia koalicji z dzieckiem przeciw drugiemu rodzicowi)
• Stawianie nieadekwatnych do rozwoju i możliwości dziecka wymagań - infantylizowanie dziecka lub żądanie spełnienia nadmiernych oczekiwań
• Przerost sztywnych wymagań nad okazywaniem miłości i czułości
• Nadopiekuńczość i nadmierna kontrola

Główne czynnik kształtujące syndrom DDA/DDD

• Rodzina - zwłaszcza wydarzenia traumatyczne, negowanie uczuć, zasady i normy (szczególnie zasada „nie mów"), brak wsparcia emocjonalnego, rola dziecka w rodzinie.

• Czynniki wewnętrzne - układ nerwowy dziecka, stan zdrowia, typ osobowości, jego zdolności.

• Czynniki zewnętrzne - oparcie u innych osób, możliwości odnoszenia sukcesów.

• Rodzina dysfunkcyjna jest zamknięta, zakłamana (chroni „tajemnicę rodzinną”), panuje w niej zaburzona komunikacja i zamieszanie co do ról. Jest nastawiona raczej na sztywne utrzymanie systemu rodzinnego niż na rozwój swoich członków.

Badania wykazały, że związki, w których kobiety doznają przemocy fizycznej ze strony swoich partnerów, przechodzą przez trzy fazy powtarzającego się cyklu. 

• 1. Faza budowania napięcia

• 2. Faza przemocy fizycznej

• 3. Faza miodowego miesiąca

RODZAJE PRZEMOCY

• Fizyczna

• Psychiczna

• Ekonomiczna

• Seksualna

1. Przemoc gorąca

• Furia

• Pękanie tamy emocjonalnej

• Agresja

II. Przemoc chłodna

- Realizowanie scenariusza wg sprawcy

• Spokojniejsza

• Skrywane, tłumione emocje

• Negowanie wartości osoby

Czynniki sprzyjające występowaniu zjawiska przemocy domowej

wewnątrzrodzinne relacje + zewnętrzne okoliczności

• Uzależnienie od środków psychoaktywnych jednego z członków rodziny

• Choroba psychiczna jednego z członków

• Stres ekonomiczny

• Teoria „wyczerpanego opiekuna”

• Wzorce kulturowe społeczeństwa

FRUSTRACJA

• sytuacja frustracji - zablokowanie skierowanej na cel aktywności organizmu;

• stan frustracji - bezpośrednie psychologiczne następstwa przerwania ukierunkowanej aktywności (zespół przykrych emocji pojawiających się w wyniku zablokowania dążeń podmiotu)

Przyczyny frustracji: czynne, bierne, wewnętrzne, zewnętrzne

• czynniki wewnętrzne - wynikają
  z właściwości fizycznych i psychicznych jednostki

• czynniki zewnętrzne - właściwości obiektywnej sytuacji

• przeszkody bierne - blokują działania, uniemożliwiają realizację dążeń

• przeszkody czynne - dodatkowo mogą wzbudzać zagrożenie.

Następstwa frustracji:

Nastawienie zadaniowe - przeszkoda traktowana jest jako obiektywna trudność wymagająca wysiłku, zmiany taktyki, wykorzystania w pełni możliwości, tworzenia nowych pomysłów (próby pokonania i ominięcia przeszkody)

Nastawienie obronne
Zmiana pierwotnego kierunku działania, nowym celem staje się zredukowanie przykrego napięcia emocjonalnego

• Agresja

• Fiksacja

• Regresja

• Apatia i wycofanie się

• Redukcja napięcia bez prób zmiany jego źródła

Motywy pozostawania kobiet w krzywdzącym związku

• Lęk przed zemstą ze strony partnera

( np. : przed utratą dzieci, dalszą przemocą)

• Wstyd, upokorzenie, poczucie winy

• Błędne przekonania na temat przemocy

• Zależność finansowa od partnera

• Tzw. „dobro” dzieci

• Uwarunkowania kulturowo-religijne

• Brak wiedzy o formach pomocy

• Brak wsparcia ze strony policji i innych służb

Bezpośrednie reakcje ofiar na przemoc ze strony partnera

• reagują płaczem (53,5%)

• krzyczą na agresora (37% )

• uciekają do innego pomieszczenia (27%)

• stosują przemoc wobec agresora (23,9%)

• uciekają z domu (12,1%)

• korzystają z pomocy przyjaciół (6,3%)

• wzywają policję (2,5%)

Strategie podejmowane przez kobiety w celu zatrzymania przemocy

• rozmowy ze sprawcami na temat aktów przemocy lub unikanie rozmów na ten temat

• uzyskiwanie od sprawcy obietnicy poprawy powstrzymywania się od bicia

• straszenie sprawców (np. zawiadomieniem policji, opuszczeniem domu, rozwodem, itp.)

• ukrywanie się przed sprawcą w celu uniknięcia przemocy (np. ucieczka z domu)

Przemoc wobec dzieci

• Dzieci są bezpośrednimi ofiarami przemocy

• Dzieci są świadkami przemocy

• Dzieci próbują powstrzymać sprawcę

Trzeźwa przemoc

Badania wskazują, że około 1/3 przypadków występowania przemocy w rodzinie to tzw. trzeźwa przemoc, której nie można wyjaśnić chorobą psychiczną, czy nadużywaniem środków psychoaktywnych przez sprawcę.

Rodzaje przemocy wobec dzieci

• fizyczna

• psychiczna

• zaniedbanie

• wykorzystywanie seksualne

TECHNIKI „PRANIA MÓZGU”

Izolacja, doprowadzanie do wyczerpania, wywoływanie lęku i depresji, naprzemienność kary i nagrody, demonstrowanie wszechmocy, wymuszanie drobnych przysług

Konsekwencje: degradacja własnego obrazu, przeżywanie silnego poczucia winy i lęku, wyzwalanie silnych stanów regresji

Stres jest nieswoistą reakcją organizmu na wszelkie stawiane mu żądania (Selye)

Zmiany fizjologiczne zachodzące w organizmie pod wpływem działania czynników szkodliwych:

• zmiany specyficzne (lokalny zespół adaptacyjny - LAS) zależne od rodzaju działającego stresora
  i pojawiające się w miejscu jego zadziałania;

• zmiany niespecyficzne (ogólny zespół adaptacyjny - GAS) związane z ogólną mobilizacją organizmu, niezależne od rodzaju czynnika szkodliwego, które zostały określone mianem stresu.

Trzy stadia ogólnego zespołu adaptacyjnego

• stadium reakcji alarmowej - mobilizacja sił obronnych organizmu, po fazie szoku pojawia się faza przeciwdziałania szokowi, w której obserwujemy obronne reakcje organizmu, służące przywróceniu zakłóconej równowagi;

• stadium odporności - cechuje się względną adaptacją, organizm przystosowuje się do działania w warunkach bardziej ekstremalnych;

• stadium wyczerpania - następuje utrata zdolności obronnych, zakłócenie czy zablokowanie mechanizmów przystosowawczych wskutek zbyt intensywnego lub długotrwałego działania czynników szkodliwych.

Skutki stresu: choroby psychiczne, choroby układu krążenia, choroby układu oddechowego, choroby skóry, choroby układu trawiennego

PROBLEM DDA, DDD

„Wielu z nas odkryło, że mamy sporo wspólnych cech, które są wynikiem pojawienia się i dorastania w alkoholowym lub w inny sposób dysfunkcyjnym otoczeniu domowym.
W wyniku tego czujemy się wyizolowani, a także zakłopotani w towarzystwie innych osób, a szczególnie tych, które mają nad nami władzę lub przewagę. Aby się chronić, staliśmy się ludźmi, którzy ustępują i zadowalają innych, nawet kosztem utraty w tym procesie własnej tożsamości. Równocześnie jednak odczuwamy każdą osobistą krytykę jako zagrożenie.
W wielu wypadkach sami staliśmy się alkoholikami, poślubiliśmy osobę uzależnioną od alkoholu lub mamy oba problemy równocześnie. Jeśli uniknęliśmy tego, dotyczy nas problem innych uzależnień lub dysfunkcji, takich jak pracoholizm. To wszystko wiąże się z naszą chorą potrzebą zaniedbania i opuszczenia samych siebie. Prowadziliśmy nasze życie z pozycji osoby przyzwyczajonej do doznawania krzywdy. Mając nadmiernie rozwinięte poczucie odpowiedzialności, woleliśmy skupiać się na innych niż na sobie. Odczuwaliśmy poczucie winy, gdy próbowaliśmy uwierzyć i zaufać sobie, pozostawiając prawo do oceniania nas innym. Popadliśmy w bierność, pozwalając innym na przejęcie inicjatywy.
Nabyliśmy cech osobowości zależnej, przerażonej możliwością odrzucenia, gotowi do zrobienia prawie wszystkiego, aby tego odrzucenia uniknąć. Wciąż wybieraliśmy związki stanowiące dla nas zagrożenie, ponieważ były one podobne do naszych dziecięcych relacji z alkoholowymi lub dysfunkcyjnymi rodzicami. Te objawy rodzinnej choroby alkoholowej, lub innej dysfunkcji, uczyniły nas współofiarami, takimi, które przyjmują cechy tej choroby, nawet bez doświadczenia kiedykolwiek potrzeby napicia się. Nauczyliśmy się chować nasze uczucia jako dzieci i trzymać je pogrzebane jako dorośli. W rezultacie tych doświadczeń często myliliśmy miłość z litością, mając skłonność do kochania tych, których mogliśmy ratować z zagrożenia.
Postępując w autodestrukcji, staliśmy się uzależnieni od przeżywania lęku i niepokoju we wszystkich naszych sprawach, wybierając stałe zdenerwowanie zamiast skutecznych rozwiązań. To jest opis a nie oskarżenie.”

Cechy charakterystyczne dla osób z syndromem DDA, DDD

• LĘKI - przed utratą kontroli, przed uczuciami, przed konfliktem, przed porzuceniem,

• Nadmiernie rozwinięte poczucie odpowiedzialności

• Poczucie winy

• Niezdolność do odprężenia się oraz do spontanicznej zabawy

• Ostra, bezlitosna samokrytyka

• Życie w świecie zaprzeczeń

• Pozostawanie w roli ofiary

• Zachowania kompulsywne

• Tendencja do mylenia miłości z litością

• Myślenie kategoriami "białe" lub "czarne"

• Zalegający żal

• Zdolność przetrwania

Cechy charakterystyczne ofiar przemocy w rodzinie

• niska samoocena

• bierne strategie radzenia sobie ze stresem

• deficyty w zakresie umiejętności rozwiązywania sytuacji problemowych

• silna zależność od partnera

• lęk i obniżony nastrój

• izolacja społeczna

• skłonność do obwiniania siebie

• nadużywanie lekarstw, alkoholu

• dolegliwości psychosomatyczne (np. migreny, bóle kręgosłupa, brzucha itd.)

ROZWIĄZANIE PROBLEMU DDA/DDD

„Rozwiązaniem jest stać się swoim własnym kochającym rodzicem.
Gdy wspólnota DDA stanie się dla Ciebie bezpiecznym miejscem, uzyskasz tu możliwość wyrażania wszystkich zranień i lęków, które chowasz w swym wnętrzu, a także możność uwalniania się od wstydu i obwiniania, które pochodzą z przeszłości. Staniesz się osobą dorosłą, która nie jest już więziona przez urazy z dzieciństwa. Uleczysz swoje wewnętrzne dziecko, ucząc się, jak akceptować i kochać siebie.
Zdrowienie zaczyna się, gdy zaryzykujesz wyjście z izolacji. Powrócą pogrzebane wspomnienia i uczucia. Przez stopniowe uwolnienie się od ciężaru dotychczas nie wyrażonego bólu i żalu, powoli wydobędziemy się z przeszłości. Uczymy się, jak ponownie dorastać pod swą własną opieką, traktując się z łagodnością, humorem, miłością i szacunkiem. Ten proces pozwala nam ujrzeć naszych biologicznych rodziców jako narzędzia naszego powstania. Naszym obecnym rodzicem jest Siła Wyższa. Niektórzy z nas decydują się nazywać ją Bogiem. Chociaż mieliśmy alkoholowych lub dysfunkcyjnych rodziców, nasza Siła Wyższa dała nam Dwanaście Stopni zdrowienia.
A oto działania i praca, które nas uzdrawiają:
używamy Stopni, używamy meetingów, używamy telefonu. Dzielimy się wzajemnie doświadczeniem, siłą i nadzieją. Uczymy się, jak przebudowywać nasze chore myślenie stopniowo, dzień po dniu. Gdy uwolnimy naszych rodziców od odpowiedzialności za nasze dzisiejsze działania, staniemy się wolni, aktywnie podejmując zdrowe decyzje, a nie tylko reagując biernie na cudze zachowanie. Postępujemy od ranienia siebie i innych, do zdrowienia, do pomagania. Odnajdujemy poczucie spełnienia, o którym nigdy nie wiedzieliśmy, że jest możliwe.

Uczęszczając regularnie na meetingi, ujrzysz rodzinny alkoholizm lub dysfunkcję takimi, jakie są naprawdę: jest to choroba, która zaraziła Cię w dzieciństwie i wciąż wywiera na Ciebie wpływ, jako na osobę dorosłą. Nauczysz się skupiać na sobie tu i teraz. Weźmiesz odpowiedzialność za swoje życie i zaopiekujesz się sobą.
Jest to program duchowy oparty na działaniu pochodzącym z miłości. Mamy pewność, że w miarę jak miłość zacznie wzrastać w Tobie, ujrzysz wspaniałe zmiany we całym Twoim życiu. Dotyczy to przede wszystkim Twojej Siły Wyższej, a także wewnętrznej zgody ze sobą, oraz z Twoimi rodzicami.”

PROGRAM - 12 KROKÓW DDA

• 1.Przyznaliśmy, że jesteśmy bezsilni wobec skutków uzależnienia - że przestaliśmy kierować własnym życiem.

• 2.Uwierzyliśmy, że Siła większa od nas samych może poskładać nas w całość.

• 3.Postanowiliśmy powierzyć naszą wolę i nasze życie opiece Boga, jakkolwiek pojmujemy Boga.

• 4.Dokonaliśmy gruntownego i odważnego obrachunku moralnego.

• 5.Wyznaliśmy Bogu, sobie i drugiemu człowiekowi istotę naszych błędów.

• 6.Staliśmy się całkowicie gotowi do współdziałania z Bogiem, w wyzbyciu się szkodliwych i nieskutecznych zachowań.

• 7.Zwróciliśmy się do Boga w pokorze, aby usunął nasze braki

• 8.Sporządziliśmy listę osób, które skrzywdziliśmy i staliśmy się gotowi zadośćuczynić im wszystkim.

• 9.Zadośćuczyniliśmy osobiście wszystkim, wobec których było to możliwe, z wyjątkiem tych przypadków, gdy zraniłoby to ich lub innych.

• 10.Prowadziliśmy nadal obrachunek moralny, na bieżąco przyznając się do popełnionych błędów.

• 11.Poprzez modlitwę i medytację dążyliśmy do coraz doskonalszej więzi z Bogiem, jakkolwiek pojmujemy Boga, prosząc jedynie o poznanie Jego woli wobec nas oraz o siłę do jej spełnienia.

• 12.Przebudzeni duchowo w rezultacie tych Kroków staraliśmy się nieść to posłanie innym potrzebującym i stosować te zasady we wszystkich naszych poczynaniach.

GDZIE SZUKAĆ POMOCY?

Policja tel.997

Ośrodki Pomocy Społecznej

Poradnie Zdrowia Psychicznego (najbliżej miejsca zamieszkania)

Warszawska Niebieska Linia tel. [phone] (w dni pow. w godz. 14-22) (także porady prawne0

Przyjaciele

---