Jeżeli w okresie krótkim w danej gałęzi osiągają zysk mniejszy od zera to część przedsiębiorstw wychodzi, a część zmniejsza podaż.

Długookresowa równowaga firmy konkurencyjnej

MONOPOL

Monopol oznacza wyłączność grupy podmiotu.

Monopol popytu - monopson

Monopol podaży

Monopol bitlateralny - występuje po obu stronach

Założenia monopolu:
- na rynku występuje jeden podmiot sprzedający (90% produkcji) i wielu kupujących
- na tym rynku nie ma konkurencji
- jego siła jest największa
- jest ceno-twórcą (ceno-dawcą) - kształtuje siłę, jest to producent lub konsument na tyle duży, że jego zakupy wpływają na cenę rynkową
- produkt jest jednorodny lub zróżnicowany, a jego istotną cechą jest to że nie ma bliskich substytutów
- istnieją wysokie bariery wejścia na rynek (ograniczenia prawno-administracyjne)
- dany podmiot może posiadać wyłączne prawo do posiadania znaku firmowego
- posiadanie patentu i prawa patentowego
- istnieje dostęp do pełnej informacji o rynku

Równowaga monopolu w krótkim okresie
Monopol charakteryzuje krzywa popytu, która pokrywa się z krzywą popytu gałęzi - ponieważ monopol jest całą gałęzią (równoznaczna z krzywą popytu rynkowego). Ma typowe nachylenie negatywne, a jej elastyczność zawarta jest w przedziale od zera do nieskończoności. Aby sprzedać dodatkową jednostkę produkcji monopolista musi ciągle obniżać cenę ponieważ w przeciwnym razie napotyka na barierę popytu.
Inaczej niż w konkurencji doskonałej przychód marginalny przestaje być równy przychodowi przeciętnemu (krzywa utargu nie równa się krzywej popytu). Utarg marginalny spada wraz ze spadkiem ceny. Monopolista zmierzający do maksymalizacji zysku zainteresowany jest tą częścią, dla której elastyczność jest większa od jedności

Krzywa popytu

Punkt Cournota to punkt na krzywej popytu wyznaczający wielkość produkcji i cenę w warunkach równowagi monopolu. Cena monopolowa jest wyznaczona w punkcie przecięcia krzywej popytu z wielkością produkcji przedsiębiorstwa w punkcie równowagi. Monopol podobnie jak firma konkurencyjna osią zysk dodatni, zysk ujemy oraz zysk równy zero w zależności od przeciętnych kosztów całkowitych.

Dyskryminacja cenowa - zróżnicowanie cenowe. W dotychczasowej analizie przyjmowaliśmy założenie że monopolista ceny nie różnicował (sprzedawał wszystkie produkty po tej samej cenie. W rzeczywistości różnym odbiorcom oferuje różne ceny.

Krzywa popytu na dany produkt ma nachylenie ujemne, co oznacza że zmniejszenie lub zwiększenie oferowanej ilości musi mieć wpływ na jego cenę rynkową. Towar lub usługa nie mogą być łatwo odsprzedane - koszty związane z odsprzedażą są wysokie. Nabywcy muszą dzielić się na segmenty o różnej elastyczności cenowej popytu.

Wyróżnia się dyskryminację doskonałe (I stopnia), ilościowe = nieliniowe (II stopnia) i segmentowe (III stopnia).

Dyskryminacja I stopnia
Producent oferuje dla każdego produktu cenę maksymalną możliwą do zaakceptowania. Dla pierwszej jednostki produktu wyznacza cenę P1 - najwyższa.
Rys. 6

Ilościowa II stopnia
Oferuje się różne ceny w zależności od ilości produkowanego produktu bądź czasu
Rys. 7

---