Etyka - w1
Egzamin na ostatnich zajęciach.
W. I. Rivers, C. Mathiews - Etyka środków przekazu - Warszawa 1995
J. Pleszczyński - Etyka dziennikarska - Warszawa 2007
J. Pleszczyński - Etyk dziennikarska a etyka mediów. Oblicza polskich medió po 1989 roku - UMCS 2008
E. Nowak, Etos w życiu publicznym, Warszawa 2008
S. Zakrzewski - Etyka dziennikarska - Poznań 2001
W. Pisarek - Kodeksy etyki dziennikarskiej - Kraków 2000
Etyka to filozofia
Czy mądremu jest lżej? John Stuart Mill - Sokrates i prostaczek
Co po mądrości?
Czy wiedza to mądrość?
Regulatory życia społecznego
Prawo
Obyczaje
Etyka
ethos = nawyk, przyzwyczajenie, obyczaj
Sankcje
prawo- odpowiedzialność prawna
obyczaj- wykluczenie, dezaprobata, ostracyzm
etyka- wyrzuty sumienia
sumienie- instancja oceniająca, może się mylić- konieczność konfrontacji
etyka ma najmniej sankcji
subiektywna ocena
Dwa podejścia do etyki dziennikarskiej
- zwolennicy sztywnych norm
(…)
Etyka ma być oparta na poczuciu słuszności
Niezmienność etyki? Zmienia się etyka czy jej rozumienie?
Kara śmierci, tortury,
Zwierzęta (np. czy mają sumienie?)
Konflikt wartości / dylematy etyczne
Niejednokrotnie pokazuje się, iż realizowanie wartości A jest możliwe tylko wówczas, jeżeli nie dojdzie do zrealizowania wartości B, lub też jeżeli zostanie zniszczona wartość B. Sprawą istotną jest tu odpowiedź na pytanie, która wartość jest wyższa A czy B. (R.Ingarden)
Hierarchia wartości etycznych
Dylemat etyczny (moralny)
ideologia
- to co oczywiste lub rozstrzygalne nie jest zazwyczaj najważniejsze
- najgorsze rzeczy w historii dziaoły się za sprawą tych, co wiedzieli na pewno
- w życiu trzeba ciągle wybierać, także między dobrem a dobrem i złem a złem
- często chcemy aby ktoś nas uwolnił od ciężaru wyboru
- wartości bywają ze sobą sprzeczne, a co najmniej trudne do pogodzenia
Wykład 2
etyka normatywna- przejaw nieufności do ludzi
ślepota aksjologiczna
obyczaje są intersubiektywne, ogólnie dostepne
sumienie jest subiektywne
dylematy etyczne- nie ma dobrego rozwiązania, wybierając jedną opcję tracimy coś innego
nie ma obiektywnej hierarchii wartości
Etyka a moralność
Mos (łac.) wola
często się je utożsamia
- moralności jest wiele
- etyka jest tylko jedna
-moralność jest względna, kwestia obyczajów, naszej woli
Etyka jest wspólna dla wszystkich ludzi
W ramach etyki istnieje wiele moralności, moralność nie może wychodzić poza etykę
Każdy może inaczej interpretować moralność i etykę
Sokrates (ok. 470- 399 pne)
Cnota (arete) =wiedza
Wady= ignorancja
Intelektualizm etyczny - ™ączy etykę z rozumem
Sokrates utożsamiał etykę z wiedzą
Etyka= wiedza
(np. morderca zabija bo nie wie co to jest morderstwo)
Wiedza jest naszym obowiązkiem etycznym
- używanie rozumu- zgodnie z naturą człowieka, rozumność
- istnieje obiektywna prawda, można ją odkryć jeśli mamy pewną wiedzę, możemy odkryć ją sami, lub ktoś nam ją podaje
Sofiści
sofista- mędrzec
świat jest płynny
prawda- wymysł intelektu, a nie rzeczywistości
relatywizm
- wiedza pewna nie istnieje
- rzeczywiste a nie pozorne trudności tkwiące w świecie, języku i logice
Retoryka
Sokrates nazwany „Anonimowym Chrześcijaninem”, ktoś kto żyje jak chrześcijanin, choć nigdy się nie spotkał z chrześcijanizmem
Dziennikarstwo- Retoryka
- negocjowanie a nie narzucanie
-debata publiczna
-znaczeń może być wiele
-płynna rzeczywistość
-prawdy cząstkowe
-pluralizm mediów
Zawody i profesje
- wiedza profesjonalna (warsztat)
-wiedza ogólna
-etyka zawodowa
-autonomia
-wysoki status społeczny
-autorytet
Zawód ≠profesja
Etyki zawodowe nie mogą wykraczac poza etykę ogolną, cechy niezbędne do wykonywania danego zawodu
Etyki profesjonalne
-ewoluują
-powstają i zanikają
-etyki stosowane (applied ethics) zastosowane do konkretnych dziedzin
-etyki szczegółowe
Etyki szczegółowe - „przedłużenie” etyki ogólnej
Etyka mediów ≠ etyka dziennikarska
Etyka dziennikarska- etyka profesjonalna (zawodowa)
Etyka mediów- etyka dziedziny
Obie etyki szczegółowe, stosowane zawierają się w etyce życia publicznego
Etyka mediów- etyka stosowana
Etyka mediów - etyka profesjonalna i stosowana
Etyka wykład III - zjazd IV
Peter Singer
Prawo - etyka
Mam prawo wydać swoje pieniądze na to, co chcę, ale to jeszcze nie znaczy, że nie powinienem wydać ich na co innego. Na przykład na uratowanie afrykańskiego dziecka.
Różnica między prawem a powinnością
Całe etyczne myślenie polega na postawieniu siebie w miejscu innych
Zawody i profesje
wiedza profesjonalna (warsztat)
wiedza ogólna
etyka zawodowa
autonomia
wysoki status społecznych
autorytet
Etyki profesjonalne
ewoluują
powstają i zanikają
Etyki stosowane (applied ethics)
Etyki szczegółowe - „przedłużenie” etyki ogólnej
Etyki dziedziny
bioetyka
etyka komputerowa
etyka biznesu
etyka stomatologiczna
etyka farmaceutyczna
etyka archeologiczna
etyka feministyczna
etyka prawa
etyka polityki
Etyki stosowane
w etykach stosowanych głóewnie normy
normy oparte są na powszechnej akceptacji (np. lekarzy, prawników)
uzasadnianie tych norm spoczywa na etyce ogólnej, a nie szczegółowej
Krytyka etyki normatywnej w etyce dziennikarskiej nie oznacza krytyki etyki normatywnej jako takiej.
Oznacza wyłącznie, że w dziennikarstwie etyka normatywna się nie sprawdza (wielu dziennikarzy należałoby uznać za ludzi nieetycznych; a to nieprawda).
Definicje
Etyka dziennikarska, postawa charakteryzująca się dążeniem do prawdy i adekwatności; bezstronnością i uczciwością, szacunkiem dla prywatności innych, niezależnością od wpływu ze strony grup interesów; szacunkiem dla prawa; respektowaniem dobrych obyczajów i dobrego smaku.
Etyka mediów, etyka dziennikarska, deontologia dziennikarska - ogół ocen, norm, zasad i ideałów określających poglądy, zachowania i działania uważane za właściwe, dobre, uzasadnione, moralnie w pracy dziennikarzy i funkcjonowaniu mediów.
Dwa rodzaje refleksji etyki stosowanej
kodeksy etyki
normy
idealizm
krytyka i rozwój
kontrowersyjne przypadki (Quandary Ethics)
dylematy
trudne sytuacje
wyjątki nie objęte dyrektywami kodeksów
potrzeba chwili: co robić w danej systuacji
etyka sytuacyjna
aspekt pragmatyczny: algorytmy postępowania
Myślenie etyczne polega na postawieniu siebie w miejscu innych.
Film: Wybór Zofii - z Meryl Streep, na podstawie Hyrowicz z KUL-u.
Argumenty za etyką mediów
media: instytucje zaufania publicznego
funkcjonują w przestrzeni społecznej
w każdym społeczeństwie istnieje jakaś etyka
kształtują wiedzę o świecie, przekonania i wartości
są potężną siłą perswazyjną (wpływ na opinię publiczną)
moc współczesnych mediów
Lord John Action: władza deprawuje, władza absolutna deprawuje absolutnie.
Marzec 2009
Agencja ARTE zerwała współpracę z TVP - bo Piotr Farfał miał wypowiedzi antysemickie.
„Nasza filozofia opiera się na wymianie kulturowej więc antysemityzm prezesa Farfała, a także jego powiązania polityczne i poglądy partii, z którą jest związany, są sprzeczne z naszymi przekonaniami” - dyr. Hans-Walter Schile odpowiedzialny za rozwój ARTE TV tłumaczy tę decyzję.
ARTE wysłało list w sprawie Farfała do Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji oraz do ministra skarbu Aleksandra Grada”.
Etyka mediów / etyka dziennikaska
Big Brother
Moment prawdy
trash TV
etyka czy obyczaje?
Infotainment
dziennikarze i ludzie mediów
etyka profesjonalna
Tradycyjne ujęcie etyki dziennikarskiej - 3 poziomy
Identyczny z etyką ogólną
Etyka stricte warsztatowa (5 W, Informacja - komentarz, materiały redakcyjne - reklama)
Etyka instytucjonalna (linia programowa redakcji)
3 Podejścia do etyki dziennikarskiej
etyka dziennikarska to sztuczny i niepotrzebny wytwór; wystarcza warsztat; brak misji; dobre dziennikarstwo = sprawne dziennikarstwo; prymat atrakcyjności nad prawdą
dziennikarstwo = profesjonalizm + etyka
profesjonalizm = warsztat + etyka
misja
prawdę i atrakcyjności można pogodzić
Warsztat - warunek etyki dziennikarskiej
dobra znajomość dziedziny (wiedza specjalistyczna i ogólna)
+ kodeksy tego nie zauważają
+ kodeksy: zakazy i nakazy
rola mistrza
+ekonomicznie mocne redakcje: bezpieczeństwo etyczne
+ekonomicznie słabe redakcje: samodzielność dziennikarza
AKSJOLOGIA Mediów
Wartości
wartości moralne, estetyczne, poznawcze, utylitarne
wartości etyczne i inne
hierarchia wartości
estetyka a etyka
To wcale nie wymagało wielkiego charakteru
nasza odmowa niezgoda i upór
mieliśmy odrobinę koniecznej odwagi
lecz w gruncie rzeczy była to sprawa smaku
Tak smaku
w którym są włókna duszy u chrząstki sumienia
Zbigniew Herbert
Etyka sytuacyjna (kontekstualizm)
quandary ethics
Etyka absolutystyczna (fromalizm)
Karta etyczna mediów
Praktyka redakcyjna
*prymat etyki sytuacyjnej
publikowanie w tabloidach
zbieranie ogłoszeń
udział w reklamach
Etyka heteronomiczna
wartości etyczne i normy postępowania są dane z zewnątrz
Etyka autonomiczna
człowiek jest twórcą etyki
sumienie - instancja oceniająca
intuicja - instancja - wskazująca
subiektywny charakter sumienia i intuicji
konfrontacja
Przestrzeń aksjologiczna
*Ślepota aksjologiczna
obojętność wobec innych ludzi
źródło w lęku, braku wiedzy, wychowaniu, lenistwie
Nicolai Hartmann
Mimo ślepoty aksjologicznej:
jeśli już rozpoznajemy jakieś wartości, to rozpoznajemy właściwe
męstwo - zawsze pozytywne
tchórzostwo - zawsze negatywne
Konflikt wartości
niewspółmierność wartości
hierarchia wartości
dylematy etyczne
z dobra zawsze wynika pożytek, a z pożytku nie zawsze wynika dobro
dobrymi wartościami są te, z których wynika pożytek
konflikt interesów
konflikt wartości nie równa się konflikt interesów
Zjazd 6
Deontologia - teoria powinności
oczekiwania
wyrażane w postaci sądów deontycznych, albo powinnościowych (gr. dei - należy, to deon - powinność)
zwykłe komunikaty
Zamiast o etyki mediów - deontologia mediów
deontologia nakierowana jest na cel
jaki jest cel mediów?
Funkcje i cele mediów jakościowych
publiczne forum
pilny obserwator wydarzeń
autonomiczny (niezależny) komunikator
wynikają z tego określone powinności
aby wypełnić powinności - potrzebne normy lun/i cnoty
Niewspółmierność medialna
różne typy współczesnych mediów są niewspółmierne
nie ma wspólnej hierarchii wartości; zależy od zakładanych celów i tzw. grupy docelowej
kryteria preferencji wartości, w oparciu o które media podejmują decyzje
Media deontologiczne i teleologiczne
media deontologiczne uważają się przede wszystkim za instytucje zaufania publicznego
- powinność
- faktyczna realizacja dobra wspólnego
- misja
- liberalizm „korygowany”
- odwołują się do racjonalności i wygłaszają namiętności
- czasami są paternalistyczne
media teleologiczne
- cel (gr. telos - cel); zarabianie pieniędzy
- wyłącznie kalkulacja ekonomiczna
- media teologiczne to takie, które w swych rzeczywistych, a nie deklarowanych działaniach, nastawione są wyłącznie na biznesowy aspekt
- wyłącznie wolny rynek
- tabloidyzacja
- bazują na namiętnościach i je rozbudzają
- przekazy współgrają z odczuciami i pierwszymi odruchami przeciętnego człowieka
- dostosowują się do upodobań odbiorców
- często propaganda zamiast racjonalizmu
Media deontologiczne to NIE = media jakościowe
Media teleologiczne to NIE = popularne i tabloidowe
Trudności z podziałem mediów
Prawo prasowe (art. 7.2.)
dziennikarzem jest osoba zajmująca się redagowaniem, tworzeniem lub przygotowaniem materiałów prasowych, pozostająca w stosunku pracy z redakcją albo zajmująca się taką działalnością na rzecz i z upoważnienia redakcji.
Praktyka
dziennikarstwo to dziwny zawód (…) Aby zostać fizykiem, trzeba umieć liczyć aby zostać kierowcą, trzeba mieć prawo jazdy 0 a w dziennikarstwie nawet nie trzeba umieć pisać (Lis, Ziomecki, Skowroński)
współczesny dziennikarz powinien umieć grać na wszystkich instrumentach. To znaczy: musi być sprawnym korespondentem, dobrym reporterem, kompetentnym komentatorem z radiowym głosem i medialną twarzą; musi wiedzieć wszystko o czymś i coś o wszystkim (K. Mroziewicz).
Typy dziennikarzy (R. Kapuściński)
ludzie przypadkowi
uprawiają dziennikarstwo, bo nie dostali innej pracy; gdy pojawią się jakieś możliwości, natychmiast uciekają z zawodu
„workers”, czyli dziennikarze-rzemieślnicy
często to ludzie sympatyczni, fachowi, ale jedynie wypełniają i poruszają tę wielką machinę współczesnych mediów.
dziennikarska elita
eseiści, publicyści, ci, którzy zabierają głos w ważnych sprawach, reporterzy; dzięki nim dobre media są na tym poziomie, na jakim są
Ten podział nie jest wartościujący etycznie
Lumpendziennikarstwo
związane z rewolucją technologiczną w komunikacji - coraz popularniejsze
odrzuca etykę w jakiejkolwiekformie
nie pozwala odbiorcy na jakikolwiek sprzeciw
brukowce
pismacy
System ombudsmanów
Szwecja, 1807 - rzecznik praw obywatelskich, czyli organ państwowy
obecnie: wewnętrzny krytyk gazet, przedstawiciel czytelników zatrudniony przez redakcję, profesjonalizm
Normy dziennikarskie
przełom XIX i XX wieku
1900 r. w Szwecji - kodeks etyczny dziennikarzy
1936 r. kodeks norm międzynarodowych, zawarty w dekalogu Międzynarodowej Unii Stowarzyszeń Prasowych (IUPA)
Rada etyki mediów
powstałą w czerwcu 1996 roku przez Konferencję Mediów Polskich skupiającą najbardziej wówczas wpływowe media.
Skład Rady Etyki Mediów w I kadencji (1995 - 1998)
dziennikarka Magdalena Bajer
medioznawca Tomasz Goban-Klas z Uniwersytetu Jagiellońskiego
redaktor naczelny „Tygodnika Powszechnego” Jerzy Turowicz,
reżyser, scenarzysta i prawnik (a obecnie także polityk) Krzysztof Piesiewicz,
pisarz i nauczyciel akademicki Piotr Wojciechowski
oraz publicyści Bolesław Michałek i Michał Radgowski
REM 2008-2019, V kadencja, 13 osób
Magdalena Bajer
Ryszard Bańkowicz, Tomasz Bieszczad, Teresa Bochwic, Paweł Burdzy, Marek Łochwicki, Roman Łuczkowski, Barbara Markowska, Marta Pionkowska, Łukasz Turski
Zasada prawdy - co znaczy, że dziennikarze, wydawcy, producenci i nadawcy dokładają wszelkich starań, aby przekazywane informacje były zgodne z prawdą sumienne i bez zniekształceń relacjonujące fakty w ich właściwym kontekście, a w razie rozpowszechniania błędnej informacji niezwłocznie dokonują sprostowania.
Zasada obiektywizmu - ci znaczy, że autor przedstawia rzeczywistość niezależnie od swoich poglądów, rzetelnie relacjonuje różne punkty widzenia.
Zasada oddzielania informacji od komentarza - co znaczy, że wypowiedź ma umożliwić odbiorcy odróżnienie faktów od opinii i poglądów.
Zasada uczciwości - to znaczy działanie w zgodzie z własnym sumieniem i dobrem odbiorcy, nieuleganie wpływom, nieprzekupność, odmowa działania niezgodnego z przekonaniami.
Zasada szacunku i tolerancji - czyli poszanowania ludzkiej godności, praw, dóbr osobistych, a szczególnie prywatności i dobrego imienia.
Zasada pierwszeństwa dobra odbiorcy - co znaczy, że podstawowe prawa czytelników, widzów i słuchaczy są nadrzędne wobec redakcji, dziennikarzy, wydawców, producentów i nadawców.
Zasada wolności i odpowiedzialności - co znaczy, że wolność mediów nakłada na dziennikarzy, wydawców producentów, nadawców odpowiedzialność za treść i formę przekazu oraz wynikające z nich konsekwencje.
KŁOPOTY Z NORMAMI
Skoro jest tak wiele różnych kodeksów, to nie można mówić o jednym właściwym
Czy można mówić o etyce dziennikarskiej w oderwaniu od etyki mediów?
Czy takie same normy etyczne obejmują wszystkich dziennikarzy? Czy są one powszechne?
Czy normy zawarte w kodeksach są specyficznymi normami zawodowymi?
np. czy obowiązek publikowania prawdy jest specyficzna normą etyki dziennikarskiej, a nie obowiązuje w codziennym życiu?
Czy obowiązują bezwzględnie, w każdej sytuacji niezależne od miejsca i czasu?
dlaczego normy są takie, a nie inne?
Czym różnią się dziennikarskie normy etyczne od dziennikarskich zadad profesjonalnych?
Kto ustala...
Krytyka kodeksów etycznych
dziennikarz, tak jak znakomita większość ludzi, potrafi odróżnić dobro od zła i żadne szczególne normy nie są mu w tym celu potrzebne
kodeksy ograniczają suwerenność dziennikarzy, sprzyjają autocenzurze i w efekcie godzą w wolność słowa
kodeksy służą bardziej autopromocji mediów i dziennikarzy, niż pomagają w rozwiązywaniu prawdziwych problemów etycznych
Maria Ossowska:
rola zawodowych norm etycznych sprowadza się w praktyce do „smaru łagodzącego tarcie w maszynie społecznej”
ETYKA A PRAWO
prawo to nie to samo, co etyka
chilling effect (dziennikarz, z obawy przed realnie grożącymi sankcjami, będzie unikał trudnych tematów i prób dociekania prawy w sprawach publicznie ważnych)
Kodeksy etyczne i paraetyczne
Dwa rodzaje kodeksów etyki
pretendujące do powszechnej ważności
związane z konkretnymi nadawcami i redkacjami
Wiedza
wiedza - konieczna w dobrym (także moralnie) dziennikarstwie
wiedza - przekonania - działanie
wiedza jak
wiedza że
warsztat - warunek sine qua non (konieczny ale nie wystarczający) etyki dziennikarskiej
ETYKA PRZEKONAŃ (ethics of belief)
poprawny warsztat dziennikarski - wystarcza do prostych informacji
skomplikowane problemy - warsztat + przekonania dziennikarza
konieczność posiadania uzasadnionych przekonań
nie żywić przekonań nie podpartych mocnymi racjami poznawczymi (reguła oczywistości) powinność etyczna: posiadanie przekonań, za którymi przemawiają najmocniejsze racje
brak przekonań
Paradoks łysego sponsora
Włodzimierz Galewicz
czy można naprawdę uwierzyć w coś jawnie niedorzecznego?
Samousprawiedliwianie się
Wykład 8
Kwadrat Pottera - Potter's Box
- 1965 r. Ralph Potter z Harvadu
-swoisty bezpiecznik, zmniejszający ryzyko naruszenia etyki dziennikarskiej
- nie daje gwarancji (sposób rozwiązywania dylematów- wg. Amerykanów jest to błędne podejście)
4-stopniowy
Określić problem (najważniejszy)
(Definition)
Dokładnie rozpoznać sytuację: przede wszystkim fakty, ich kontekst i aspekty prawne
Rozważyć pozytywne i negatywne wartości (Values), które wiążą się z publikacją i dostrzec, gdzie zachodzi między nimi konflikt
- w sprawach tego typu jest pewne, że konflikt wartości wystąpi, trzeba więc go jasno i wyraźnie sformułować
- pomaga przemyślana wcześniej hierarchia wartości
3. Rozważyć zasady ( Principles): zastane , np. w rozmaitych kodeksach lub przyjęte i sprawdzone w danej redakcji sposoby działania w sytuacji konfliktu wartości
4. Pamiętać o zobowiązaniach (Loyalilies)
- wobec konkretnych odbiorców
- wobec całego społeczeństwa
- wobec państwa, pracodawcy, idei, prawa, itd.
Najistotniejszy jest poziom pierwszy czyli zdefiniowanie problemu
-rola warsztatu
- jedyne co może zagwarantować metoda Pottera to poczucie że w danym momencie , dysponując takimi danymi, w oparciu o takie a nie inne zasady profesjonalne, wartości etyczne i moralne oraz przy uwzględnieniu zobowiązań, podejmujemy decyzję zgodną z racjonalnymi przekonaniami.
Prawda
prawda materialna- dziennikarskie minimum
klasyczna definicja prawdy
-Veritas est adaequatio rei et intellectus
nieklasyczne definicje prawdy
-koherencyjna
-utylitarystyczna (pragmatystyczna)
- konsensualna
- zbliżenie się do celu
Kłamstwa, złudzenia, przesądy
- formy fałszu: świadome kłamstwo, świadome przemilczenie, pomyłka
-złudzenia- efekt błędntch przekonań
Przesądy ( uprzedzenia)- nabyte wzorce wbudowane w obraz świata każdego człowieka
Odpowiedzialność
podstawowe pojęcie etyki
- za i wobec siebie
- za i wobec ludzi
- za społeczeństwo i wobec społeczeństwa
(filozofia odpowiedzialności, Jacek Filek)
Odpowiedzialność
- za to co dokonane
-za to co zaniechane
(….)
Odpowiedzialność mediów a odpowiedzialność dziennikarzy
- wybór redakcji
- kultura newsroomu
Filozofia odpowiedzialności łączy odpowiedzialność z mocą. Im większa moc tym większa odpowiedzialność.
Wykład 9
Etyka dziennikarska - etyka dziennikarzy
nie to jest zdumiewające, że jest wielu dziennikarzy w sensie ludzkim wykolejonych czy pozbawionych wartości, ale mimo wszystko właśnie ta warstwa obejmuje tak wielką liczbę ludzi wartościowych, ludzi z prawdziwego zdarzenia. Jak wielka to liczba, trudno wyobrazić sobie tym, którzy do warstwy tej nie należą.
(Max Weber)
etyczni/nieetyczni ludzie
czy jest sens mówić o etycznych/nieetycznych mediach?
Dobro a normy
dobrym dziennikarzem może być tylko dobry człowiek (Ryszard Kapuściński)
dobro człowieka nie łączy się bezpośrednio z przestrzeganiem norm
dobry człowiek będzie etycznym dziennikarzem bez względu na to, jakie normy zawierają kodeksy
Normy i cnoty
zmienne norm
cnoty ponadczasowe
wiele norm etyki dziennikarskiej odwołuje się do cnót
warunkiem etycznego dziennikarstwa są etyczne postawy dziennikarzy, a nie normy
podstawy: charakter, czyli cnoty konkretnych osób
Poziomy etyki dziennikarskiej
cnoty
wiedza
intuicja
normy
Kłopoty z cnotami
problem etyki norm: uzasadnianie norm
problemem etyki cnót: zrozumienie czym jest naprawdę dana cnota, co ona oznacza
Etyka cnót
w dziennikarstwie: poszukuje się cnót, które dają gwarancję uprawniania dobrego dziennikarstwa
tylko takie może dać satysfakcję
w takim ujęciu widać bezsens traktowania profesji dziennikarskiej jako drogi do zdobycia fortuny
brak jakiejś cnoty nie dyskwalifikuje
cnota wyróżnia pozytywnie
normy ukierunkowane są na legalizm, na piętnowanie
normy - oparte na strachu
We współczesnych mediach publikacje są zwykle dziełem zbiorowym; nie wiadomo, kto łamie normę;
dlatego ważne, aby poszczególni „producenci” publikacji mieli odpowiednie do swoich stanowisk cnoty
normy ważniejsze w etyce mediów;
Krytyka normatywnej etyki dziennikarskiej nie oznacza krytyki etyki normatywnej w ogóle.
Autorytety
istnienie autorytetów związane jest z etyką cnót, a nie etyką normatywna
ci, którzy podważają nieliczne jeszcze autorytety, poszukują w nich braku jakiejś cnoty, jakiejś słabości charakteru
autorytety potrzebne są jako wzorce, punkty odniesienia
Dobrego dziennikarza charakteryzuje szereg różnych cnót i nie sposób ich wszystkich wymienić, ani nawet ustalić ich hierarchii.
Pokora - świadomość własnych ograniczeń; umiejętność oceniania się w świetle prawy; nie mylić tylko z fałszywą skromnością (faryzeizm).
Dyletantyzm związany z praktyką dziennikarza - paradoks profesji
Cnoty związane z „nieuchronnym dyletanctwem”
prostota odejścia (ten sam stosunek do ludzi wielkich i małych)
umiejętność słuchania
zdrowy rozsądek
poczucie przyzwoitości
prawdomówność
odwaga
męstwo
sprawiedliwość
odpowiedzialność
honor rozsądek
rzetelność
profesjonalizm
empatia
życzliwość
delikatność
asertywność
wyczucie
powściągliwość...