Motoryczność ludzka jako przedmiot teoretycznego poznania, Dokumenty(1)


MOTORYCZNOŚĆ LUDZKA JAKO PRZEDMIOT TEORETYCZNEGO POZNANIA

 

„Ręka uczyła się od głowy, a głowa od ręki” - K. Meinel  
1.Pierwsze refleksje i rozwój badań nad motorycznością człowieka.
 

GALEN (ok.130-ok.200 r.)-lekarz rzymski. Omówił szczegóły budowy kośćca, opisał budowę mózgu, rdzenia oraz nerwów. Eksperymentalnie wykazał, że skurcz mięśni powstaje dzięki biegnącym wzdłuż nerwów bodźcom ruchowym.

Leonardo da Vinci (1452-1519)- malarz, anatom, architekt, geolog. Jego zainteresowanie anatomią ciała człowieka wiązało się ze studiami do malarstwa. Anatomię zgłębiał przeprowadzając  zakazane wówczas sekcje ludzkich zwłok. Jako pierwszy próbował rozstrzygnąć kwestię podporządkowania się ludzkiego ciała prawom mechaniki. 

 
 
 Szkice budowy kośćca człowieka. 

Szkice budowy ludzkiego płodu w łonie matki.

 Giovanni Alfonso Borelli (1608-1679)- włoski  przyrodnik, matematyk, lekarz. Prowadził badania nad klasyfikacją ruchów lokomocyjnych zwierząt i człowieka oraz nad położeniem środka ciężkości ciała.

 

Już w połowie XIX w. pojawiły się pierwsze badania z zakresu cyklografii i chronofotografii, które były następnie udoskonalane wprowadzeniem naukowej dokumentacji filmowej. 

Iwan Pawłow (1849-1936)  

Jeden z psów Pawłowa, będący eksponatem w Muzeum Pawłowa.

Robert S. Woodworth pod koniec XIX wieku prowadził jedne z pierwszych systematycznych badań nad zrozumieniem podstaw przejawiania się umiejętności ruchowych, podczas których poszukiwał podstawowych zasad szybkich ruchów ramienia i ręki. Wiele z wówczas postawionych przez niego kwestii jest dyskutowanych przez badaczy do dzisiaj.

Edward Lee Thorndike (1874-1949) koncentrował się na procesach leżących u podstaw zjawiska uczenia się i innych zachowań. Określił istotę zależności między nagrodą a tendencją do powtarzania ćwiczenia. Był również pionierem badań nad zróżnicowaniem wyników u osób ćwiczących.

 

We wczesnych badaniach nad kontrolą zachowań ruchowych przez układ nerwowy badano jedynie bardzo proste ruchy, jak również elementy relacji między nerwami a mięśniami; niestety prowadziło to do wielu uproszczeń w rozumieniu istoty ruchu. 

Nikolai A. Bernstein (1897-1966) w latach 30. i 40. XX wieku doprowadził do integracji wyobrażeń ruchowych z danymi neurofizjologicznymi, neuropsychologicznymi i biomechanicznymi w badaniach nad ruchami lokomocyjnymi.

 

Obecnie teorie Bernsteina są testowane przy udziale robotów.

 

2.Kierunki badań nad motorycznością ze szczególnym uwzględnieniem poszukiwań prowadzonych na potrzeby wychowania fizycznego. 

„ Motoryczność spełnia szczególną rolę w obszarze kultury fizycznej. Jest bowiem dla specjalistów kultury fizycznej nie tylko jedną z podstawowych funkcji żywego organizmu i elementem jego osobowości , swoistym przedmiotem badania, ale przede wszystkim terenem ich działania.”  
       J. Raczek

 Rozwój badań nad sprawnością fizyczną i motorycznością człowieka. 

 Równolegle do systematycznych prac nad kryteriami oceny sprawności fizycznej trwały próby stworzenia klasyfikacji ruchów-  

-spowodowane było to przede wszystkim szybkim rozwojem metodyki wychowania fizycznego.

Już na początku XX wieku zrodziła się teoria skutecznego uczenia się i nauczania czynności motorycznych oraz metod doskonalenia motoryczności. 
Początkowo zadowalające rezultaty dały próby eksperymentowania na gruncie samej metodyki oraz przenoszenia na teren wychowania fizycznego zasadniczych doświadczeń dydaktyki ogólnej.  
Późniejszy szybki rozwój wielu nauk, a szczególnie wsparcie ze strony fizjologii, psychologii, neurofizjologii i biomechaniki, pozwoliło na wyjaśnienie coraz bardziej złożonych procesów zachodzących między sensorycznym odbiorem informacji i motoryczną reakcją.

„ Motor Learning” 

      Termin ten określa teorię motorycznego uczenia się, nabywania nowych umiejętności ruchowych oraz badania nastawione na lepsze zrozumienie nerwowych, fizycznych i behawioralnych aspektów czynności. 
Do rozwoju tej nowej dyscypliny przyczyniła się II wojna światowa, podczas której zaangażowano psychologów do tworzenia programów szkolenia pilotów.
 

Metoda „Motor learning” jako proces poprawy zdolności motorycznych .

      Wielodyscyplinarność jest obecnie charakterystyczna dla badań nad sprawnością fizyczną i motorycznością w wychowaniu fizycznym i sporcie. 

->wyobrażeniami ruchowymi 
->postrzeganiem i odczuwaniem ruchu 
->pamięcią ruchową

      W ostatnich latach szczególne znaczenie zyskały badania biomechaniczne, mające na celu określenie względnych wartości mechanicznych, ocenianych na tle biologicznych właściwości ustroju.  

      Twórczy wkład do światowej myśli teoretycznej w zakresie badań nad sprawnością fizyczną i motorycznością człowieka w wychowaniu fizycznym i sporcie wnosili także Polacy. Wśród różnorodnych opracowań z dużym uznaniem spotkały się badania nad tworzeniem kryteriów oceny sprawności fizycznej dzieci i młodzieży szkolnej: 

Kontynuację tych działań poprzez tworzenie nowych metod oceny prowadzili w latach powojennych kolejno:

            ->R. Trześniowski (1963)

            ->H. Gniewkowska (1965) 

            ->Z. Kuraś (1969)

            ->L. Denisiuk i H. Milcerowa(1969)

            ->S. Pilicz (1971)

            ->L. Denisiuk (1975)

            ->Z. Chromiński (1981)

            ->K. Zuchora (1982) 
Były to prace pionierskie, bardzo czasochłonne i przygotowane często w sposób, na danym etapie wiedzy, wyjątkowo dojrzały. Przyczyniły się też one w istotnej mierze do doskonalenia konstrukcji teoretycznej i metodycznej badań prowadzonych nad motorycznością człowieka również w innych aspektach.

 

Przez wiele lat pracowano też w Polsce nad problematyką tzw. uzdolnień ruchowych. 

      Przedmiotem badania polskich badaczy stawały się problemy możliwości wpływania poprzez trening na różne właściwości motoryczne. 

 

Ważną problematykę uczenia się i nauczania czynności motorycznych rozwijał na  AWF we Wrocławiu  B. Czabański (1980,1986). 

             Bogaty był też obszar badań nad różnorodnymi ontogenetycznymi, dymorficznymi, czy wynikającymi z lateralizacji ruchów człowieka uwarunkowaniami motoryczności. 
Istnieją dziesiątki prac, w których podejmowano empiryczne próby określenia
morfologicznych uwarunkowań motoryczności. Oceniano wpływy wysokości i masy ciała, rolę proporcji zewnętrznych ciała, szereg prac dotyczył znaczenia stosunków wewnętrznych między komponentami ciała. 
W ostatnich latach pojawiła się znaczna liczba prac na temat
roli czynników genetycznych, w których jednak ciągle istnieje wiele kontrowersji natury metodycznej i metodologicznej. Równocześnie prowadzi się badania, w jakiej mierze czynniki środowiskowe mogą modyfikująco wpłynąć na poziom sprawności fizycznej osobnika i populacji. 
W  związku z dość powszechnie obserwowanym w populacji zjawiskiem pogłębiającego się regresu sprawności fizycznej, a nawet głosami o objawach degeneracji biologicznej społeczeństwa polskiego, zyskują na znaczeniu
badania nad rejestracją międzypokoleniowych zmian zachodzących w motoryczności. 
Na przestrzeni lat podejmowano też próby znalezienia naukowo uzasadnionej
klasyfikacji ćwiczeń ruchowych oraz złożone statystycznie badania nad strukturą motoryczności człowieka .

 

3. Różne orientacje i subdyscypliny podejmujące problematykę sprawności fizycznej i motoryczności. Szczególne problemy antropomotoryki. 

Podobnie w USA, W. Brytanii, Kanadzie i wielu innych krajach wielokrotnie zmieniała się na przestrzeni lat nazwa ogólna dyscypliny: 

 Wskazywano, że realne staje się niebezpieczeństwo rozmijania się z zasadniczymi celami wychowania fizycznego: 

Podobnie było na gruncie rozpoznawania motoryczności człowieka. 

Przykładowo- w Czechosłowacji już w 1964 r. wyodrębniła się jako samodzielna dyscyplina badawcza i dydaktyczna- antropomotoryka. 

Drogi powstawania kolejnych subdyscyplin badawczych były odmienne w różnych krajach i w różnych obszarach językowych oraz często przez lata egzystowały równolegle całkowicie odrębne orientacje TEORETYCZNE, POZNAWCZE i METODOLOGICZNE. 

Motor learning(motoryczne uczenie się) 

Motor development  
(rozwój motoryczny)

 

Kinanthropometry (kinantropometria) 

W Polsce, mimo że badania prowadzono dość systematycznie, to przynajmniej od okresu, w którym Mydlarski (1934) opublikował, z inicjatywy marszałka J. Piłsudskiego, „Miernik sprawności fizycznej” przez lata nie wyodrębniła się odrębna dyscyplina. 

Nasilone działania podjęto dopiero na przełomie lat 80. i 90. 

 Podsumowanie.  

 

Główne zadania podejmowane przez antropomotorykę w zaprezentowanym ujęciu stanowią zatem: 



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Ciało jako sposób bycia w świecie, Dokumenty praca mgr
Pamiec jako przedmiot wladzy
Nauka i technika jako przedmiot odpowiedzialności człowieka, wypracowania
ERGOnomia, Referat - ergonomia 'Czlowiek - maszyna - srodowisko', SYSTME BIOTECHNICZNY „CZŁOWI
Test z przedmiotu teoretyczne podstawy ksztalcenia
Dziecko jako przedmiot i podmiot w nowelistyce pozytywistycznej, DLA MATURZYSTÓW, Pozytywizm
cz B3owiek+jako+przedmiot+bada F1+psychologicznych+ 2811+str 29+ 282 29
Motywacja jako przedmiot sądowej analizy psychologiczej
Duchowość jako życie w Duchu w wybranych dokumentach Kościoła
01 pamięć jako przedmiot badań historia badańid 2625 ppt
PED OGÓLNA ĆWICZENIA rubacha edukacja jako przedmiot pedagogiki
WYKŁAD 5 JĘZYK JAKO PRZEDMIOT ANTROPOLOGII KULTUROWEJ.
Roboty budowlane jako przedmiot zamówienia publicznego
Rozwój człowieka jako przedmiot badań psychologicznych, ★ Studia, Psychologia, Psychologia rozwojowa
Kształtowanie podmiotowości społecznej w okresie zmiany systemowej jako przedmiot zainteresowań?dawc
7 PŁÓD JAKO PRZEDMIOT PORODU
II Prawo jako przedmiot badań naukowych ćw, Politologia, Wstęp do nauki o państwie a prawie, Ćwiczen
Bajka jako klucz do poznania Biblii w pracy z uczniem niepełnosprawnym intelektualnie w stopniu umia

więcej podobnych podstron