Termin Państwo oznacza terytorialną organizacje wladzy politycznej
Pierwszym którzy użyli terminu państwa jako terytorialnej organizacji władzy państwowej był Niccolo Machiavelli.
Jego okreslenie LO STATO pochodzące od łacińskiego słowa status zaczeło funkcjonowac we Włoszech na poczatku XVI w. Termin ten przeniknął do Francji (l'stat) Hiszpanii (estado) Niemiec (der Staat) i Anglii (a state).
W Polsce uzywano okresleń tj. rzeczpospolita, ragnum, krolestwo, republika, korona czy policja.
Polacy nie przyjeli zachodniego terminu lo stato, uzywali terminu Państwo co na początku oznaczało mozliwosc władania ziemią, które powstało od słowa Pan.
Dopiero od przełomu XVIII i XIX nadano mu takie samo znaczenie jak na zachodzie posiadały terminy pochodzace od słowa lo stato.
Definicje Panśtwa: Można wyróżnić 4 definicje państwa:
- definicje organiczne - mówiące ze Panstwo jest zbudowane jak organizm żywy.
- definicje psychologiczne - ujmujące panstwo jako swoiste przezycie psychiczne, dotyczace władczych stosunków
miedzyludzkich
- definicje socjologiczne - utozsamiają panstwo z pewną spolecznoscia polityczną
- definicje normatywne - utożsamiają panstwo z zespołem norm prawnych (opiera się na okreslonych prawach)
-Według Arystotelesa - państwo to wspólnota różnych grup ludzi niezbędnych do jego funkcjonowania
-Według G. Jellinka - państwo jako organizacja prawa miedzynarodowego powinno posiadac:
Ludność, określone terytorium, rząd i zdolność do utrzymywania stosunków z innymi państwami.
- Według W. Lenina - państwo jest maszyną do utrzymywania panowania jednej klasy nad drugą.
Władysłąw Zamkowski i 4 postaci Panstwa:
- jako kraju (ujecie klasyczne) - okreslone terytorium, ludnosc osiadła na nim i organy władzy
- jako aparatu panstwowego - sprawowanie władzy i stosowanie srodkow przymusu
- jako grupy spolecznej - najwieksza i najlepiej zorganizowana grupa społeczna
- jako podmiotu prawa
Cechy Państwa:
- Polityczność - Państwo jest organizacją polityczną, ponieważ w jego ramach zachodzą procesy powiazane ze sprawowaniem władzy polityczniej. Specyfikacja włądzy państwowej polega na możliwości stosowania legalnego przymusu i przemocy .
- Przymusowość - przynaleznosc do niego jest przymusowa. Okresla ją obywatelstwo.Osoby przebywające na terenie danego panstwa muszą przestrzegac obowiazujacych tam reguł prawnych, a państwo ma możliwość stosowania legalnego przymusu w celu wymuszenia przestrzegania obowiązujących praw.
- Terytorialność - warunkiem istnienia państwa jest posiadanie własnego terytorium, obszaru lądowego i wodnego, w głąb ziemi i strefa powietrzna, gdzie panuje jego suwerenne zwierzchnictwo. Zwierzchnictwo terytorialne zakłada wyłączenie działań obcej władzy w ramach państwa.
- Suwerennosc - suwerennosc panstwa oznacza niezaleznosc wladzy panstwowej od wszelkich osrodków władczych w stosunkach z innymi panstwami i organizacjami miedzynarodowymi
Suwerenność:
Wewnętrzna - włądza państwowa jest władzą najwyzszą na danym obszarze
Zewnętrzna - państwo jest organizacją niezależną w podejmowaniu decyzji od innych państw. Może być członkiem wybranych organizacji miedzynarodowych i nawiazywac stosunki z innymi państwami
Geneza państwa jest to określony zespół przyczynowo-skutkowy prowadzający do powstania państwa.
Teorie genezy państwa:
- Teorie teistyczne - wskazywały na boskie pochodzenie państwa
- Teorie patriarchalne - panstwo jako koncowe stadium ewolucji opiekunczej władzy naczelnika plemienia.
- Teorie kontraktualistyczne - porozumieniezawarte meidzy jednostkami w celu ochrony ich zbiorowych interesów. Ludzie rezygnowali z czesci władzy nad samym sobą oddając władze innym by rzadzili w imieniu wszystkich.
- Teorie klasowe - panstwo jako efekt rozwarstwienia spoleczenstwa. Ekonomicznie panująca klasa za pomocą aparatu rzymusu wyzyskiwała klasy słabsze. Władze mieli ludzie zawodowo zajmujący się rządzeniem.
Włodzimierz Lenin twierdził, ze panstwo stanowi maszynę do utrzymania wyzysku jednej klasy społecznej nad drugą.
-Teorie podboju i przemocy - panstwo powstało w momencie podboju jednych plemion przez drugie. Władze w panstwie ustanawiało plemie zwycieskie. Wyrazny podział na rzadzacych i rzadzonych.
Cele Państwa
Najważniejszymi celami są cele służące społeczeństwu tj. dobro ogółu; zapewnienie bezpieczeństwa;
ochrona własności i interesu narodu jak i jednostki.
Ustanawianie i stosowanie prawa, służenie sprawiedliwości, zapewnienie praw obywatelskich.
Obecnie jednymi z ważniejszych celów jest strzeżenie dziedzictwa narodowego, ochrona środowiska, rozwój i szerzenie kultury.
Funkcje Państwa
Biorąc pod uwagę kryterium charakteru terytorialnego oraz zasieg działan, wyroznic można
grupy funkcji państwa:
Funcjke wewnetrzne:
- funkcja ochronna - zapewnienie porzadku i bezpieczenstwa publicznego, ochrona zdrowia i mienia obyw.
- funkcja kulturalno-wychowawcza - kreowanie świadomosci obywatelskiej, edukacja
- funkcja socjalna - tworzenie mechanizmów abezpieczenia socjalnego dla „najslabszych” warst spolecznych
- funkcja ekonomiczna - organizowanie warunków gospodarowania, aktywnosc panstwa w sferze finanssowej
Funkcje zewnętrzne (adaptacyjna; regulacyjna; innowacyjna)
- działania mające zapewnic panstwu bezpieczenstwo, niezaleznosc i ochronę interesów w jego stosunkach z innymi panstwami i podmiotami miedzynarodowymi.
Typy państwa
oznacza całokształt cech państwa, wyrażający jego klasowy charakter
4 Typy państwa:
- Państwo niewolnicze - wykorzystanie człowieka jako narzędzie pracy; występują stosunki zwierzchnictwa i podporządkowania, brak praw dla niewolników; posiadacze niewolników i niewolnicy
- Państwo feudalne - poddaństwo chłopów, w tym systemie warstwy podporządkowane (chłopi) podlegają pewnej ochronie prawnej; feudałowie i chłopi;
- Państwo kapitalistyczne - traktowanie pracy ludzkiej jako towaru; charakteryzuje się występowaniem prywatnej własności środków produkcji; kapitaliści i proletariat;
- Państwo socjalistyczne - eliminuje prywatną własność środków produkcji; istnieje tu społeczna własność środków produkcji pozostających w rękach państwa; robotnicy i chłopi;
Formy państwa
Całokształt sposobów rządzenia i organizacji życia politycznego i społecznego w danym państwie. Formy dzielimy ze względu na 3 kryteria:
Formy państwa ze względu na rodzaj rządów:
- monarchia (suwerenem jest osoba monarchy)
- republika (suwerenem jest ogół obywatweli)
Formy państwa ze względu na rodzaj ustroju terytorialnego:
- Państwo Unitarne (wewnętrznie jednolite, bez podjednostek terytorialnych ze znaczną samodzielnoscią
decyzje na szczeblu centralnym lecz mogą występowac jednostki samorządowe)
- Państwo Federalne (związek, unia, konfederacja, rzesza) związek podsystemów (stany, kantony, kraje)
politycznych zrzekających się czesciowo swojej suwerennosci na rzecz tego związku, posiadajacych jednak samodzielnosc prawną. Wspólna polityka zagraniczna i obronna .[Usa, Niemcy, Kanada, Australia]
Formy państwa ze względu na reżim polityczny:
Reżim demokratyczny:
- suwerennosc, trojpodział władzy,
- instytucjonalna ochrona praw i wolnosci obywatelskiej,
- pluralistyczna partyjnosc,
- prawo opozycji politycznej.
Reżim totalitarny:
- oficjalna ideologia
- jedna partia kontrolowana przez oligarchię
- monopol rzadu na bron
- monopol rzadu na dysponowanie mediami
- terrorystyczny system policyjny
- scentralizowane zarzadzanie gospodarką
Autorytaryzm:
podobny do totalitaryzmu jednak
- pasywnosc spoleczenstwa
- intensyfikacja przymusu
Heinrich Reinhardt - państwo musi mieć ludnosc i władze, ale czy potrzebuje okreslonego terytorium?
PAŃSTWO PERSONALNE: (opiera się na osobach które je tworzą) musi spełniać 2 warunki:
musi opierac się na wyższej idei (religia, szerzenie pokoju na swiecie, pomoc potrzebującym)
musi zyskać powszechne uznanie ze strony innych państw
Wyróżniamy dwie formy państw personalnych:
-Republika Personalna
-Monarchia Personalna
- Zakon Maltański - emituje własne znaczki pocztowe, bije monety, prowadzi działalnosc gospodaerczą,
terytorium - eksterytorialna rezydencja Wielkiego Mistrza.
- Watykan - każdy przejaw aktywnosci Watykanu zmierza do ochrony religijnej misji Kościoła.
Cechą państwa personalnego jest zachowywanie neutralności, gdyz brak jurysdykcji terytorialnej skutecznie uniemożliwia wikłanie się w konflikty polityczne.
Miejsce państwa personalnego nie powinno się znajdowac w obrębie wielkich aglomeracji lub w okolicy istotnej dla innych państw. Jednak musi być to miejsce dobrze dostępne.
P. FIORE - Suwerenność związku społecznego.
Uznanie suwerennosci formy współzycia spolecznosci ludzkich wyrosłej na gruncie potrzeb moralnych.
Jest to konstrukcja grozna dla panstwa ponieważ prowadzi do uznania osobowosci miedzynarodowej mniejszosci etnicznych, jezykowych, religijnych.
G.Radbruch - Wspólnota Duchowa (np. Stolica Apostolska - Watykan).
Dana organizacja stawia sobie zadanie o wymiarze ponadnarodowym, powszechnym, wiec dla ich wykonania konieczni są ludzie o horyzontach ponadnarodowych.
Warunek dobrego rządzenia w myśl zasady „dwóch mieczy”
Państwo potrzebuje religii choćby dla zachowania moralnych fundamentów a Kościół potrzebuje państwa dla zachowania możliwości działania.
Bóg dał św. Piotrowi dwa miecze, symbolizujące władzę duchową i świecką. Papież jako następca św. Piotra posiada więc "miecz świecki", co za tym idzie - władza każdego monarchy ma swoje źródło w woli papieża.
Pojęcie Państwa tradycyjnego
Państwo tradycyjne znacznie różniło się od dzisiejszego państwa. Głównie zakresem władzy politycznej klasy rządzącej. Była to władza bardzo wybiórcza, sfragmentyzowana, sprowadzająca się do groźby odwetu militarnego lub nieregularnie zbieranych podatków. Sfera kontroli administracyjnej była ograniczona, sięgała do klas dominujących, obowiązywała w głównych centrach miejskich. Celem pierwotnym państwa tradycyjnego było splądrowanie a kolejnie opodatkowanie nowych terenów.
Wyróżniamy:
- Miasto-państwo
- Państwo feudalne / - Mocarstwo patrymonialne - charakteryzuje je brak centralizacji terytorialnej, istnienie kilku
równoległych hierarchii społecznej, ekonomicznej i politycznej.
- Mocarstwo podboju
- Mocarstwo scentralizowanej biurokracji - jedna główna hierarchia
Państwo scentralizowanej biurokracji
Panstwo scentralizowanej biurokracji w przeciwieństwie do innych panstw tradycyjnych charakteryzuje się autonomią sfery politycznej, grupy rządzącej. W wyniku centralizacji i specjalizacji zadań tworzy się hierarchiczna struktura autorytetu.Urzednicy państwowi są opłacani i uzależnieni bezpośrednio od władcy co buduje profesjonalny aparat biurokratyczny. Egipt, Babilonia i Chiny.
Istota współczesnych systemów politycznych
Wspolczesne systemy polityczne posiadają wiekszy obszar zasięgu aparatu państwowego, mogą dokładniej władać spoleczenstwem.
Można wyroznic 6 istotnych roznic pomiedzy współczesnymi systemami politycznymi a tradycyjnymi panstwami scentralizowanej biurokracji:
wieksza aktywność polityczna, zróżnicowanie funkcji jakie wypełniają rządzeni i wiekszy podział władzy pomiedzy instytucje włądzy
dystrybucja praw wyborczych - systemy wyborcze
aktywne uczestnictwo róznych grup w okreslaniu celow politycznych
rozwój politycznych i administracyjnych organizacji
odejście od tradycyjnego legitymizowania rządzących, wzrost formalnej odpowiedzalnosci rządzących wobec wyborców
instytucjonalizacja konkurencji o władzę.
Istota granic państwa
Nowożytne państwa narodowe mają jasno zakreślone granice, stąd takie same, czytelne granice ma administracja państwowa. Ratzel stwierdził, że „granice są wyrazem oraz miarą potęgi państwa”.
Granica jest linią oddzielającą, ale zarazem łączącą dwa państwa. Granica podkresla zakres suwerenności danego państwa. Państwa po uzgodnieniu z sasiadmi zaczeły wytyczac nienaruszalne granice. Państwa pozwalały na swobodny przepływ siły roboczej, towarów i kapitału w obrębie własnego terytorium. A ruch towarów i ludzi poddano skrupulatnym obserwacjom. Nastał okres kontroli zewnętrznej i wewnetrznej.
Wojsko, obywatelstwo i dyplomacja państw
Od 1750r. zaczeto doceniać wartość armii narodowej. Zaczęto werbować żołnierzy wyłącznie spośród własnych obywateli. Taka forma wojska miała wielki wpływ na poszerzenie sfery władzy publicznej.
W związku ze szczegółowym wyznaczeniem granic i suwerenności panstwa nadeszła potrzeba ich szczególnej kontroli. Podzielono kontrole na wewnetrzna - którą zajmowała się policja, i zewnetrzna - którą zajmowało się wojsko. Nad oboma formacjami militarnymi kontrole sprawowała administracja cywilna.
Kontrolą administracyjną objęte zostały również dziedziny gospodarki, społeczeństwa i kultury.
Obywatele w zamian za szereg zobowiązań wobec państwa otrzymali ochronę prawną i prawo głosu. Wraz z tymi precesami rodziłą się kultura polityczna społeczeństwa obywatelskiego. Obywatelstwo oznaczało zestaw praw i obowiązków. Momentem przełomowym była Deklaracja Niepodleglosci z 1776r., ogłaszająca niezbywalne prawo do „zycia, wolnosci i poszukiwania szczescia” czy Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela z 1791r.
By utrzymać kontakt z innymi panstwami, wysyłano do nich wykształconych w sztuce negocjacji i zbieraniu informacji - dyplomatów. Dyplomaci stawali się rezydentami w obcych krajach.
Nacjonalizm w Europie i Afryce
Czasem przebudzenia narodów byłą Wiosna Ludów 1848 r. Idea narodu powstała w twórczości Herdera, którą przejeli najconalisci w Niemczech, Włoszech, Polsce i Czechach. Państwo narodowe dązy do do zakreslenia granic wspolnego doświadczenia historycznego oraz jedności kulturowej. Najczesciej jest to panstwo unitarne choc sa od tego wyjatki.
Podobniedziało się w Afryce. Tam głównym czynnikiem scalającym plemiona w jednolity naród było panstwo postkolonialne. Afrykańskie podejście do narodu jest zgodne z europejską myślą nacjonalistyczną XIX wieku.
W powstawaniu narodów wielkie znaczenie odgrywały kultura i religia.
Nacjonalizm w europie był podzielony, zachodni nacjonalizm wiązał się z wolnością indywidualną i kosmopolityzmem. Natomiast na nacjonalizm w Europie Srodkowej i wschodniej stwarzał wizję idealnej ojczyzny, wynikającą z mitów z przeszłości i Marzen o przyszłości.
Państwa antyczne
Można wyróżnic Państwa Wschodu (Mezopotamia, Egipt, Indie i Chiny); Państwa greckie; Imperium Rzymskie.
Wschodnie Państwa antyczne były monarchiami teokratycznymi. Charakteryzowało je:
-Gospodarka oparta na eksploatacji ludnocsci, głownie niewolników
-gospodarke charakteryzowała stagnacja i brak postępu
-władza monarchy była nieograniczona, król był panem życia i śmierci poddanych
-współdziałanie z naturą, ważna rola duzych rzek np. Nilu
Państwa starożytnego Wschodu były jednoczesnie centrami kultury i centrami władzy. Ekspansje miały postać albo bezpośredniego najazdu, albo prowadzone były poprzez przenikanie kultur, wymianę handlową czy powiazania dynastyczne pomiedzy panujacymi rodami.
Starozytny wschod tworzyl coraz wieksze panstwa, koncowo Podbite przez Persów ze wschodu (550-530 p.n.e.) a kolejnie z zachodu przez Aleksandra Macedonskiego (334-330 p.n.e.)
Cykl rozwoju:
F1 - jednoczenie i konstytuowanie się organizacji państwowej
F2 - koncentracja i umocnienie władzy w powiazaniu o ekspansje militarną
F3 - konflikty wewnetrzne i upadek władzy, konflikty wewnętrzne prowokują inne panstwa do interwencji.
Państwa Greckie w przeciwieństwie do wielkich despotycznych imperiów starożytnego Wschodu, obejmowały niewielkie terytorium - Polis, miasto i niewielki otaczajacy je okręg. Królowie mieli władze od ojca bogów - Zeusa. Bogowie nie byli tylko opiekunami władzy, lecz troszczyli się o cały naród. Polis była przede wszystkim wspólnotą.
Wyrozniamy 4 formy polis.
- Polis arystokratyczna - czyli polis dobrze urodzonych, szlachty.
- Polis oligarchiczna - polis rzadzona przez najbogatszych, dbających o swoje interesy.
- Tyrania - jednowładcze rzady nad państwem-miastem. W drodze do demokracji najuboższa klasa znajdowała sobie przywódce do rywalizacji.
- Polis demokratyczne - istotą są rządy ludu.
RZYM
Okres królewski - naród opierał się na więziach rodowych. Ludnosc składała się z Latinów i spokrewnionych z
nimi Sabinów. Mieszkancy trudnili zajmowali się glownie rolnictwem. W VI wieku p.n.e. obalono ostatniego króla i proklamowano republike
Republika - władze miał Senat i Zgromadzenie Ludowe. Ob. Podobnie jak w Grecji obwiązywały dwie zasady:
Kadencyjność - wybierany na dany okres.
Kolegialność - ten sam urzad sprawowały co najmniej 2 osoby.
W I wieku p.n.e. szlachta senatorska była skłócona z kwitami, chłopi biednieli a lud ulegał demoralizacji. Doszło do konfliktu, władze przechwycił Cezar.
Cesarstwo - walka o władze po śmierci Cezara., którą wygrał Oktawian zwany Augustem.
2 podokresy cesarstwa:
- pryncypat - skupienie wszystkich waznych urzedów republikańskich w rekach jednego człowieka.
- dominat - monarchia absolutna oparta na armii i urzednikach. Cesarz nakazał by oddawano mu czesc boską już za życia, a nie jak dotąd - po śmierci.
Imperium rozpadło się jednak na część wschodnią (Konstantynopol) która trwała do 1453 r. i zachodnią (Rzym) która upadła w 476 roku.
Państwo w wiekach średnich
System feudalny. Feudałowie i podwładni im chłopi. Hierarchiczna drabina zależności, na szczycie ktorej
znajdował się król (najwyższy senior).
Obowiązywała zasada: Wasal mojego wasala nie jest moim wasalem.
Państwo patrymonialne - państwo jest dziedziczną własnością dynastii panującej. Monarcha dysponował
terytorium swego kraju i uprawnieniami publicznymi tak jak majątkiem prywatnym. (skutki - rozbicia
dzielnicowe po rozdaniu ziem dla synów)
Monarchia stanowa - państwo z wyodrębnionymi grupami społecznymi, stanami. Udział stanów
uprzywilejowanych (duchowieństwo i szlachta) i mieszczaństwa w zarzadzaniu panstwem. Władze monarchy ograniczały uprawnienia stanów, następstwo tronu na zasadach dziedziczności i elekcji. Wykształecenie się
instytucji ograniczającej uprawnienia monarchy:
- Parlament w Anglii
- Stany Generalne we Francji
- Sejm Rzeszy
- Sejm walny w Polsce
W okresie renesansu w Europie w XVI wieku pojawiła się forma absolutnych rządów monarchicznych.
Monarchia renesansowa charakteryzowała się współistnieniem elementów władzy absolutnej i elementów państwa stanowego. Potęzny monarcha był potrzebny by oddalac zagrozenia i odnosic sukcesy w rywalizacji z innymi panstwami.
Rozwój nowoczesnego państwa
Nowoczesne panstwo rozwijało się w wiekach XVII i XIX. Procesy rozwojowe oznaczały zeświecczenie sfery
politycznej; wykształcenie się suwerenności wewnętrznej i zewnętrznej; zmianę struktur panstwa na państwo terytorialne, funkcjonujące na danym obszarze; przemiany strukturalne w administracji państwowej - wykształceni i kompetentni urzednicy; utrzymanie stałego wojska. Zaczęto podkreślać prawa jednostki do zycia, wolności i własności. Religijno-teologiczne prawa natury zastąpiono racjonalnym systemem wartości. Wykształcił się pluralizm polityczny, parlamentaryzm i państwo prawa. Zaczęto wprowadzac prawa wyborcze.
ETAPY ROZWOJU NOWOCZESNEGO PANSTWA:
Bezpieczeństwo - uniwersalne prawa przeżycia i bezpieczeństwa - suwerenność i aparat przymusu
Wolność - osobiste prawa wolnościowe - państwo konstytucyjne
Równość - prawa politycznego udziału i współdziałania - państwo prawne
Braterstwo - prawa socjalne - państwo socjalne
Ochrona środowiska naturalnego - prawa ekologiczne
Wiek XX i XXI to okres postępującego demokratyzowania zasad, struktur i mechanizmów państwowych.
Do Pierwszej Wojny Światowej historia świata była w wysokim stopniu europocentryczna, dotyczyła przede wszystkim Europy i przez nią była kształtowana. Wojna doprowadziła do podziału panstw na liberalno-demokratyczne, autorytarne i totalitarne, przede wszystkim o orientacji faszystowskiej lub komunistycznej.
Druga wojna doprowadziła do polaryzacji sił politycznych: zachodnich (demokratyczno-konstytucyjnych) i wschodnich (komunistycznych). Po II WŚ rozszerzył się proces dekolonizacji, prowadzacy do powstania suwerennych panstw z dawnych koloni europejskich.
Do lat osiemdziesiątych niewiele się zmieniło, utrzymały się 3 grupy państw:
-zachodnie demokracje parlamentarne
-reżimy polityczne realnego socjalizmu
-systemy ustrojowe państw rozwijających się
Od połowy lat siedemdziesiątych do roku 1989 demokratyczne przemiany doprowadziły do kryzysu panst autorytarnych. W państwach komunistycznych elity rządzące były przede wszystkim zainteresowane w utrzymaniu swojej pozycji. Skutkiem była stagnacja polityczna i gospodarcza. Władza trafiła wiarygodność, wzrastała biernośc społeczeństwa.
Globalizacja a państwo
Globalizacja to proces, w którym granice państw narodowych zaczynają tracić znaczenie. Globalizacja powoduje
zmniejszanie się znaczenia terytorium i przestrzeni, co z koei oznacza, że wiecej wydarzeń ma znaczenie ogólnoświatowe (globalne).
Zewnetrzne przyczyny globalizacji:
-dynamika rynku światowego
-nowe technologie umożliwiające rozbudowe globalnych sieci produkcji
-rewolucja w komunikowaniu, przejscie od społeczeństwa przemysłowego do społ. wiedzy i informacji.
Przyczyny wewnętrzne:
-wola polityczna panstw narodowych
-wpolpraca miedzynarodowa
Korzysci z globalizacji:
-wolny handel towarem i kapitałem = konkurencja, efektywność, pomnozenie miejsc pracy
-rozwój nowych technologii oraz przyciąganie inwestorów
-nacisk na wysokie wykształcenie potrzebne do nowych technologii
Wady globalizacji:
-zdeformowany rozwój społeczeństwa
-ogranicza rozwój kultury
-odpowiada za destabilizacje polityczną na świecie, prowokowanie fundamentalizmu, sprzyja korupcji i zorganizowanej przestępczości.
Globalizacja szkodzi demokracji gdyż zaciesniają się związki eit bogactwa i władzy. Wybory mają charakter plebiscytarny, a media narzucają wyniki długo przed aktem wyborczym. Dzisiaj media nie tylko kształtują ale i narzucają poglądy.
Stały udział w rozwoju stosunkow miedzynarodowych mają korporacje ponadnarodowe i organizacje pozarządowe.
Sprzeczność wewnętrzna pojęcia „ państwo demokratyczne”
Pojęcia demokracja dzisiaj uzywa się nie biorąc pod uwagę dwóch tysięcy lat jego ewolucji.
Koncepcja antycznej demokracji związana była z „polis”, które nie stanowiło państwa,
a miasto-wspólnotę. Cechą charakterystyczną antycznych demokracji była nieobecność panstwa.
A więc pojęcie państwa demokratycznego jest wewnętrznie sprzeczne. Demokracje antyczne nie mogą służyć za wzór budowy demokratycznego panstwa, ponieważ obejmuje ono nie małe miasto a duze terytorium, zamieszkane przez dużą społeczność. Demokracja współczesna doświadczyła chrześcijaństwa, humanizmu, reformacji, idei „naturalnych praw” człowieka oraz liberalizmu.
Demokracja bezpośrednia
Demokracja bezpośrednia pozwala na ciągły udział ludu w sprawowaniu władzy. Obywatele w pełni poświęcali się służbie publicznej. Obywatel miał obowiązek zaniedbać swoje sprawy i podjąc prace dla dobra miasta. Takie zaangazowanie w sprawy publiczne doprowadziło do atrofii ekonomicznej. W miare udoskonalania demokracji obywatele stawali się coraz biedniejsi. Demokracja bezposrednia była skazana na na porażkę z uwagi na walke bogatych z biednymi. Demokracja bezposrednia prowadzi do polityki o sumie zerowej, brakuje w niej wieloetapowości w procesie podejmowania decyzji.
Demokracja pośrednia
Demokracja pośrednia jest to demokracja przedstawicielska, w której jesteśmy rzadzeni przez naszych reprezentantów. Reprezentantów wybieramy w wolnych wyborach by działali w naszym interesie. Władze w panstwie obejmują ludzie zawodowo zajmujący się polityką. Posredni system rzadzenia, odwrotnie niż bezpośredni, pozwala prowadzic politykę, bedącą grą o sumie dodatniej. Demokracja posrednia posiada wieloetapowy proces podejmowania decyzji. W dzisiejszych czasach jedynie taka demokracja jest możliwa, a to ze względu na obszar i wielkość społeczeństwa.
Indywidualizm i wolność w demokracji