Supertabletka dla serca

Dla osób z ryzykiem zawału może być istnym wybawieniem

A jednak wielkie koncerny farmaceutyczne na razie nie zainteresowały się jej produkcją. Obawiają się, że tańsza kuracja chorób serca niekorzystnie wpłynie na ich wyniki sprzedaży.

Miliony ludzi po przejściu zawału musi wciąż mieć się na baczności. Aby zachować zdrowie, codziennie zażywają określoną dawkę aspiryny, lek przeciwcholesterolowy, inny przeciw nadciśnieniu, a czasami jeszcze dodatkowy specyfik zmniejszający krzepliwość krwi. Często zdarza się, że pod koniec dnia pacjenci przyjmują nawet cztery lub pięć pastylek, niektóre przed jedzeniem, inne po jedzeniu, a jeszcze inne tuż przed pójściem spać. Jest to bardzo kłopotliwe. Efekt: o ile w pierwszych dniach po zawale wszyscy pacjenci stosują się ściśle do zaleceń lekarza, o tyle już sześć miesięcy później robi to jedynie połowa z nich.

Kolejny problem to koszt kuracji. Większość leków jest zbyt droga dla pacjentów z biedniejszych krajów, a właśnie tam najszybciej rośnie liczba zachorowań na choroby sercowo-naczyniowe. Natomiast w krajach rozwiniętych, takich jak Hiszpania, chorzy mają co prawda dostęp do odpowiednich lekarstw, ale ich wysoka cena jest dużym obciążeniem dla budżetu publicznej służby zdrowia. To dlatego Hiszpański Ośrodek Badań Chorób Sercowo-naczyniowych (CNIC) w Madrycie dąży do opracowania jednej pigułki zawierającej trzy różne leki stosowane w profilaktyce owych schorzeń. Taką tabletkę wystarczyłoby przyjmować raz dziennie.

„Kompleksowa pigułka będzie zawierać aspirynę, statynę oraz inhibitory ACE, czyli trzy leki stosowane u większości pacjentów z grupy ryzyka (gdy w ich rodzinach występowały choroby sercowo-naczyniowe) - mówi kierujący badaniami Valentí Fuster, przewodniczący doradczego komitetu naukowego przy CNIC. - Uważamy, że w przypadku tak złożonego problemu, jakim jest zapobieganie ponownym zawałom, proste rozwiązania są najlepsze. Doświadczenie wskazuje, że w wielu przypadkach skomplikowane kuracje wcale się nie sprawdzają”.

Początkowo specyfik ten będzie przepisywany pacjentom z angina pectoris lub po zawale. Większość tych chorych już teraz przyjmuje wszystkie trzy leki wchodzące w skład kompleksowej pigułki, tyle że osobno. Poza tym zażywają oni betablokery obniżające ciśnienie tętnicze. Ponieważ dawka betablokerów jest różna u różnych osób, „uważamy, że lepiej jeśli będą one zażywać pigułkę i betablokery osobno” - twierdzi Ginés Sanz, kierownik oddziału badawczego CNIC.

W dalszej perspektywie CNIC zamierza zbadać, czy kompleksowa pigułka nadaje się także dla tych, którzy nie chorują wprawdzie na angina pectoris ani nie przeszły zawału, ale należą do grupy zwiększonego ryzyka, jeśli chodzi o wystąpienie choroby wieńcowej. Z badań przeprowadzonych w 2003 roku na Uniwersytecie Londyńskim wynika, że gdyby wszyscy ludzie powyżej 55. roku życia przyjmowali taką tabletkę, śmiertelność z powodu chorób sercowo-naczyniowych spadłaby o ponad 80 procent. (...)

Pomysł opracowania kompleksowej pigułki zapobiegającej chorobom sercowo-naczyniowym pojawił się po raz pierwszy w 2003 roku. Jego autorami byli Nicholas Wald i Malcolm Law z Uniwersytetu Londyńskiego. W następnym roku Światowa Organizacja Zdrowia opracowała dokument zatytułowany „Priority Medicines in Europe and the World” (ang. Najważniejsze leki dla Europy i świata), w którym potwierdzała konieczność opracowania takiego specyfiku.

Ale kompleksowa pigułka nie powstała. Koncerny farmaceutyczne produkujące statyny, które  likwidują nadmiar cholesterolu, oraz inhibitory ACE stosowane przeciwko nadciśnieniu nie wykazały żadnego zainteresowania stworzeniem leku mogącego wpłynąć negatywnie na ich wyniki sprzedaży.

Wobec całkowitego braku zainteresowania tym tematem ze strony wielkich koncernów CNIC rozpoczął rozmowy z mniejszymi firmami farmaceutycznymi. (…) Chociaż negocjacje jeszcze się nie zakończyły, Valentí Fuster twierdzi, że „produkcją pigułki zajmie się prawdopodobnie firma hiszpańska”. (...)  

Ostateczna cena supertabletki, jak przewiduje CNIC, powinna wynosić w Europie mniej niż 1 euro dziennie. To oznaczałoby mniej więcej czterokrotne zmniejszenie dotychczasowych kosztów kuracji lekami wchodzącymi w skład pigułki. Naukowcy mają nadzieję, że w Azji koszt specyfiku będzie wynosił około 12 euro na miesiąc - czyli połowę tego co w Europie - natomiast w Afryce około 6 euro miesięcznie. 

„Stoi przed nami niełatwe zadanie - ostrzega Valentí Fuster. - Sądzę jednak, że uda nam się zrealizować ten projekt, ponieważ byłoby to proste rozwiązanie problemu, który nie tylko dotyczy zdrowia obywateli, ale ma też ogromne reperkusje ekonomiczne”.

Fuster ostrzega jednak, że „pigułka nie będzie ostatecznym rozwiązaniem kwestii chorób sercowo-naczyniowych. Stanie się znaczącym krokiem naprzód, ale jedna tabletka nie sprawi, że ludzie zaczną bardziej dbać o zdrowie. W skutecznej, długoterminowej profilaktyce najważniejsze jest unikanie czynników zwiększających ryzyko zawału: przestrzeganie odpowiedniej diety, aktywność fizyczna i rezygnacja z palenia papierosów”.

---