Temat: Układy z Schengen ich wpływ
na współpracę w zakresie
spraw wewnętrznych i wymiaru
Sprawiedliwości.
Układ Schengen został podpisany 14 czerwca 1985r. (tzw. Schengen I). Ostatecznie zaczął obowiązywać 26 czerwca 1995r. Stało się tak za sprawą Konwencji Wykonawczej do Układu z Schengen podpisanej 19 czerwca 1990r. Właśnie ta Konwencja (tzw. Schengen II), ma bezpośredni wpływ na prawa jednostki do swobodnego podróżowania po Europie. Wprowadza, cały kompleks przepisów kompensacyjnych
(środków bezpieczeństwa) oraz potwierdza intencję zniesienia kontroli przepływu osób
i ułatwienia przewozu towarów, przez granice wewnętrzne wspólnot europejskich.
U podstaw całego dorobku prawnego Schengen leży zasada, że zniesienie kontroli na granicach wewnętrznych musi pociągać za sobą intensyfikację kontroli na granicach zewnętrznych. Konwencja określa więc warunki, których spełnienie jest wymagane przy wjeździe obywateli państw trzecich na teren Schengen.
Muszą oni posiadać ważną wizę wjazdową, oraz środki finansowe wystarczające na pokrycie kosztów pobytu, a w razie potrzeby powinni udokumentować cel podróży. Sygnatariusze Układu z Schengen ustalają wspólną listę krajów, których obywatele podlegają obowiązkowi wizowemu. Granicą zewnętrzną wjazdu na teren Schengen powinna być w zasadzie granica państwa,
które wydało wizę. Wiza, upoważniająca do wjazdu i poruszania się po obszarze Schengen została ujednolicona zarówno co do wzoru, jak i warunków wydawania.
Wprowadzono dwa rodzaje wiz: mogą one być krótko i długoterminowe.
Wizy krótkoterminowe wydawane są na okres trzech miesięcy i obowiązują na całym obszarze Schengen (obecnie na całym terytorium Unii Europejskiej), natomiast wydawanie wiz długoterminowych pozostaje w gestii poszczególnych państw - sygnatariuszy i taka wiza jest ograniczona do ich terenu. Obcokrajowcy przebywający na terenie Schengen podlegają
obowiązkowi meldunkowemu. Przewoźnicy przywożący podróżnych na teren obszaru Schengen są zobowiązani do zabrania z powrotem, do punktu wyjściowego podróży, osoby nie posiadającej wymaganych dokumentów; musza się też liczyć z karą pieniężną.
Państwa - sygnatariusze Układu postanowiły w sposób istotny rozwiązać współpracę swych służb policyjnych. Zintensyfikowano bezpośrednie kontakty pomiędzy policjami sąsiadujących państw, a posterunki i komendy przygraniczne zostały połączone bezpośrednimi liniami telefonicznymi.
Zaczęto organizować wspólne, międzynarodowe szkolenia. W tym aspekcie, szczególnie ważnym postanowieniem Konwencji było przyznanie policjom krajowym specjalnych uprawnień operacyjnych o charakterze transgranicznym ( obserwacja trans graniczna oraz pościg
trans graniczny ).
W Konwencji Wykonawczej przewidziano powołanie stałej grupy roboczej, złożonej z przedstawicieli władz policyjnych i celnych poszczególnych państw, w celu wypracowania skutecznej polityki zwalczania handlu narkotykami i środkami odurzającymi oraz w celu
uwzględnienia praktycznych i technicznych aspektów współpracy w tej dziedzinie.
Na mocy protokołu B. 2 załączonego do Traktatu Amsterdamskiego, który wszedł w życie 1 maja 1999r. część dorobku prawnego Schengen została włączona bezpośrednio do samego Traktatu Amsterdamskiego i poddana kompetencjom Wspólnoty. Dotyczy to przede wszystkim środków związanych z zapewnieniem swobodnego przepływu osób, współpracy sądowej w sprawach cywilnych, zacieśniania współpracy administracyjnej i organów celnych. Inne postanowienia Schengen, jak np. współpraca sądownicza w sprawach karnych oraz współpraca policyjna znalazły się w zreorganizowanym III filarze UE (funkcjonującym na zasadzie współpracy międzyrządowej). Protokół wyłącza z acquis Schengen Wielką Brytanię i Irlandię, ale umożliwia tym państwom przystąpienie do systemu w dowolnej chwili, za zgodą Rady. Wielka Brytania i Irlandia uznają prawo do swobodnego podróżowania obywateli ze strony UE, ale odmawiają go przyjezdnym z innych państw i dlatego utrzymują kontrole graniczne.
Komisja Europejska zaproponowała natomiast stopniowe wprowadzanie wspólnej kontroli na granicach zewnętrznych Unii Europejskiej, w tym utworzenie w ciągu 4-5 lat "Europejskiego Korpusu Służby granicznej", finansowanego z budżetu unijnego. Takie rozwiązania wydają
się być sprzeczne z suwerennym prawem każdego państwa do kontrolowania własnych granic.
Zgodnie z projektem, członkowie korpusu mieliby te same uprawnienia co ich koledzy z narodowej straży granicznej państw członkowskich Unii. Zadaniem korpusu nie byłoby całkowite zastąpienie narodowych straży granicznych, lecz ich wsparcie i pomoc we wdrożeniu ujednoliconych do tego czasu standardów kontroli granicznej.
Układ z Schengen pierwotnie obowiązywały rządy Francji, Niemiec i krajów Beneluksu i otoczony były całkowitą tajemnicą. Przez pierwsze kilka lat jego funkcjonowania opinia publiczna pozbawiona była jakichkolwiek informacji o jego istnieniu. W ten sposób urzędnicy uniknęli publicznej dyskusji i ominęli demokratyczne procedury.
Układ z Schengen zakłada wprowadzenie obowiązku wizowego dla obywateli 115 krajów, odrzuca prawa imigrantów, nakazuje śledzenie "podejrzanych" imigrantów i uchodźców
i stworzenie policyjnej bazy danych by umożliwić inwigilację imigrantów na szeroką skalę. Układ z Schengen jest zatem próbą stworzenia hermetycznie zamkniętej Europy.
Nakłada on, obowiązek kontroli granicznej według standardów UE nawet na kraje, które nie
są członkami wspólnoty, np. Norwegię. Wedle ustaleń z Schengen, każdy powinien w każdej chwili mieć ze sobą dokument tożsamości.
Kontrola imigracji nie ogranicza się tylko do monitorowania granic UE i nadzoru ruchu etnicznych mniejszości wewnątrz wspólnoty. UE wysyła policjantów i urzędników do krajów trzeciego świata, takich jak Pakistan, Turcja, Syria i Kenia. Ich zadaniem jest przekazywanie informacji o niepożądanych osobach starających się o wizę do krajów UE. Na lotnisku w Islamabadzie zdarzały się przypadki nie wpuszczania do samolotu pasażerów udających
się do Kopenhagi mimo posiadanych przez nich wiz.
Mur przeciw krajom Trzeciego Świata - Dziesięć przykazań kontroli.
Poniższe zalecenia zostały przyjęte w trakcie tajnego posiedzenia
w Brukseli w 1991 r. przez tzw. "Grupę ad hoc" w skład, której wchodzą urzędnicy UE:
1. Reżim wizowy dla obywateli 115 krajów.
2. Odmowa azylu w jednym z krajów UE dotyczy wszystkich pozostałych krajów należących
do wspólnoty.
3. Kontrola wiz i paszportów w krajach wyjazdu (dotyczy tylko krajów trzeciego świata)
4. Wysokie grzywny dla linii lotniczych i właścicieli statków przewożących uchodźców nie
posiadających wiz do krajów UE.
5. Szybkie i sprawne procedury deportacji podejrzanych i niepożądanych osób z UE.
6. Uzależnienie zgody na sprowadzenie rodziny od statusu majątkowego osoby zapraszającej.
7. Rejestracja odcisków palców i fotografii wszystkich osób przebywających na terenie UE,
a nie będących obywatelami wspólnoty.
8. Stworzenie centralnej bazy danych umożliwiającej wymianę informacji o uchodźcach
i imigrantach pomiędzy służbami państw UE.
9. Wzmożona kontrola nie-obywateli UE przez uliczne patrole.
10. Współpraca w ramach Europolu.
Te zasady oznaczają w praktyce zepchnięcie ludzi pochodzących z krajów trzeciego świata
do statusu obywateli drugiej kategorii.
Układ z Schengen jest umową międzynarodową, zawartą między niektórymi krajami
członkowskimi UE, mająca na celu zapewnienie swobody przepływu osób na obszarze
składającym się z terytoriów państw - sygnatariuszy. Układ jest otwarty dla wszystkich członków Unii Europejskiej.
Wynikająca z niego swoboda przepływu osób wewnątrz tzw. strefy Schengen dotyczy
nie tylko obywateli państw - sygnatariuszy, ale wszystkich osób wszelkiej narodowości
i o dowolnym obywatelstwie, które przekraczają granice wewnętrzne na terenie objętym
Układem.
Do Układu z Schengen należy obecnie trzynaście państw Unii Europejskiej (wszyscy członkowie Unii z wyjątkiem Wielkiej Brytanii i Irlandii). Islandia i Norwegia, wchodząca
w skład Związku Paszportowego Krajów Nordyckich, są z grupą z Schengen stowarzyszone. Przyjęcie przepisów wynikających z Układu z Schengen jest jednym z wymogów uzyskania członkostwa w Unii Europejskiej przez kraje kandydujące, tak więc w przyszłości strefa swobodnego, niekontrolowanego przepływu osób znacznie się powiększy i obejmie prawie całą Europę.
STREFA BEZPIECZEŃSTWA WEWNĘTRZNEGO
WAŻNE DATY:
Czerwiec 1984: Rada Europejska przyjmuje w Fontainbleau zasadę zniesienia formalności celnych i policyjnych dla osób przemieszczających się wewnątrz Wspólnoty.
Lipiec 1984:Układ z Saarbriicken między Francją, a Niemcami otwiera ten proces.
14 czerwca 1985: Belgia, Niemcy, Francja, Luksemburg i Holandia podpisują układ z Schengen, zmierzający do stopniowego zniesienia kontroli na wspólnych granicach, wprowadzający system wolnego przepływu wszystkich osób pochodzących z krajów sygnatariuszy Układu z Schengen,
i z innych krajów Wspólnoty, czy z krajów trzecich.
19 czerwca 1990: podpisanie przez pięć państw dodatkowej konwencji określającej warunki wprowadzenia i gwarancje realizacji wolnego przepływu. Konwencja ta, składająca się ze 142 artykułów, modyfikuje prawa państwowe i poddana jest ratyfikacji przez parlamenty.
27 listopada 1990: do grupy pięciu państw dołączają Włochy.
18 listopada 1991: do sześciu państw dołączają Hiszpania i Portugalia.
6 listopada 1992: przystąpienie Grecji.
26 marca 1995: wejście w życie Konwencji z Schengen między Belgią, Niemcami, Luksemburgiem, Holandią, Hiszpanią i Portugalią. Pozostałe kraje przyłączą się do niej
po wprowadzeniu zarządzeń o kontroli granic zewnętrznych.
21 kwietnia 1995: przystąpienie Austrii do Konwencji.
16 czerwca 1995: rozpoczęcie negocjacji z krajami nordyckimi.
19 grudnia 1996: protokół i układ o przystąpieniu Danii, Finlandii i Szwecji.
2 października 1997: ratyfikacja Traktatu Amsterdamskiego, który zawiera zdobycze
porozumień z Schengen; Irlandia i Zjednoczone Królestwo nie należą do strefy Schengen.
26 października 1997: wejście w życie konwencji z Włochami o kontroli powietrznej.
1 grudnia 1997: wejście w życie konwencji z Austrią o kontroli powietrznej.
31 marca 1998 : zniesienie kontroli na granicach lądowych Włoch i Austrii.
1999 : wejście w życie Traktatu Amsterdamskiego.
EUROPA BEZ GRANIC
Jednym z najbardziej spektakularnych osiągnięć Unii Europejskiej jest stworzenie otwartych granic i umożliwienie swobodnego przepływu kapitału, usług i ludności. Jest to podstawowa zasada funkcjonowania Unii, nazywana również "Europą obywateli". Hasło to nie ma podstaw traktatowych, jest raczej pojęciem zbiorowym i zasadą, według której kreuje się europejską politykę. Po raz pierwszy pojęcie pojawiło się w 1975 roku, w raporcie Leo Tindemansa
dla Rady Europy: "Opinia publiczna naszych krajów nie chce Europy technokratycznej. Unia Europejska musi być odczuwalna w codziennym życiu przez każdego obywatela (...) Europa musi przybliżyć się do obywatela" . Jednym z przykładów dla realizacji tej reguły jest podstawowa dla Unii zasada subsydiarności.
W czerwcu 1984 roku Rada Europejska z Fontainbleau przyjęła zasadę zniesienia formalności celnych i policyjnych dla osób przemieszczających się wewnątrz Wspólnoty, a w lipcu podpisano pomiędzy Niemcami z Francją pierwszy układ otwierający ten proces. Rada z Fontainbleau stworzyła równocześnie doraźną komisję Adoninno "Europa obywateli". W dwóch sprawozdaniach tej komisji określono metody realizacji tej idei. Raport I z 1985 roku obejmował zasadę swobodnego ruchu obywateli, czyli uproszczone kontrole graniczne, utworzenie punktów kontrolnych dla obywateli Wspólnoty, wprowadzenie jednolitego europejskiego paszportu,
oraz usuwanie formalnych przeszkód w ruchu przygranicznym. Mówił również o zwiększeniu możliwości pracy i pobytu dzięki: korzystniejszym warunkom podatkowym, uznawaniem dyplomów i świadectw zawodowych oraz przez rozszerzenie prawa osiedlania się.
Kolejnym etapem w tworzeniu "Europy obywateli" był Traktat o Unii Europejskiej z 1993 roku, w którym wprowadzono formalne obywatelstwo Unii dla wszystkich obywateli państw członkowskich. Także swoboda przemieszania się wraz uznawaniem kwalifikacji zawodowych
i harmonizacją podatków są w zasadzie zagwarantowane przez Traktat .
Oprócz działań inicjowanych przez Radę Europy, poszczególne państwa dążyły równolegle
do utworzenia "wspólnej Europy bez granic".14 czerwca 1985 podpisany został pierwszy Układ z Schengen. Sygnatariuszami tego układu były: Belgia, Holandia, Luksemburg, Niemcy
oraz Francja. Na postawie tego układu wprowadzano stopniowe zniesienie kontroli na wspólnych granicach, wprowadzając system swobodnego przepływu wszystkich osób pochodzących z krajów sygnatariuszy, z innych krajów Wspólnoty oraz krajów trzecich.
W latach 1990-92 do Układu przyłączyły się kolejno Włochy (18.11.1990), Hiszpania
i Portugalia (27.11.1991) oraz Grecja (6.11.1992).
W marcu 1995 wszedł w życie kolejny Układ z Schengen (zwany Schengen II lub Konwencją
z Schengen podpisaną już w 1990) pomiędzy Belgią, Niemcami, Francją, Luksemburgiem, Holandią, Hiszpanią i Portugalią. Poprzez układ ten stworzono tzw. Strefę Schengen, w której zniesiono granice wewnętrzne co pozwala na nieograniczone przemieszczanie się obywateli Unii, turystów z krajów trzecich, azylantów i legalnych imigrantów. Równocześnie Układ wprowadził zaostrzone przepisy o kontroli na granicach zewnętrznych, co miało być osiągnięte poprzez ścisłą współpracę między systemami sądownictwa, policją i administracją państw włączonych do Strefy Schengen. Układ ten traktował także, o wspólnych przepisach dotyczących wali z terroryzmem, przemytem i przestępczością.
Oprócz Układów z Schengen (I i II) istnieją także inne międzyrządowe komisje i organizacje zajmujące się kontrolą imigracji. Są to: Grupa TREVI oraz Tymczasowa Komisja ds. Imigracji.
TREVI (Terrorisme, Radicalisme, Extremisme, Violence Internationale) to nazwa powstałej 1976 roku grupy informacyjnej współpracy ministrów spraw wewnętrznych i sprawiedliwości państw UE.
Celem tej grupy jest koordynacja i wspólna polityka dotycząca zwalczania międzynarodowego terroryzmu i handlu narkotykami . W 1987 roku wraz z podpisanym rok wcześniej Jednolitym Aktem Europejskim, zakres funkcji TREVI rozrósł się także do problemów "swobodnego przepływu obywateli", a konkretnie z kwestami imigracji, wiz, azylantów,
oraz kontroli granicznych. Jednak postawiono w jednym rzędzie przestępczość i imigrację,
co może powodować budowanie stereotypów i uprzedzeń.
W październiku 1986 powołano do życia Komisję "Tymczasową" ds. Imigracji.
Jej zadaniem jest zakończenie "nadużywania prawa do azylu" oraz koordynacja działań w tym zakresie. W 1987 roku Komisja ta zgodziła się na sankcje wobec linii lotniczych przewożących osoby bez lub z niewystarczającymi dokumentami.
Obydwa te ugrupowania w związku ze swoją działalnością, pozarządową i bardzo często niejawną, spotkała się kilkakrotnie z krytyką Parlamentu Europejskiego, za nadużywanie swoich kompetencji .
Rozpoczęcie procesów integracyjnych spowodowało pojawianie się, a może raczej unaocznienie, pewnych problemów, o których wcześniej eurokraci z Brukseli nie pomyśleli. Zdano sobie sprawę z wewnętrznych problemów Unii dotyczących polityki imigracyjnej poszczególnych państw oraz jej konsekwencji. Pojawiły się wymagania wobec członków Unii, którzy tworzyli jej południowe i wschodnie granice. Dla państw aspirujących do wejścia do Unii stawiano warunki, które nie zawsze były dla nich korzystne.
Układ z Schengen wyznaczył cel - jakim jest całkowite zlikwidowanie kontroli na granicach wewnętrznych UE i przeniesienie tej kontroli na granice zewnętrzne. Określił też warunek realizacji tego celu, w którym jest zapewnienie bezpieczeństwa wewnętrznego, w sytuacji zniesienia kontroli na granicach państw - sygnatariuszy umowy. Spełnieniu tego warunku miało służyć zacieśnienie współpracy między policją i administracją celną, zwłaszcza w dziedzinie zwalczania przestępczości. Skonkretyzowanie i uszczegółowienie zasad tej współpracy nastąpiło pięć lat później, w Konwencji Wykonawczej. Pierwszy, podstawowy Układ z Schengen jest kilkustronicowym porozumieniem, składających się z dwóch części. Część pierwsza Układu dotyczy środków do szybkiego zastosowania (przed 1 stycznia 1996r.).
Postanowiono, że w momencie wejścia w życie Układu i do czasu całkowitej eliminacji kontroli, wszelkie formalności związane z przekraczaniem granic wewnętrznych środkami transportu drogowego przez obywateli państw członkowskich UE, zostaną ograniczone zasadniczo do zwykłej kontroli wzrokowej. Przewidziano ponadto: stworzenie wspólnych punktów kontroli granicznej (tam gdzie ich wcześniej nie było), umożliwienie mieszkańcom terenów przygranicznych przekraczania granicy w dowolnym miejscu i czasie, podjęcie kroków w kierunku skutecznego zwalczania nielegalnej imigracji, zniesienie niektórych form kontroli celnej i technicznej pojazdów przewożących towary przez granice wewnętrzne, oraz zmianę systemu licencjonowania przewoźników drogowych. Postanowiono też, podjąć kroki na rzecz usprawnienia odpraw na granicach, w odniesieniu do towarów i pasażerów korzystających z transportu kolejowego i wodnego (śródlądowego).
Część druga Układu z Schengen dotyczy środków długoterminowych. Zapowiedziano w niej przede wszystkim, zniesienie kontroli na wspólnych granicach i przeniesienie ich na granice zewnętrzne.
Sygnatariusze Układu zobowiązali się do podjęcia rozmów mających doprowadzić m.in.
do podpisania umów, o współpracy policyjnej na rzecz zapobiegania przestępczości,
oraz w celach śledczych, rozważenia instrumentów służących poprawie współpracy w dziedzinie sądownictwa, jak również znalezienia sposobów wspólnego zwalczania przestępczości.
Ponadto podjęto zobowiązanie działania w kierunku: harmonizacji prawa odnoszącego
się do przewozu narkotyków, broni i środków wybuchowych; ujednolicenia zasad rejestracji podróżnych przez hotele; harmonizacji polityki wizowej; liberalizacji polityki celnej w odniesieniu do towarów przewożonych przez podróżnych; zmianę trybu odprawy towarów w transporcie drogowym; harmonizacji przepisów w dziedzinie podatków pośrednich
(VAT i akcyzy). Istotnym postanowieniem było też zobowiązanie do konsultacji przez sygnatariuszy Układu intencji podpisania umowy o podobnym charakterze z jakimkolwiek innym państwem.
Postanowienia zawarte w drugiej części Układu z Schengen miały wejść w życie, w miarę możliwości, przed 1 stycznia 1990 r. Tak się jednak nie stało, bowiem wdrożenie Układu wymagało starannych i kosztownych przygotowań. Dopiero 22 grudnia 1994 r. przedstawiciele państw - stron Układu złożyli deklarację o gotowości do wywiązania się z wszelkich zobowiązań wynikających z Układu, a 26 czerwca 1995 r.
Układ zaczął obowiązywać w stosunku do państw spełniających wszelkie wymogi ratyfikacyjne. Zasadą jest bowiem, że nie wystarcza ratyfikacja państwa ubiegającego się o przystąpienie - konieczna jest też akceptacja ze strony pozostałych państw - stron Układu.
Próby zlikwidowania, lub przynajmniej złagodzenia kontroli przepływu osób przez granice wewnętrzne Wspólnot Europejskich, podejmowano od połowy lat siedemdziesiątych.
Na szczycie w Paryżu, w grudniu 1974 r., dyskutowano nad możliwością stworzenia unii paszportowej, w ramach planowanego szerszego programu działań na rzecz "Europy obywateli".
Starania te nie przyniosły jednak początkowo większego efektu. Zamysły zapewnienia swobody przepływu osób i towarów wewnątrz UE odżyły w pierwszej połowie lat osiemdziesiątych,
wraz z lansowaną przez Komisję Wspólnot Europejskich koncepcją doprowadzenia
do zaistnienia rzeczywistego, jednolitego rynku towarów i usług. Rada Europejska na spotkaniu w Fontainebleau, w czerwcu 1984 r., opowiedziała się wyraźnie za zniesieniem kontroli policyjnej i celnej dla osób i towarów przekraczających wewnętrzne granice wspólnotowe. Nie wszystkie kraje członkowskie UE były jednak wówczas na to gotowe.
Niemcy i Francja zdecydowały się więc na zawarcie 13 lipca 1984 r. w Saarbrucken,
poza strukturami Wspólnot Europejskich, dwustronnej umowy ułatwiającej obywatelom obu państw przekraczanie wspólnej granicy. Umową tą zainteresowały się następnie państwa Beneluksu - Belgia, Holandia i Luksemburg. Miały one doświadczenie w znoszeniu kontroli
na granicach, bowiem swoboda przepływu osób w ramach Beneluksu obowiązywała już od lat sześćdziesiątych.
Intensywne negocjacje doprowadziły do zawarcia 14 czerwca 1985 r., w małej luksemburskiej miejscowości Schengen, porozumienia między rządami państw - członków Unii Gospodarczej Beneluksu, rządem Republiki Francuskiej oraz rządem Republiki Federalnej Niemiec o stopniowym zniesieniu kontroli na wspólnych granicach.
Konwencja Wykonawcza jest znacznie obszerniejszym dokumentem od Układu podstawowego i stanowi jego uszczegółowienie. Projekt był w zasadzie gotów w grudniu 1989 r., ale ostateczne podpisanie konwencji nastąpiło 19 czerwca 1990 r. Konwencja potwierdzając intencję zniesienia kontroli przepływu osób i ułatwienia przewozu towarów przez granice wewnętrzne Wspólnot Europejskich, wprowadza cały kompleks tzw. przepisów kompensacyjnych.
Konwencja Wykonawcza ustala w sposób automatyczny kompetencje jednego państwa
do rozpatrywania wniosku azylowego, niezależnie od tego, gdzie taki wniosek został złożony. Jeśli osoba starająca się o azyl, przebywa na obszarze Schengen legalnie, wniosek powinno rozpatrywać państwo, które wydało zezwolenie na pobyt (np. wizę). W przypadku zaś, gdy dana osoba przebywa no obszarze Schengen nielegalnie, wniosek o azyl powinien być rozpatrzony przez państwo, przez którego granicę przedostał się starający się o azyl na obszar Schengen. Takie rozwiązanie ma na celu wyeliminowanie nadużywania przez obcokrajowców prawa azylowego.
Zasady współpracy ustalone w Konwencji dotyczą w szczególności ułatwień procedur ekstradycyjnych, przekazywania dokumentów w trybie pomocy prawnej w różnych fazach postępowania karnego, rozciągnięcia zasady współpracy na przestępstwa fiskalne, wykonywania zagranicznych orzeczeń sądowych, oraz zastosowania zasady ne bis in idem (nie orzekania dwukrotnie w tej samej sprawie). Postanowienia te stanowią uzupełnienie obowiązujących wcześniej regulacji międzynarodowych, w tym konwencji Rady Europy.
W Konwencji Wykonawczej przewidziano powołanie stałej grupy roboczej, złożonej z przedstawicieli władz policyjnych i celnych poszczególnych państw, w celu wypracowania skutecznej polityki zwalczania handlu narkotykami i środkami odurzającymi, oraz w celu uwzględnienia praktycznych i technicznych aspektów współpracy w tej dziedzinie.
W Konwencji ustalono dość szczegółowe przepisy dotyczące posiadania, transportu i obrotu bronią palną oraz amunicją, które weszły w skład przyjętej później dyrektywy wspólnotowej regulującej tę dziedzinę.
Stworzenie Systemu Informacyjnego Schengen(SIS)
Stworzenie i uruchomienie sprawnie działającego systemu informacyjnego SIS było warunkiem wejścia w życie Układu z Schengen i jego Konwencji Wykonawczej. System ten umożliwia wymianę danych o osobach i przedmiotach. Pozwala w praktyce każdemu funkcjonariuszowi straży granicznej czy policji na sprawdzenie czy dana osoba, a także przewożone przedmioty, nie są notowane w archiwach policyjnych lub poszukiwane - spełnia więc tym samym rolę centralnego rejestru poszukiwawczego.
SIS składa się z jednostki centralnej w Strasburgu, oraz z krajowych baz danych, do których bezpośredni dostęp mają wszystkie placówki na terenie państw sygnatariuszy zajmujące
się obcokrajowcami.
Każde państwo odpowiada za swoją bazę danych i tylko ono może dokonać wpisu do krajowego rejestru, przekazując odpowiednią informację do centralnego komputera. Wykreślenie osoby
czy przedmiotu z ewidencji centralnej może nastąpić wyłącznie na wniosek państwa,
które dokonało wpisu, podobnie jak uaktualnienie, czy sprostowanie danych. Państwa uczestniczące w SIS, są zobowiązane do zapewnienia na poziomie krajowym odpowiedniej ochrony danych osobowych, przynajmniej w zakresie zagwarantowanym Konwencją Rady Europy z 1981 r.
Stworzenie, w myśl przyjętych założeń, efektywnego Systemu Informacyjnego Schengen okazało się przedsięwzięciem bardzo skomplikowanym i kosztownym.
Trudności z uruchomieniem Systemu spowodowały kilkuletnie opóźnienie wejścia w życie Układu z Schengen i Konwencji Wykonawczej. Obecnie, SIS jest w pełni operacyjny i obejmuje trzynaście państw UE wraz Islandię i Norwegię. W przygotowaniu jest nowa, rozbudowana wersja systemu - SIS II, której uruchomienie planuje się na rok 2005 i która byłaby
wystarczająco pojemna, aby objąć w przyszłości swym zasięgiem wszystkich nowych członków UE.
Kluczowym dokumentem dotyczącym zapewnienia swobody przepływu osób z zachowaniem szczelności granic, był układ z Schengen podpisany w 1985 roku, który stanowił:
* Stopniowe zniesienie kontroli granicznych na wewnętrznych granicach UE, z jednoczesnym wzmocnieniem kontroli na granicach zewnętrznych
* Zastąpienie kontroli na granicach wewnętrznych przez kontrole na granicach zewnętrznych UE
* Rozbudowanie współpracy policyjnej między wszystkimi państwami członkowskimi
* Stworzenie wspólnej polityki wizowej i azylowej - w jej ramach polityki migracyjnej, został stworzony program EORDAC - jest to baza danych zawierająca odciski palców osób ubiegających się o azyl we wszystkich krajach członkowskich.
Został on stworzony, aby przeciwdziałać sytuacji w której imigrant nie dotrzymawszy zgody
na stały pobyt np. we Francji wyjeżdża do Hiszpanii i tam ponownie się o taką zgodę ubiega.
* Dla poprawy bezpieczeństwa na granicach stworzono tzw. SIS, czyli System Informacyjny Schengen - jest to, uzupełniana przez policje wszystkich państw członkowskich, baza danych osób niepożądanych, poszukiwanych przedmiotów i pojazdów. Dane osób przekraczających granice są na posterunkach celnych wprowadzane do komputera i ten informuje celnika, czy dany człowiek nie zagraża bezpieczeństwu Wspólnoty.
* polityka migracyjna ma za zadanie chronić UE przed napływem nielegalnych imigrantów
* w UE wprowadzony został tzw. obowiązek wizowy, czyli nałożony na obywateli państw trzecich, obowiązek posiadania wizy
* wizy europejskie są ujednolicone
* jeżeli została wydana wiza przez jeden z krajów członkowskich to automatycznie obowiązuje na terytorium pozostałych państw (bez Wielkiej Brytanii, Irlandii i Danii)
* w celu zapewnienia bezpieczeństwa na obszarze Wspólnoty, gdzie nie istnieją granice wewnętrzne koniecznym jest usprawnienie współpracy między policjami
* podstawowym udogodnieniem w tej dziedzinie, jest stworzenie możliwości działań policji sąsiadującego kraju na terenach przygranicznych. Chodzi przede wszystkim, o możliwość prowadzenia pościgu za uciekającym przez granicę przestępcą
* dla usprawnienia współpracy stworzony został EUROPOL, czyli Europejski Urząd Policyjny, do jego zadań należą: międzynarodowa współpraca w celu zwalczania przestępczości, gromadzenie i analizowanie informacji policyjnych,
śledczych ze wszystkich państw członkowskich, zapewnienie sprawnego przepływu informacji, koordynacja działań organów ścigania z poszczególnych krajów
* współpracę sądową miedzy krajami Piętnastki podzielono na tę prowadzoną w sprawach karnych i cywilnych,
* najważniejszym jej wymiarem jest współdziałanie w kwestiach dotyczących: ekstradycji, przekazywania dokumentów prawnych, w trakcie prowadzenia rozpraw
* wykonywanie wyroków karnych wydanych w sądach innego kraju członkowskiego.
Za wymiar sprawiedliwości i sprawy wewnętrzne odpowiada: Dyrekcja Generalna do Spraw Wymiaru Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych.
Traktat o utworzeniu Unii Europejskiej podpisany w Maastricht 7 lutego 1992 r. dodał nowy wymiar w konstrukcji Europy: współpracę w obszarze wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych(tzw. III filar UE). Współpraca w tym obszarze wiąże ze sobą Ministerstwa Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych - wraz z departamentami - piętnastu państw członkowskich Unii Europejskiej.
Stanowi ona dialog, wzajemną pomoc, wspólne działania i współpracę policji, służby celnej, służb imigracyjnych. Podstawy traktatowe Współpraca w tym obszarze została ustanowiona Tytułem VI Traktatu o Unii Europejskiej „Postanowienia w sprawie współpracy w zakresie wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych” (artykuły od K do K.9). Artykuł K.1 określa cele tej współpracy, i co najważniejsze wymienia dokładnie gdzie ta współpraca ma zaistnieć.
1. polityka azylowa;
2. zasady określające tryb przekraczania zewnętrznych granic państw członkowskich,
oraz sprawowanie kontroli nad tym ruchem;
3. polityka imigracyjna oraz polityka wobec obywateli państw trzecich m.in. zasada wjazdu,
pobytu i poruszanie się po terytorium państw członkowskich obywateli krajów trzecich, walka
z nielegalną emigracją, pobytem i pracą;
4. walka z narkomanią w tym zakresie jaki nie został objęty punktami 7-9;
5. walka z oszustwami na skalę międzynarodową w tym zakresie jaki nie został objęty punktami
7 do 9;
6. współpraca sądowa w sprawach cywilnych;
7. współpraca sądowa w sprawach karnych;
8. współpraca celna;
9. współpraca policji dotycząca prewencji, walki z terroryzmem, z nielegalnym handlem narkotykami i z innymi poważnymi formami przestępczości międzynarodowej, włącznie
z koniecznymi formami współpracy celnej, w związku ze zorganizowaniem obejmującego całą Unię systemu wymiany informacji w ramach Biura Policji Europejskiej (Europol).” „Kwestie określone w artykule K.1 rozwiązywane są zgodnie z Europejską Konwencją o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności z dnia 4 listopada 1950 roku i Konwencją w sprawie Statusu Uchodźców z dnia 28 lipca 1951 roku jak również w poszanowaniu ochrony,
jaka przyznają państwa członkowskie osobom, które są prześladowane z przyczyn politycznych
(art. K.2)”. Wraz z Traktatem Amsterdamskim pewna liczba obszarów współpracy trzeciego filaru została przeniesiona w formie nowego tytułu do pierwszego filaru. A są to:
1. wewnętrzne i zewnętrzne kontrole graniczne, wraz z zasadami wizowymi dotyczącymi pobytu nie dłuższego niż trzy miesiące;
2. polityka azylowa dotycząca osób objętych Konwencją w sprawie statusu Uchodźców;
3.polityka azylowa dotycząca innych wydalonych osób potrzebujących ochrony międzynarodowej, włączając ochronę tymczasową;
4. imigracja;
5. zasady dotyczące możliwości dla obywateli krajów trzecich, którzy, są już legalnymi rezydentami w państwie członkowskim UE otrzymać pozwolenie na stały pobyt w innym kraju członkowskim;
6. zrównoważenie ciężaru między państwami członkowskimi w przyjmowaniu i opiece
nad uchodźcami i osobami wydalonymi;
7. współpraca sądowa w sprawach cywilnych ze skutkami dla rozwoju rynku wewnętrznego;
8. współpraca administracyjna, współpraca pomiędzy właściwymi władzami w tych obszarach. Środki przewidziane w punktach 2 i 3 (polityka azylowa) mają być minimalnymi standardami, dla krajów członkowskich. Każde państwo członkowskie może utrzymać wyższe standardy. Procedura decyzyjna Traktat przewidział również nową strukturę decyzyjną. Po pierwsze,
że okres przejściowy pięciu lat wymagał jednomyślnego podejmowania decyzji przez Radę.
Natomiast po upływie pięciu lat wprowadzał:
1. Szczególne prawo Rady do inicjatywy, zgodnie z ogólną zasadą pierwszego filaru,
ale w sposób taki, że Komisja będzie badać każdą prośbę państwa członkowskiego,
którą następnie Komisja przedstawi Radzie w formie propozycji;
2. Rada musi podejmować decyzje biorąc pod uwagę wszystkie, lub też części obszarów podlegających współpracy, aby podlegała procedurze współdecydowania, a w ten sposób głosowaniu kwalifikowaną większością. Rada musi podjąć tą decyzję jednomyślnie
po konsultacjach z Parlamentem. Deklaracja dołączona do Aktu Końcowego przewiduje, że Rada musi badać elementy decyzji przed zakończeniem pięcioletniego okresu biorąc pod uwagę podjęcie decyzji i zastosowanie jej po zakończeniu okresu przejściowego. Obszary polityki wizowej przewidywanej artykułem 100c będą natychmiastowo podlegały głosowaniu kwalifikowaną większością i prawem inicjatywy Komisji.
Inne obszary polityki wizowej będą automatycznie przedmiotem procedury współdecydowania
i głosowania kwalifikowaną większością po pięcioletnim okresie przejściowym. Ponieważ tytuły dotyczące wiz, azylu, imigracji i innych polityk dotyczących swobodnego przepływu osób zostały przeniesione do pierwszego filaru, będą miały tu zastosowanie zwykłe postanowienia instytucjonalne dotyczące pierwszego filaru.
Obszary współpracy w trzecim filarze zawierają: - współpraca operacyjna w zakresie prewencji
i wykrywaniu występków; - zbieranie, przechowywanie, przetwarzanie, analiza i wymiana odnośnych informacji; - współpraca i wspólne inicjatywy.
Na przykład w szkolenia oficerów łącznikowych; - wspólna ocena poszczególnych technik dochodzeniowych w zderzeniu z wykrywalnością różnych form przestępczości zorganizowanej. Dodatkowo wspólne działanie we współpracy sądowniczej w sprawach kryminalnych zawiera: - współpracę w zakresie postępowania i wdrażania decyzji; - ułatwianie ekstradycji pomiędzy państwami członkowskimi; - zapewnienie kompatybilności zasad stosowanych w państwach członkowskich, może być konieczne poprawienie takiej współpracy; - zapobieganie konfliktom dotyczących jurysdykcji państw członkowskich; - stopniowe przyjmowanie minimalnych zasad dotyczących elementów czynów kryminalnych i kar w obszarze przestępczości zorganizowanej, terroryzmu i handlu narkotykami. To nie oznacza, że państwo członkowskie, które w swoim systemie prawnym nie posiada postanowień w kwestii minimalnych kar, jest zobligowane
je wprowadzić. Istnieją dwa aspekty współpracy pomiędzy administracjami wymiaru sprawiedliwości, współpraca w sprawach cywilnych i karnych.
Współpraca w sprawach cywilnych zajmuje się na przykład: problemami związanymi
z wzajemnym rozpoznaniem orzeczeń dotyczących rozwodu, praw rodzicielskich, czy kwestie konkurencji (bankructwa), w których, są zaangażowane dwa lub więcej państw członkowskich. Współpraca w sprawach karnych dotyczy na przykład kwestii dotyczących ekstradycji,
czy też wzajemnej pomocy prawnej. Administracje celne państw członkowskich dostarczają również wzajemną pomoc i współpracę w zapewnianiu zgodności z prawem krajowym
i wspólnotowym. Konwencja podpisana w grudniu 1997 miała na celu przykładowo wzmocnić walkę przeciwko różnym formom handlu narkotykami.
Przyjęcie prawa Schengen będzie wyzwaniem dla nas wszystkich. Swoboda przemieszczania
w przypadku Polski to nie tylko przywilej, ale ogromny obowiązek. Obowiązek, który rodzi problemy, niekoniecznie dotyczące pozostałych państw członkowskich.
Mam na myśli stosunki polityczno-gospodarcze z państwami wschodnimi,
a przede wszystkim z samą Rosją. Jednakże nie mamy większego wyboru, gdyż UE przyjmując układ z Schengen, jako prawo wspólnotowe, nie pozostawiła żadnej alternatywy dla państw kandydujących.
Obecnie każdy kraj przystępując do UE musi automatycznie przyjąć na siebie wszelkie obowiązki wynikające z prawa Schengen. Polska, znajduje się w specyficznym położeniu
i to powoduje, że te obowiązki stają się podwójne. To nie tylko zniesienie kontroli
na granicy zachodniej, ale ochrona zewnętrznej granicy Unii Europejskiej, stworzenie swoistej tarczy. Tarczy, na której znajdą swoje odbicie polsko-rosyjskie, polsko-ukraińskie
i polsko-białoruskie stosunki polityczne, gospodarcze i społeczno-moralne. Istnieje bowiem opinia, że przyjęcie Schengen w obecnej postaci będzie miało dla tych stosunków skutki gorsze
niż przystąpienie do NATO. Miejmy jednak nadzieję, że będąc już we wspólnocie, nasze problemy staną się także problemami całej Unii Europejskiej. Pozostaje jednak obawa, że nasze korzyści z udziału w grupie Schengen mogą okazać się niewspółmierne do poniesionych kosztów.
Powróćmy jednak do meritum problemu. Najczęstszą przyczyną zakazu wjazdu do krajów Unii Europejskiej, w tym i do Niemiec, jest praca na czarno. Dlatego wszystkie formalności związane z pracą w Niemczech należy załatwić przed wyjazdem.
Przede wszystkim, trzeba dostać wizę zezwalającą na wykonywanie pracy wydawaną
przez konsulat niemiecki i potwierdzoną przez lokalny urząd ds. cudzoziemców oraz pozwolenie na pracę (wydawane przez lokalny niemiecki urząd pracy na pracę w konkretnej firmie).
Wizę zezwalającą na podjęcie pracy dostaje się na podstawie tzw. przyrzeczenia pracy.
Po przyjeździe, a przed rozpoczęciem pracy, z wizą i przyrzeczeniem w ręku idziemy do urzędu pracy, by wystarać się o pozwolenie na pracę. Trzeba się też zameldować w gminie.
Osoby pracujące bez ważnego pozwolenia na pracę, mogą być ścigane za pracę na czarno.
Za pracę na czarno obcokrajowcowi grozi do 5 tys. euro grzywny. Kto nie może okazać paszportu i pozwolenia na pobyt, musi liczyć się z grzywną w wysokości ok. 2,5 tys. euro. Pracując na czarno, łamie się przepisy kodeksu socjalnego oraz prawo o cudzoziemcach -
jest się winnym nielegalnego wjazdu i pobytu w Niemczech, gdyż podczas turystycznego pobytu bez wizy lub z wizą nieuprawniającą do podjęcia pracy, nie wolno pracować ani szukać pracy. Karą jest, wydalenie lub deportacja oraz bezterminowy zakaz wjazdu do Niemiec i innych krajów UE, które podpisały układ z Schengen. W praktyce przy pierwszym przyłapaniu płaci się ok. 400 euro grzywny plus koszty postępowania sądowego.
Na wyjazd z Niemiec ma się z reguły dwa-trzy dni. Jeśli trafi się do aresztu deportacyjnego,
za każdy dzień pobytu trzeba zapłacić ok. 50 euro.
Dopóki obowiązuje zakaz wjazdu, nie wolno wjechać na terytorium Niemiec (§ 8 II zd. 1 ustawy o cudzoziemcach). W tym okresie wykluczone jest także udzielenie zezwolenia na pobyt
w formie wizy. Jeżeli wbrew obowiązującemu zakazowi wjedzie się na terytorium Niemiec, zgodnie z § 92 II pkt. 1 ustawy o cudzoziemcach należy liczyć się z karą pozbawienia wolności do lat trzech lub z grzywną.
Kłamstwem jest to, że Polska po akcesie stanie się automatycznie członkiem Układu
z Schengen. Już teraz dyplomaci twierdzą, że do Schengen wejdziemy, ale co najmniej kilka lat po akcesie. Z różnych przyczyn, miedzy innymi technicznych, bowiem pojemność
dotychczasowego systemu informatycznego SIS jest zbyt mała, aby pomieścić dane państw pragnących wejść do Schengen. Warto także pamiętać o tym, że w trakcie negocjacji
z państwami kandydującymi do UE często podnoszono problem bezpieczeństwa i uszczelnienia wschodniej granicy Unii przed nielegalnymi imigrantami. Problem ten w krajach Unii urósł
do niebotycznych rozmiarów, zwłaszcza w odniesieniu do Polski. Wiceminister MSWiA twierdzi, że "nasza ponad tysiąckilometrowa granica wschodnia po prostu bardzo działa na wyobraźnię urzędników w Brukseli". Zapewne jest to prawda, ale tylko częściowa, bowiem system kontroli naszej wschodniej granicy w stosunku do innych państw kandydujących jest bardzo rozbudowany. Dane świadczą same za siebie. Na naszej wschodniej granicy strażnice rozlokowano średnio co 20 kilometrów, a przykładowo w Estonii - co 80 kilometrów.
Można by się więc zastanawiać, czemu Polska miała aż takie trudności z zamknięciem
tego obszaru negocjacyjnego?
Odpowiedź wydaje się oczywista, gdy pod uwagę weźmiemy niedawną batalię, jaką stoczyły Włochy popierane przez Niemcy, Hiszpanię i Francję, w sprawie utworzenia wspólnej unijnej straży granicznej.
Podsumowując 14 czerwca 1985 r. Belgia, Francja, Holandia, Luksemburg i RFN podpisały w luksemburskim mieście granicznym Schengen porozumienie.
Zostało ono uzupełnione o tzw. Porozumienie wykonawcze z 19 czerwca 1990 r. pomiędzy tymi państwami, które weszło w życie dopiero 26 marca 1995 r. jako tzw. Schengen II. 27 listopada 1990 r. do piątki państw Schengen dołączyły Włochy, a 25 czerwca 1991 r. Hiszpania
i Portugalia. W 1992 r. sygnatariuszem Porozumienia została również Grecja.
W 1995 r. podpisano protokół w sprawie akcesji Austrii do grupy Schengen. 19 grudnia 1996 r. Porozumienie podpisały: Dania, Szwecja i Finlandia. Dzięki Porozumieniu w sprawie specjalnych stosunków grupy Schengen z Islandią i Norwegią z 19 grudnia 1996 r.
Oba te państwa, nie będące członkami Unii Europejskiej, posiadają "status specjalny"
na obszarze Schengen. Do Porozumienia nie przystąpiły do dziś Wielka Brytania i Irlandia.
Główne założenia Porozumienia to:
l) zniesienie kontroli osobowej (paszportowej) na wewnętrznych granicach państw-sygnatariuszy;
2) wprowadzenie ściślejszej kontroli na granicach zewnętrznych obszaru Schengen;
3) zainstalowanie centralnego komputera w Strasburgu, który wraz z terminalami krajowymi
ma tworzyć tzw. SIS;
4) wspólna polityka azylowa (zawieranie umów readmisyjnych z państwami trzecimi);
5) wspólna polityka wizowa.
W obszarze Schengen obowiązuje zasada swobodnego przepływu osób niezależnie
od ich pochodzenia. Dotyczy, więc również obywateli państw trzecich, osób proszących o azyl i legalnych imigrantów. Brak kontroli granicznej dotyczy nie tylko obywateli państw grupy Schengen, ale również wszystkich osób, które zatrzymały się w jednym z państw-sygnatariuszy. Porozumienia i przemieszczają się w ramach obszaru Schengen. Na obszarze Schengen działanie policji obejmuje terytorium granic poszczególnych państw, także porty i lotniska. Natomiast kontrole na granicach zewnętrznych zostaną wzmocnione dzięki lepszej współpracy służb granicznych.
-(Zgodnie z tym postanowieniem Francja musiała wycofać się z projektu wprowadzenia ruchu bezwizowego z Algierią).
Pojęcie granic zewnętrznych obejmuje granice lądowe i morskie, porty lotnicze i porty morskie stron Porozumienia. Porozumienie z Schengen określa wspólne działania w następujących dziedzinach: walka z terroryzmem, nielegalnym handlem, przemytem narkotyków i przestępczością.
Ponadto ustala zasady współpracy systemów sądowniczych, policji oraz administracji,
co powinno po pewnym czasie pozwolić na całkowite zniesienie granic wewnętrznych. Porozumienie z Schengen weszło w życie 26 marca 1995 r. i tym samym po wieloletnich przygotowaniach zniesiono kontrole graniczne pomiędzy RFN, Francją, Holandią, Luksemburgiem, Belgią, Portugalią i Hiszpanią. Włochy i Austria podpisały Porozumienie,
ale początkowo nie należały do obszaru Schengen, bowiem nie spełniały wszystkich jego warunków i postanowień. Układy o przystąpieniu do obszaru Schengen Danii i Finlandii nie zostały dotąd ratyfikowane, tak więc nie weszły jeszcze w życie.
Układ o przystąpieniu Austrii wszedł w życie w lutym 1998 r., a Szwecji w kwietniu 1998 r. Także w kwietniu 1998 r. Włochy i Austria zostały ostatecznie włączone do obszaru Schengen. Organami wykonawczymi, są Sekretariat Schengen i Komitet Wykonawczy Państw Schengen. Podpisany w 1997 r. Traktat amsterdamski przewiduje, że funkcje Komitetu Wykonawczego Państw Schengen przejmie Rada Unii Europejskiej, a Sekretariat Schengen zostanie włączony
do Sekretariatu Generalnego Rady. Traktat amsterdamski ustalił także, że państwa, które będą chciały przystąpić do UE,
będą musiały przyjąć w całości 'acquis Schengen'.
Współpraca pomiędzy administracją celną, wymiarem sprawiedliwości i policją niekoniecznie musi się pokrywać. Formy współpracy są już wypracowane. W ten sposób program „Falcone” został skierowany do sędziów, oskarżycielom publicznym, policji i departamentom celnym, urzędów i departamentów odpowiedzialnych za kwestie podatków.
Jego celem, jest trenowanie kadr odpowiedzialnych za zwalczanie zorganizowanej przestępczości. W 1985 roku Niemcy, Francja I kraje Beneluksu podpisały Układ z Schengen
na zasadach międzyrządowej współpracy.
Układ został uzupełniony Konwencją z Schengen w 1990 roku, i miał on na celu zapewnić swobodę przemieszczania się obywateli Wspólnot w ramach obszaru Schengen, oraz zajmować się sprawami dotyczącymi wiz, imigracji i azylu.
Traktat z Schengen wniósł nowy wymiar w integrację europejską czyniąc obszar UE bardziej otwartym dla jej obywateli. Dał namacalny efekt integracji w postaci zniesienia granic.
Bibliografia:
Prasa lokalna i krajowa, biuletyny o UE
K. Strąk: „Polityka azylowa Unii Europejskiej”
W. Czapliński „Układy z Schengen jako przykład nowych form współpracy państw
członkowskich UE”.