ZAGADNIENIA DO EGZAMINU Z FIZYKOTERAPII

1. absorpcja tkanek przy sonoterapii

Natężenie fali ultradźwiękowej maleje w miarę oddalania się od źródła drgań. Jest to spowodowane absorpcją energii przez ośrodek. Zdolność ośrodka do pochłaniania energii określa się jako współczynnik absorpcji. W organizmie ludzkim największą chłonność dla fali ultradźwiękowej wykazuje tkanka nerwowa, mniejszą mięśniowa, a najmniejszą tkanka tłuszczowa. Ważną z punktu widzenia dźwiękochłonności tkanki, jest częstotliwość aplikowanych drgań. Fale o większej częstotliwości są pochłaniane na mniejszej głębokości, natomiast fale o mniejszej częstotliwości absorbowane są na większej głębokości.

Drgania w zakresie częstotliwości 800kHz- 1000kHz przenikają tkanki do głębokości ok. 5- 7 cm, natomiast przy częstotliwości 2400kHz głębokość przenikania wynosi ok. 2cm. Głębokość na poziomie której natężenie aplikowanej fali zmniejsza się o 50%, nazywa się głębokością połówkową lub warstwą połowiącą. Parametr ten służy do oceny rozkładu natężenia aplikowanej fali. I tak dla częstotliwości 800kHz wynosi ok. 3cm, a dla częstotliwości 2400kHz ok. 1cm.  

Przenikanie UD w głąb tkanek jest odwrotnie proporcjonalne do pochłaniania.( im słabsze pochłanianie , tym głębsze przenikanie)

W tkance ludzkiej fala UD napotyka granicę pomiędzy strukturami o różnej gęstości i sprężystości,  ulegając częściowemu załamaniu, rozproszeniu i różnej w rezultacie absorpcji.

2. przeciwwskazania do UD

- zły stan ogólny
- choroby gorączkowe o wyjaśnionej i niewyjaśnionej   etiologii
- czynna gruźlica płuc i innych narządów
- nowotwory i stany po ich usunięciu

- skazy krwotoczne
- uogólniona miażdżyca i zaawansowane zmiany miażdżycowe kończyn
- niewydolność krążenia, zaburzenia rytmu serca

 -zaburzenia ukrwienia obwodowego

- rozstrzenie oskrzeli
- krwawienia z przewodu pokarmowego
- zmiany skórne w przebiegu chorób zakaźnych,

- zmiany zapalne znamiona skórne
- zakrzepowe zapalenie żył
- rozrusznik serca
- silnie wyrażone zaburzenia regulacji wegetatywnej  (nerwice)
- ciąża
- nie zakończony wzrost kostny ( dzieci)
- obecność obcych ciał metalowych

-stany po terapii rentgenowskiej

3. 3 etapy w saunie

1. kąpiel higieniczna

2. faza nagrzewania

3. faza schładzania

4. Granica miedzy magnetoterapią a magnetostymulacją

Terapię słabym polem magnetycznym nazywamy magnetostymulacją. Nie istnieje ściśle sprecyzowana granica pomiędzy magnetoterapią a magnetostymulacją, można jednak przyjąć (na podstawie dostępnej literatury), że granicę tą stanowi 0,1 mT. Zastosowanie pola o wyższych wartościach indukcji określane jest jako magnetoterapia, niższych jako magnetostymulacja.

5. Gaus

Gaus (Gs) - jednostka indukcji magnetycznej w układzie CGS

6. Lasery- rodzaje i moce

Rodzaje:

a) gazowe-ośrodkiem czynnym są atomy gazów, np. helu, neonu argonu, kryptonu, ksenonu

b) półprzewodnikowe- ośrodkiem czynnym są złącza półprzewodnikowe (dioda), najczęściej z arsenku galu

c) cieczowe- lasery chelatowe i barwnikowe. Ośrodkiem są ciekłe związki organiczne lub nieorganiczne o charakterze specyficznych kompleksów

Moc:

a) dużej mocy pow. 500 mW

b) średniej mocy od 7-500 mW

c) małej mocy od 1- 6 mW

7. Reakcje pod elektrodami w Pr. Galwanicznym

Katoda:

-wzrost pH

-odczyn zasadowy

-wzrost napięcia mm

-depolaryzacja włókien nerwowych

-intensywne zaczerwienienie skóry

-lekki obrzęk

-anaforeza

Anoda:

-spadek pH

-odczyn kwasowy

-spadek napięcia mięśni

-hiperpolaryzacja

-marne zaczerwienienie skóry

-wysuszenie skóry

-kataforeza

8. Iloraz i współczynnik akomodacji

Modyfikacja tzw. współczynnika akomodacji, określająca zdolność przystosowania się (akomodacji) mięśnia do narastającego natężenia prądu o impulsach trójkątnych, mający zastosowanie w ilościowych metodach elektrodiagnostycznych, pozwalający ocenić stan pobudliwości nerwowo-mięśniowej.
Iloraz akomodacji jest stosunkiem wartości amplitudy natężenia impulsu trójkątnego o czasie trwania 500 ms do amplitudy natężenia impulsu prostokątnego o czasie trwania 500 ms, wywołujących minimalny skurcz badanego mięśnia

9. Częściowy i całkowity odczyn zwyrodnienia- tabela w książce na str 273. =)

10. Krzywa ITC (?)- zależność impulsu od natężenia ( o czym świadczy zmiana położenia)

Jedna z ilościowych metod elektrodiagnostycznych, pozwalająca badać stopień pobudliwości nerwowo-mięśniowej. Krzywa i/t jest graficznym przedstawieniem, opierającej się na opisanej przez Hoorwega i Weissa zależności, pomiędzy natężeniem a czasem trwania impulsu prądów prostokątnych i trójkątnych.

Przesunięcie się krzywej w bok i do góry świadczy o tym, że mięsień jest chory

11. HF i tens- zakresy częstotliwości

TENS- jest to przez skórna elektryczna stymulacja nerwów

-jest stosowana do przewlekłych , ostrych zespołów bólowych, zaburzenia krążenia

-służy jako gimnastyka mięśni

Charakterystyka :

impulsy prostokątne maja charakter dwufazowy : symetryczny , asymetryczny

najczęściej stosuje się dwufazowy symetryczny żeby nie doszło do podrażnień

asymetryczny ma zastosowanie gdy chcemy wyeliminować habitacje czyli

przyzwyczajenie do impulsu pod wpływem krótkich i silnych impulsów o dużym natężeniu i małej częstotliwości ( 1-10Hz) analgezja ( efekt przeciwbólowy ) występuje później , lecz trwa kilka godzin słabsze impulsy o większej częstotliwości ( 50-200 Hz) daje analgezje już po kilku sekundach ale trwa ona bardzo krótko ( kilkanaście minut)

 

Rozróżnia się TENS o :

• małej częstotliwości /1-2 Hz/

• dużej częstotliwości /50-200Hz/

• krótkich impulsach /0,01-3ms/

• długich impulsach /10-60m/

Wskazania - przewlekłe i ostre zespoły bólowe (w st pooperacyjnych i pourazowych, ch wew, ch reumatycznych, neurolog, chirurgicznych, ginekol, w kontuzjach sportowych, bólach głowy, zębów, zapaleniach nerwów, bólach w ch zwyr kręg,, artrozy. Przeciwskaz - bóle psychogenne i ośrodkowe zespoły bólowe, rozrusznik serca, w okolicy zatoki tętnicy szyjnej, gardła, ciąża.

12. Reakcje pod elektrodami- martwica rozpływna i koagulacyjna

Katoda- jony OH ` -martwica rozpływna tkanek

Anoda- jony H”- koagulacja białek[ ścięcie białek]

13. Długość fali w UV i IR+ działanie

UV

1. Obszar A- 400-315 nm

- stanowi ponad 95% całkowitego UV

-przenika przez szkoło okienne

-nie powoduje powstawania rumienia i poparzeń, natomiast powoduje pigmentacje czyli opaleniznę skóry

-jest główną przyczyną fotostarzenia się skóry oraz zmian nowotworowych

2. Obszar B- 315-280 nm

-stanowi ono 5% całego promieniowania UV docierającego do powierzchni ziemi

-nie przenika przez szkło okienne tylko przez kwarcowe

-odpowiedzialne jest za pojawienie się rumienia fotochemicznego i oparzeń słonecznych, a także powoduje pigmentacje

-przyczynia się do powstawania melaniny

-zapoczątkowuje syntezę wit. D3

-nawet w niewielkich dawkach wywołuje silny odczyn rumieniowy

3. Obszar C -280-200 nm

-nie dociera do ziemi w normalnych warunkach

-najsilniejsze działanie fotochemiczne

-najbardziej szkodliwe biologicznie

-wytwarzane przez specjalne lampy stosowane jest do wyjaławiania pomieszczeń zabiegowych, różnego sprzętu oraz wody w basenach kąpielowych

Im krótsza długość fali tym większa energia jest przenoszona wraz z każdym kwantem energii. W związku z tym im krótsza długość fali tym więcej szkód wywołuje promieniowanie elektromagnetyczne.

UV-A - przyspiesza starzenie się skóry - uszkadza włókna kolagenowe skóry

UV-B - powoduje uszkodzenia DNA w komórkach skóry, co powoduje mutacje i w konsekwencji może wywoływać nowotwory skóry, w tym czerniaka (bardzo groźny nowotwór złośliwy atakujący inne narządy)

IR

1. Krótkofalowe (IR-A) 770-1500 nm

2. Średniofalowe (IR-B) 1500-4000 nm

3. Długofalowe (IR-C) 4000-15000 nm

Działanie:

-zwiększa przepływ krwi tętniczej

-zmniejsza napięcie mięśni

-działa przeciwbakteryjnie

-wzrost procesó naprawczych skóry

-rozszerza naczynia krwionośne

-zwiększa resorpcje płynu wysiękowego

-wpływa na reakcje naczyń głębiej położonych

14. Tonoliza i met. Haufschmita

Tonoliza jest metodą elektrostymulacji której główną funkcją jest przywrócenie fizjologicznej równowagi pobudzenia włókien mięśniowych. Stosuje się ją przy dysfunkcjach Centralnego Układu Nerwowego, gdzie dochodzi do porażenia spastycznego mięśni. Naprzemienna praca mięśni zginaczy i prostowników wymuszona przepływem prądu prowadzi w efekcie do odtwarzania mechanizmu odruchowego i przywracania równowagi fizjologicznej porażonych mięśni.

Wskazania :
-po urazach i udarach i mózgu
-po urazach rdzenia kręgowego
-w stwardnieniu rozsianym
-w porażeniach mózgowych dziecięcych
-w kręczu karku pochodzenia czynnościowego

Met Hufschmidta - dwukanałowe, rytmiczne i naprzemienna elektrostymulacja mm spastycznych i antagonistycznych (je pobudzamy gdy mm spastyczne w spoczynku)

15. Ciepło a ostry stan zapalny

Ciepło przeciwskazaniem

16. Rumień fotochemiczny

Pod wpływem promieniowania UV na skórze tworzy się odczyn zwany rumieniem, który powstaje na skutek niszczenia komórek warstwy kolczystej i wydzielania się histaminy rozszerzającej naczynia krwionośne. Intensywność rumienia zależy od mocy źródła światła, od czasu działania, od odległości od źródła światła i wrażliwości skóry, oraz wielkości powierzchni,

Mamy 3 okresy rumienia;

-okres utajniony- od l do 6 godz.

- okres narastania - od 6 do 24 godz.

- okres zaniku od kilku godzin do kilku dni.

Rumień może być :fizjologiczny i patologiczny.

17. Przeciwwskazania do hydroterapii:

-niezagojone rany, choroby skórne, padaczka, i takie tam inne

18. Próg akomodacji

Próg pobudzenia jest wartością krytyczną, która musi być osiągnięta przez potencjał lokalny w celu uruchomienia impulsu nerwowego i jest stałą wartością tylko wtedy, gdy wpływający prąd jest bardzo krótki. Gdy przepływ prądu jest wydłużony próg pobudzenia podnosi się. Zjawisko to potwierdza fakt dobrze znany, że powoli rosnący sygnał musi być wyższy niż sygnał szybko rosnący, jeśli ma powodować pobudzenie. Ten wzrost progu pobudzenia jest znany jako akomodacja i zwany czasami "ucieczką" potencjału progowego. Akomodacja jest spowodowana zmianą potencjału lokalnego, wywołanym przez ładunki elektryczne dostarczane przez prąd elektryczny, podczas przejścia przez neuron.

19. Który prąd DD wykorzystuje się do stymulacji i jakich mm

RS i MM - elektrostymulacja mięśni w zaniku prostym lub z nieznacznym niedowładem

20. Filtry w soluxie

Mamy :filtry niebieskie i czerwone

Filtr czerwony służy do podwyższenia temperatury i nagrzania skóry, stosuje się go przy stanach zapalnych przewlekłych;

Filtr niebieski łagodzi ból , stosuje się go w stanach zapalnych ostrych i podostrych

21. Prawo Arta Schulza

Słabe bodźce działają jedynie podtrzymująco na procesy życiowe, bodźce o średniej sile działają na nie usprawniająco, a silne bodźce działają niekorzystnie, hamują reakcje lub wywołują paradoksalne.

22. Pr. Stały- kataforeza i anaforeza

anaforeza -ruch ujemnie naładowanych cząstek fazy rozproszonej w kierunku anody;

kataforeza ruch dodatnio naładowanych cząstek fazy rozproszonej w kierunku katody;

23. Prawo Dastre'a Moreta

Naczynia krwionośne narządów wewnętrznych zachowują się przeciwnie do naczyń krwionośnych skóry, co oznacza, że w przypadku rozszerzenia się naczyń krwionośnych skóry naczynia głębiej położonych narządów ulegną zwężeniu i odwrotnie. Wyjątkiem jest głowa, śledziona, nerki i serce.

reakcja fizjologiczna organizmu, charakteryzująca się tym, że pod wpływem ciepła rozszerzają się naczynia skórne na dużym obszarze, towarzyszy temu równoczesne zwężenia naczyń krwionośnych w obrębie klatki piersiowej i jamy brzusznej i odwrotnie, w przypadku zwężenia naczyń skórnych pod wpływem zimna, powoduje wazodilatację naczyń jamy brzusznej i klatki piersiowej. Jedynie naczynia doprowadzające krew do nerek i śledziony oraz mózgu zachowują się zgodnie z reakcją naczyń skórnych. Prawo to wyrażane jest też w skrótowej formie, która mówi, że światło naczyń krwionośnych narządów wewnętrznych zachowuje się antagonistycznie w stosunku do światła naczyń skóry.

24. MED i prawo Lamberta

Prawo: natężenie promieniowania padającego na skórę zależy od kąta padania oraz jest odwrotnie proporcjonalne do kwadratu odległości między źródłem promieniowania a osobą naświetlaną

25. Diatermia krótkofalowa

Terapuls- to zabieg, w którym wykorzystuje się impulsowe pole elektromagnetyczne wielkiej częstotliwości. Terapuls przegrzewa tkanki minimalizując efekt cieplny poprzez zastosowanie impulsów o bardzo dużej mocy , oddzielonych od siebie przerwami dostatecznie długimi, które te ciepło w tkankach rozpraszają. Mechanizm tej postaci energii, sprowadza się w znacznym stopniu do wpływu na potencjał elektryczny błon komórkowych , co prowadzi do wielu zmian czynnościowych komórek.

Do najważniejszych skutków oddziaływania wytworzonego w tkankach ciepła należy zaliczyć:

-rozszerzenie naczyń krwionośnych i zwiększenie ich przepuszczalności

-zwiększenie przepływu krwi tętniczej i żylnej

-przyspieszenie procesów wchłaniania tkankowego np. krwiaków

-przyspieszenie komórkowej przemiany materii

-wzrost liczby leukocytów w tkankach przegrzewanych

-obniżenie pobudliwości nerwowo- mięśniowej

-działanie przeciwbólowe, przeciwzapalne, przeciwobrzękowe,

-obniża napięcie mięśniowe

-przyspiesza regenerację uszkodzonych włókien nerwowych

-zmniejsza odczyn zapalny stawów, skóry i tkanki podskórnej

-przyśpiesza gojenie się ran i owrzodzeń troficznych

-leczy stany pourazowe

26. Rumieniomierz

Urządzenie które służy do wykonania testu biologicznego. Umożliwia kolejne naświetlenie z określonej odległości różnych, sąsiadujących ze sobą małych powierzchni skóry.

Rumieniomierz - służy do przeprowadzenia testu biologicznego

wykonany jest z nieprzenikalnego materiału

posiada 5 otworów o średnicy 2 cm, umieszczonych, co 2cm jeden za drugim.

Metodyka badania:

nienaświetlane części ciała okrywa się nieprzenikalnym materiałem,

rumieniomierz założony na wewnętrznej powierzchni przedramienia (u dzieci na łopatce),

odległość palnika od okolicy naświetlanej - 50cm,

kąt padania promieniowania względem okolicy naświetlanej - 90 o ,

czas nagrzania lampy - od 3 do 5 minut, dopiero wtedy moŜna naświetlać,

co 1520 sekund odkrywa się kolejny otwór rumieniomierza,

wynik widoczny jest po upływie 45 godzin,

pierwszy najsłabszy widoczny odczyn na skórze jest odczynem progowym (1 bio),

minimalna dawka progowa określana jest skrótem MED. (minima erytema dosis) lub SU

Przy naświetlaniu ogólnym należy przeliczyć wynik testu biologicznego z uwzględnieniem

zmiany odległości źródła promieniowania od okolicy zabiegowej.

(50/100) 2 = 30/x

¼ = 30/x

x=4*30=120s

27. Prąd ultra reiz - masaż prądem bodźcowym

Prąd ten wywołuje tężcowe skurcze mięśni szkieletowych a w ich następstwie zmniejszenie napięcia mięśniowego. Wpływa na poprawę krążenia obwodowego. Ponieważ działa on również uśmierzająco na ból, znajduje zastosowanie w leczeniu zespołów bólowych, bólów mięśniowych oraz choroby zwyrodnieniowej stawów.

CEL

- zmniejszenie napięcia mięśniowego

- łagodzenie bólu (działanie przeciwbólowe)

- poprawa krążenia obwodowego

Efekt leczniczy wiąże się z wprowadzeniem mięśni w drżenie, co daje odczucie silnej wibracji. Skutkiem tego

jest uzyskanie efektu przekrwiennego i przeciwbólowego w tkankach. Prąd ten wywołując bodźce tężcowe mięśni szkieletowych przyczynia się w ich następstwie do zmniejszenia napięcia mięśniowego.

WSKAZANIA

- choroby zwyrodnieniowe stawów kręgosłupa

- nerwobóle

- zaburzenia krążenia obwodowego

- zespoły bólowe kręgosłupa

- zespoły korzeniowe (rwa kulszowa)

- stany pourazowe narządu ruchu

- mięśniobóle

- stany ze wzmożonym napięciem mięśniowym

PRZECIWWSKAZANIA

- wszczepiony rozrusznik serca

- zaburzenia rytmu serca

- zakrzepica

- skłonność do krwawień

- stany zaawansowanej niewydolności krążenia

- ciąża

- procesy nowotworowe

- implanty metalowe

- padaczka

- czynna gruźlica płuc

- zaburzenia hormonalne

- ostre stany zapalne z podwyższeniem temperatury ciała

- miejscowe ostre stany zapalne i zmiany skórne w miejscu planowania ułożenia elektrod

- zaburzenia czucia powierzchownego

28. Elektroda Bergoniego

Specjalna elektroda aluminiowa stosowana w zabiegach stymulacji nerwu trójdzielnego (neuralgia lub porażenie nerwu)

29. Stymulacja jednobiegunowa i dwubiegunowa- jakie elektrody, ich kształt i umieszczenie

Elektrostymulacja elektrodą czynną. W metodzie tej nerw lub mięsień

pobudza się elektrodą czynną, połączoną z biegunem ujemnym źródła

prądu, której wymiary są wiele razy mniejsze od elektrody biernej,

umieszczonej na skórze w dostatecznie dużym oddaleniu. Elektrodę

czynną przykłada się do skóry w miejscu odpowiadającym tzw. punktowi

motorycznemu. Wyróżnia się punkty motoryczne nerwów i mięśni. Punkt

motoryczny nerwu (punkt pośredni) odpowiada miejscu na skórze, w którym

nerw znajduje się najbliżej jej powierzchni, zaś punkt motoryczny mięśnia (punkt bezpośredni) — miejscu, w którym nerw wnika do mięśnia.

Należy dodać, że duże mięśnie mogą mieć kilka punktów motorycznych.

Znajomość topografii punktów motorycznych jest niezbędna do prawidłowego

wykonania elektrostymulacji oraz badań elektrodiagnostycznych.

Elektrostymulacja dwuelektrodowa. Metoda polega na ułożeniu na

skórze dwóch małych, równej wielkości elektrod w pobliżu przyczepów

mięśnia, a mówiąc ściślej — w miejscach odpowiadających przejściu

mięśnia w ścięgno. Metodę tę stosuje się zwykle w wypadku elektrostymulacji

mięśni odnerwionych, tzn. mięśni, które w wyniku uszkodzenia

komórek ruchowych rdzenia lub nerwu ruchowego zostały wyłączone spod

wpływu impulsów nerwowych. W takim wypadku punkty motoryczne nie istnieją, uszkodzone bowiem włókna nerwowe straciły zdolność przewodzenia

prądu. Metodę dwuelektrodowej elektrostymulacji można stosować

również z dobrymi wynikami w pobudzaniu do skurczu mięśni

zdrowych lub nieznacznie uszkodzonych.

W elektrostymulacji dwuelektrodowej biegun ujemny łączy się z elektrodą

ułożoną obwodowo.

30. Sonoterapia- jakie urządzenie się wykorzystuje

Główną wielkością, którą kierujemy się ustawiając parametry aparatów do sonoterapii jest wartość gęstości mocy na polu powierzchni głowicy ultradźwiękowej. Dawki dzielimy na: słabe: 0, 05- 0, 5W/cm²

średnie: 0, 5- 1, 5W/cm²

mocne: 1, 5- 2, 0W/cm²[1].

Jest to gęstość mocy, czyli taka sama jej wartość dawkowana na różnych powierzchniach sond zabiegowych daje różne wartości mocy[W].

W zabiegach stosować można falę ultradźwiękową o przebiegu ciągłym lub zmodulowaną
w częstotliwości małe. W niektórych aparatach możliwy jest wybór wielkości częstotliwości zmodulowanych. W tym celu należy wybrać parametr zwany współczynnikiem wypełnienia. Jest to ułamek informujący jaka część okresu fali zmodulowanej wypełniona jest falą podstawową ultradźwięków. Im mniejszy współczynnik wypełnienia tym mniejszą wartość dawki przekazujemy do tkanek w czasie zabiegu.

 

Czasy zabiegu: czas krótki 1- 3min.

czas średni 4- 9min.

czas długi 10min i więcej[1]

Ograniczenie dotyczy okolicy zabiegu na okolice przykręgosłupowe i splotów nerwowych- do 2min.

 

O wartości przekazanej do tkanek energii decydują parametry określające wielkości charakterystyczne dla poszczególnych działów fizykoterapii. Ale również wielkość powierzchni, na której zabieg jest wykonywany oraz ilość zabiegów w serii. I liczba serii.

W każdym dziale fizykoterapii możliwe jest dokonanie osobnej, wnikliwej analizy dawkowania

31. Kształt impulsów+ do jakich mięśni w elektrostymulacji

Impuls prostokątny
Inna nazwa -Prąd galwaniczny przerywany, składający się z impulsów prostokątnych.(bardzo krótki, bliski zera czas narastania i opadania wartości natężenia). Znajduje szerokie zastosowanie w elektrostymulacji nerwów i mięśni oraz w elektrodiagnostyce, do pobudzania mięśni zdrowych- tzn. nie wykazujących zaburzeń pobudliwości. Wskazaniem do stosowania są również bóle mięśniowe, leczenie zespołów bólowych, choroba zwyrodnieniowa stawów.
Impuls trójkąty
Jest to prąd z okresowo powtarzających się impulsów o kształcie zbliżonym do trójkąta.
Zasadniczą cechą tego impulsu jest powolne narastanie natężenia impulsu.
Przy zastosowaniu prądu trójkątnego mięsień zdrowy nie będzie się kurczył, ponieważ zdrowe mięśnie posiadają zdolność akomodacji, istnieje możliwość wybiórczego pobudzania do skurczu mięśnia odnerwionego, znajdującego się w otoczeniu mięśni zdrowych. Wskazaniem do stosowania tego prądu są porażenia wiotkie, po przebytej chorobie uszkodzenia nerwów obwodowych, bóle mięśniowe, zespoły bólowe w przebiegu choroby zwyrodnieniowej stawów, zanik mięsni i zwyrodnienia łącznotkankowe

32. UV a nadczynność gruczołów dokrewnych

Promienie UV zwiększają produkcję hormonów takich gruczołów, jak przysadka mózgowa,

tarczyca, nadnercza, trzustka i jajniki.

33. MF, DF i CP (w DD)

MF (monophase fixe) Jest to jednopołówkowo wyprostowany prąd sinusoidalnie zmienny o częstotliwości 50Hz oraz czasie trwania impulsów i przerw między impulsami ok. 10 ms.

*powoduje wzmożenie napięcia mięśni

DF (diphase fixe). Prąd ten powstaje w wyniku nałożenia na jednopołówkowo wyprostowany prąd sinusoidalnie zmienny o częstotliwości 50 Hz drugiego takiego samego prądu, przesuniętego w fazie o 180°. W rezultacie tego uzyskuje się prąd impulsowy o częstotliwości 100Hz, w którym czas trwania impulsu wynosi ok. 10 ms.

*obniżenie napięcia mięśni

CP (courant module en courtes periodes). Prąd ten powstaje w wyniku okresowej zmiany prądów DF i MF, które płyną na przemian w czasie 1 s.

*powoduje niejako izometryczną „gimnastykę" mięśnia i daje w efekcie jego przekrwienie i obniżenie napięcia

34. Kształt impulsu w trabercie

Prąd jednobiegunowy prostokątny czas impulsu 2 ms czas przerwy 5 ms

35. Aerozole- wielkość cząsteczek

Wielkość wytwarzanych przez nebulizator cząsteczek ma decydujące znaczenie o miejscu wchłaniania leku w drogach oddechowych:
• cząsteczki aerozolu o wielkości powyżej 8 mikronów wchłaniają się w górnych drogach oddechowych np. w nosie czy gardle
• cząsteczki o wielkości od 5 do 8 mikronów wchłaniane są w tchawicy i oskrzelach dużych
• cząsteczki o wymiarach od 2 do 5 mikronów docierają do oskrzeli i oskrzelików
• cząsteczki wielkości od 0.5 do 3 mikronów trafiają do pęcherzyków płucnych

Dla procesu nebulizacji optymalny wymiar cząsteczek mieści się w granicach od 1 do 5 mikronów.

Ze względu na wielkość aerozole atmosferyczne można podzielić na

• aerozole drobne (ang. fine mode aerosols)

• klasę akumulacji (accumulation mode)

• aerozole gruboziarniste (ang. coarse mode particulates)

lub na aerozole

• submikronowe - mniejsze niż mikrometr

• supermikronowe - większe niż mikrometr

innym podziałem ze względu na wielkość cząstek jest

• PM2.5 - wszystkie aerozole atmosferyczne o wielkości 2.5 mikrometra lub mniejsze

• PM10 - wszystkie cząstki o wielkości 10 mikrometrów lub mniejsze

• TSP - wszystkie aerozole, nawet te większe niż o promieniu 10 mikrometrów

36. Zakres infra, ultra i dźwięków

Infradźwięki to z fizycznego punktu widzenia wszystkie dźwięki poniżej progu słyszalności tj. 20 Hz według polskiej normy od 2 Hz do 16 Hz według ISO od 1 Hz do 20 Hz.

Ultradźwięki, fale akustyczne o częstotliwości wyższej niż 16 kHz (tj. przekraczającej górny próg słyszalności dla człowieka) i niższej od 100 MHz (hiperdźwięk).

37. Cechy wiązki laserowej

-spójność - koherentność -

-monochromatyczność

-równoległość

-intensywność

38. Dawka progowa UV

Promieniowanie nadfioletowe jest niewidzialnym promieniowaniem elektromagnetycznym

o długości fali od 100 do 400 nm. W widmie promieniowania

elektromagnetycznego jest ono umiejscowione między obszarem

fioletu widma widzialnego a tzw. miękkimi promieniami rentgenowskimi.

Promieniowanie nadfioletowe określa się skrótem UV, od słów angielskich

ultra-violet.

Ze względu na silne oddziaływania promieni UV dawkę dla tych zabiegów ustala się

w sposób ścisły dla każdego pacjenta i dla konkretnej lampy. W ustandaryzowany sposób-testem biologicznym, określa się dawkę BIO (MED), która jest wartością czasu potrzebnego do uzyskania odczynu progowego.

Chcąc uzyskać większe odczyny rumieniowe należy zastosować krotność dawki BIO.

39. Zmniejszenie odczynu fotochemicznego

Rumień fotochemiczny. Rumieniem fotochemicznym nazywa się odczyn

skóry na działanie promieni nadfioletowych, wyrażający się jej zaczerwienieniem

w wyniku rozszerzenia naczyń krwionośnych. Zależność

odczynu rumieniowego skóry od długości fali promieniowania nadfioletowego

przedstawia ryc. 20; wynika z niej, że najsilniej wyrażone

właściwości wywoływania odczynu rumieniowego wykazuje promieniowanie

o długości fali 297 nm oraz 250 nm.

Intensywność rumienia fotochemicznego zależy od wielu czynników,

a mianowicie:

— długości fali promieniowania nadfioletowego,

— intensywności emisji źródła promieniowania,

— czasu napromieniowania,

— odległości skóry od źródła promieniowania, ponieważ natężenie

promieniowania maleje z kwadratem zwiększania odległości,

— wrażliwości skóry, która zależy głównie od grubości naskórka,

stanowiącego przeszkodę w przenikaniu promieni nadfioletowych, a także

okolicy ciała,

— wrażliwości osobniczej, zależnej od karnacji skóry i wieku; blondyni

i rudzi są bardziej niż bruneci wrażliwi na działanie promieni nadfioletowych,

dzieci natomiast są bardziej wrażliwe niż osoby w wieku

zaawansowanym.

Naświetlanie promieniami podczerwonymi skóry, w której

występuje rumień fotochemiczny, powoduje jego osłabienie i szybsze

ustępowanie. Należy pamiętać, że odczyn rumieniowy skóry może być

znacznie osłabiony, a nawet zniesiony w przypadkach, gdy występują

uszkodzenia i stany zapalne nerwów.

40. Wzór Erba- postacie,

Zależności te przedstawia wzór podany przez Erba, a mianowicie:

KZS > AZS

AOS>KOS

Rozszerzoną postacią wzoru Erba jest tzw. prawo skurczu, które można

sformułować następująco:

Zastosowanie bardzo słabego prądu stałego pozwala uzyskać skurcz

mięśnia tylko przy zamykaniu obwodu, w którym elektrodą czynną jest

katoda (KZS). W celu uzyskania skurczu przy zamykaniu lub otwieraniu

obwodu, w którym elektrodą czynną jest anoda (AZS, AOS), konieczne

jest użycie silniejszego prądu. Wywołanie skurczu przy otwieraniu obwodu

prądu stałego, w którym elektrodą czynną jest katoda (KOS), wymaga

użycia jeszcze silniejszego prądu.

W warunkach patologicznych reakcja nerwu lub mięśnia na bodziec

prądu stałego różni się od występującej w warunkach normalnych.

Zachodzące różnice dotyczą:

— zmian w pobudliwości nerwu lub mięśnia,

— odchyleń od prawa skurczu

41. Jonoforeza

Jonoforezą lub jontoforezą nazywa się zabieg elektroleczniczy polegający

na wprowadzeniu do tkanek siłami pola elektrycznego jonów działających

leczniczo. Do jontoforezy mogą zatem być używane tylko związki

chemiczne ulegające dysocjacji elektrolitycznej. Związki chemiczne mające

tę właściwość nazywa się elektrolitami.

Podstawy fizykochemiczne jontoforezy. Zachodzący w roztworach wodnych

proces samorzutnego rozpadu cząstek elektrolitów, czyli soli, kwasów

i zasad, na dodatnio lub ujemnie naładowane cząstki lub atomy, zwane

jonami, nazywa się dysocjacją elektrolityczną

Mechanizm leczniczego działania jontoforezy jest bardzo złożony,

wyróżnić w nim jednak można podstawowe kierunki:

— działanie lecznicze jonów,

— wpływ na tkanki bieguna prądu stosowanego w jontoforezie,

— oddziaływanie odruchowe na narządy głębiej położone.

Wymienione działania stanowią łącznie złożony zespół farmakologiczno-

elektryczny, którego wpływ decyduje o wynikach leczniczych uzyskiwanych

dzięki jontoforezie.

Metodyka zabiegów jontoforezy. Jest ona bardzo zróżnicowana, zarówno

z powodu dużej liczby stosowanych do jontoforezy leków, jak również

specjalnych wymogów, które muszą być spełnione przy wykonywaniu tego

zabiegu w określonych okolicach ciała. Można jednak sformułować

podstawowe zasady obowiązujące przy wykonywaniu jontoforezy, których

przestrzeganie zapewnia poprawne wykonanie zabiegów. Zasady te są

następujące; Zabiegi jontoforezy należy wykonywać z zastosowaniem aparatów

wytwarzających stabilny, dobrze wyprostowany prąd stały, nie wykazujący

większego tętnienia. Jest to szczególnie istotne w wypadku wykonywania

jontoforezy w okolicy narządów wrażliwych na prąd elektryczny,

takich jak oczy, głowa, szyja. Ważne jest również, aby aparat zapewniał

możliwość płynnego i dokładnego dawkowania natężenia prądu.

Przed zabiegiem należy dokładnie oczyścić i odtłuścić skórę alkoholem

lub eterem. Szczególnie dokładnie należy oczyścić skórę w wypadku

uprzedniego stosowania na nią maści lub innych leków. Przyjęto zasadę, że

jontoforezę można wykonywać dopiero po upływie tygodnia od zakończenia

leczenia miejscowego skóry maściami, czy też innymi lekami

działającymi miejscowo. Przestrzeganie tej zasady jest konieczne, istnieje

bowiem niebezpieczeństwo uszkodzenia skóry przez jony pozostałe na niej

po leczeniu miejscowym. Elektrody układa się na dostatecznie grubym (1,5-2 cm) podkładzie

z gazy higroskopijnej, którego rozmiary powinny być większe od elektrody

o ok. 2 cm. Zwykle na skórę kładzie się tzw. podkład lękowy, grubości ok.

0,5 cm, nasycony roztworem leku użytego do jontoforezy. Na ten podkład

kładzie się następnie tzw. podkład pośredni, zwilżony ciepłą wodą, zapewniający

odpowiednią odległość elektrody od skóry i zabezpieczający ją

przed wpływem reakcji zachodzących na elektrodzie w czasie jontoforezy.

Elektrody wraz z podkładami przykrywa się ceratką lub folią plastykową,

a następnie bardzo dokładnie umocowuje na skórze opaską elastyczną.

169

Rozmiary i kształt elektrod dobiera się w zależności od okolicy ciała

i rodzaju schorzenia. Używa się elektrod wykonywanych z folii czystej

cyny, ponieważ inne metale, np. ołów, miedź czy cynk, mogą ulec

wprowadzeniu do skóry w czasie zabiegu lub wchodzić w reakcje z jonami

znajdującymi się w roztworze stosowanym do jontoforezy. Przewody powinny być połączone ze środkiem elektrod. Jeśli elektrody

są połączone z przewodami na brzegu, to należy je układać tak, aby nie

znajdowały się na sąsiadujących ze sobą brzegach elektrod, ponieważ

w takim wypadku może wystąpić niepożądane zagęszczenie prądu.

Natężenie prądu jest uzależnione do pewnego stopnia od rozmiarów

elektrody, z której wprowadza się jony do skóry. Zwykle stosuje się dawki

słabe, od 0,01 do 0,1 mA/cm2 powierzchni elektrody. W wypadku

stosowania dawek większych obowiązuje szczególnie baczna kontrola

chorego w czasie zabiegu. Pamiętać należy, że dawki natężenia nie należy

obliczać wyłącznie w zależności od wielkości elektrody. W wypadku

jontoforezy wykonywanej w okolicy narządów wrażliwych na prąd, np.

oka, nie przekracza się zwykle dawki ogólnej 2 mA, a w okolicy głowy i szyi

3-6 mA.

42. Neuropraksje

Neuropraksja jest najłagodniejszą formą uszkodzenia nerwu. Charakteryzuje się przemijającym (odwracalnym) zablokowaniem przewodzenia impulsów elektrycznych. Nie dochodzi do przerwania aksonu i nie występuje degeneracja dystalnej części aksonu. Przewodzenie dystalnie i proksymalnie od miejsca urazu odbywa się prawid łowo. Blok przewodzenia w miejscu uszkodzenia spowodowany jest ogniskową demielinizacją włókien i dotyczy zwykle włókien ruchowych. Czynność włókien czuciowych zazwyczaj pozostaje zachowana.

43. Zakres częstotliwości pola interferencyjnego

W lecznictwie wykorzystuje się prądy ok. 4000 Hz, np. 3900 i 4000 Hz lub 4000 i 4100 Hz.

44. Kriostymulacja- jakie środki

• polewania zimną wodą,

• okłady z lodu, śniegu,

• owijania mokrymi prześcieradłami,

• stosowanie termożeli,

• nadmuchy schłodzonymi powietrzem,

• parami skroplonych gazów( tlenek azotu, tlenek węgla) i inne.

45. Woda ciepła- zakres temp.

• zimną o temperaturze 8-20°C

• chłodną 21-27°C

• letnią 28-33°C

• obojętną 34°C

• ciepłą 35-37°C

• gorącą 38-42°C

46. Częstotliwość prądu impulsowego

Prądy impulsowe średniej częstotliwości to prądy o częstotliwości: f=1000-100.000Hz.
W terapii wykorzystuje się głównie częstotliwości - 3.000-10.000Hz 

47. Zdolność akomodacji mm

Współczynnik akomodacji

Różnice jakie obserwuje się w reakcji miesnia na impulsy prostokątne i trójkątne SA podstawa do oznaczenia tzw współczynnika akomodacji. Wspolczynnik ten okresla

Zdolność do przystosowania(akomodacji) miesnia do wolno narastającego pradu w impulsie trójkątnym. Innymi slowy mowi on ile razy większego natężenia impulsu trójkątnego należy uzyc w stosunku do imp prostokątnego aby uzyskac progowy skurcz miesnia przy czasie trwania obu impulsow rownym 1000ms. Wspolcz akomodacji to iloraz wartosci progowej akomodacji (mA) przez reobaze (mA). Wartosc wpolcz akomodacji dla zdrowego miesnia to 3-6, dla czesciowo odnerwionego mm to 2-3 a dla całkowicie odnerwionego 1-2

Współczynnik akomodacji

Współczynnik określający zdolność przystosowania się (akomodacji) mięśnia do wolno narastającego natężenia prądu o impulsach trójkątnych, mający zastosowanie w ilościowych metodach elektrodiagnostycznych, pozwalający ocenić stan pobudliwości nerwowo-mięśniowej, który można wyznaczyć z wzoru:
 

α =		wartość progowa akomodacji (w mA)
			reobaza (w mA)

 

Wartość progową akomodacji oznacza najmniejszą wartość natężenia impulsu trójkątnego o czasie trwania jednej sekundy (1 000 ms), konieczną do wywołania minimalnego skurczu

Iloraz akomodacji

Modyfikacja tzw. współczynnika akomodacji, określająca zdolność przystosowania się (akomodacji) mięśnia do narastającego natężenia prądu o impulsach trójkątnych, mający zastosowanie w ilościowych metodach elektrodiagnostycznych, pozwalający ocenić stan pobudliwości nerwowo-mięśniowej.

Iloraz akomodacji jest stosunkiem wartości amplitudy natężenia impulsu trójkątnego o czasie trwania 500 ms do amplitudy natężenia impulsu prostokątnego o czasie trwania 500 ms, wywołujących minimalny skurcz badanego mięśnia

48. Rozchodzenie fal UD w różnych ośrodkach

Prędkość rozchodzenia się fali ultradźwiękowej jest zależna od zdolności

ośrodka do przenoszenia drgań. W gazach średnia prędkość wynosi ok.

350 m/s, w cieczach — ok. 1500 m/s, a w ciałach stałych — ok. 5000 m/s.

W wodzie fala ultradźwiękowa wywołana przez ultradźwięki o częstotliwości

800 kHz rozchodzi się z prędkością 1497 m/s, co odpowiada długości fali

ok. 1,875 milimetra. Prędkość rozchodzenia się fali ultradźwiękowej

w tkankach ludzkich waha się od 1445 do 1610 m/s.

49. Reakcja naczyń krwionośnych na czynniki termiczne

Patrz prawo Dastrea Morata

50. Wrażliwość części ciała na UV- gdzie najwieksza

         odcinek L-S kręgosłupa

         klatka piersiowa,

         ramiona,

         odcinek C - TH kręgosłupa

Powłoki brzuszne

51. Cechy lecznicze parafiny

ciepło oddawane przez parafinę powoduje zmniejszenie napięcia mięśniowego, rozszerzenie naczyń krwionośnych co spowoduje intensywne usuwanie z tkanek toksycznych produktów (np. zapalnych) oraz działa uśmierzająco na ból

54. Ośrodek termoregulacji

- podwzgórze

---