ZFP 4.11.2009
Jeżeli przyjmiemy, że w przedsiębiorstwie może wystąpić kapitał .................., intelektualny, ludzki i organizacyjny, kapitały te są dobrane co do ilości, jakości i czasu, .............. mogą pełnić funkcję kreatywną, finansową, strategiczną rozwojową, dochodową i gwarancyjną, wówczas można mówić o kapitałowej naturze przedsiębiorstwa.
W gospodarce rynkowej przedsiębiorstwo jest formą prawno-organizacyjną, z zespolenia wszystkich niezbędnych postaci kapitału umożliwiającą przy akceptowanym poziomie ryzyka ............ ich potencjalnej zdolności pomnażania wartości i ........... innych celów wyznaczonych przez właściciela.
Przedsiębiorstwo to zbiór kapitałów.
Celem strategicznym przedsiębiorstwa jest pomnażanie jego wartości.
Wartość tworzy się w dłuższym okresie, jest sumą dochodów z krótszych okresów.
Różne postaci kapitałów są zespolone. Spoiwem jest przedsiębiorca (menadżer), który łączy, doskonali i dokonuje różnych kombinacji podmiotów i sił będących w zasięgu oddziaływania przedsiębiorstwa. Rola menadżera jest warunkiem koniecznym sprawnego funkcjonowania przedsiębiorstwa , podkreśla to E. Cyrson - zasoby kapitału same przez się nie są bardzo produktywne.
Zasobów i umiejętności, które były wartościowe i użyteczne w przeszłości nie koniecznie ciągle takie będą.
Profesor Danson - bez względu na to czy kapitał pochodzi z kredytu bankowego, czy z długoterminowych akcji, nie zależnie od tego czy jest w ofercie publicznej czy niepublicznej kapitał stanowi krwiobieg.
Kapitał tworzy układ ........ i ............ procesu produkcyjnego.
Kapitałowa natura przedsiębiorstw sprawia w gospodarce rynkowej, że przedsiębiorstwo jest towarem i daltego bywa przedmiotem operacji handlowych. Chcemy np. sprzedać towar. Przedsiębiorstwo posiada cechy towaru takie jak:
-rentowność użytkowa
-wartość wymierna
Wartość użytkowa (użyteczność) - jest to zdolność zaspokajania określonej potrzeby, bułka ma wartość zaspokajania głodu dla nasycenia. U przedsiębiorstw wyraża się zdolności do tworzenia i generowania zysków.
Obecny generując zysk tworzyć nową wartość.
Wartość, wartość wymierna - jej wyrazem jest cena, która musi być zaakceptowana przez odbiorcę. Negocjujemy niższą cenę.
Przedsiębiorstwo ma swoją cenę - wartość popyt i podaż.
Wyrazem popytu jest chęć inwestowania na giełdzie.
Akcja - kapitał wysokiego ryzyka.
Źródła kapitałów firmy:
kapitały własne
wpłaty udziałowców
zysk nett do dyspozycji firmy
długoterminowe zobowiązania
emisja obligacji
bankowe kredyty inwestycyjne
pożyczki właścicieli
krótkoterminowe (bieżące) zobowiązania
kredyty bankowe krótkoterminowe
emisja krótkoterminowych papierów wartościowych
kredyty bankowe i zobowiązania
Złote reguły finansowe - określają proporcje między kapitałem własnym a obcym.
Majątek trwały ......... bo w pełni sfinansowany kapitale własnymi długoterminowym kapitałem obcym. Majątek obrotowy - kapitał obcy i częściowo własny.
Wpłaty udziałowców - subskrypcja akcji dla pracowników, może wzrosnąć udział udziałowcóww spółce cywilnej lub z o.o.
Może pochodzić z zysków zatrzymanych.
Musimy podchodzić ze strony rachunkowości finansowej.
Cash flow - to co wpływa do kasy, składają się też na to strumienie przychodzące - zobowiązania, podatki.
Suma strumieni przychodów minus wartość strumieni wydatków może być dodatnie, ujemne lub równe zero. Jeśli jest dodatnie to może być źródłem kapitału własnego.
Część powinna być wypłacana w postaci dywidendy, jeśli są akcjonariusze uprzywilejowani, zyski mogą, ale nie muszą otrzymać dywidendę, wpływa to na koszt kapitału.
Dopóki przedsiębiorstwo ma pomysł na rozwój, na pozyskiwanie i utrzymywanie lojalnych klientów i pomysł na biznes dopóty nie wypłaca akcjonariuszom zwykłym dywidendy.
Warunki rynku kapitałowego - łatwość .......... do kapitału na rynku i z tego wynikający koszt kapitału obcego. Cena rośnie jeśli jest dużo zainteresowanych.
Dopóki nie wypłaca się dywidendy dopóty tworzymy wartość , bo zatrzymujemy zyski na cele rozwojowe.
Wypłata dywidendy - niszczenie wartości, ale akcjonariusz założył swoją wartość.
Emisja obligacji
papiery wartościowe - niższego ryzyka
Wady:
konieczność spłaty w przeciwieństwie do akcji
Zalety:
na ogół niższe koszty pozyskania kapitału w porównaniu z kosztem kredytu
zachowanie dotychczasowej kontroli nad firmą (mamy tylko wierzycieli, a nie współwłaścicieli)
Bankowe kredyty inwestycyjne
............... oddane do dyspozycji firmy określony w umowie kwoty środków pieniężnych, z których kredytobiorca będzie korzystał na warunkach określonych w umowie wraz z odsetkami w umownym terminie spłaty oraz zapłaci prowizję od przyznanego kredytu.
Kredyty inwestycyjne - na długi czas, ich wymagalność nie może być krótsza niż żywotność obiektów tworzonych poprzez inwestycje. Trudnością w pozyskiwaniu jest konieczność posiadania zdolności kredytowej. Bada się zdolność poprzez analizę biznes plany związanego z projektem inwestycyjnym na który ubiegamy się o kredyt.
Biznesplan - pokazać wszystko związane z inwestycją, możliwość zwrotu kapitału, możliwość spłaty kredytu.
........ nie jest uzależniony od zdolności kredytowej.
.....................
......................
......................
kredyty krótkoterminowe - spłacane w ........ roku, potrzebne na spłatę bieżących zobowiązań, na opłatę .........
Emisja papierów komercyjnych - krótkoterminowe dłużne instrumenty finansowe, służące do finansowania bieżących potrzeb podmiotów gospodarczych. Są emitowane z dyskontem, czyli poniżej wartości nominalnej. Różnica między ceną nabycia, a ceną wykupu (wartość nominalna) stanowi zysk nabywcy.
Zwykle papiery komercyjne są sprzedawane w drodze aukcji lub przetargu. Emitent ustala jedynie minimalną cenę sprzedaży, rentowność tych papierów jest niewielka np. w porównaniu z bonami Skarbu Państwa. Małe zainteresowanie papierami komercyjnymi sprawia że są one emitowane raczej przez duże firmy. Większość papierów komercyjnych ma postać weksli. Mają one .... miesięczny ........ ..............
W oparciu o ........ emisji papierów wartościowych można przeprowadzić ....... ........... który stwarza wygodne źródło stosunkowo taniego finansowania.
............. - pozyskiwanie funduszy poprzez ......... dłużnych papierów wartościowych, których spłata jest zabezpieczona właśnie tymi dłużnymi aktywami. Celem .......... jest pozyskanie finansowanie przez spółki, które albo szukają alternatywnego źródła finansowania o konkurencyjnych kosztach, albo nie są .......... co stanowi pozyskiwanie dalszych kapitałów obcych ze względu na zbyt duży ich udział w pasywach (zadłużenie).
Krótkoterminowe zobowiązania - zob. zobowiązania
Koszt kapitału
Akcje uprzywilejowane - wyższego ryzyka i wyższego kosztu
Akcje zwykła - ich koszt jeszcze wyższy i ryzyko
Koszt kapitału:
stopa zwrotu jaką spółka musi uzyskać ze swoich inwestycji aby została zachowana wartość rynkowa akcji
minimalna stopa zwrotu skorygowana o ryzyko, którą należy uzyskać z projektu, aby został on zaakceptowany przez akcjonariuszy
utożsamiany ze stopą dyskontową stosowaną w ....... przedsięwzięć inwestycyjnych, wynika to ze zmiany wartości pieniądza w czsie.
Ryzyko:
Zawsze towarzyszy działalności. Metody które służą do eliminacji tylko go zmniejszają. Może być .......... jako: dyspersja - zmienność, rozproszenie ........... przyszłych wyników oczekiwanego zwrotu.
Dwa rodzaje ryzyka z punktu widzenia kosztów:
ryzyko operacyjne - odnosi się do zmienności zysków operacyjnych w czasie i wynika z możliwości nie pokrycia kosztów operacyjnych, jest bezpośrednim skutkiem podejmowania decyzji inwestycyjnych
ryzyko finansowe - wynika ze stosowania źródeł finansowania o stałym koszcie i możliwości nie pokrycia stałych kosztów finansowych, do których zalicza się przede wszystkim odsetki od kredytów i pożyczek
Koszt kapitału dłużnego - powinien być zawsze obliczony w ujęciu przyrostowym, uwzględniając koszty następnej sumy długu.
Dług jest odliczany od zysków podlegających opodatkowaniu.
Jeśli przedsiębiorstwo posiada ulgi podatkowe wtedy koszt kapitału dłużnego jest kosztem netto. Ulgi podatkowe powodują, że dług staje się tańszy niż inne formy finansowania mające ten sam lub nawet niższy koszt przed opodatkowaniem. Dług staje się więc atrakcyjnym źródłem finansowania.
Koszt długu:
koszt kapitału z emisji obligacji
gdzie:
O - wartość rocznych odsetek od obligacji
U - rynkowa cena obligacji pomniejszona o należne oprocentowanie w chwili sporządzania obliczeń
T - stopa podatkowa w %
gdzie:
Po - rynkowa cena obligacji
io - stopa oprocentowania obligacji
t - czas (w miesiącach) jaki upłynął od ostatniej wypłaty odsetek od obligacji
koszt kapitału z kredytu bankowego
gdzie:
ik - stopa oprocentowania kredytu bankowego
T - stopa podatkowa w %
Koszt kapitału akcyjnego:
głównym elementem tego kosztu są dywidendy. Trzeba ją zapłacić zawsze gdy przedsiębiorstwo wygospodaruje zysk akcjonariuszom uprzywilejowanym.
Natomiast akcjonariuszom zwykłym można wypłacić dywidendę w różnej wysokości, ale można również zysk zatrzymać na cele rozwojowe i dlatego też źródłem kapitału jest zysk zatrzymany.
koszt kapitału akcyjnego uprzywilejowanego
gdzie:
Du - wartość rocznej dywidendy wypłaconej od akcji uprzywilejowanych
Pu - rynkowa cena akcji uprzywilejowanych
koszt kapitału zwykłego
gdzie:
Dz - wysokość rocznej dywidendy wypłacanej ostatnio na akcję zwykłą
Pz - rynkowa cena akcji zwykłych
gd - emitowana stopa wzrostu dywidendy
dp - oczekiwana stopa wzrostu ceny akcji
Oczekując wzrostu bierzemy pod uwagę:
bieżące tendencje rynkowe
....... wskaźniki wzrostu danej branży
przyszłe wskaźniki wzrostu w przedsiębiorstwie
stopa dochodu z państwowych papierów wartościowych
profil ........ przedsiębiorstwa
ryzyko finansowe i potencjalne znaczenie długu w strukturze kapitału
Jeśli przedsiębiorstwo nie jest w stanie uzyskać dochodu równego lub większego niż koszt kapitału, to wszystkie dochody wypłaca w dywidendach ale akchonariuszom, który mogą z ulokować na leszpszy procent. Dochody akcjonariuszy z dywidendy podlegają opodatkowaniu ich dochodów może się znacznie zmniejszyć dlatego trzeba wziąć ten fakt pod uwagę przy ocenie kosztów zysków nierozdzielonych- niewypłacone dywidendy.
Koszt zysku zatrzymanego jest obliczony na bazie kosztu akcji zwykłych.
*(1- stopa podatkowa akcjonariuszy)
Ban... jest kszot kapitału akcyjnego zwykłego
Koszt transakcyjny
(1- koszty transakcyjne)
Koszty które akcjonariusze musieliby ......... w biurze ............. aby zainwestować w fundusze
średni koszt kapitału
WACC=
Metoda polega na zw......... każdego elementu kapitału proporcjonalne do jego udziału, w strukturze kapitału przedsiębiorstwa.
Wagi powinny odzwierciedlać krańcową strukturę kapitału.
Wagi te powinny opierać się na wartościach księgowych lub rynokowych.
Przykład:
Spółka akcyjna dysponuje kapitałem na który składa się:
100 tyś akcji uprzywilejowanych o wartości nominalnej 1 akcji= 25zł
dywidenda wynosi 5% wartości nominalnej w skali roku rynkowa cena akcji wynosi 24,5
1 milion akcji zwykłych o wartości nominalnej akcji równej 50zł i wartości rynkowej 80zł
20 tyś obligacji o wartości nominalnej 1000zł oprocentowanych 6% w skali roku. Rynkowa cena obligacji wynosi 960zł
długoterminowy kredyt bankowy wynosi 12000000zł oprocentowany 10% w skali roku.
Rynkowe ceny papierów wartościowych nie wykazują wahań. Dywidenda od akcji zwykłych wynosiła w ubiegłym roku 14zł na akcję i nie zakłada się zmiany od ostatniej płatnośc, zobowiązani dla posiadaczy obligacji upłyneło 8 miesiący. Spółka płaci podatek od zysku wg 30% stopy podatkowej.
Jaki jest koszt kapitału spółki
Składnik kapitału |
Wartość rynkowa |
Waga (udział) |
Koszt skł kap. |
Średni ważony koszt kapitłu |
Akcje upzywilejowane |
100 000*24,5= 2450000zł |
0,222 |
[(0,05*25)/24,5]*100= 5,1% |
0,11 |
Akcje zwykłe |
1000000*80= 80000000zł |
0,704 |
(14/80)*100= 17,56% |
12,32 |
obligacje |
20000*960= 19200000zł |
0,169 |
4,56% |
0,77 |
Kredyt bankowy |
12000000zł |
0,105 |
10*(1-(20/100))= 7% |
0,74 |
RAZEM |
113650000zł |
1 |
x |
13,94% |
2450/113650= 0,222
Koszt składnika dla obligacji
V= 960*[1-((8/12)* (6/100))}= 921,6zł
Ko= ((0,06*100)/921,6)(1-(30/100)*100 4,56%
WACC a wartość przedsiębiorstwa:
Zadłużenie
Optymalny udział długu który ............ korzystny wpływ na wartość i koszty przedsiębiostwa
Koszt
kapitału
kredyty obligacje akcje akcje ryzyka
uprzywilejowane zwykłe