Choroby łojotokowe

Trądzik pospolity ­Acne vulgaris

• występuje głównie u osób młodych, schorzenie to dotyczy około 80% populacji w wieku od 11 do 30 roku życia

• jednakowo często chorują dziewczęta i chłopcy, ale u chłopców schorzenie z reguły przebiega ciężej

Etiopatogeneza

• zmiany hormonalne, zachodzące w okresie pokwitania, prowadzące do :

• zwiększonej produkcji łoju ze zmniejszoną zawartością kwasu linolowego

• zwiększonego rogowacenia ujść aparatu mieszkowo­łojowego, prowadzącego do powstawania mikrozaskómików, które są zmianami prekursowymi dla występujących później zmian niezapalnych i zapalnych

• zwiększonej kolonizacji rozszerzonych przewodów gruczołów łojowych przez bakterie beztlenowe- Propionibacterium acnes, tlenowe ziarniniaki z gatunku Staphylococcus aureus i epidermidis, oraz lipofilne grzyby drożdżoidalne­(Pityrosporum ovale)

• rozwoju nacieków zapalnych w otoczeniu gruczołów łojowych

• uwarunkowane genetycznie

(sposób dziedziczenia autosomalny dominujący z różną penetracją genu)

Największe znaczenie w etiopatogenezie trądzika pospolitego odgrywają beztlenowe bakterie- Propionibacterium acnes,

które są źródłem enzymów lipolitycznych rozkładających trójglicerydy łoju z powstawaniem wolnych kwasów tłuszczowych

oraz enzymy uwalniane podczas procesu immunologicznego, będącego następstwem interakcji pomiędzy tymi beztlenowymi dyfteroidami a swoistymi przeciwciałami, wynikiem czego jest rozwój procesu zapalnego

Pewną rolę w występowaniu innych odmian trądzika pospolitego odgrywają:

• czynniki fizyczne

• czynniki chemiczne (leki, kosmetyki oraz czynniki, z którymi pacjenci spotykają się w warunkach pracy zawodowej)

ROLA HORMONÓW

Produkcja łoju przez gruczoły łojowe pozostaje pod kontrolą wielu hormonów

Zasadniczą rolę odgrywają hormony androgenowe, których poziom wzrasta w okresie pokwitania i wpływa stymulująco na:

• na rozrost gruczołów łojowych

• na ilość wydzielanego przez nie łoju

OBRAZ KLINICZNY TRĄDZIKA :

• mniej lub bardziej nasilony łojotok

• mikrozaskórniki- prekursorowe elementy zapalne

• zmiany zachodzące w gruczołach łojowych i ich otoczeniu prowadzą do powstania wykwitów niezapalnych tj. :

• zaskórników zamkniętych (białe)

• zaskórników otwartych- z ciemnymi czopami, które przekształcają się w:

• wykwity zapalne (grudki, krosty, gdy głębiej zlokalizowane­nacieki zapalne i torbiele, których zejściem są blizny)

ODMIANY KLINICZNE TRĄDZIKA POSPOLITEGO:

• zaskórnikowy (acne comedonica)

• grudkowo- krostkowy (acne papulo- pustulosa)

• ropowiczy (acne phlegmonosa)

• guzkowo- cystowy (acne nodulo- cystica)

• skupiony (acne conglobata)

• odwrócony (acne inversa)

• bliznowcowy (acne keloidea)

• trądzik o ostrym przebiegu z objawami ogólnymi- acne fulminans

Objawy trądzika piorunującego- acne fulminans :

• zajęta skóra twarzy, pleców i klatki piersiowej

• podwyższona ciepłota ciała

• bóle stawowe

• leukocytoza

• przyśpieszone OB

• zmiany kostne

• występuje głównie u chłopców i młodych mężczyzn- wynik hiperreaktywności w stosunku do bakterii Propionibacterium acnes

INNE CZYNNIKI
WPŁYWAJĄCE NA PRZEBIEG KLINICZNY TRĄDZIKA :

• STRES -CZĘSTA, LECZ NIE UDOWODNIONA PRZYCZYNA ZAOSTRZEŃ

• OKRES LETNI- NA OGÓŁ POPRAWA, WYSOKA TEMPERATURA I WILGOTNOŚĆ MOGĄ BYĆ PRZYCZYNĄ ZAOSTRZEŃ

• DIETA MOŻE POGARSZAĆ U OKOŁO 50% PACJENTÓW (CZEKOLADA, KAKAO, MARYNATY, PRZYPRAWY)

• JEŚLI U KOBIET WYSTĘPUJĄ ZAOSTRZENIA, TO GŁÓWNIE PRZED MIESIĄCZKĄ, PRZYPISUJE SIĘ TO " NAPIĘCIU PRZEDMIESIĄCZKOWEMU " ZWIĄZANEMU ZE WZMOŻONĄ ILOŚCIĄ W TYM OKRESIE CHLORKU SODU I WODY W SKÓRZE

Wybór postępowania leczniczego

• zależy od stanu klinicznego

• strategia leczenia musi uwzględniać obecność zmian zapalnych i niezapalnych

• podstawą jest leczenie miejscowe, które jest wystarczające u ok. 60% pacjentów

u pozostałych, u których konieczna jest terapia ogólna (z wyjątkiem izotretinoiny), stanowi leczenie uzupełniające

• łagodny trądzik wymaga jedynie leczenia zewnętrznego

• u pacjentów z umiarkowaną lub ciężką postacią trądzika powinno być zastosowane leczenie ogólne i miejscowe

W LECZENIU MIEJSCOWYM TRĄDZIKA ZNAJDUJĄ ZASTOSOWANIE:

• RETINOIDY

• NADTLENEK BENZOILU

• ANTYBIOTYKI - także ogólnie

• KWAS AZELAINOWY

LECZENIE OGÓLNE

• ANTYBIOTYKI ( działają przeciwbakteryjnie i przeciwzapalnie- hamując chemotaksję granulocytów wielojądrzastych, zmniejszają produkcję cytokin i prostaglandyn )

• TETRACYKLINY-wchłaniają się w 80%

• MAKROLIDY - Erytromycyna i jej pochodne- tylko u ciężarnych i dzieci do 10 r.ż.

Nie powinny być stosowane:

• SULFONAMIDY (wyjątkowo, gdy brak odpowiedzi na Tetracykliny i Makrolidy)

• AMINOGLIKOZYDY

• CEFALPSPORYNY

IZOTRETINOINA ( ROACCUTANE )

Lek ten dokonał przełomu w leczeniu ciężkich, praktycznie nieuleczalnych w przeszłości przypadków trądzika

DZIAŁANIE:

• wpływa na wszystkie cztery mechanizmy odgrywające rolę w patogenezie trądzika

• wybitnie zmniejsza produkcję łoju

• zmniejsza rozmiary gruczołów łojowych, co jest przyczyną długoterminowych korzystnych efektów terapii

Kosmetyki dermatologiczne pomocne w leczeniu trądzika pospolitego:

• oczyszczają skórę z nadmiaru łoju

• usuwają nadmiar warstwy rogowe, co ułatwia lepszą penetrację leków przeciwtrądzikowych

• zapewniają widoczny efekt kosmetyczny pożądany przez pacjentów

TRĄDZIK RÓŻOWATY ROSACEA

• Występuje u obu płci, zdecydowanie częściej u kobiet

• U mężczyzn spotyka się natomiast cięższe, przerostowe formy

• Początek choroby z reguły po 30 r.ż., rzadziej wcześniej

ETIOPATOGENEZA

• wzmożona czynność gruczołów łojowych (występuje też u osób ze skórą suchą)

• udział zaburzeń hormonalnych (występowanie zmian lub ich nasilenie po gestagenowych środkach antykoncepcyjnych, zmienność nasilenia zmian w zależności od fazy cyklu miesiączkowego; ścisły związek z menopauzą)

• zaburzenia naczynioruchowe, związane z układem nerwowym wegetatywnym, prowadzące do trwałego rozszerzenia naczyń krwionośnych

• rola Demodex folliculorum

• miejscowe zakażenia bakteryjne (mieszana flora pierwotna lub wtórna), drożdżaki (pityrosporum ovale)

• zaburzenia żołądkowo - jelitowe (związane z zakażeniem Helicobacter pylori)

OBRAZ KLINICZNY

• okres rumieniowy (zmiany rumieniowe z przemijającym zaczerwienieniem skóry twarzy)

• okres grudkowo - krostkowy (wykwity grudkowe, krostkowe, teleangiektazje)

• okres przerostowy (przerost tkanki łącznej i gruczołów łojowych w obrębie skóry nosa - guzowatość nosa (rhinophyma), zwłaszcza u mężczyzn)

U 50 % chorych występują powikłania oczne

• Umiejscowienie zmian chorobowych - twarz

LECZENIE

• antybiotyki (tetracyklina, erytromycyna, metronidazol)

• leki p-malaryczne (arechina)

• Vit PP działa ochronnie przed światłem

• eradykacja Helicobacter pylori

• pochodne kwasu retinowego (izotretinoina)

• kortykosteroidy (rosacea fulminans )

• leczenie miejscowe: metronidazol, maść z witaminą PP

• dieta, ochrona przed światłem słonecznym i unikanie przebywania na mrozie i silnym wietrze

Peelingi lekarskie -wskazania, przeciwwskazania i powikłania

Rys historyczny rozwoju peelingu

• peelingi były znane już w czasach starożytnych - stosowano tłuszcze zwierzęce, sól, alabaster, kąpiele w kwaśnym mleku

• 1882 rok - niemiecki dermatolog P.G. Unna zastosował po raz pierwszy w peelingach: kwas salicylowy, rezorcynę, fenol i kwas trójchlorooctowy

• pod koniec lat 70-tych Van Scott i Yu wykazali korzystne działanie alfa-hydroksykwasów w zaburzeniach keratynizacji

• w ostatnim okresie zaczęto stosować połączenia różnych typów peelingów tj. mechanicznych, fizycznych i chemicznych

Peelingi lekarskie polegają na złuszczeniu zmian chorobowych i/lub wad kosmetycznych znajdujących się w naskórku lub naskórku i skórze właściwej

Lekarz prowadzący dokonuje wyboru rodzaju peelingu, uwzględniając istniejący problem dermatologiczny i oczekiwania pacjenta

Bardzo istotne jest doświadczenie lekarza i technika wykonywania zabiegu

Wskazania do wykonywania peelingów

I. Objawy posłonecznego starzenia się skóry:

• rogowacenie słoneczne

• elastoza posłoneczna

II. Zaburzenia barwnikowe

• melazma

• plamy soczewicowate starcze

• przebarwienia słoneczne, pozapalne

• piegi

III. Zmarszczki

• posłoneczne

• mimiczne

IV. Inne

• powierzchowne blizny

• brodawki płaskie

• rozszerzone ujścia gruczołów łojowych i łojotok

• trądzik pospolity (łagodny i umiarkowanie nasilony bez zmian zapalnych)

• blizny po ospie i trądziku pospolitym

Przeciwwskazania do wykonywania peelingów

• rozszerzone naczynia krwionośne (teleangiektazje)

• skłonność do powstawania keloidów

• zakażenia wirusowe (opryszczka)

• nadżerki, zadrapania, zmiany ropne

• ciemne zabarwienie skóry

• liczne znamiona melanocytowe

• leczenie ogólne retinoidami lub okres krótszy niż 6 miesięcy od zakończenia terapii

• brak możliwości wyegzekwowania ochrony przeciwsłonecznej po zabiegu

Ze względu na głębokość penetracji peelingi dzielimy na:

• bardzo powierzchowne - do warstwy ziarnistej naskórka

• powierzchowne - naskórek i warstwa brodawkowa skóry właściwej

• średnio-głębokie - powierzchowne części warstwy siateczkowej

• głębokie - środkowe części warstwy siateczkowej

Złuszczanie samej warstwy rogowej naskórka określa się „ złuszczaniem kosmetycznym”

Peeling powierzchowny

• á-hydroksykwasy

• â-hydroksykwasy

• TCA 10-20% do 35%

• rezorcyna

• tretinoina 0,05-1%

• roztwór Jessnera

Peeling średnio-głęboki

• 40 - 50% TCA

• kwas pirogronowy

• fenol

• 35 % kwas trójchlorooctowy z roztworem Jessnera, kwasem glikolowym lub suchym lodem

(peelingi złożone)

Peeling głęboki

• fenol Bakera- Gordona

• mieszanina:

70% kwas glikolowy + 35% TCA

Peelingi dzielimy również na:

• mechaniczne

• fizyczne

• chemiczne

• mieszane

Peeling mechaniczny

Mikrodermabrazja (kremy, żele, urządzenia mechaniczne)ścieranie samego naskórka

Dermabrazja (urządzenia mechaniczne)ścieranie samego naskórka lub naskórka i górnychwarstw skóry właściwej do granicy warstwy brodawkoweji siateczkowej

Peeling fizyczny

Może być wykonany przy zastosowaniu:

• zamrażania CO2

• podtlenku azotu

• ciekłego azotu

• lasera ErbYAG, CO2 - odparowanie powierzchownych warstw skóry. Krótszy czas zabiegu, proces gojenia nie ulega jednak skróceniu

• koablacja

• Tlen z wodą pod ciśnieniem ok. 6 atmosfer - aparat Jeet Peel

Jet Peel 2

strumień wody i tlenu delikatnie usuwa powierzchowne warstwy naskórka

Prędkość strumienia: 200 m/sek

Wielkość kropelki: 200 mikronów

Peeling chemiczny

Najczęściej wykorzystywany rodzaj peelingów w lecznictwie dermatologicznym

Peeling chemiczny polega na stosowaniu różnych związków chemicznych o właściwościach złuszczających

W peelingach chemicznych znajdują zastosowanie:

• rezorcyna

• fenol

• kwas trójchlorooctowy

• á-hydroksykwasy - kwasy owocowe - AHAs

• â-hydroksykwasy - kwas salicylowy

• retinoidy

• roztwór Jessnera

Rezorcyna

• izomer katecholu i hydrochinonu

• jej działanie na skórę polega na rozrywaniu wiązań wodorowych keratyny

• w stężeniu

1-2 % działa keratoplastycznie i ściągająco

5 % działa odkażająco

10-20 % działa złuszczająco i keratolityczne

usuwa przebarwienia i małe blizny

• wchodzi w skład preparatów złożonych

Preparaty zawierające rezorcynę

• Golden Peel (rezorcyna, siarka)

• Golden Peel Plus (Golden Peel + roztwór Jessnera)

• Pasta Unny (rezorcyna, pasta cynkowa, ichtiol, wazelina)

• Roztwór Jessnera

Fenol

• bardzo szybko wchłania się z powierzchni skóry

• wywołuje natychmiastową koagulację keratyny w obrębie naskórka, zapobiegając jego dalszej penetracji w skórę

• w stężeniu 1% działa bakteriostatycznie, w wyższych bakteriobójczo

• w stężeniu < 30% działa słabiej i powierzchownie, co powoduje równomierne złuszczenie naskórka

• w stężeniach 50-55% powoduje keratolizę, co zwiększa jego penetrację

• związek silnie toksyczny, przy dłuższym stosowaniu i na większe powierzchnie skóry, może powodować uszkodzenie nerek i wystąpienie ogólnych objawów toksycznych

Preparaty zawierające fenol

• peeling Bakera-Gordon

• Exoderm Lift

Kwas trójchlorooctowy - TCA

• pochodna kwasu octowego

• jest higroskopijny

• jest najsilniej działającym kwasem organicznym

• jest nietoksyczny, nie powoduje odczynów alergicznych

• do wywołania całkowitej martwicy naskórka przy jednorazowej aplikacji niezbędne jest minimum 30% jego stężenie

• wyższe stężenia 40% i 50% powodują martwicę naskórka i zmiany w obrębie skóry właściwej sięgające do warstwy siateczkowatej

Mechanizm działania TCA

• zmniejsza przepuszczalność naczyń włosowatych

• obrzęk skóry nie występuje lub jest niewielki

• stan zapalny skóry jest słabo nasilony

• proces gojenia skóry po zabiegu rozpoczyna się „od dna”, czyli od przydatków
  Tzw. remodeling, czyli przebudowa kolagenu skóry może trwać przez kilka miesięcy

Głębokość penetracji TCA w skórze manifestuje się zblednięciem złuszczającego się naskórka

TCA nałożone na skórę zobojętnia się samoistnie w ciągu 15 sek., w wyniku wytrącania się białek

Preparaty zawierające kwas trójchlorooctowy

• TCA (15%,25%,35%) - płyn

• TCA Topix peel (35-50%) - płyn

• TCA (10-50%) - płatki

• TCA lotion (20%,30%)

ALFA-HYDROKSYKWASY -KWASY OWOCOWE

Alfa-hydroksykwasy (AHAs), zwane kwasami owocowymi :

• należą do związków organicznych, charakteryzujących się obecnością grupy hydroksylowej i karboksylowej, które znajdują się w stosunku do siebie w pozycji alfa

• obecne są głównie w owocach i innych naturalnych produktach

• wpływają na naskórek, skórę właściwą i mieszki włosowe

Efekt działania alfa-hydroksykwasów zależy od :

• rodzaju użytego kwasu

• jego stężenia

• pH

• biodostępności

• rodzaju podłoża

• czasu ekspozycji

• ilości zastosowanych zabiegów

• stanu skóry przed zabiegiem

Mechanizm działania AHAs:

najniższe stężenia:

• oddziaływują na warstwę rogową naskórka

• powodują zmniejszenie spójności korneocytów głównie w niższych pokładach warstwy rogowej

wyższe stężenia

• zmniejszają wzajemne przyleganie korneocytów

• zmniejszają przeznaskórkową utratę wody -TEWL

(zmniejszenie nadmiernego rogowacenia naskórka)

najwyższe stężenia AHAs

• powodują całkowitą utratę połączeń między korneocytami i epidermolizę naskórka

Działanie alfa-hydroksykwasów

• wpływają na różne etapy keratynizacji

• modyfikują wiązania jonowe poprzez hamowanie enzymów biorących udział w ich powstawaniu takich jak : m.in. transferaza siarczanowa, fosfotransferazy i kinazy

• następuje zmniejszenie liczb elektroujemnych grup siarczanowych i fosforanowych w wewnętrznej ścianie korneocytów, co zmniejsza działanie sił przyciągania wewnętrznego

• chelatują jony wapnia z komórek naskórka, co wpływa na

opóźnienie ich różnicowania i powoduje efekt wygładzenia skóry

Dłuższe stosowanie AHAs wpływa pobudzająco na skórę właściwą

W skórze właściwej dochodzi do:

• aktywacji fibroblastów, makrofagów i komórek tucznych

• zwiększenia produkcji glikozoaminoglikanów, kolagenu i elastyny

• remodelingu, tj. stymulacji fibrolastów , które produkują czynniki wzrostu dla substancji podstawowej skóry właściwej, kolagenu i elastyny

• donosi się również o możliwości modulacji cytokin przez AHAs i zwiększeniu zjawiska apoptozy

Alfa-hydroksykwasy charakteryzują się także :

• właściwościami zmiękczającymi

• poprawiają stan nawilżenia skóry

• niskie ich stężenia ułatwiają przezskórne przenikanie substancji biologicznie czynnych

Alfa-hydroksykwasy stosowane w peelingach

• Kwas glikolowy

• Kwas pirogronowy

• Kwas migdałowy

• Kwas mlekowy

• kwas maleinowy

• kwas cytrynowy

• kwas winowy

KWAS GLIKOLOWY

• jest otrzymywany z trzciny cukrowej

• ma najkrótszy łańcuch węglowy

• jest nietoksyczny

• stosowany w stężeniach 5-70%

• w stężeniu 5-10% redukuje spójność korneocytów, w wyższych stężeniach powoduje epidermolizę

• wygładza naskórek, aktywuje syntezę kolagenu, elastyny i glikozoaminoglikanów

Preparaty zawierające kwas glikolowy

• Glicopeel classic żel złuszczający (70%)

• Wolne kwasy glikolowe (25%,50%,70%)- płyn

• Exfolderm lotion (50%,70%)- żel

• Aesthetico peel nr 3 (30%,50%,65%)- żel

• Aesthetico peel nr 4 (50%,60%,70%)- żel

• NeoStrata żel AHA 15%

• Skin Renewal Peel (20%,35%,50%,70%)- płyn

• Topix (30%,50%,70%)- płatki

KWAS PIROGRONOWY

• występuje w sfermentowanych owocach i occie

• stosowany w stężeniach : 40%, 50% i 60%

• działa bakteriostatycznie, sebostatycznie, komedolitycznie

• zmniejsza przyleganie pomiędzy korneocytami powodując scieńczenie warstwy rogowej

• stymuluje produkcję kolagenu

• wygładza skórę

• spłyca drobne zmarszczki

• rozjaśnia przebarwienia

• ma właściwości fotouczulające

• w stężeniach < 50%- pozostawiony na skórze krócej niż 1-2 min pozwala na wykonanie peelingu powierzchownego

• w stężeniach > 50%- szybciej penetruje w głąb skóry

stosowany przez dłuższy okres czasu lub w kilku warstwach - daje efekt zbielenia "frost„ , który określa poziom penetracji warstwy brodawkowej

Działanie kwasu pirogronowego zależy od rodzaju i ilości stosowanego rozpuszczalnika

Preparaty zawierające kwas pirogronowy

• Enerpeel PA (50%)

• Perfarma Pyruvic Peel (40%,50%,60%)

KWAS MIGDAŁOWY

• inaczej fenoksyoctowy, otrzymywany podczas hydrolizy ekstraktu z gorzkich migdałów, ma większą cząsteczkę niż kwas glikolowy, pH 2.0

• stymuluje syntezę kolagenu i elastyny,

• aktywuje regenerację komórek

• działa keratolitycznie, antybakteryjnie

• reguluje wydzielanie łoju i koloryt skóry

• zmniejsza drobne zmarszczki 

• nie indukuje przebarwień pozapalnych, które mogą pojawiać się u pacjentów z fototypem III-IV po zastosowaniu kuracji kwasem glikolowym lub retinoidami

• polecany dla skóry wrażliwej, nietolerującej AHAs o niższej masie cząsteczkowej, które mogą penetrować głębiej i bardziej podrażniać

Preparaty zawierające kwas migdałowy

• Mandelac żel złuszczający (50%)

• Mandelac - roztwór alkoholowy (50%)

• Mandel 50 (50%)

KWAS MLEKOWY

• kwas alfa-hydroksypropionowy

• otrzymywany z kwaśnego mleka, kiszonej kapusty

• pomaga utrzymać pH skóry, jest często stosowany jako związek buforujący

• jest składnikiem naturalnych związków nawilżających występujących w skórze

• hamuje tyrozynazę

• stosowany głównie w peelingach złożonych

Beta - hydroksykwasy najczęściej stosowane w peelingach

KWAS SALICYLOWY

• otrzymywany z liści brzozy, kory wierzby

• jest rozpuszczalny w tłuszczach naskórkowych

• reguluje wydzielanie łoju

• w stężeniach 1-20% wykazuje działanie keratoplastyczne, w stężeniu powyżej 20% keratolityczne

• ma działanie antyseptyczne i przeciwzapalne

• zwiększa penetrację związków aktywnych

• może być stosowany w połączeniu z kwasem azelainowym

Preparaty zawierające kwas salicylowy

• Salipeel (25%)

• Salipeel ampułki (30%)

KWAS AZELAINOWY

• jest to naturalnie występujący nasycony 9-węglowy kwas dwukarboksylowy, występujący w ziarnach zbóż

• działa :

• bakteriostatycznie

• bakteriobójczo

• przeciwzapalnie

• keratolitycznie

• hamuje syntezę DNA w obrębie pobudzonych melanocytów oraz aktywność enzymów mitochondrialnych wchodzących w skład łańcucha oddechowego, przez co zmniejsza przebarwienia pozapalne

Preparat zawierający kwas azelainowy

• Azelac- żel złuszczający (25% kwas azelainowy , 2% wyciąg z ostu)

RETINOL

• stymuluje odbudowę prawidłowego naskórka

• działa złuszczająco, ułatwia opróżnianie zaczopowanych gruczołów łojowych

• stymuluje odbudowę włókien kolagenowych, oraz pobudza syntezę glikozaminoglikanów

• działa antyoksydacyjnie

MECHANIZM DZIAŁANIA RETINOIDÓW

• retinoidy za pośrednictwem receptorów łączą się z jądrami komórek, następuje synteza nowego mRNA , co wpływa na budowę i metabolizm białek: kolagenu, elastyny i keratyny

• w skórze właściwej widoczne są zmiany w fibroblastach i śródbłonkach naczyniowych, następuje remodulacja włókien kolagenowych i eliminacja uszkodzonych

ROZTWÓR JESSNERA

W skład roztworu Jessnera wchodzą:

• rezorcyna

• kwas salicylowy

• 85% kwas mlekowy

• etanol

MECHANIZM DZIAŁANIA ROZTWORU JESSNERA

• zawarte w roztworze składowe usuwają zaburzenia przebiegające z hiperkeratozą oraz wykazują działanie złuszczające

• połączenie rezorcyny z kwasem salicylowym i kwasem mlekowym obniża toksyczność rezorcyny, a jednocześnie zwiększa właściwości keratolityczne

Miejscowo zastosowany roztwór Jessnera wywołuje zmiany w naskórku podobne do tych, jakie obserwuje się po zastosowaniu retinoidów

Dlatego chętnie jest stosowany u pacjentów

źle tolerujących retinoidy

Preparaty zawierające roztwór Jessnera

• Topix peel - płyn Jessnera

• Combes' Peel

KWAS KOJOWY

• otrzymywany z grzybów gatunku Aspergillus

• hamuje 3-monooksygenazę tyrozynową działając rozjaśniająco

• chelatuje sole miedzi

• wychwytuje jony żelaza

• zapobiega powstawaniu wolnych rodników

• działa antybakteryjne

• najczęściej stosowany jest w stężeniach od 3 do 6%
  

Właściwości ekstraktów roślinnych stosowanych w peelingach

EKSTRAKT Z MORWY

• hamuje aktywność tyrozynazy

• działa antyoksydacyjnie, wychwytując wolne rodniki

• stymuluje fosforylację białek dostarczających komórce energię niezbędną do jej funkcjonowania oraz syntezy kolagenu

EKSTRAKT Z MĄCZNICY LEKARSKIEJ

• hamuje aktywność tyrozynazy

• działa antyoksydacyjnie dzięki obecności arbutyny

PEELINGI CHEMICZNE ZŁOŻONE

W peelingach złożonych wykorzystuje się kojarzenie alfa-hydroksykwasów z :

• innymi alfa-hydroksykwasami

• kwasem trójchlorooctowym

• beta-hydroksykwasami

• roztworem Jessnera

• innymi substancjami tj. (rezorcyna, kwas kojowy, kwas fitowy, kwas tioglikolowy, aloes, nikotynamid, witaminy A, C, E, ekstrakty z mącznicy lekarskiej, morwy białej)

Peelingi złożone

KWAS GLIKOLOWY

Glicopeel K (33% kwas glikolowy,10% kwas cytrynowy, 10% kwas kojowy,9% kwas mlekowy, 5% kwas salicylowy, wyciąg z kory wierzby i mącznicy lekarskiej)

Glikopeel KH (20% kwas mlekowy, 15% kwas glikolowy, 10% kwas cytrynowy, 10% kwas salicylowy, 2% hydrochinon)

Glikopeel S (20% kwas mlekowy, 15% kwas glikolowy, 10% kwas cytrynowy, 10% kwas salicylowy)

KWAS MIGDAŁOWY

Mandel Plus (kwas migdałowy, kwas fitowy, kwas tioglikolowy)

Almond 50 (50% kwas migdałowy, kwas fitowy, EDTA, glikol propylenowy)

Almond Plus (70% kwas migdałowy, kwas fitowy, glikol propylenowy)

KWAS MLEKOWY

Melaspeel K (14% kwas mlekowy, 12% kwas cytrynowy, 5% kwas kojowy, 2% kwas salicylowy)

Melaspeel KH (10% kwas mlekowy, 10% kwas cytrynowy, 5% kwas kojowy, 2% hydrochinon, 2% kwas salicylowy)

Melaspeel R (14% kwas mlekowy, 14% rezorcynol, 5% kwas kojowy, 2% hydrochinon, 2% kwas salicylowy)

Melaspeel J (14% rezorcynol, 14% kwas salicylowy

10% kwas mlekowy)

Melaspeel J² (25% rezorcynol, 15% kwas salicylowy,10% kwas mlekowy, 5% kwas cytrynowy)

Retises CT (15% kwas mlekowy, 2% retinol + substancje poprawiające penetrację)

KWAS SALICYLOWY

Salipeel plus (25% kwas salicylowy,15% kwas azelainowy, ekstrakt z zielonej herbaty)

Aesthetico Peel Nr 2 (5-20% kwas salicylowy, 5-15% kwas glikolowy)

Inne peelingi złożone

• GlyKoPeel (kwas glikolowy, kojowy, ekstrakt z mącznicy lekarskiej, ekstrakt z morwy białej, witaminy A, C, E )

• Easy peel (kwas trójchlorooctowy, askorbinowy i cytrynowy)

• Easy phytic peel (ester niozytolu, kwas mlekowy, migdałowy i glikolowy)

• Yellow Peel (kwas retinowy, azelainowy, fitowy, kojowy, wyciąg z rumianku)

• HPP - efektywny peeling (kwas glikolowy, kwas octowy, pirogronowy)

• Unideep (TCA)

• Weekend Peel (kwas mlekowy, undecylenowy, salicylowy, rezorcyna, sól z Morza Martwego, woda utleniona, aloes, proszek z gąbki koralowej)

• Blue Peel (chemabrazja kolorowa) (TCA, niebieski wskaźnik barwny, który pokazuje głębokość penetracji kwasu)

• Only Touch Peel (TCA, kwas cytrynowy, askorbinowy, ester niozytolu)

GlyKoPeel

• kwas glikolowy

• kwas kojowy

• ekstrakt z mącznicy lekarskiej

• ekstrakt z morwy białej

• witaminy A, C, E

Yellow Peel

Jest najnowszym i najmniej inwazyjnym peelingiem chemicznym.

• wykonany kilkakrotnie daje efekt porównywalny z peelingami średnio-głębokimi

• usuwa warstwę naskórka na różnych poziomach

• można go stosować do różnego rodzaju uszkodzeń

Peeling działa złuszczająco poprzez:

• kwas retinowy (o wysokim stężeniu)

• dzięki trzem innym substancjom

(kwas azaleinowy, kwas fitowy i kwas kojowy) spełnia również funkcję:

blokady endogennej syntezy melaniny

Wskazania do wykonania Yellow Peel:

• przebarwienia potrądzikowe i posłoneczne

• usuwanie zmarszczek powierzchownych, leczenie łagodnych postaci trądzika

Po zabiegu skóra złuszcza się nieznacznie przez 2-3 dni, nie zakłócając normalnego trybu życia

Weekend Peel

Średnio-głęboki peeling na bazie składników naturalnych i chemicznych zawierający:

• kwas mlekowy

• kwas undecylenowy

• kwas salicylowy

• rezorcynę

• sól z Morza Martwego

• wodę utlenioną

• aloes

• proszek gąbki koralowej

High Potency Peel - efektywny peeling

Efektywny Peeling jest zalecany dla osób, u których uprzednio z powodzeniem stosowano preparat z 70 % kwasem glikolowym bez nasilonych objawów ubocznych

Preparat działa szybciej i silniej niż standardowy preparat do peelingu z 70 % kwasem glikolowym

Skład:

• 70% kwas glikolowy

• 4% kwas octowy

• 0.5% kwas pirogronowy

• 1.5% pirogronian etylu

• 1% glikol propylenowy

BLUE PEEL- CHEMABRAZJA KOLOROWA

PEELING KONTROLOWANY:

• płytki

• średnio-głęboki

• głęboki

Skład:

• TCA

• niebieski wskaźnik barwny, który pokazuje głębokość penetracji kwasu

Wskazania:

• zaburzenia barwnikowe

• posłoneczne zmarszczki

• płytkie blizny

• zaskórniki

• rozszerzone ujścia gruczołów łojowych

Exoderm Lift

• peeling głęboki- zwany liftingiem bez skalpela

• podstawowe składniki - fenol, rezorcyna, kwas cytrynowy, naturalne oleje

• wykonuje się go w warunkach szpitalnych pod opieką anestezjologa

• można go wykonywać tylko w obrębie skóry twarzy

Wskazania: głębokie blizny, zmarszczki, przebarwienia

Etapy gojenia skóry po peelingach chemicznych:

• koagulacja i stan zapalny

• naskórkowanie

• ziarninowanie

• angiogeneza

• przebudowa kolagenu

Powikłania po peelingach

• zaburzenia barwnikowe

• infekcje bakteryjne, wirusowe

• osutka trądzikopodobna

• reakcje alergiczne

• zbyt długo utrzymujący się odczyn pozapalny

• świąd

• teleangiektazje

• blizny

• ból

• obrzęk

Preparat przeznaczony do przeprowadzania peelingów w warunkach domowych

Peel Microabrasion, który zawiera 4 składowe:

• krem z kryształami tlenku glinu

• 4%kwas glikolowy i 0,5% kwas mlekowy

• roztwór neutralizujący o działaniu łagodzącym

• krem z 3% witaminą C

TOKSYNA BOTULINOWA (BTX)

jedna z najsilniejszych znanych trucizn

produkowana przez laseczki jadu kiełbasianego Clostridium botulinum

wyróżnia się 8 podtypów (A,B,C1,C2,D,E,F,G), z których podtyp A jest stosowany w celach medycznych

MECHANIZM DZIAŁANIA

Toksyna botulinowa blokuje uwalnianie acetylocholiny z zakończeń nerwowych, dotyczy to głównie synapsy nerwowo-mięśniowej i ma przebieg trójfazowy:

 

v1 faza- trwa ok. 30 minut, polega na wiązaniu toksyny z receptorami presynaptycznymi

v2 faza- transport BTX do wnętrza zakończenia nerwowego

v3 faza- zahamowanie uwalniania acetylocholiny, następstwem czego jest odnerwienie i zanik mięśnia

Mechanizm działania toksyny botulinowej jest procesem odwracalnym i po kilku miesiącach zazwyczaj dochodzi do odtworzenia sytuacji sprzed odnerwienia. Jest to ważne z dwóch powodów:

 

vefekt terapeutyczny toksyny botulinowej jest ograniczony w czasie i dla jego podtrzymania konieczne jest regularne podawanie toksyny

 

vewentualne działania niepożądane są również ograniczone w czasie i ustępują całkowicie bez żadnej dodatkowej ingerencji

INTERAKCJE Z LEKAMI

działanie toksyny botulinowej może być wzmocnione przez antybiotyki aminoglikozydowe, cyklosporynę A, D-penicylaminę, sukcynylocholinę

 działanie toksyny botulinowej może być zniesione przez chlorochinę i hydroksychlorochinę

PRZECIWSKAZANIA DO STOSOWANIA TOKSYNY BOTULINOWEJ

myasthenia gravis

zespół Lamberta-Eatone

uczulenie na albuminy ludzkie

nie należy stosować u kobiet w ciąży i karmiących

PREPARARTY TOKSYNY BOTULINOWEJ (BTX) ZAREJESTROWANE I DOPUSZCZONE DO OBROTU

BOTOX (Allergan, Inc. Irvine, California, USA)

DYSPORT (Ipsen Limited, Speywood Pharmaceuticals, Maideenhead, England)

TECHNIKA PODAWANIA TOKSYNY BOTULINOWEJ

• toksynę botulinową BOTOX przechowujemy w temperaturze poniżej 4*C, DYSPORT nie ulega inaktywacji w temperaturze chłodni i pokojowej

• preparat rozpuszczamy bezpośrednio przed podaniem w soli fizjologicznej. Należy to wykonywać powoli i bez wstrząsania fiolką, aby zapobiec powstawaniu pęcherzyków powietrza w ampułce.

• jedna fiolka BOTOXU zawiera 100 j

• jedna fiolka DYSPORTU zawiera 500 j

• jedna jednostka BOTOXU to ok.4-5 jednostek DYSPORTU

• po przygotowaniu roztwór toksyny botulinowej nadaje się do użycia przez kilka godzin

• rozcieńczony preparat powinien być przechowywany w lodówce

• nie zużytą toksynę botulinową należy zniszczyć z zachowaniem środków bezpieczeństwa

• wstrzyknięcia powinno się stosować co 1-1,5 cm

POWIKŁANIA PO ZASTOSOWANIU TOKSYNY BOTULINOWEJ

• lekkie zaczerwienienie i zasinienie w miejscu wkłucia, co ustępuje po kilku godzinach lub dniach

• opadanie powieki górnej, które ustępuje po kilku tygodniach

• opadnięcie kącika ust

• osłabienie siły mięśniowej dłoni, o charakterze przejściowym

• bardzo rzadkie- wywiniecie powieki, obniżenie powieki dolnej, podwójne widzenie, krwiak w miejscu wkłucia, przejściowy ból głowy

• toksyna botulinowa nie przechodzi przez barierę krew-mózg i dlatego nie wpływa na centralny układ nerwowy

IMMUNOGENNOŚĆ

• immunogeność preparatu jest niewielka

• przeciwciała stwierdzono jedynie u 3-45 pacjentów, głównie u osób które otrzymywały toksynę botulinową w dawce pow. 300j. jednorazowo, w odstępach miesięcznych

• niekiedy obserwuje się zmniejszenie wrażliwości na toksynę, wymagające niewielkiego zwiększenia jej dawki w celu uzyskania pożądanego efektu; dotyczy to głównie pacjentów, którym wykonywano zabiegi wielokrotnie, powtarzając je co kilka miesięcy do dzisiaj nie stwierdzono powstawania autoprzeciwciał

• u pacjentów leczonych ze wskazań dermatologicznych nie zanotowano do tej pory nadwrażliwości na toksynę botulinową C

CELEM ZMNIEJSZENIA POWIKŁAŃ NALEŻY

zapoznać się z anatomią i funkcją mięśni twarzy

wstrzykiwać BTX w małych dawkach w jednym nakłuciu

unikać nadmiernego ucisku i masażu, aby zapobiec przedostaniu się toksyny do innych mięśni

po zabiegu pacjent powinien przebywać przez około dwie godziny w pozycji pionowej

PODSUMOWANIE

metoda wstrzyknięć toksyny botulinowej różni się od technik wypełniania zmarszczek np. kolagenem, gdyż wpływa bezpośrednio na przyczynę ich powstawania. Np. osoba do tej pory silnie i często marszcząca brwi czy czoło, po zabiegu nie jest w stanie tego wykonać.

terapia toksyną botulinową jest prostą i bezpieczna metodą

terapia toksyną botulinową jest również alternatywną metodą dla osób uczulonych na kolagen, a także dla tych, u których z różnych powodów nie można wykonać zabiegu chirurgicznego

w miarę postępu badań nad toksyną botulinową jest szansa na rozwój coraz bardziej kreatywnych zastosowań tego preparatu

14

---