Wczesna dorosłość: 20-23 - 35-40 r.ż.
Główne zadania wczesnej dorosłości
Zadania rozwojowe
okresu wczesnej dorosłości wg Havighursta:
Wybór małżonka,
Uczenie się współżycia z nim,
Założenie rodziny i wychowanie dzieci,
Prowadzenie domu,
Rozpoczęcie pracy,
Podjęcie obowiązków obywatelskich,
Znalezienie swojej grupy społecznej,
Rozwój fizyczny
Szczyt rozwoju fizycznego
Najwyższa forma fizyczna organizmu (największe utlenienie organizmu, uwapnienie kości i masa mięśni), największa płodność
Największa odporność → największa wydajność energetyczna, wysoka adaptacyjność,elastyczność, kreatywność
Rozwój poznawczy
Szczyt wydajności zmysłów, uwagi i pamięci
Szczytowe wyniki IQ (utrzymują się do 60 r.ż.)
Operacje POSTFORMALNE
Rozwój poznawczy
Myślenie postformalne:
Relatywizm (zderzenie statycznego myślenia formalnego ze złożoną rzeczywistością) (Perry, Sinnot)
Dialektyczne ujmowanie rzeczywistości (Riegel, Basseches)
Definiowanie problemów nie tylko ich rozwiązywanie (Arlin)
Operacje formalne → operacje systemowe (relacje pomiędzy klasami), metasystemowe (relacje między systemami) i paradygmatyczne (relacje między systemami systemów) (Richards, Commons)
ŚREDNIA DOROSŁOŚĆ
35/40 - 60/65 r. ż.
Charakterystyka okresu rozwojowego
Zadania rozwojowe w okresie średniej dorosłości wg. Havighursta (por. Oleś 2011):
Wspomaganie dorastających dzieci tak, aby stawali się odpowiedzialnymi i szczęśliwymi ludźmi dorosłymi.
Osiągnięcie dojrzałej odpowiedzialności społecznej i obywatelskiej.
Uzyskanie i utrzymywanie zadawalającej sprawności w pracy zawodowej.
Wypełnienie wolnego czasu zajęciami typowymi dla ludzi dorosłych.
Traktowanie małżonka(i) jako osoby.
Akceptowanie i dostosowanie się do fizjologicznych zmian wieku średniego.
Przystosowanie do starzenia się rodziców.
Rozwój fizyczny
Menopauza i klimakterium u kobiet (charakterystyczne objawy i skutki), wzrost prawdopodobieństwa pojawienia się impotencji u mężczyzn
Rozwój poznawczy
Regresja inteligencji płynnej (Horn, Donaldson, 1976-77)
Przejęcie głównych funkcji adaptacyjnych przez inteligencję skrystalizowaną, wzrost roli zdolności intelektualnych mających znaczenie w rozwiązywaniu problemów praktycznych, codziennych (Baltes, Schaie, 1976-77)