Tematyka kolokwium zaliczeniowego z ZR.
1/ Istota ryzyka finansowego; wskaż i omów zależność między ryzykiem a dochodem.
2/ Ryzyko a pojęcia powiązane: niepewność, ryzykanctwo, hazard. Omów relacje pomiędzy pojęciami.
3/ Omów istotę i przesłanki ryzyka wg standardu FERMA.
4/ Ryzyko utraty płynności - wskaż przyczyny jego zaistnienia.
5/ Ryzyko utraty płynności; metoda luki płynności (maturity ladder) - omów podstawowe zasady i etapy.
6/ Ryzyko utraty płynności; metoda puli zasobów finansowych - scharakteryzuj.
7/ Ryzyko utraty płynności; omów metodę aktywnego zarządzania pasywami.
8/ Wymień i scharakteryzuj instrumenty rynku pieniężnego wykorzystywane w zarządzaniu ryzykiem utraty płynności.
9/ Likwidacja przyspieszona aktywu; omów istotę i przesłanki akceptacji likwidacji przyspieszonej.
10/ Płynność aktywu a płynność podmiotu - scharakteryzuj.
11/ Ryzyko operacyjne; scharakteryzuj istotę i podaj jego przyczyny.
12/Wymień i krótko scharakteryzuj podstawowe klasy ryzyka operacyjnego.
13/ Ryzyko aktywów materialnych; omów i podaj przykłady.
14/ Ryzyko technologiczne; omów i podaj przykłady.
15/ Ryzyko kadrowe; omów i podaj przykłady.
16/ Ryzyko związane z relacjami z otoczeniem biznesowym; omów i podaj przykłady.
17/ Ryzyko operacyjne: przedstaw i omów klasyfikację zdarzeń ze względu na ich częstotliwość.
18/ Ryzyko stopy procentowej - omów pojęcie i wskaż jego przyczyny.
19/ Omów metodę badania elastyczności stopy procentowej.
20/ Duration - przedstaw istotę i wykorzystanie w zarządzaniu ryzykiem stopy procentowej.
21/ Różnica w ujmowaniu istoty ryzyka kredytowego w wąskim i w szerokim ujęciu.
22/ Scharakteryzuj przyczyny zewnętrzne determinujące ryzyko kredytowe.
23/ Scharakteryzuj przyczyny wewnętrzne kształtujące ryzyko kredytowe.
24/ Ryzyko pojedynczego kredytu a ryzyko łączne - czynniki wpływające na wielkość strat kredytodawcy.
25/ Monitoring kredytowy - zakres monitoringu i jego znaczenie.
26/ Ryzyko kredytowe a strategie zarządzania bankiem. Wpływ strategii na akceptację ryzyka.
27/ Wymień i krótko scharakteryzuj etapy zarządzania ryzykiem kredytowym.
28/ Finansowanie ryzyka kredytowego a klasyfikacja należności kredytowych (wielkość rezerw celowych).
29/ Zdarzenie kredytowe - omów zakres pojęcia.
30/ Ryzyko przedterminowej spłaty zobowiązania. Scharakteryzuj istotę i wskaż źródła ryzyka.
Istota ryzyka finansowego. Wskaż i omów zależność między ryzykiem a dochodem.
Ryzyko finansowe dotyczy działalności instytucji finansowych, firm i prywatnych inwestorów. Wiąże się ono z nieoczekiwanymi zmianami przepływów pieniężnych, wynikających z aktywności na rynkach finansowych bądź działalności operacyjnej.
Zależność pomiędzy ryzykiem a dochodem:
. W rozumieniu ryzyko wiąże się z możliwością uzyskania dochodu odmiennego od zakładanego.
. zależność pomiędzy ryzykiem a dochodem powstaje wtedy kiedy nie osiągamy zakładanego dochodu
Rozróżniamy następujące rodzaje ryzyka finansowego:
ryzyko rynkowe
ryzyko kredytowe
ryzyko operacyjne
ryzyko płynności
ryzyko prawne
2. Ryzyko a pojęcia powiązane: niepewność, ryzykanctwo, hazard. Omów relacja pomiędzy pojęciami.
Pojęcia powiązane z ryzykiem
Niepewność - działania, między którymi trzeba dokonać wyboru, mogą prowadzić do różnych konsekwencji, a przy tym osoba decydująca nie wie, co się wydarzy;
Ryzykanctwo - działania podejmowane bez dostatecznego rozpoznania szans ich powodzenia oraz przy bardzo niskich szansach powodzenia. Wiąże się z pewnymi cechami osobowymi, związanymi ze skłonnością do podejmowania ryzyka;
Hazard - oznacza działanie lub decyzje przy niskim lub nawet bardzo niskim prawdopodobieństwie powodzenia. Jest to jednak prawdopodobieństwo znane lub możliwe do oszacowania.
3. Omów istotę i przesłanki ryzyka wg standardu FERMA.
Ryzyko wg standardu FERMA
Ryzyko jest kombinacją prawdopodobieństwa wystąpienia zdarzenia oraz jego skutków, które stanowią szansę na dodatkowe korzyści, bądź też zagrożenie dla powodzenia przedsięwzięcia.
4. Ryzyko utraty płynności - przyczyny jego zaistnienia.
Przez ryzyko płynności należy rozumieć zagrożenie banku utratą zdolności do wywiązania się z bieżących obowiązków płatniczych. Utrata płynności wywiera negatywny wpływ na wyniki finansowe banku a niekorzystne zmiany procentu lub kursów walutowych mogą stać się przyczyną braku płynności banku.
Przyczyny:
zagrożenie płynności może być wywołane nieplanowanym wydłużeniem zaangażowania kapitału w aktywach operacyjnych banku (ryzyko terminu). Zwykle są to opóźnienia spłat rat kapitału i odsetek.
niebezpieczeństwo utraty płynności może być spowodowane niezgodnością okresów, na jakie pozyskano i zainwestowano kapitał.
ryzyko zawartych umów, ryzyko to może występować jako:
- aktywne, gdyż istnieje prawdopodobieństwo wystąpienia oczekiwanych roszczeń beneficjentów do realizacji przyrzeczonych kredytów i gwarancji (operacje pozabilansowe).
- pasywne, jeśli istnieje niebezpieczeństwo nieoczekiwanego wycofania depozytu.
równoczesne niespłacenie kredytów przez kredytobiorców - wtedy wpływy banku zmniejszą się i wystąpi duża luka płynności.
gwałtowny spadek kredytów lub masowe wycofanie lokat - może to nastąpić wtedy, gdy ukaże się negatywny artykuł o danym banku, a zarząd nie potrafi odpowiednio zareagować.
nieprzewidziane koszty ponoszone przez bank
5. Ryzyko utraty płynności; metoda luki płynności (maturity ladder) - omów podstawowe zasady i etapy.
Opiera się na zestawieniu aktywów i pasywów w ustalonych przedziałach czasowych.
Pierwszym etapem jest określenie liczby przedziałów i ich szerokości. Następnie odpowiednich przedziałom czasowym przyporządkowanie odpowiednich wielkości aktywów i pasywów z uwzględnieniem terminów ich zapadalności i wymagalności wynikających z zawartych umów, pozwala to na określenie wielkości niedoborów, nadwyżek płynności w poszczególnych przedziałach.
Zasady luki:
luka( dodatnia) - wartość aktywów przewyższa wartość pasywów, oznacza to podaż płynności pieniądza dla danego okresu (wysokie zasoby gotówki)
luka (ujemna) - przewaga pasywów nad aktywami, oznacza niedobór środków pieniężnych do wywiązania się banku z wymagalnej płynności.
brak luki - występuje dopasowanie aktywów i pasywów.
6. Ryzyko utraty płynności; metoda puli zasobów finansowych - scharakteryzuj.
Przy wykorzystaniu tej metody środki finansowe są alokowane na różne rezerwy odpowiednio do ich płynności. Środki bardziej płynne są alokowane na rezerwę podstawową i rezerwę drugiej linii. Mniej płynne zasoby finansowe są rozdzielane na później wymagane zobowiązania.
7. Ryzyko utraty płynności; omów metodę aktywnego zarządzania pasywami.
Metoda aktywnego zarządzania pasywami kładzie szczególny nacisk na pasywa oraz ich efektywne wykorzystanie w zarządzaniu finansami banku. Przez metodę tą rozumiemy, że środki pieniężne pozyskane z rynku nie tylko przez depozyty ale też przez emisję papierów wartościowych o różnych terminach wykupu można przeznaczyć na rezerwy kasowe w okresie zwiększonych wypłat depozytów, lub można skierować je na zwiększenie poziomu udzielonych kredytów. (Wyróżniamy tu dwa podejścia, kasowe i kredytowe.)
Warunkiem koniecznym dla skutecznego stosowania tej metody jest dostępność środków na rynku. Rynek musi być dostatecznie rozwinięty.
8. Wymień i scharakteryzuj instrumenty rynku pieniężnego wykorzystywane w zarządzaniu ryzykiem utraty płynności.
Instrumentami ograniczającymi ryzyko płynności mogą być:
zróżnicowanie portfela aktywów, kredytów i papierów wartościowych
lokaty międzybankowe, dopasowanie terminów stóp procentowych i tworzenie rezerw
otwarcie możliwości z korzystania z kredytu redyskontowego i lombardowego NBP
Podstawowymi instrumentami rynku pieniężnego są:
rynek lokat międzybankowych
rynek bonów skarbowych
rynek papierów komercyjnych
rynek weksli handlowych (własnych)
9. Likwidacja przyspieszona aktywu omów istotę i przesłanki akceptacji likwidacji przyspieszonej.
Sprzedaż płynnych aktywów m.in:
- bonów skarbowych do roku
- złota
- krótkoterminowych kredytów
W celu pozyskania gotówki.
10. Płynność aktywu a płynność podmiotu - scharakteryzuj.
płynność aktywu - to jego zdolność do szybkiej i łatwej zmiany na pieniądz dowolnym momencie i bez straty, kiedy życzy sobie tego posiadacz aktywu.
płynność podmiotu - to zdolność do terminowego regulowania krótkoterminowych zobowiązań ( płatnych w okresie nie dłuższym niż rok)
11. Ryzyko operacyjne. scharakteryzuj istotę i podaj jego przyczyny.
Ryzyko operacyjne to każde ryzyko, które nie może zostać sklasyfikowane jako ryzyko rynkowe lub kredytowe,
Ryzyko operacyjne to ryzyko wynikające z wszelkiego rodzaju błędów ludzkich lub błędów spowodowanych przez wykorzystywane środki techniczne,
Ryzyko operacyjne to kombinacja ryzyka rozliczeniowego, płatniczego, administracyjnego, prawnego oraz ryzyka przerwania ciągłości funkcjonowania.
Ryzyko operacyjne to ryzyko związane ze wszystkimi czynnikami ryzyka, które mają wpływ na zmienność struktury kosztów firmy, nie zaś na strukturę przychodów.
Ryzyko operacyjne to zmienność zysków spowodowana przez: realizację operacji, procesy, ludzi, technologię, aspekty prawne, regulacje, reputację firmy i zdarzenia zewnętrzne.
Przyczyny powstawania: stosowanie nieodpowiednich systemów, niewłaściwej kontroli, błędów ludzkich lub zarządzania.
12. Podstawowe klasy ryzyka operacyjnego – wymień i krótko scharakteryzuj.
Klasy ryzyka operacyjnego:
Ryzyko relacji z otoczeniem -
wiąże się m.in. z utratą reputacji przez daną instytucję, czyli z możliwością wystąpienia sytuacji, w której negatywna opinia na temat instytucji (prawdziwa lub nie) spowoduje:
utratę zaufania klientów,
redukcję zysków,
obniżenie płynności.
Ryzyko kadrowe -
źródłem tego rodzaju ryzyka są celowe lub niezamierzone działania pracowników na szkodę pracodawcy.
Ryzyko technologiczne -
wiąże się z wadliwymi rozwiązaniami technologicznymi dotyczącymi dokonywanych transakcji.
Operacyjne ryzyko dokumentacji -
związane jest z prowadzeniem i przechowywaniem dokumentacji.
13. Ryzyko aktywów materialnych omów i podaj przykłady.
Ryzyko aktywów materialnych. - ryzyko, że uszkodzenie lub utrata aktywów materialnych może mieć negatywny wpływ na bieżącą działalność firmy, (obejmuje też zdarzenia losowe);
To straty wynikające z kradzieży, wandalizmu, działalności terrorystycznej, straty powstałe w wyniku klęsk żywiołowych.
14. Ryzyko technologiczne omów i podaj przykłady.
Ryzyko technologiczne wiąże się z wadliwymi rozwiązaniami technologicznymi dotyczącymi transakcji dokonywanych na rynku instrumentów pochodnych, ryzyko związane z błędnym działaniem lub awarią systemów elektronicznych i ich środowiska, ograniczeniami lub przerwaniem dostępu do nich, niską jakością danych lub oprogramowania
Mogą dotyczy:
-nieprawidłowości w działaniu¸ systemów i wyborze modeli wyceny instrumentów pochodnych
-błędów w kanałach komunikacyjnych
-niewłaściwego wyposażenia do dokonywanych transakcji na rynku instrumentów pochodnych
15. Ryzyko kadrowe; omów i podaj przykłady.
Ryzyko kadrowe wiąże się z zaniedbaniami osób odpowiedzialnych za pracę działu dokonującego transakcji instrumentami pochodnymi lub bezpośrednio z błędami osób dokonujących tych transakcji. Zarówno oszustwa, jak i niecelowe działania na szkodę instytucji dotycz. m.in. błędnego wprowadzania danych, zagubienia umów, nie wprowadzania bieżących danych, nie kontrolowania dopuszczalnych limitów prowadzonych transakcji na rynku instrumentów pochodnych, błędów natury rachunkowej
ryzyko, że cele biznesowe nie zostaną osiągnięte z powodu niewłaściwej polityki kadrowej, nieodpowiedniego systemu zarządzania i motywacji lub błędów, nadużyć albo przestępstw personelu.
16. Ryzyko związane z relacjami z otoczeniem biznesowym omów i podaj przykłady.
Ryzyko związane z relacjami z otoczeniem biznesowym - ryzyko wynikające z nieodpowiednich relacji z osobami trzecimi, problemów z klientami wiąże się m.in. z utratą reputacji przez daną instytucję, czyli z możliwością wystąpienia sytuacji, w której negatywna opinia na temat instytucji (prawdziwa lub nie) spowoduje: utratę zaufania klientów, redukcję zysków, obniżenie płynności.
17. Przedstaw i omów klasyfikację zdarzeń ze względu na ich częstotliwość.
Klasyfikacja zdarzeń ze względu na częstotliwość ich występowania i skali strat w wyniku ich zaistnienia
Straty oczekiwane (expected losses): zdarzenia bardzo często występujące w działalności operacyjnej instytucji, ale o bardzo niskiej szkodliwości finansowej.
Posiadana baza danych historycznych pozwala efektywnie przewidywać i samodzielnie pokrywać straty z tytułu takich zdarzeń.
Straty nieoczekiwane (unexpected losses) - zdarzenia mające znacznie wyższy wpływ na wyniki finansowe, ale też występujące znacznie rzadziej; bazy danych historycznych są zbyt ubogie, aby instytucje finansowe mogły określić dokładnie stopień ekspozycji, a tym bardziej wyeliminować zagrożenie.
Straty katastroficzne (catastrophic losses) -zdarzenia których liczba nie przekracza 0,1% wszystkich zdarzeń operacyjnych ale w przypadku ich wystąpienia instytucja nie jest w stanie samodzielnie zrekompensować strat.
Rozwiązaniem jest transfer ryzyka na zewnątrz poprzez np. polisy ubezpieczeniowe.
18. Ryzyko stopy procentowej i omów pojecie i wskaz jego przyczyny.
Przyczyną występowania tego ryzyka jest nierównomierna elastyczność dostosowywania się do zmian rynkowej stopy procentowej po stronie aktywów i pasywów. Zmiany stopy procentowej mogą bowiem dotyczyć zarówno udzielonych kredytów jak i oprocentowania przyjmowanych depozytów,
19. Omów metodę badania elastyczności stopy procentowej
Polega na przyjęciu założenia ze ryzyko stopy procentowej spowodowane jest różnym stopniem dopasowania się oprocentowania określonych pozycji aktywów i pasywów do zmiany rynkowych stóp procentowych. Chodzi o to ze nie wszystkie pozycje bilansu o charakterze procentowym jednakowo dostosowują się do zmiany rynkowych stóp procentowych. Założenie drugie polega na przyjęciu zasady ze zachowania się pozycji bilansowych w przyszłości będą takie same jak obserwowane w przeszłości.
Elastyczność stop procentowych jest wykorzystywana do badania ryzyka stopy procentowej pozycji bilansu o stałej i zmiennej stopie procentowej.
20. Duration - Omów istotę i wykorzystanie w zarządzaniu ryzykiem stopy procentowej
Duracja pozwala wyznaczyć rzeczywisty okres ekspozycji na ryzyko stopy procentowej instrumentów podatkowych o oprocentowaniu stałym albo narastającym.
n Cxt
∑ -----------
t=1 (1+r)t
Duration = --------------------
n C
∑ -----------
t=1 (1+r)t
21. Istota ryzyka kredytowego Omów Różnice w ujmowaniu istoty ryzyka kredytowego w wąskim i w szerokim ujęciu.
Istota ryzyka kredytowego
w szerokim ujęciu ryzyko kredytowe oznacza niebezpieczeństwo, iż dłużnik nie wypełni zobowiązań i warunków umowy, narażając wierzyciela na powstanie straty finansowej.
w wąskim ujęciu ryzyko kredytowe określa się przede wszystkim jako niebezpieczeństwo niespłacenia przez dłużnika banku - w całości lub części - zaciągniętego kredytu wraz z odsetkami i należnymi prowizjami
22. Istota ryzyka kredytowego; Scharakteryzuj przyczyny zewnętrzne determinujące ryzyko kredytowe.
Przyczyny zewnętrzne: - niezależne od przedsiębiorstwa
tendencje na międzynarodowych rynkach finansowych (globalizacja, liberalizacja, nowe instrumenty finansowe),
czynniki ogólnogospodarcze wynikające z polityki gospodarczej państwa (koniunktura gospodarcza, inflacja, polityka fiskalna),
sytuacja w branży kredytobiorcy,
czynniki społeczno-rynkowe (stopa bezrobocia, konkurencja w rejonie działania kredytobiorcy),
czynniki środowiska naturalnego.
23. Istota ryzyka kredytowego; Scharakteryzuj przyczyny wewnętrzne kształtujące ryzyko kredytowe.
Występujące po stronie kredytodawcy
niekompletna dokumentacja kredytowa,
błędy w ocenie zdolności kredytowej,
nieprawidłowa ocena zabezpieczeń,
nieumiejętność negocjacji z klientem,
wadliwy harmonogram spłaty rat kapitałowych i odsetek
Występujące po stronie kredytobiorcy
stan i warunki techniczne,
kondycja finansowa,
perspektywy rozwojowe,
jakość zarządzania,
cechy menedżerskie kierownictwa,
powiązania kapitałowo-organizacyjne i personalne,
sprawność funkcjonowania.
24. Ryzyko pojedynczego kredytu a ryzyko łączne, czynniki wpływające na wielkość strat kredytodawcy.
Ryzyko pojedynczego kredytu - rodzaje zagrożeń
ryzyko terminu - niebezpieczeństwo opóźnionej płatności dokonanej przez dłużnika, tzn. kredytobiorca spłaca kredyt w terminie niezgodnym z umową i/lub nie uiszcza odsetek, prowizji i innych opłat w terminie;
ryzyko niewypłacalności (straty) -niebezpieczeństwo, iż kredytobiorca nie ureguluje swoich zobowiązań związanych ze spłatą rat kapitałowych, a także częściowo lub wcale nie ureguluje uzgodnionych odsetek, prowizji lub opłat;
ryzyko zabezpieczenia - niebezpieczeństwo, że dodatkowo przyznane bankowi zabezpieczenia z powodu braków prawnych lub obniżenia wartości nie pokrywają roszczeń kredytowych;
ryzyko wartości pieniądza - zawiera niebezpieczeństwo, że bank przez obniżenie wartości pieniądza otrzyma wprawdzie wartość nominalną zobowiązania kredytowego, ale kwota ta będzie miała niższą siłę nabywczą.
Ryzyko łączne kredytowe jest uzależnione od:
wysokości pojedynczych kredytów,
prawdopodobieństwa ich niespłacenia,
oraz współzależności między pojedynczymi kredytami.
Im mniejsza jest wzajemna zależność między poszczególnymi pojedynczymi kredytami, tym mniejsze jest ryzyko wystąpienia sytuacji, w której czynniki powodujące niespłacenie jednego kredytu będą również wpływały na niespłacenie innych, zwiększając w ten sposób łączne ryzyko
25. Monitoring kredytowy - zakres monitoringu i jego znaczenie w ograniczaniu ryzyka kredytowego.
System bieżącej i systemowej weryfikacji zdolności kredytowej klienta w toku funkcjonowania kredytu.
Monitoring dotyczy obserwacji w 4 obszarach:
Personalnej zdolności kredytowej ( stosunek z bankiem, stan zdrowia czy kwalifikacje zawodowe)
Ekonomicznej zdolności kredytowej ( sposób kierowania firma, sytuacja rynkowa, system rachunkowości, marketing
Warunków kredytowania ( wysokość uruchomionego i wykorzystanego kredytu, zmiany w spłacie kredytu wartość zabezpieczeń w momencie spłaty kredytu
zabezpieczeń kredytowych (wystarczającej bieżącej wartości ubezpieczeń, przewidywana wartość zabezpieczeń w momencie spłaty kredytu)
26. Zarządzanie ryzykiem kredytowym a strategia zarządzania bankiem
Podstawę zarządzania ryzykiem kredytowym stanowi polityka kredytowa banku, będąca istotnym elementem strategii każdego banku.
W strategii konserwatywnej priorytetem w działalności kredytowej banku jest:
wysoka jakość portfela kredytowego,
udzielanie kredytów obarczonych niewielkim ryzykiem,
przestrzeganie odpowiedniej dywersyfikacji portfela kredytowego.
Strategia ta wymaga od banku dużej dyscypliny w udzielaniu kredytów. Bank, w którym przyjęto taką strategię, jest postrzegany przez klientów jako pewny i stabilny.
Strategia kontrolowanego wzrostu ryzyka zakłada, iż:
priorytetem w działalności kredytowej jest osiąganie natychmiastowego zysku,
przy czym - zakłada się dużą chwiejność dochodów.
W porównaniu ze strategią konserwatywną w tej strategii dopuszcza się udzielanie bardziej ryzykownych kredytów
Priorytetem strategii ofensywnej jest bardzo szybki rozwój banku, głównie poprzez:
zwiększenie udziału na rynku produktów kredytowych,
realizacja strategii wymaga pozyskiwania wielu nowych klientów, co bardzo często odbywa się przez oferowanie im tańszych kredytów.
Bank, w którym została przyjęta taka strategia, jest często postrzegany jako mało stabilny.
27. Etapy zarządzania ryzykiem kredytowym
1) Identyfikacja i pomiar ryzyka kredytowego,
2) Sterowanie ryzykiem kredytowym,
3) Nadzór nad ryzykiem kredytowym,
4) Finansowanie ryzyka kredytowego,
5) Administrowanie ryzykiem kredytowym.
1 )Identyfikacja i pomiar ryzyka kredytowego,
Metody identyfikacji i pomiaru ryzyka kredytowego
metoda opisowa oceny wiarygodności - polega na przyporządkowaniu potencjalnego kredytobiorcy do określonej klasy ryzyka,
metoda punktowa (credit-scoring) - przypisanie danym wielkościom wskaźników - określonych wag,
analiza finansowa - dokonuje się oceny i analizy sprawozdań finansowych: bilansu, rachunku wyników, sprawozdania z przypływów pieniężnych,
analiza dyskryminacyjna - metoda matematyczno - statyst., służy do całkowitego wyeliminowania z analizy ryzyka pojedynczego kredytu, czynników niemierzalnych i oparcia jej wyłącznie na wartościach wskaźników finansowych obrazujących sytuację ekonomiczno - finansową kredytobiorcy,
2) Sterowanie ryzykiem kredytowym
Sterowanie ryzykiem dzieli się na unikanie ryzyka i kształtowanie, przy czym kształtowanie obejmuje zmniejszanie, podział wtórny, risk taking.
3) Nadzór nad ryzykiem kredytowym
Nadzór nad ryzykiem kredytowym - kontrola ryzyka kredytowego
W ramach nadzoru nad ryzykiem kredytowym wyróżnia się:
kontrolę kredytową (kontrolę ryzyka kredytowego)
rewizję ryzyka kredytowego.
Celem kontroli ryzyka kredytowego jest:
porównanie przeprowadzanych działań kredytowych, z obowiązującą procedurą i polityką kredytową,
poszukiwanie przyczyn odchyleń od procedury i polityki kredytowej,
analiza odchyleń od procedury i polityki kredytowej,
podejmowanie działań, które mają na celu wyeliminowanie występowania odchyleń w przyszłości.
Nadzór nad ryzykiem kredytowym - rewizja ryzyka kredytowego
Celem dokonywania rewizji ryzyka kredytowego jest:
badanie zgodności działań podejmowanych w zakresie zarządzania ryzykiem kredytowym w porównaniu z obowiązującymi przepisami prawnymi, procedurami, zasadami rachunkowości bankowej itp.,
wskazanie wpływu popełnianych błędów na wyniki osiągane przez bank oraz jego rozwój,
formułowanie propozycji działań na przyszłość, mających na celu ograniczanie ryzyka kredytowego
4) Finansowanie ryzyka kredytowego
Finansowanie ryzyka kredytowego
Polega na gromadzeniu przez bank środków i przeznaczaniu ich na pokrycie strat związanych z niespłaceniem kredytów i odsetek.
5) Administrowanie ryzykiem kredytowym
Administrowanie ryzykiem kredytowym
Administrowanie ma na celu wspomaganie pozostałych etapów zarządzania ryzykiem kredytowym.
Istotą administrowania jest:
jasne zdefiniowanie zarządzania ryzykiem kredytowym,
wyznaczenie osób odpowiedzialnych za monitorowanie ryzyka kredytowego,
określenie akceptowalnych pozycji poszczególnego ryzyka kredytowego.
28. Finansowanie ryzyka kredytowego a klasyfikacja należności kredytowych (wielkość rezerw celowych).
Finansowanie ryzyka kredytowego
Polega na gromadzeniu przez bank środków i przeznaczaniu ich na pokrycie strat związanych z niespłaceniem kredytów i odsetek.
W ramach finansowania ryzyka kredytowego wyróżniamy:
finansowanie wewnętrzne - polega na pokrywaniu strat z rezerw i funduszy własnych,
finansowanie zewnętrzne - polega na przeniesieniu na zakład ubezpieczeniowy ryzyka kredytowego w zamian za składkę.
Klasyfikacja należności kredytowych
należności normalne - opóźnione w spłatach w stosunku do terminu spłat określonego w momencie powstania należności nie przekracza 1 mc
należności pod obserwacja - rezerwa 1,5%
należności poniżej standardu - gdy opóźnienie w spłacie kredytu i odsetek wynosi powyżej 1 mc i nie ulega pogorszeniu i starty są wykazywane nie dłużej niż 3 mc - rezerwa 20%
należności wątpliwe opóźnione spłaty kapitału lub odsetek wynosi powyżej 3 mc ale nie dłużej niż 6 mc i sytuacja ekonomiczno - finansowa ulega na pogorszeniu rezerwa 50 %
należności stracone - gdy opóźnienie w spłacie kapitału i odsetek jest dłuższe niż 6mc lub kredytobiorca został pozostawiony w stan likwidacji. Rezerwa 100%
29. Zdarzenie kredytowe; omów zakres pojęcia.
Zdarzenie kredytowe obejmuje ryzyko kredytowe i ryzyko przedterminowej spłaty.
Ryzyko kredytowe jest to sytuacja kiedy następuje opóźnienie spłaty w stosunku do terminu umownego.
Ryzyko przedterminowej spłaty wiąże się z poszukiwaniem nowego dłużnika, na zwolnione zwrócone środki. Odsetki które otrzymałby bank od kolejnych spłacanych rat w momencie przedterminowej spłaty nie będą już występowały.
Zdarzenia kredytowe mogą być definiowane w rozmaity sposób. Standardowe definicje ISDA wyróżniają 8 kategorii zdarzeń kredytowych:
Bankruptcy - bankructwo - obejmuje wiele sytuacji związanych z bankructwem takich jak: ogłoszenie upadłości, rozpoczęcie postępowania likwidacyjnego, zgłoszenie wniosku na walne zgromadzenie o likwidację spółki itp.
Credit event upon merger - zdarzenie kredytowe związane z fuzją - następuje fuzja lub połączenie podmiotów w, wyniku których zobowiązanie referencyjne jest przejmowane przez podmiot o niższym standingu kredytowym,
Cross acceleration (Bond acceleration) - postawienie zobowiązania referencyjnego w stan wymagalności na skutek zdarzenia kredytowego dotyczącego innych zobowiązań podmiotu referencyjnego,
Cross default (Bond default) - zdarzenie o podobnym charakterze jak zdarzenie poprzednie ale ta klauzula ma charakter zapobiegawczy, dotyczy sytuacji gdy możliwe jest zażądanie wymagalności aktywów referencyjnych przed momentem faktycznego defaultu tych innych aktywów podmiotu referencyjnego,
Downgrade - obniżenie ratingu kredytowego,
Failure to pay - brak terminowej zapłaty (najczęściej ustalany jest minimalny limit wielkości zaległych zapłat),
Repudiation - odmowa / moratorium - dłużnik referencyjny kwestionuje, podważa zasadność zobowiązania,
Restructuring - restrukturyzacja zadłużenia.
30. Ryzyko przedterminowej spłaty zobowiązania. Scharakteryzuj istotę i wskaż źródła ryzyka.
Niektóre umowy z klientami zawierają dodatkowo opcje dla klienta, np. opcja dająca prawo do wcześniejszego wycofania depozytu bez kary, czy opcja dająca prawo do wcześniej spłaty kredytu. Oznacza to korzyść posiadacza lub kredytobiorcy, czyli stratę dla banku. Opcje mogą przyczyniać się do wzrostu zagrożenia ryzykiem stopy procentowej. Ten rodzaj ryzyka określany jest jako ryzyko opcji klienta.
Ryzyko przedterminowej spłaty wiąże się z poszukiwaniem nowego dłużnika, na zwolnione zwrócone środki. Odsetki które otrzymałby bank od kolejnych spłacanych rat w momencie przedterminowej spłaty. Sama umowa kredytowa sporządzona w odpowiedni sposób wpływa na eliminowanie ryzyka przedterminowej spłaty.