Temat: Krew pępowinowa- przyszłość Twojego dziecka

Krew pępowinowa - przyszłość Twojego dziecka

Pogadanka połączona z rozdaniem folderów informacyjnych Banków Komórek Macierzystych adresowana jest do kobiet ciężarnych, będących pod opieką poradni ginekologiczno - położniczej oraz wszystkich zainteresowanych pobraniem krwi.

Czas przeznaczony na pogadankę to 30-40 minut.

Ma ona na celu przybliżenie informacji, dlaczego krew pępowinowa jest nieocenionym skarbem, mogącym w przyszłości uratować życie dziecka lub jego rodzeństwa, oraz sposobu pobierania i przechowywania krwi pępowinowej.

Wiele nieuleczalnych chorób może być już wkrótce leczonych przy wykorzystaniu komórek macierzystych pochodzących z krwi pępowinowej. Ciąża to okres, w którym warto zapoznać się z cudowną mocą komórek macierzystych i zastanowić nad zdeponowaniem krwi pępowinowej w specjalnym banku. W końcu każdy rodzi się tylko raz, taka okazja więcej się nie powtórzy.

Komórki macierzyste

Komórki macierzyste to pierwotne komórki ludzkiego organizmu, zdolne do samoodnawiania i potencjalnie do przekształcenia się w każdy typ komórek ludzkiego ciała. To z nich rozwijają się wszystkie części naszego organizmu: kości, nerwy, mięśnie, skóra, organy i komórki krwi. Im starsze komórki macierzyste tym ich zdolność do przekształcania się jest mniejsza. Dlatego naukowcy wiele uwagi poświęcają embrionalnym komórkom macierzystym, jednak dylematy moralne skłaniają świat nauki do poszukiwania innych sposobów pozyskania tego typu komórek. [Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ]

Od kilku lat wielkie nadzieje budzą komórki macierzyste pozyskiwane z krwi pępowinowej. Coraz więcej rodziców decyduje się na jej przechowywanie „na wszelki wypadek”.

Czym jest krew pępowinowa i dlaczego budzi tak wiele nadziei?[Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ]

Jest to krew obecna w układzie krążenia rozwijającego się płodu, która pozostaje w łożysku i pępowinie po jej odcięciu. Krew ta jest bogatym źródłem komórek macierzystych, przekształcających się w podstawowe elementy krwi oraz systemu odpornościowego i może stanowić przełomowy sposób na zabezpieczenie zdrowia dziecka i jego najbliższej rodziny. Pochodzące z niej komórki macierzyste posiadają bardzo dużą zdolność namnażania się po przeszczepie, stanowiąc doskonałe „lekarstwo” w terapii wielu chorób. Te cenne komórki już nigdy później nie będą produkowane przez organizm. A co szczególnie ważne, w chwili narodzin dziecka mogą zostać pobrane w sposób nieinwazyjny.

Leczenie komórkami macierzystymi

Od wielu już lat stosuje się leczenie komórkami macierzystymi. Do niedawna ich głównym „dostawcą” był szpik. Jednak zastosowanie komórek pochodzących z krwi pępowinowej stwarza całkiem nowe możliwości. Po pierwsze, dzięki przeszczepom komórek z własnej krwi pępowinowej zapewniona jest pełna zgodność tkankowa. Po drugie, znalezienie właściwego dawcy szpiku to często niezwykle długi proces, którego końca wielu chorych może nie doczekać, a komórki macierzyste zdeponowane w banku komórek macierzystych są zawsze „pod ręką”. Dopasowanie szpiku dawcy i biorcy jest bardzo trudne, gdyż zwykle wymagana jest tzw. "pełna zgodność". Komórki macierzyste z krwi pępowinowej charakteryzuje mniejsza "dojrzałość" immunologiczna, dzięki czemu ich przeszczepienie powoduje mniej powikłań u biorcy (w przypadku przeszczepienia allogenicznego to mniejsze ryzyko odrzucenia i słabiej wyrażona reakcja "przeszczep przeciwko gospodarzowi"). Mogą być one wykorzystane nawet przy niepełnej zgodności. Krew pępowinowa jest używana, jako materiał do przeszczepów zamiast szpiku kostnego. Przeszczepy komórek pochodzących z krwi pępowinowej zdecydowanie rzadziej powodują powikłania o podłożu immunologicznym. Służą leczeniu białaczek, różnego rodzaju anemii i wielu innych chorób, w których przeszczep jest jedyną formą ratunku. Komórki macierzyste ratują chorych na nowotwory, ciężkie zaburzenia odporności, stany niewydolności szpiku, chorobę popromienną i wiele innych, których liczba ciągle rośnie. Bliskie wdrożenia są zastosowania tych komórek w immunoterapii i terapii genowej.

Badania nad wykorzystaniem krwi pępowinowej prowadzone są na całym świecie. Oczekuje się, że najbliższe lata przyniosą doniosłe odkrycia. Zamrożona porcja krwi przez dziesiątki lat stanowić będzie prawdziwy kapitał do wykorzystania w dalszym życiu dziecka. Uzyskano również dobre wyniki w próbach leczenia komórkami macierzystymi niektórych chorób genetycznych oraz autoimmunologicznych (np. jednego rodzaju cukrzycy). Komórki macierzyste są coraz częściej wykorzystywane w medycynie regeneracyjnej  m. in.  w leczeniu występujących w przebiegu zawału uszkodzeń mięśnia sercowego.

Wyniki licznych prób klinicznych wskazują, że komórki macierzyste będą odgrywać istotną rolę w leczeniu uszkodzeń różnych narządów i tkanek, zapewniając dalszy rozwój medycyny regeneracyjnej.

Proces pobrania krwi pępowinowej

Krew pępowinowa pobrana przy narodzinach dziecka i odpowiednio przechowywana może na wiele lat stać się zabezpieczeniem na wypadek choroby i uratować życie dziecku lub jego rodzeństwu. Warto, więc już przed porodem rozważyć możliwość jej zachowania. Proces ten nie jest skomplikowany.

1. Decyzja - powinna być przemyślana i podjęta po wcześniejszym zapoznaniu się ze wszystkimi aspektami tego procesu. Warto skonsultować się z lekarzem.

2. Następnie dokonujemy wyboru banku, z którym trzeba podpisać umowę. Po dokonaniu formalności otrzymuje się tzw. zestaw pobraniowy, oznakowany i przygotowany specjalnie dla dziecka. Zawiera sterylne elementy, służące do pobrania krwi oraz niezbędne materiały pomocnicze i dokumenty.. O tym, że krew dziecka została zaplanowana do pobrania, szpital, w którym odbędzie się poród zostanie poinformowany przez bank komórek macierzystych.

3. Przygotowanie w dniu porodu

Zestaw pobraniowy należy zabrać ze sobą do szpitala i należy przekazać położnej w dniu porodu, pobraniem krwi zajmie się odpowiedni personel - położna lub lekarz.

4. Pobranie krwi

Pobranie krwi nie zaburza przebiegu porodu, pobierana jest po urodzeniu dziecka, ale jeszcze przed urodzeniem łożyska. Pobranie trwa około 5 minut, jest bezbolesne, łatwe i bezpieczne zarówno dla matki jak i dziecka. W przypadku cięcia cesarskiego krew pobierana jest po wydobyciu łożyska. Krew pępowinowa (ok. 50-100 ml) jest pobierana do pojemnika pobraniowego, w którym znajduje się płyn konserwujący (CPD) zapobiegający procesowi krzepnięcia krwi, dając nam czas na jej dostarczenie do laboratorium.

5. Transport krwi

Bezpośrednio po porodzie personel szpitala powiadomi pracowników banku o tym, że została pobrana krew Państwa dziecka. Zestaw z pobraną krwią transportowany jest do banku przez kuriera w ciągu 24 godzin od porodu.

6. Przygotowanie próbki

Dostarczona krew zostaje natychmiast badana, by ustalić czy nadaje się do przyszłego użytku ( wirusologia, bakteriologia oraz żywotność komórek).Następnie poddaje się ją obróbce laboratoryjnej, w celu zmniejszenia jej objętości oraz usunięcia zbędnych i niekorzystnych składników. Jeżeli wyniki testu krwi są prawidłowe krew zostaje przygotowana do zamrożenia. Zamrożona krew jest przechowywana w ciekłym azocie w temperaturze 196⁰C, gdzie przez nawet kilkanaście lat nie straci swoich właściwości.

7. Potwierdzenie zamrożenia komórek macierzystych

W ciągu kilkunastu dni po porodzie, bank powiadamia o wynikach badań krwi przeprowadzonych w laboratorium. Otrzymuje się certyfikat o zdeponowaniu krwi, na podstawie, którego, w razie potrzeby będzie można skorzystać z komórek macierzystych.

Do czasu pełnoletniości krew dziecka może być wykorzystana tylko za zgodą rodziców lub prawnego opiekuna dziecka. Później krwią będzie dysponowało samo dziecko. W razie stwierdzenia choroby wymagającej leczenia komórkami macierzystymi, wówczas informuje się lekarza prowadzącego o posiadaniu depozytu. Decyzję podejmuje lekarz i to on powinien ustalić gdzie i kiedy komórki mają być dostarczone.

W Polsce działa 8 banków (publiczne i prywatne) oferujących przyszłym rodzicom możliwość zamrożenia krwi pępowinowej. Usługa ta jest reklamowana, jako rodzaj "biologicznej polisy na życie", która może uratować w przyszłości życie lub zdrowie dziecka w razie poważnej choroby lub urazu. Pobranie krwi kosztuje ok. 3- 4 tys. zł, potem rodzice muszą jeszcze płacić za jej przechowywanie - roczna opłata to ok. 350 zł.

W przypadku, kiedy w rodzinie jest dziecko chore na białaczkę, a matka spodziewa się kolejnego potomka (rocznie zdarza się ok. 300 takich przypadków) - pobranie i umieszczenie w banku krwi jest bezpłatne. Taka usługa jest darmowa także wtedy, gdy rodzice chcą oddać krew pępowinową swojego dziecka dla innych chorych dzieci.

Chociaż inwestycja ta jest stosunkowo droga, to i tak staje się bezcenna w przypadku, kiedy za parę lat może okazać się, że zdeponowana krew uratuje czyjeś życie.

Literatura

Ratajczak M.Z., Kucia M.: Komórki macierzyste - wyzwanie XXI wieku?

„Postępy Biologii Komórki”, 2005, 32, supl. 23

Łukomska B.: Komórki macierzyste dla medycyny - trudności i nadzieje.

„Wszechświat”, 2005, 106, nr 1-3, 6-9.

Pojda Z., Machaj E.K., Gajkowska A., Ołdak T., Jastrzewska M.: Badanie potencjalnej przydatności klinicznej komórek macierzystych uzyskiwanych z krwi pępowinowej. „Postępy Biologii Komórki”, 2003, 30, supl. 21

http://www.macierzynstwo.pl/budujemy-przyszlosc.html

http://www.novumbank.com/

http://mediweb.pl/

http://www.pbkm.pl/

---