UNIWERSYTET PRZYRODNICZY WE WROCŁAWIU
KATEDRA GOSPODARKI PRZESTRZENNEJ

STUDIA PODYPLOMOWE

Wycena nieruchomości

Zarządzanie nieruchomościami i pośrednictwo w ich obrocie

`

Mgr inż. Paweł Konwiński

podatki i opłaty

związane z nieruchomościami

8.

Wrocław - październik, 2011 r.

Podatek od nieruchomości

Organem podatkowym jest wójt (burmistrz lub prezydent miasta).

1. Zakres podmiotowy

1. właściciel albo posiadacz samoistny nieruchomości lub obiektu budowlanego;

2. użytkownik wieczysty gruntów;

3. jeżeli całość lub część nieruchomości albo obiektu budowlanego jest własnością Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego: posiadacz zależny, zarządca, posiadacz bez tytułu prawnego (wyjątek - osoby fizyczne będące posiadaczami lokali mieszkalnych nie stanowiących odrębnej nieruchomości).

Współwłasność lub współposiadanie - obowiązek podatkowy ciąży solidarnie na właścicielach lub posiadaczach. Wyjątek: jeśli wyodrębniono własność lokali, to podatek od gruntu i części wspólnych budynku dzieli się w częściach ułamkowych (stosunek powierzchni użytkowej lokalu do całego budynku).

2. Zakres przedmiotowy (w nawiasach - podstawa opodatkowania)

1. budynki i ich części
   (powierzchnia użytkowa; wysokość w świetle 1,4 - 2,2 m zalicza się 50% powierzchni; niższe pomieszczenia pomija się);

2. budowle lub ich części, związane z działalnością gospodarczą, z wyjątkiem rolniczej, leśnej i agroturystycznej (wartość początkowa wynikająca z ewidencji środków trwałych; jeżeli nie są amortyzowane - wartość rynkowa);

3. grunty (powierzchnia).

budynek - obiekt budowlany w rozumieniu przepisów prawa budowlanego,

który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą

przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach;

budowla - obiekt budowlany w rozumieniu przepisów prawa budowlanego

niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, a także urządzenie

budowlane w rozumieniu przepisów prawa budowlanego związane z

obiektem budowlanym, które zapewnia możliwość użytkowania obiektu

zgodnie z jego przeznaczeniem;

Grunty, budynki i budowle związane z prowadzeniem działalności gospodarczej: takie które są w posiadaniu przedsiębiorcy lub innego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą (wyjątki: jeziora, budynki mieszkalne i związane z nimi grunty), „chyba że przedmiot opodatkowania nie jest i nie może być wykorzystywany do prowadzenia tej działalności ze względów technicznych”.

Ustawie nie podlegają:

• grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne, grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych lub lasy, z wyjątkiem zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej;

• nieruchomości przeznaczone dla służb dyplomatycznych lub konsularnych państw obcych - na zasadach wzajemności;

• grunty pod wodami płynącymi i kanałami żeglownymi, z wyjątkiem jezior i gruntów zajętych na zbiorniki wodne retencyjne lub elektrowni wodnych;

• nieruchomości zajęte na potrzeby samorządu terytorialnego;

• drogi publiczne (budowle i grunty pod nimi).

3. Stawki podatku

W drodze rozporządzenia Ministra Finansów określane są stawki maksymalne. Podjęcie decyzji o wysokości stawek należy do kompetencji rady gminy. Przy określaniu wysokości stawek rada gminy może różnicować ich wysokość, uwzględniając w szczególności lokalizację, rodzaj prowadzonej działalności, rodzaj zabudowy, przeznaczenie i sposób wykorzystywania, stan techniczny oraz wiek budynków

Stawki maksymalne w 2011 roku (w nawiasach stawki w 2010 r.); W = Wrocław:

1. budynki mieszkalne: 0,67 zł/m² (0,65); W - 0,54 zł (b.z.)

2. budynki związane z działalnością gospodarczą (w tym mieszkania zajęte na działalność gospodarczą): 21,05 zł/m² (20,51); W - 20,04 zł (18,22 zł)

3. działalność gospodarcza w zakresie udzielania świadczeń zdrowotnych: 4,27 zł/m² (4,16); W - 2,75 zł (2,50 zł);

4. pozostałe budynki (w tym zajęte na prowadzenie odpłatnej statutowej działalności pożytku publicznego przez organizacje pożytku publicznego): 6,88 zł/m² (6,64); W - 7,06 zł (6,69 zł/m²);

5. budowle: 2% wartości;

6. grunty:

• związane z działalnością gospodarczą: 0,80 zł zł/m²; (0,77); W - 0,72 zł (0,65 zł);

• pod jeziorami, zajęte na zbiorniki retencyjne lub elektrowni wodnych: 4,15 zł/ha (4,04); W - 0,92 zł (3,56 zł)

• inne (w tym zajęte na prowadzenie odpłatnej statutowej działalności pożytku publicznego przez organizacje pożytku publicznego): 0,41 zł/m.kw. (0,39); W - 0,27 zł (b.z.)

Stawki ustalone w uchwale Nr II/9/10 Rady Miejskiej Wrocławia z dnia 6 grudnia 2010 roku

Działalnością gospodarczą w rozumieniu ustawy nie jest: działalność rolnicza, leśna oraz agroturystyka

4. Obowiązek podatkowy

Powstanie: pierwszy dzień miesiąca następującego po zaistnieniu okoliczności uzasadniających powstanie obowiązku podatkowego; dla nowowybudowanych budynków i budowli - 1 stycznia po zakończeniu budowy lub, jeżeli nastąpiło to przed wykończeniem budynku, po rozpoczęciu użytkowania.

Zmiany: mają skutek podatkowy od pierwszego dnia następnego miesiąca.

Wygaśnięcie: ostatni dzień miesiąca.

Jeżeli obowiązek powstał lub wygasł w ciągu roku, podatek oblicza się proporcjonalnie
do liczby miesięcy, w których istniał obowiązek podatkowy.

5. Sposób zapłaty

1. osoby fizyczne;

• składają organowi gminy informację o nieruchomościach (wzór) i informują o zmianach (termin 14 dni);

• otrzymują decyzję wójta (burmistrza, prezydenta) ustalającą podatek;

• płacą w ratach 15 marca, maja, września i listopada;

2. osoby prawne i jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej;

• składają deklaracje na podatek (termin do 15 stycznia lub w ciągu 14 dni od powstania obowiązku podatkowego);

• płacą miesięcznie, do 15 każdego miesiąca.

Informacje i deklaracje składają także podmioty zwolnione od podatku.

Rada gminy może zarządzić pobór w drodze inkasa.

6. Zwolnienia od podatku

1. budowle wraz z gruntami wykorzystywane na cele publicznego transportu kolejowego;

2. infrastruktura portowa; lotniska użytku publicznego;

3. budynki gospodarcze: służące działalności leśnej lub rolniczej (tylko na gruntach gospodarstw rolnych), zajęte na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej;

4. nieruchomości zajęte na potrzeby niektórych stowarzyszeń działających wśród dzieci i młodzieży (nie wykorzystywane na cele gospodarcze), a także grunty trwale zajęte na obozowiska i bazy wypoczynkowe dzieci i młodzieży;

5. zabytki, pod warunkiem ich odpowiedniego utrzymania i konserwacji (nie wykorzystywane na cele gospodarcze);

6. muzea rejestrowane;

7. parki narodowe i rezerwaty, wały ochronne;

8. nieużytki, użytki ekologiczne, grunty zadrzewione lub zakrzewione, działki pracownicze (nie zajęte na cele gospodarcze);

9. nowe lub zmodernizowane budynki i budowle wykorzystywane przez grupę producentów rolnych - przez 5 lat od uzyskania wpisu do rejestru grup;

10. szkoły, PAN, ZPChr, jednostki badawczo rozwojowe;

11. nieruchomości lub ich części zajęte na prowadzenie nieodpłatnej statutowej działalności pożytku publicznego przez organizacje pożytku publicznego

12. budynki położone na terenie pracowniczych ogrodów działkowych, nieprzekraczające norm powierzchni ustalonych w przepisach Prawa budowlanego dla altan i obiektów gospodarczych, z wyjątkiem zajętych na działalność gospodarczą,

Rada gminy może wprowadzać inne zwolnienia.

7. Ewidencja podatkowa nieruchomości

Od 1 stycznia 2005 r. zaprowadzona została ewidencja wspólna dla podatków: od nieruchomości, rolnego i leśnego:

art. 7a

1. Dla potrzeb wymiaru i poboru podatku od nieruchomości oraz podatku rolnego i podatku leśnego organy podatkowe prowadzą ewidencję podatkową nieruchomości w systemie informatycznym.

2. Ewidencja podatkowa nieruchomości zawiera dane o podatnikach i przedmiotach opodatkowania, w szczególności wynikające z informacji i deklaracji składanych przez podatników na podstawie przepisów ustawy oraz przepisów o podatku rolnym i podatku leśnym, danych zawartych w księgach wieczystych, w ewidencji gruntów i budynków oraz innych ewidencjach i rejestrach, w tym prowadzonych przez organy administracji publicznej, a w szczególności:

1) przed dniem wejścia w życie ustawy,

2) aktów notarialnych,

3) ewidencji decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu i wydanych decyzji o pozwoleniu na budowę,

4) planu zagospodarowania przestrzennego,

5) ewidencji prowadzonych przez urzędy skarbowe,

6) Centralnego Rejestru Podmiotów - Krajowej Ewidencji Podatników.

Podatek rolny

1. Przedmiot opodatkowania

Grunty objęte podatkiem rolnym: sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż rolnicza.

Gospodarstwo rolne obszar gruntów objętych podatkiem o łącznej powierzchni ponad 1 ha albo 1 ha przeliczeniowy.

2. Zakres podmiotowy

1. właściciel i samoistny posiadacz gruntów;

2. przy współwłasności - obowiązek spoczywa solidarnie na współwłaścicielach, chyba że jeden z nich prowadzi gospodarstwo w całości;

3. dzierżawca gruntów wydzierżawionych na podstawie umowy przewidzianej w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników lub o rentach strukturalnych;

4. posiadacz gruntów stanowiących własność Skarby Państwa lub samorządu (z wyjątkiem posiadanych bez tytułu prawnego gruntów w zarządzie ANR i LP);

5. spółdzielnie produkcyjne (grunty wniesione jako wkład gruntowy).

3. Podstawa opodatkowania

W gospodarstwach rolnych - liczba hektarów przeliczeniowych (ha rzeczywisty x wskaźnik przeliczeniowy, wynikający z tabeli).

Pozostałe grunty - liczba hektarów wynikająca z ewidencji gruntów.

Rodzaje użytków rolnych:	Grunty orne				Łąki i pastwiska
Okręgi podatkowe	I	II	III	IV	I	II	III	IV
Klasy użytków rolnych	Przeliczniki
I	1,95	1,80	1,65	1,45	1,75	1,60	1,45	1,35
II	1,80	1,65	1,50	1,35	1,45	1,35	1,25	1,10
IIIa	1,65	1,50	1,40	1,25
III					1,25	1,15	1,05	0,95
IIIb	1,35	1,25	1,15	1,00
IVa	1,10	1,00	0,90	0,80
IV					0,75	0,70	0,60	0,55
IVb	0,80	0,75	0,65	0,60
V	0,35	0,30	0,25	0,20	0,20	0,20	0,15	0,15
VI	0,20	0,15	0,10	0,05	0,15	0,15	0,10	0,05

 

Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 10 grudnia 2001 r. w sprawie zaliczenia gmin oraz miast do jednego z czterech okręgów podatkowych. Sejmik województwa oraz rady gminy mają ograniczone kompetencje do zaliczenia gmin do innych okręgów.

Zasady szczególne: stawy zarybione (łosoś, troć, głowacica, palia, pstrąg - 1,0; inne gatunki ryb - 0,2).

4. Stawka podatku (na 1 ha przeliczeniowy)

Równowartość:

• 2,5 q żyta dla gruntów w gospodarstwach rolnych (2011 - 94,10 zł; 2010 - 85,25 zł; 2009 - 139,50 zł, 2008 - 145,72 zł, 2006 - 69,70 zł, 2005 - 94,18 zł, 2004 - 86,42 zł, 2003 - 83,62 zł),

• 5 q żyta dla pozostałych gruntów (2011 - 188,20 zł; 2010 - 170,50 zł; 2009 - 279 zł, 2008 - 291,45 zł, 2006 - 139,40 zł, 2005 - 188,35 zł, 2004 - 172,85 zł, 2003 - 167,25 zł).

(średnia cena skupu za pierwsze trzy kwartały poprzedniego roku).

Rady gminy mogą obniżać stawkę.

5. Obowiązek podatkowy i sposób zapłaty podatku - tak, jak w podatku
   od nieruchomości, ale terminy zapłaty są takie same dla osób prawnych, jak dla osób fizycznych.

6. Zwolnienia i ulgi podatkowe

Zwolnienia:

1. użytki rolne klasy V, VI i VIz oraz grunty zadrzewione i zakrzewione ustanowione na użytkach rolnych;

2. grunty nabyte w celu utworzenia lub powiększenia gospodarstwa rolnego (do 100 ha) - na okres 5 lat; uwaga - nie dotyczy nabycia od niektórych krewnych (w);

3. zagospodarowane nieużytki - na okres 5 lat (w);

4. wymiana i scalenie gruntów - 1 rok (w);

5. grunty na których zaprzestano działalności (do 20% ogólnej powierzchni użytków,
   nie więcej niż 10 ha) - do 3 lat (w);

6. grunty objęte melioracją - w roku, którym zniszczeniu uległy uprawy (w);

7. pas drogi przygranicznej (w);

8. użytki ekologiczne, wały przeciwpowodziowe, zabytki;

9. podmiotowe: oświata, PAN, ZPChr, jednostki badawczo-rozwojowe, przedsiębiorcy o statusie centrum badawczo-rozwojowego, Polski Związek Działkowców.

Po upływie terminów określonych pod literami b), c) i d) dodatkowa ulga: 75%
w pierwszym i 50% w drugim roku.

(w) - zwolnienie przyznawane na wniosek podatnika

Rada gminy może wprowadzać inne zwolnienia i ulgi.

Ulgi:

1. inwestycyjna - na wniosek podatnika; budowa lub modernizacja budynków inwentarskich do chowu, hodowli i utrzymywania zwierząt gospodarskich oraz obiektów służących ochronie środowiska, zakup i instalacja: deszczowni, urządzeń melioracyjnych i zaopatrzenia w wodę, naturalne źródła energii); jeżeli wydatki te nie zostały sfinansowane w całości lub w części z udziałem środków publicznych.

polega na odliczeniu od podatku 25% udokumentowanych wydatków inwestycyjnych (po zakończeniu inwestycji); odliczanie nie dłużej niż przez 15 lat; w przypadku sprzedaży lub zmiany przeznaczenia urządzeń - utrata niewykorzystanej ulgi; prawo do ulgi podlega dziedziczeniu;

2. dla osób odbywających zasadniczą służbę wojskową - na wniosek podatnika (60%
   lub 40%);

3. grunty położone na terenach podgórskich (30 lub 60%);

4. szkody poniesione w wyniku klęski żywiołowej - na wniosek podatnika.

Podatek leśny

1. Zakres przedmiotowy - grunty leśne sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako lasy, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż leśna

2. wszystkie lasy z wyjątkiem:

1. nie związanych z gospodarką leśną;

2. zajętych na ośrodki wypoczynkowe, działki budowlane i rekreacyjne;

3. wyłączone decyzjami administracyjnymi na cele inne niż leśne.

3. Zakres podmiotowy

1. właściciel, użytkownik wieczysty lub samoistny posiadacz lasów;

2. posiadacz lasów, stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządowej

3. LP (w zarządzie) lub ANR (Zasób Własności Rolnej Skarbu Państwa).

4. Podstawa opodatkowania: liczba hektarów wynikająca z ewidencji gruntów i budynków.

5. Stawka podatku

Równowartość ceny 0,220 m³ drewna (średnia cena netto uzyskana przez nadleśnictwa w pierwszych trzech kwartałach poprzedniego roku).

Stawka na 2011 rok: 34,02 zł (w 2003 r. 24,47 zł, w 2004 r. 23,69, w 2005 26,49 zł, w 2006 r. 28,90 zł, w 2008 r. 32,40 zł, w 2009 33,56 zł, w 2010 30,04 zł).

Lasy ochronne, rezerwaty, parki narodowe - stawka obniżona o 50%.

Rada gminy może obniżyć stawkę.

6. Obowiązek podatkowy i sposób zapłaty - tak, jak w podatku od nieruchomości (wszelkie zmiany w stanie faktycznym mają skutek od początku następnego miesiąca).

7. Zwolnienia - drzewostan do 40 lat; lasy wpisane do rejestru zabytków, użytki ekologiczne; szkoły, PAN, ZPChr, jednostki badawczo-rozwojowe, przedsiębiorcy o statusie centrum badawczo-rozwojowego.

Rada gminy może wprowadzać inne zwolnienia.

Podatek dochodowy od osób fizycznych

Zasady ogólne opodatkowania - wzmianka

Organy podatkowe są uprawnione do badania, czy ceny stosowane przez podatników mają charakter rynkowy.

Źródła przychodów związane z nieruchomościami

1. Przychody z najmu, dzierżawy i umów o podobnym charakterze.

Opodatkowane są na zasadach ogólnych (lub w ramach ryczałtu ewidencjonowanego).

Przychodem są kwoty otrzymane lub pozostawione do dyspozycji podatnika (moment kasowy).

Wyjątek:

Najem lub dzierżawa składników majątku związanych z działalnością gospodarczą jest przychodem zaliczanym do przychodów z działalności gospodarczej.

Ważne dla małżonków: od 2003 r. dochód z majątku wspólnego może być opodatkowany odrębnie przez jednego z nich, pod warunkiem złożenia stosownego oświadczenia.

2. Przychody z działalności gospodarczej.

Opodatkowanie także na zasadach ogólnych.

Przychodem są kwoty należne, choćby nie zostały otrzymane (zasada memoriału).

„Podatek liniowy” (art. 9a oraz 30c)

Stawka 19%; dotyczy wyłącznie przychodów z działalności gospodarczej.

Podstawą opodatkowania jest dochód obliczony na zasadach ogólnych, z odliczeniem składek na ubezpieczenie społeczne. Dochodu tego nie łączy się z dochodami z innych źródeł.

Dochody uzyskiwane za granicą - unikanie podwójnego opodatkowania metodą odliczenia.

Warunki skorzystania z podatku liniowego:

1. pisemne zawiadomienie do 20 stycznia, a w przypadku rozpoczęcia działalności - do dnia jej rozpoczęcia, nie później niż do dnia uzyskania pierwszego przychodu;

2. zakaz świadczenia na rzecz obecnego lub byłego pracodawcy usług odpowiadających czynnościom wykonywanym w bieżącym roku podatkowym w ramach stosunku pracy (w razie wykonania takich usług - rozliczenie za cały rok na zasadach ogólnych);

3. zasada kontynuacji tej formy opodatkowania w latach następnych, chyba że podatnik zrezygnuje z niej do 20 stycznia kolejnego roku podatkowego;

4. wykluczone jest opodatkowanie wspólne z małżonkiem lub samotnie wychowywanym dzieckiem;

5. dochodu i podatku nie pomniejsza się o ulgi przewidziane w ustawie, z wyjątkiem składek na ubezpieczenie zdrowotne.

3. Zbycie nieruchomości i praw na nieruchomościach.

Opodatkowana jest sprzedaż lub zamiana, jeżeli następuje przed upływem 5 lat od końca roku w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości (wyjątek - jeżeli podatnik korzystał za odliczeń w związku z budową mieszkań na wynajem, termin wynosi 10 lat).

Uwaga! - jeżeli sprzedaż lub zamiana nieruchomości jest przedmiotem działalności gospodarczej (obrót nieruchomościami), przychód z tego tytułu opodatkowany jest zawsze na zasadach dotyczących działalności gospodarczej.

Uwaga!

Przychód ze zbycia składników majątku (w tym nieruchomości) wykorzystywanych w działalności gospodarczej jest przychodem z tej działalności (wyjątki: budynki i lokale mieszkalne oraz grunty z nimi związane). Dotyczy to tych składników majątku, które stanowiły środki trwałe oraz wyposażenie, a także środki obrotowe.

Jeżeli jednak składniki majątku (także nieruchomości) przed zbyciem zostały wycofane z działalności gospodarczej, a między pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym składniki majątku zostały wycofane z działalności i dniem ich odpłatnego zbycia upłynęło 6 lat - przychód jest opodatkowany tak, jak w przypadku składników majątku nie związanych z działalnością gospodarczą.

Zasady opodatkowania nieruchomości nabytych do końca 2006 roku

Podstawę opodatkowania stanowi przychód, którym jest:

1. sprzedaż - wartość określona w umowie, pomniejszona o koszty sprzedaży;

2. zamiana - wartość zbywanej nieruchomości, rzeczy ruchomej lub prawa majątkowego (wieczyste użytkowanie, prawa spółdzielcze). Do końca 2001 r. przychód pojawiał się tylko u tego zamieniającego, który zbywał rzecz lub prawo o wyższej wartości, a był tym przychodem wyłącznie nadwyżka wartości zbywanej rzeczy lub prawa uzyskana przez jedną ze stron umowy. Przy zamianie równowartych rzeczy lub praw przychód w ogóle się nie pojawiał.

Przychody ze sprzedaży są zwolnione od podatku m.in.:

• w części wydanej w ciągu 2 lat od dnia sprzedaży na cele mieszkalne (m.in. nabycie w kraju budynku mieszkalnego, lokalu mieszkalnego, gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub praw spółdzielczych, budowa, rozbudowa, modernizacja albo remont własnego budynku lub lokalu mieszkalnego);

• w części wydatkowanej na spłatę kredytu lub pożyczki zaciągniętych w polskim banku na cele mieszkalne (j.w.) (nie dotyczy osób korzystających odliczenia odsetek od dochodu) (od 2003 r.);

• w całości - jeżeli nabycie nastąpiło w drodze spadku lub darowizny

• w całości - jeżeli sprzedaż nastąpiła w celu uzyskania, w zamian za te nieruchomości lub prawa, spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu albo budynku mieszkalnego lub jego części,

• w całości - jeżeli sprzedaż nastąpiła w wykonaniu lub w związku z wielostronną umową o zamianie tych budynków lub praw do lokali.

Zwolnione od podatku są przychody z zamiany:

• budynku mieszkalnego lub jego części,

• lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość (od 2003 r.)

• prawa spółdzielczego (związanych z budynkiem lub lokalem mieszkalnym),

• gruntu lub prawa wieczystego użytkowania gruntu związanego z wymienionymi budynkami lub mieszkaniami,

jeżeli przedmiotem zamiany są wyłącznie wymienione nieruchomości i prawa.

Opodatkowanie ma postać ryczałtu w wysokości 10% przychodu.

Termin zapłaty - 14 dni od dnia sprzedaży.

Warunkowe zawieszenie obowiązku zapłaty: jeżeli podatnik przed terminem zapłaty złoży oświadczenie, że przeznaczy przychód w ciągu 2 lat na cele mieszkaniowe, uprawniające do zwolnienia.

Jeżeli podatnik warunku nie spełni, musi uiścić podatek, obliczony od kwoty niewykorzystanej lub przeznaczonej na inne cele wraz z połową odsetek za zwłokę
od zaległości podatkowych.

Zasady opodatkowania nieruchomości nabytych od 2007 r.

Od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku (dochodu nie łączy się z dochodami z innych źródeł).

Podstawa obliczenia podatku: dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia, a kosztami (patrz niżej), powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych.

W przypadku zbycia w drodze zamiany dochód ustala się u każdej ze stron umowy.

Koszty uzyskania przychodu:

1. udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia,

2. powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania.

W przypadku nieruchomości nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, kosztami są:

1. udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz

2. kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej podatek ten przypadał na zbywaną nieruchomość.

Wysokość nakładów, o których mowa powyżej ustala się na podstawie faktur VAT oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych.

Koszty nabycia lub koszty wytworzenia są corocznie podwyższane w stopniu odpowiadającym wskaźnikowi wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych w okresie pierwszych trzech kwartałów roku podatkowego w stosunku do tego samego okresu roku ubiegłego, ogłaszanemu przez Prezesa GUS w „Monitorze Polskim”.

Podatek jest płatny w terminie złożenia zeznania rocznego.

„Ulga meldunkowa” - uchylona z końcem 2008 r.; nadal obowiązuje w odniesieniu do nieruchomości nabywanych w latach 2007 i 2008.

Zwalnia się od podatku przychody uzyskane z odpłatnego zbycia:

a)   budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku,

b)   lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu,

c)   spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie,

d)   prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie

- jeżeli podatnik był zameldowany w tym budynku lub lokalu na pobyt stały przez okres nie krótszy niż 12 miesięcy przed datą zbycia.

Uwaga:

1. Zwolnienie ma zastosowanie do przychodów podatnika, który, terminie złożenia zeznania rocznego za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie nieruchomości nabytej w okresie obowiązywania ulgi meldunkowej, złoży oświadczenie, że spełnia warunki do zwolnienia, w urzędzie skarbowym, właściwym według miejsca zamieszkania podatnika.

2. Zwolnienie ma zastosowanie łącznie do obojga małżonków.

Zwolnienie mieszkaniowe - wprowadzone z dniem 1 stycznia 2009 r.; dotyczy nieruchomości nabytych (wybudowanych) od tego dnia.

Dotyczy: dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych

Wysokość: iloczyn dochodu z odpłatnego zbycia i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych,

Warunki: począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe;

udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych,

Przeznaczenie wydatków (art. 21 ust. 25)

1) wydatki poniesione na:

a) nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,

b) nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,

c) nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,

d) budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,

e) rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego

- położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej,

Własny budynek, lokal lub pomieszczenie: budynek, lokal lub pomieszczenie stanowiące własność lub współwłasność podatnika lub do którego podatnikowi przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udział w takich prawach.

2) wydatki poniesione na:

a) spłatę kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) - c), na cele określone w pkt 1,

b) spłatę kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) - c), na spłatę kredytu (pożyczki), o którym mowa w lit. a),

c) spłatę każdego kolejnego kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) - c), na spłatę kredytu (pożyczki), o których mowa w lit. a) lub b)

- w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, mających siedzibę w państwie członkowskim UE lub w innym państwie należącym do EOG albo w Konfederacji Szwajcarskiej, z zastrzeżeniem ust. 29 i 30,

3) wartość otrzymanego w ramach odpłatnego zbycia w drodze zamiany znajdującego się w państwie członkowskim UE lub w innym państwie należącym do EOG albo w Konfederacji Szwajcarskiej:

a) budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, lub

b) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, lub udziału w tych prawach, lub

c) gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie przeznaczonych pod budowę budynku mieszkalnego, w tym również gruntu lub udziału w gruncie albo prawa wieczystego użytkowania gruntu lub udziału w takim prawie z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, lub

d) gruntu, udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z budynkiem lub lokalem wymienionym w lit. a).

Za wydatki na cele mieszkaniowe nie uważa się wydatków poniesionych na:

1) nabycie gruntu lub udziału w gruncie, prawa wieczystego użytkowania gruntu lub udziału w takim prawie, budynku, jego części lub udziału w budynku, lub

2) budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę, adaptację lub remont budynku albo jego części

- przeznaczonych na cele rekreacyjne.

Gdy kredyt na cele nie tylko mieszkaniowe - za wydatki poniesione na cele mieszkaniowe uważa się wydatki poniesione na spłatę kredytu oraz odsetek proporcjonalnie przypadające na zobowiązania mieszkaniowe.

Zwolnienie mieszkaniowe a inne ulgi podatkowe

Art. 21 ust. 30. Przepis ust. 1 pkt 131 nie ma zastosowania:

a) do tej części wydatków, o których mowa w ust. 25 pkt 2, które podatnik uwzględnił korzystając z ulg podatkowych, w rozumieniu Ordynacji podatkowej, przy opodatkowaniu podatkiem dochodowym oraz

b) do tej części wydatków, o których mowa w ust. 25 pkt 2, którymi sfinansowane zostały wydatki określone w ust. 25 pkt 1, uwzględnione przez podatnika korzystającego z ulg podatkowych, w rozumieniu Ordynacji podatkowej, przy opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

W razie nie spełnienia warunków zwolnienia mieszkaniowego: obowiązek korekty zeznania i zapłaty podatku wraz z odsetkami za zwłokę (odsetki nalicza się od 1 maja roku następującego po roku uzyskania dochodu do dnia zapłaty podatku włącznie).

Opodatkowanie aportów do spółek kapitałowych i spółdzielni

Od początku 2001 roku przychodem jest nominalna wartość udziałów (akcji) lub wkładów w spółdzielni, objętych w zamian za wkład niepieniężny (np. nieruchomość) w formie innej, niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część (art. 17). Odpowiednio określono koszty uzyskania przychodu z tytułu wniesienia aportu, a także koszty uzyskania przychodu ze sprzedaży udziałów (akcji) objętych za aport. Dochód opodatkowany jest stawką 19%.

Amortyzacja

Pojęcie środka trwałego

• budynki, budowle oraz lokale będące odrębną nieruchomością,

• nabyte lub wytworzone we własnym zakresie,

• kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania,

• o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok,

• wykorzystywane na potrzeby działalności gospodarczej podatnika albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub podobnej.

Amortyzacji podlegają także, niezależnie od przewidywanego okresu używania:

• inwestycje w obcym środku trwałym,

• budynki i budowle wybudowane na cudzym gruncie,

• składniki majątku używane na podstawie umowy leasingu kapitałowego.

Wartości niematerialne i prawne

• spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego,

• spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego,

• prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

Nie są amortyzowane

1. grunty i prawa wieczystego użytkowania gruntów;

2. składniki majątku nie używane na skutek zaprzestania działalności;

3. nabyte nieodpłatnie, jeżeli dochód z tego tytułu jest zwolniony od podatku (z wyjątkiem nabytych w drodze spadku lub darowizny);

4. nabyte przed 1995 rokiem i nie zaliczone do środków trwałych;

5. budynki mieszkalne lub lokale mieszkalne, służące prowadzonej działalności gospodarczej lub wydzierżawiane albo wynajmowane na podstawie umowy, jeżeli podatnik nie podejmie decyzji o ich amortyzowaniu.

Wartość początkowa

1. Odpłatne nabycie - cena nabycia (kwota należna zbywcy plus wydatki poniesione do dnia przyjęcia do używania).

2. Wytworzenie - koszt wytworzenia (wartość nakładów wg cen nabycia; bez kosztów ogólnych zarządu oraz prowizji i kosztów operacji finansowych, z wyjątkiem prowizji
   i odsetek naliczonych do dnia przekazania środka trwałego do używania)

3. Nabycie aportem - wartość rynkowa na dzień wniesienia, nie wyższa niż wartość nominalna udziałów lub akcji.

4. Nabycie przedsiębiorstwa - zasady szczególne.

Wartość początkową zwiększają wydatki na ulepszenia (przebudowa, rozbudowa, rekonstrukcja, adaptacja lub modernizacja), jeżeli:

• wartość takich wydatków w roku podatkowym przekroczy 3.500 zł (od 2003 r.);

• w ich wyniku zwiększa się wartość użytkowa środka trwałego (okres używania, zdolność wytwórcza, jakość produktów, koszty eksploatacji).

Dokonywanie odpisów amortyzacyjnych

W równych ratach co miesiąc (suma odpisów amortyzacyjnych obejmuje także te odpisy, które nie stanowiły kosztów uzyskania przychodu). Od 2003 r. odpisy mogą być dokonywane kwartalnie lub jednorazowo na koniec roku podatkowego.

Wyjątek: środki trwałe używane sezonowo są amortyzowane tylko w okresie ich wykorzystywania.

Metody amortyzacji

Liniowa lub degresywna - raz wybrana metoda musi być stosowana do pełnego zamortyzowania środka trwałego. Dla nieruchomości dopuszczalna jest wyłącznie metoda liniowa.

Stawki (przykładowe)

1. Wykaz.

Budynki i lokale niemieszkalne - 2,5%.

Budynki i lokale mieszkalne - 1,5%.

Kioski, budki towarowe, kontenery mieszkalne - 10%.

Budowle - 4,5% (wyjątki - 2,5%).

Stawki można obniżać nie więcej niż o 50%.

2. Podwyższone.

1. Budynki i budowle używane w warunkach pogorszonych - współczynnik 1,2 (ciągłe działanie czynników powodujących przyspieszenie zużycia obiektu).

2. Budynki i budowle używane w warunkach złych - współczynnik 1,4 (używanie pod wpływem niszczących środków chemicznych).

3. Indywidualne.

1. Używane lub ulepszone budynki (z wyjątkiem niemieszkalnych) i budowle - okres amortyzacji nie krótszy niż 10 lat, w niektórych przypadkach 3 lata.

Używane - wykorzystywane przed ich nabyciem przez co najmniej 5 lat.

Ulepszone - wydatki na ulepszenie przed ujęciem w ewidencji wyniosły co najmniej 30% wartości początkowej.

2. Budynki i lokale niemieszkalne: 40 lat pomniejszone o pełną liczbę lat, które upłynęły od dnia ich oddania po raz pierwszy do używania do dnia wprowadzenia do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych prowadzonej przez podatnika, z tym że okres amortyzacji nie może być krótszy niż 10 lat.

3. Inwestycje w obcych budynkach i budowlach - nie krócej niż 10 lat.

Zryczałtowany podatek dochodowy od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne

Zakres podmiotowy (art. 2)

1. Osoby fizyczne osiągające przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej (także w formie spółki cywilnej lub jawnej) mogą opłacać zryczałtowany podatek dochodowy w formie.

2. Osoby fizyczne osiągające przychody z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, jeżeli umowy te nie są zawierane w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej.

Przychodów (dochodów) opodatkowanych w formach zryczałtowanych nie łączy się z przychodami (dochodami) z innych źródeł.

Wybór i zrzeczenie się opodatkowania w formie ryczałtu (art. 9)

Pisemne oświadczenie o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych podatnik składa naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu według miejsca zamieszkania podatnika, nie później niż do dnia 20 stycznia roku podatkowego. Jeżeli podatnik rozpoczyna prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej, oświadczenie może złożyć na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, a jeżeli podatnik nie złożył oświadczenia na podstawie tych przepisów - składa pisemne oświadczenie nie później niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu.

W kolejnych latach obowiązuje zasada kontynuacji metody opodatkowania, chyba że do dnia 20 stycznia danego roku podatkowego podatnik nie zgłosił likwidacji działalności gospodarczej lub nie dokonał wyboru innej formy opodatkowania.

Wysokość ryczałtu (art. 12)

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych z najmu wynosi 8,5% (do końca 2009 r., od nadwyżki ponad 4.000€ ryczałt wynosił 20% przychodów).

Podatek zryczałtowany pobiera się bez pomniejszania przychodu o koszty uzyskania.

Dokumentacja (art. 15)

Podatnicy oraz spółki są obowiązani posiadać i przechowywać dowody zakupu towarów, prowadzić wykaz środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, ewidencję wyposażenia oraz, odrębnie za każdy rok podatkowy, ewidencję przychodów.

Obowiązek prowadzenia ewidencji nie dotyczy podatników osiągających przychody z najmu, jeżeli ich wysokość wynika z umowy zawartej w formie pisemnej.

Pobór podatku (art. 21)

Podatnicy są obowiązani za każdy miesiąc obliczać ryczałt od przychodów ewidencjonowanych i wpłacać go na rachunek urzędu skarbowego w terminie do dnia 20 następnego miesiąca, a za miesiąc grudzień - w terminie złożenia zeznania.

Rozliczenie kwartalne (za pisemnym zawiadomieniem) - wyłącznie podatnicy, których otrzymane przychody z działalności prowadzonej samodzielnie albo przychody spółki - w roku poprzedzającym rok podatkowy - nie przekroczyły kwoty stanowiącej równowartość 25 000 euro.

Zeznanie roczne - w terminie do dnia 31 stycznia następnego roku.

Usługi, których świadczenie wyłącza podatnika z opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych - m.in. „Usługi obsługi nieruchomości świadczone na zlecenie” (w tym: 70.31 Usługi agencji nieruchomości świadczone na zlecenie), z wyjątkiem: 70.32 „Usługi w zakresie zarządzania nieruchomościami świadczone na zlecenie” (opodatkowane według stawki 17% przychodów).

Podatek od czynności cywilnoprawnych (pcc)

Pcc podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

1. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,

2. umowy pożyczki, umowy poręczenia,

3. umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,

4. umowy dożywocia,

5. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,

6. ustanowienie hipoteki,

7. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,

8. umowy depozytu nieprawidłowego,

9. umowy spółki,

10. zmiany umów wymienionych powyżej, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych,

11. orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne wymienione powyżej.

Czynności cywilnoprawne podlegają podatkowi jeżeli ich przedmiotem są:

1. rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

2. rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej

Umowy sprzedaży i zamiany.

Podstawa opodatkowania: wartość rynkowa (przy zamianie - wartość rzeczy, od której przypada wyższa opłata).

Wyjątek - zamiana lokalu stanowiącego odrębną nieruchomość lub spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu - różnica wartości rynkowej zamienionych praw lub lokali.

W razie sporu (zarzut zaniżenia wartości rynkowej) organ podatkowy określa wartość rynkową na podstawie opinii biegłego (do końca 2000 r. - „z uwzględnieniem opinii biegłych”, co sprawiało, że organ podatkowy musiał powoływać co najmniej dwóch).

Stawki:

Sprzedaż, zamiana, zniesienie współwłasności, dział spadku:

1. nieruchomości, rzeczy ruchome, użytkowanie wieczyste oraz prawa spółdzielcze - 2%;

2. inne prawa majątkowe - 1%.

(do końca 2000 r. nieruchomości i prawo wieczystego użytkowania - 5 %, a w pozostałych przypadkach - 2%).

Umowy dzierżawy, poddzierżawy, najmu i podnajmu.

Od początku 2001 r - nieopodatkowane.

Ustanowienie hipoteki - podstawą opodatkowania jest kwota zabezpieczonej wierzytelności, stawka - 0,1% (przy wierzytelnościach o nieustalonej wysokości - 19 zł).

Umowy spółki - 0,5% kapitału i podwyższenia kapitału

Odpłatne użytkowanie i służebność - 1%

Stawka sankcyjna

Stawka podatku wynosi 20%, jeżeli przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej w toku czynności sprawdzających, postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego:

1)  podatnik powołuje się na fakt zawarcia umowy pożyczki, depozytu nieprawidłowego lub ustanowienia użytkowania nieprawidłowego albo ich zmiany, a należny podatek od tych czynności nie został zapłacony;

2)  biorący pożyczkę, o którym mowa w art. 9 pkt 10 lit. b, powołuje się na fakt zawarcia umowy pożyczki, a nie spełnił warunku udokumentowania otrzymania pieniędzy na rachunek bankowy, albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.

Sposób zapłaty

1. Przez płatnika - notariusz.

2. Na zasadzie samoobliczenia, kontrolowanego przez urząd skarbowy - obowiązek złożenia deklaracji podatkowej, wraz z oryginałem lub kopią umowy (osobiście lub pocztą)
   i zapłaty (odpowiednio gotówką lub na rachunek) w ciągu 14 dni od zawarcia umowy.

Wyłączenia i zwolnienia

Nie podlegają pcc:

1. czynności cywilnoprawne w sprawach podlegających przepisom o gospodarce nieruchomościami lub przepisom o autostradach płatnych;

2. umowy sprzedaży lokali mieszkalnych, których stroną jest Wojskowa Agencja Mieszkaniowa;

3. sprzedaż w wykonywaniu realizowanego przez Skarb Państwa prawa pierwokupu lub wykupu;

4. sprzedaż lub zamiana nieruchomości na podstawie przepisów o ochronie i kształtowaniu środowiska;

5. przeniesienie własności nieruchomości wraz z częściami składowymi, jeżeli:

• stanowią gospodarstwo rolne,

• utworzą gospodarstwo rolne,

• wejdą w skład gospodarstwa rolnego nabywcy;

6. zamiana budynków mieszkalnych lub ich części między osobami zaliczanymi do I grupy podatkowej w podatku od spadków i darowizn;

7. czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

1. opodatkowana podatkiem od towarów i usług,

2. zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:

- umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,

- umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych,

- umów spółki i ich zmian.

Podmioty zwolnione z opłaty skarbowej: jednostki budżetowe, Skarb Państwa, jednostki samorządowe.

Zwolnienia przedmiotowe:

1. nabycie nieruchomości, z wyjątkiem budynków mieszkalnych na obszarze miast, pod warunkiem, że w rozumieniu przepisów o podatku rolnym, w chwili dokonania czynności nabyte grunty stanowią gospodarstwo rolne albo utworzą gospodarstwo rolne lub wejdą w skład gospodarstwa rolnego nabywcy;

2. zamiana budynku mieszkalnego, lokali mieszkalnych, spółdzielczych własnościowych praw do lokalu mieszkalnego oraz spółdzielczych praw do domu mieszkalnego, jeżeli stronami są osoby zaliczane do I grupy podatkowej w podatku od spadków i darowizn.

Zwalnia się od podatku pożyczki:

1. udzielane w formie pieniężnej na podstawie umowy zawartej między osobami najbliższymi (małżonek, zstępni, wstępni, pasierb, rodzeństwo, ojczym i macocha) pod warunkiem:

- złożenia deklaracji w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych właściwemu organowi podatkowemu w terminie 14 dni od daty dokonania czynności,

- udokumentowania otrzymania przez biorącego pożyczkę pieniędzy na rachunek bankowy, albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym,

2. osobami zaliczanymi do I grupy podatkowej - do wysokości nie podlegającej opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn,

3. na podstawie umowy zawartej między innymi podmiotami, jeżeli łączna kwota lub wartość pożyczek otrzymanych w okresie kolejnych 3 lat nie przekracza 5 000 zł od jednego podmiotu, a od wielu podmiotów łącznie nie więcej niż 25 000 zł.

Obowiązek podatkowy

Powstaje z chwilą dokonania czynności opodatkowanej.

Obowiązek podatkowy powstaje także z chwilą  powołania  się  przez  podatnika na fakt  dokonania czynności cywilnoprawnej - jeżeli podatnik nie złożył deklaracji w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych w terminie 5 lat od końca roku, w którym upłynął termin płatności podatku, a następnie powołuje się przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej na fakt jej dokonania.

Podatnicy

Obowiązek podatkowy ciąży:

1. przy umowie sprzedaży - na kupującym;

2. przy umowie zamiany - na stronach czynności,;

3. przy umowie darowizny - na obdarowanym;

4. przy umowie dożywocia - na  nabywcy własności nieruchomości;

5. przy umowie o dział spadku lub o zniesienie współwłasności - na podmiocie nabywającym rzeczy lub prawa majątkowe ponad udział w spadku lub we współwłasności;

6. przy ustanowieniu odpłatnego użytkowania, w tym również nieprawidłowego oraz odpłatnej służebności - na użytkowniku lub nabywającym prawo służebności;

7. przy umowie pożyczki i umowie depozytu nieprawidłowego - na biorącym pożyczkę lub przechowawcy;

8. przy ustanowieniu hipoteki - na składającym oświadczenia woli o ustanowieniu hipoteki;

9. przy umowie spółki cywilnej - na wspólnikach, a przy pozostałych umowach spółki - na spółce.

Jeżeli obowiązek podatkowy ciąży na kilku podmiotach albo na stronach umowy zamiany, albo wspólnikach spółki cywilnej, zobowiązanymi solidarnie do zapłaty podatku są odpowiednio te podmioty, strony umowy zamiany albo wspólnicy spółki cywilnej.

Zapłata podatku

Podatnicy mają obowiązek złożyć deklarację oraz obliczyć i wpłacić podatek w ciągu 14 dni od powstania obowiązku podatkowego.

Jeżeli czynność prawna ma formę aktu notarialnego, notariusz jest płatnikiem i ma obowiązek uzależnić dokonanie czynności od zapłacenia podatku.

Właściwość miejscowa organów podatkowych

Organem podatkowym jest naczelnik odpowiedniego urzędu skarbowego

1. Przeniesienie własności nieruchomości, prawa użytkowania wieczystego lub praw spółdzielczych - według miejsca położenia nieruchomości. Przy zamianie - według położenia nieruchomości lub prawa, którego wartość jest wyższa.

2. Przeniesienie własności innych praw majątkowych oraz rzeczy ruchomych -
   wg miejsca zamieszkania (siedziby) nabywcy, a jeżeli ten nie ma miejsca zamieszkania w Polsce, to wg miejsca zamieszkania (siedziby) zbywcy.

3. Umowa spółki - według siedziby spółki.

4. Pozostałe umowy - według miejsca zamieszkania (siedziby) jednej ze stron czynności.

5. Jeżeli rzecz znajduje się za granicą lub prawo majątkowe jest wykonywane
   za granicą - według miejsca zamieszkania (siedziby) nabywcy.

Podatek od towarów i usług

Konstrukcja podatku VAT

Pojęcie podatku należnego i naliczonego.

Czynności opodatkowane.

Definicja podatnika

Powstanie obowiązku podatkowego.

Obowiązki ewidencyjne

Art. 2 - definicje legalne

Ilekroć w ustawie mowa jest o:

6) towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii;

12) obiektach budownictwa mieszkaniowego - rozumie się przez to budynki mieszkalne stałego zamieszkania sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 11;

14) pierwszym zasiedleniu - rozumie się przez to oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:

a) wybudowaniu lub

b) ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej;

22) sprzedaży - rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów;

Art. 7 - definicja dostawy towarów

1. Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

1. przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;

2. wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;

3. wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;

4. wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;

5. ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego.

6. oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;

7. zbycie praw spółdzielczych oraz prawa użytkowania wieczystego.

9. Przez umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub inne umowy o podobnym charakterze, o

których mowa w ust. 1 pkt 2, rozumie się umowy w wyniku których, zgodnie z przepisami o podatku dochodowym, odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający oraz umowy leasingu w rozumieniu tych przepisów, których przedmiotami są grunty.

Art. 8 - definicja świadczenia usług

1. Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej mniemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Art. 15 - podatnicy VAT

1. Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

2. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

3. Za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1, nie uznaje się czynności:

1. z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 12 ust. 1-6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych;

2. (uchylony)

3. z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

Art. 113 - zwolnienie podmiotowe

1. Zwalnia się od podatku podatników, u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 150.000 PLN (uwaga: w roku 2010 limit wynosił 100.000 PLN). Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.

2. Do wartości sprzedaży nie wlicza się sprzedaży zwolnionej od podatku, a także towarów zaliczanych środków trwałych.

4. Podatnicy (…) mogą zrezygnować ze zwolnienia określonego w ust. 1 i 9, pod warunkiem pisemnego zawiadomienia o tym zamiarze naczelnika urzędu skarbowego przed początkiem miesiąca, w którym rezygnują ze zwolnienia, z tym że w przypadku, o którym mowa w ust. 9, zawiadomienie musi nastąpić przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5.

Zwolnienie traci moc w momencie przekroczenia limitu w trakcie roku podatkowego. Opodatkowaniu podlega nadwyżka sprzedaży ponad tę kwotę.

9. Podatnik rozpoczynający w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności określonych w art. 5 jest zwolniony od podatku, jeżeli przewidywana przez niego wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym, kwoty określonej w ust. 1.

10. Jeżeli faktyczna wartość sprzedaży, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej, przekroczy w trakcie roku podatkowego kwotę określoną w ust. 1, zwolnienie określone w ust. 9 traci moc z momentem przekroczenia tej kwoty. Opodatkowaniu podlega nadwyżka sprzedaży ponad wartość określoną w zdaniu pierwszym, a obowiązek podatkowy powstaje z momentem przekroczenia tej wartości. Przepis ust. 5 zdanie trzecie stosuje się odpowiednio.

11. Podatnik, który utracił prawo do zwolnienia od podatku lub zrezygnował z tego zwolnienia, może, nie wcześniej niż po upływie roku, licząc od końca roku, w którym utracił prawo do zwolnienia lub zrezygnował z tego zwolnienia, ponownie skorzystać ze zwolnienia określonego w ust. 1.

13. Zwolnień, o których mowa w ust. 1 i 9, nie stosuje się do (…) podatników:

1) dokonujących dostaw: (…)

d) terenów budowlanych oraz przeznaczonych pod zabudowę;

2) świadczących usługi prawnicze oraz usługi w zakresie doradztwa, a także usługi jubilerskie; (…)

Art. 19 - powstanie obowiązku podatkowego

Zasada ogólna

1. Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

Faktura VAT

4. Jeżeli dostawa towaru lub wykonanie usługi powinny być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7 dniu, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi.

Dostawa nieruchomości

10. W przypadku dostawy towarów, której przedmiotem są lokale i budynki, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż 30 dnia, licząc od dnia wydania, z zastrzeżeniem ust. 13 pkt 10 i 11.

16b. W przypadku oddania gruntu w użytkowanie wieczyste obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż z upływem terminu płatności poszczególnych opłat pobieranych z tego tytułu.

Zaliczki

11. Jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części.

Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą:

10) otrzymania całości lub części wkładu budowlanego lub mieszkaniowego, nie później jednak niż z chwilą ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego lub ustanowienia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, lub przekształcenia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, lub ustanowienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, lub wydania albo przeniesienia własności lokalu lub własności domów jednorodzinnych w przypadku czynności:

a) ustanowienia na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego lub ustanowienia na rzecz członka spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, lub ustanowienia na rzecz członka odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, lub przeniesienia własności lokalu w rozumieniu przepisów o spółdzielniach mieszkaniowych,

b) przeniesienia na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej własności domu jednorodzinnego w rozumieniu przepisów o spółdzielniach mieszkaniowych;

11) upływu terminu płatności - z tytułu czynności wykonywanych na rzecz członków spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali, członków spółdzielni będących właścicielami lokali, osób niebędących członkami spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze własnościowe prawa do lokali, lub na rzecz właścicieli lokali, niebędących członkami spółdzielni, za które są pobierane opłaty, zgodnie z art. 4 ust. 1-2, 4 i 5 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych

Najem - obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż z upływem terminu płatności określonego w umowie lub na fakturze.

Otrzymanie części zapłaty (ceny) lub części wkładu budowlanego i mieszkaniowego powoduje powstanie obowiązku podatkowego w tej części.

Art. 29 - Podstawa opodatkowania

Definicja ogólna

1. Podstawą opodatkowania jest obrót (…). Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Dostawa nieruchomości i praw spółdzielczych

5. W przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

5a. Przepisu ust. 5 nie stosuje się do czynności oddania w użytkowanie wieczyste gruntu, dokonywanego z równoczesną dostawą budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli.

6. W przypadku czynności, o których mowa w art. 19 ust. 13 pkt 10, jako kwotę należną, o której mowa w ust. 1, przyjmuje się wartość należnego wkładu budowlanego albo wkładu mieszkaniowego, pomniejszoną o kwotę należnego podatku. Do wniesienia wkładu w formie innej niż pieniężna przepis ust. 10 stosuje się odpowiednio. W przypadku gdy część wkładu budowlanego lub mieszkaniowego została sfinansowana z zaciągniętego przez spółdzielnię mieszkaniową kredytu na sfinansowanie kosztów budowy, podstawę opodatkowania powiększa się o kwotę kredytu, w części przypadającej na dany lokal.

7. Do podstawy opodatkowania, o której mowa w ust. 6, wlicza się również inne opłaty wnoszone przez członków spółdzielni, które nie są wkładami budowlanymi lub mieszkaniowymi, wynikające z uczestniczenia członków spółdzielni w zobowiązaniach spółdzielni związanych z budową lub wynikające z ostatecznego rozliczenia kosztów budowy

- zgodnie z postanowieniami statutu.

8. Jeżeli w okresie 5 lat od ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego jest zawierana umowa o przekształcenie przysługującego członkowi prawa na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub ustanowienie w miejsce tego prawa odrębnej własności lokalu, podstawą opodatkowania jest kwota należna z tytułu tego przekształcenia, pomniejszona o kwotę należnego podatku.

Art. 30 - podstawa opodatkowania w usługach pośrednictwa

1. Podstawę opodatkowania czynności maklerskich, czynności wynikających z zarządzania funduszami inwestycyjnymi, czynności wynikających z umowy agencyjnej lub zlecenia, pośrednictwa, umowy komisu lub innych usług o podobnym charakterze stanowi dla:

1) zleceniodawcy - kwota należna z tytułu dostawy, pomniejszona o kwotę podatku;

(…)

4) prowadzącego przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzającego funduszami inwestycyjnymi, agenta, zleceniobiorcy lub innej osoby świadczącej usługi o podobnym charakterze - kwota prowizji lub innych postaci wynagrodzeń za wykonanie usługi, pomniejszona o kwotę podatku, z zastrzeżeniem ust. 3.

Art. 28e - miejsce świadczenia usług

Miejscem świadczenia usług związanych z nieruchomościami, w tym usług świadczonych przez rzeczoznawców, pośredników w obrocie nieruchomościami, usług zakwaterowania w hotelach lub obiektach o podobnej funkcji, takich jak ośrodki wczasowe lub miejsca przeznaczone do użytku jako kempingi, użytkowania i używania nieruchomości oraz usług przygotowywania i koordynowania prac budowlanych, takich jak usługi architektów i nadzoru budowlanego, jest miejsce położenia nieruchomości.

Art. 41 - stawki podatku

Uwaga: w latach 2011 i 2012 stawki podatku 7 i 22% są podwyższone o 1 pkt procentowy: do 8 i 23%.

12. Stawkę podatku, o której mowa w ust. 2 (7%), stosuje się do dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego

społecznym programem mieszkaniowym.

12a. Przez budownictwo objęte społecznym programem mieszkaniowym rozumie się obiekty budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych, oraz lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 12, a także obiekty sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w klasie ex 1264 - wyłącznie budynki instytucji ochrony zdrowia świadczących usługi zakwaterowania z opieką lekarską i pielęgniarską, zwłaszcza dla ludzi starszych i niepełnosprawnych, z zastrzeżeniem ust. 12b.

12b. Do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym określonego w ust. 12a nie zalicza się:

1. budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 300 m2;

2. lokali mieszkalnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 150 m2.

12c. W przypadku budownictwa mieszkaniowego o powierzchni przekraczającej limity określone w ust. 12b stawkę podatku, o której mowa w ust. 2, stosuje się tylko do części podstawy opodatkowania odpowiadającej udziałowi powierzchni użytkowej kwalifikującej do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w całkowitej powierzchni użytkowej.

Art. 43 - zwolnienia przedmiotowe od podatku

1. Zwalnia się od podatku:

2) dostawę towarów używanych, pod warunkiem że w stosunku do tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego;

9) dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę;

10) dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

a) dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,

b) pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata;

10a) dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:

a) w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,

b) dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów;

11) czynności wykonywane na rzecz członków spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali mieszkalnych, członków spółdzielni będących właścicielami lokali mieszkalnych lub na rzecz właścicieli lokali mieszkalnych niebędących członkami spółdzielni, za które są pobierane opłaty, zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych;

2. Przez towary używane, o których mowa w ust. 1 pkt 2, rozumie się ruchomości, których okres używania przez podatnika dokonującego ich dostawy wyniósł co najmniej pół roku po nabyciu prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel.

7a. Warunku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10a lit. b, nie stosuje się, jeżeli budynki, budowle lub ich części w stanie ulepszonym były wykorzystywane przez podatnika do czynności opodatkowanych przez co najmniej 5 lat.

10. Podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10, i wybrać opodatkowanie dostawy budynków, budowli lub ich części, pod warunkiem że dokonujący dostawy i nabywca budynku, budowli lub ich części:

1) są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni;

2) złożą, przed dniem dokonania dostawy tych obiektów właściwemu dla ich nabywcy naczelnikowi urzędu skarbowego, zgodne oświadczenie, że wybierają opodatkowanie dostawy budynku, budowli lub ich części.

11. Oświadczenie, o którym mowa w ust. 10 pkt 2, musi również zawierać:

1) imiona i nazwiska lub nazwę, adresy oraz numery identyfikacji podatkowej dokonującego dostawy oraz nabywcy;

2) planowaną datę zawarcia umowy dostawy budynku, budowli lub ich części;

3) adres budynku, budowli lub ich części.

Rozporządzenie MF z dnia 22 grudnia 2010 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o VAT

§ 13 ust. 1

Zwalnia się od podatku:

pkt 4) dzierżawę gruntów przeznaczonych na cele rolnicze, a także zbycie prawa użytkowania wieczystego tych gruntów;

pkt 6) usługi w zakresie zarządzania nieruchomościami mieszkalnymi, świadczone na zlecenie, z wyłączeniem wyceny nieruchomości mieszkalnych (PKWiU ex 68.32.11.00 i PKWiU ex 68.32.12.0);

pkt 11) zbycie prawa wieczystego użytkowania gruntu, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli, jeżeli budynki te lub budowle albo ich części są zwolnione od podatku;

pkt 17) oddawanie gruntów w użytkowanie wieczyste przeznaczonych na cele rolniczePodatek od spadków i darowizn

Przedmiot opodatkowania

Podatkowi podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium

Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

1. spadku;

2. darowizny;

3. zasiedzenia;

4. nieodpłatnego zniesienia współwłasności;

5. zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w postaci powołania do spadku albo w postaci zapisu.

Nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą podlega podatkowi, jeżeli w chwili otwarcia spadku lub zawarcia umowy darowizny nabywca był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Zwolnienia

Zwalnia się od podatku:

1. nabycie własności i prawa użytkowania wieczystego nieruchomości lub jej części wraz z częściami składowymi, z wyjątkiem:

1. budynków mieszkalnych,

2. budynków zajętych na cele specjalistycznego chowu i wylęgu drobiu lub specjalistycznej hodowli zwierząt wraz z urządzeniami i ze stadem hodowlanym,

3. urządzeń do prowadzenia upraw specjalnych, jak: szklarnie, inspekty, pieczarkarnie, chłodnie, przechowalnie owoców,

- pod warunkiem, że w rozumieniu przepisów o podatku rolnym, w chwili nabycia ta nieruchomość stanowi gospodarstwo rolne lub jego część albo wejdzie w skład gospodarstwa rolnego będącego własnością nabywcy i to gospodarstwo rolne będzie prowadzone przez nabywcę przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia;

2. nabycie w drodze darowizny pieniędzy lub innych rzeczy przez osobę zaliczoną do I grupy podatkowej w wysokości nieprzekraczającej 9 637 zł od jednego darczyńcy, a od wielu darczyńców łącznie nie więcej niż 19 274 zł w okresie 5 lat od daty pierwszej darowizny, jeżeli pieniądze te lub rzeczy obdarowany przeznaczy na wkład budowlany lub mieszkaniowy do spółdzielni, budowę domu jednorodzinnego, nabycie lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość albo spłatę zabezpieczonego hipoteką kredytu mieszkaniowego wraz z odsetkami.

3. nabycie w drodze dziedziczenia praw do wkładu mieszkaniowego w spółdzielni mieszkaniowej przez osobę zaliczoną do I lub II grupy podatkowej, jeżeli spełnia warunki określone w art. 16 ust. 2 pkt 2-5 oraz spółdzielcze prawo do tego lokalu będzie przysługiwało nabywcy wkładu przez okres co najmniej 5 lat od dnia jego ustanowienia; warunek ten uważa się za zachowany także w przypadku przeniesienia przez spółdzielnię własności tego lokalu na nabywcę;

4. nabycie własności fizycznie wydzielonych części nieruchomości w drodze zasiedzenia przez osoby będące współwłaścicielami ułamkowych części nieruchomości - do wysokości udziału we współwłasności;

5. nabycie w drodze spadku przez osoby zaliczone do I i II grupy podatkowej zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków, jeżeli nabywca zabezpiecza je i konserwuje zgodnie z obowiązującymi przepisami;

6. nabycie przez osoby zaliczone do I grupy podatkowej własności rzeczy lub praw majątkowych w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności.

Zwolnienie dla członków najbliższej rodziny (art. 4a).

1. „Zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

1. zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-8 i ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz

2. udokumentują - w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 - ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek bankowy nabywcy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.

2. Jeżeli nabywca dowiedział się o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych po upływie terminów, o których mowa w ust. 1 pkt 1, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, stosuje się, gdy nabywca zgłosi te rzeczy lub prawa majątkowe naczelnikowi urzędu skarbowego nie później niż w terminie 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o ich nabyciu, oraz uprawdopodobni fakt późniejszego powzięcia wiadomości o ich nabyciu.

3. W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1 i 2, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej.

4. Obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:

1. wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub

2. gdy nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego.”

Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, wzór zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych i zakres danych w nim zawartych.

Obowiązek podatkowy

Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Data powstania obowiązku podatkowego (art. 6):

1) przy nabyciu w drodze dziedziczenia - z chwilą przyjęcia spadku;

2) przy nabyciu w drodze zapisu, dalszego zapisu lub z polecenia testamentowego - z chwilą wykonania zapisu, dalszego zapisu lub polecenia;

2a) przy nabyciu tytułem zachowku - z chwilą zaspokojenia roszczenia lub jego części;

3) przy nabyciu praw do wkładów oszczędnościowych określonych w art. 1 ust. 2 - z chwilą śmierci wkładcy;

3a) przy nabyciu jednostek uczestnictwa określonych w art. 1 ust. 2 - z chwilą śmierci uczestnika funduszu inwestycyjnego;

4) przy nabyciu w drodze darowizny - z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy - z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń;

5) przy nabyciu z polecenia darczyńcy - z chwilą wykonania polecenia;

6) przy nabyciu w drodze zasiedzenia - z chwilą uprawomocnienia się postanowienia sądu stwierdzającego zasiedzenie;

7) przy nabyciu w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności - z chwilą zawarcia umowy albo ugody lub uprawomocnienia się orzeczenia sądu, jeżeli ich skutkiem jest nieodpłatne zniesienie współwłasności.

Ponowne powstanie obowiązku podatkowego

Jeżeli nabycie niezgłoszone do opodatkowania stwierdzono następnie pismem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sporządzenia pisma; jeżeli pismem takim jest orzeczenie sądu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia.

W przypadku gdy nabycie nie zostało zgłoszone do opodatkowania, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą powołania się przez podatnika przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej na fakt nabycia.

Stawka sankcyjna - 20%

Nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych w drodze darowizny lub polecenia darczyńcy podlega opodatkowaniu według stawki 20%, jeżeli obowiązek podatkowy powstał wskutek powołania się podatnika przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej w toku czynności sprawdzających, postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego na okoliczność dokonania tej darowizny, a należny podatek od tego nabycia nie został zapłacony.

Podstawa opodatkowania

Podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego.

Wartość rynkowa: według przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia powstania obowiązku podatkowego.

Jeżeli nabywca nie określił wartości albo wartość określona przez niego nie odpowiada, według oceny urzędu skarbowego wartości rynkowej, organ ten wezwie nabywcę do jej określenia, podwyższenia lub obniżenia (termin nie krótszy niż 14 dni od doręczenia wezwania). Jeżeli nabywca nie zadośćuczyni wezwaniu, urząd skarbowy określi wartość z uwzględnieniem opinii biegłego lub przedłożonej przez nabywcę wyceny rzeczoznawcy. Jeżeli organ podatkowy powoła biegłego, a wartość określona z uwzględnieniem jego opinii różni się o więcej niż 33% od wartości podanej przez nabywcę, koszty opinii biegłego ponosi nabywca.

Podobne zasady dotyczą przypadku, gdy kilku nabywców podało różne wartości.

Wysokość podatku

Art. 9 ust. 1. Opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej:

1. 9 637 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej;

2. 7 276 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej;

3. 4 902 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej.

2. Jeżeli nabycie własności rzeczy i praw majątkowych od tej samej osoby następuje więcej niż jeden raz, do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych dolicza się wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych od tej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie.

Stawki podatku

Wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony

jest nabywca:

1. do grupy I - małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;

2. do grupy II - zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;

3. do grupy III - innych nabywców.

Za rodziców uważa się również przysposabiających, a za zstępnych także przysposobionych i ich zstępnych.

Podatek oblicza się od nadwyżki ponad kwotę wolną od podatku, według następujących skal:

1) od nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej

- do 10 278 zł - 3%

- od 10 278 zł do 20 556 zł - 308 zł 30 gr i 5% nadwyżki ponad 10 278 zł

- powyżej 20 556 zł - 822 zł 20 gr i 7% nadwyżki ponad 20 556 zł

2) od nabywców zaliczonych do II grupy podatkowej

- do 10 278 zł - 7%

- od 10 278 zł do 20 556 zł - 719 zł 50 gr i 9% od nadwyżki ponad 10 278 zł

- powyżej 20 556 zł - 1 644 zł 50 gr i 12% od nadwyżki ponad 20 556 zł

3) od nabywców zaliczonych do III grupy podatkowej

- do 10 278 zł - 12%

- od 10 278 zł do 20 556 zł - 1 233 zł 40 gr i 16% od nadwyżki ponad 10 278 zł

- powyżej 20 556 zł - 2 877 zł 90 gr i 20% od nadwyżki ponad 20 556 zł

Nabycie własności w drodze zasiedzenia podlega opodatkowaniu w wysokości 7% podstawy opodatkowania.

Przy ustalaniu wysokości podatku przyjmuje się kwoty wolne od podatku oraz skale podatkowe obowiązujące w dniu powstania obowiązku podatkowego.

Zwolnienie „mieszkaniowe” (art. 16)

Ustęp 1. W przypadku nabycia własności (współwłasności) budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, spółdzielczego prawa do domu jednorodzinnego albo udziału w takim prawie:

1. w drodze dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu, polecenia testamentowego, darowizny lub polecenia darczyńcy przez osoby zaliczane do I grupy podatkowej,

2. w drodze dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu lub polecenia testamentowego przez osoby zaliczane do II grupy podatkowej,

3. w drodze dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu lub polecenia testamentowego przez osoby zaliczane do III grupy podatkowej, które sprawowały opiekę nad wymagającym takiej opieki spadkodawcą, na podstawie pisemnej umowy z podpisem notarialnie poświadczonym, przez co najmniej dwa lata od dnia poświadczenia podpisów przez notariusza

- nie wlicza się do podstawy opodatkowania ich czystej wartości do łącznej wysokości nieprzekraczającej 110 m2 powierzchni użytkowej budynku lub lokalu. W przypadku nabycia części (udziału) budynku mieszkalnego lub lokalu albo udziału w spółdzielczym prawie do budynku mieszkalnego lub lokalu ulga przysługuje stosownie do wielkości udziału.

Ustęp 2. Ulga przysługuje osobom, które łącznie spełniają następujące warunki:

1. posiadają obywatelstwo lub miejsce zamieszkania w Polsce albo w innym kraju UE lub EOG;

2. nie są właścicielami innego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość bądź będąc nimi przeniosą własność budynku lub lokalu na rzecz zstępnych, Skarbu Państwa lub gminy w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego albo zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego;

3. nie przysługuje im spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego lub wynikające z przydziału spółdzielni mieszkaniowej: prawo do domu jednorodzinnego lub prawo do lokalu w małym domu mieszkalnym, a w razie dysponowania tymi prawami przekażą je zstępnym lub przekażą do dyspozycji spółdzielni, w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego albo zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego;

4. nie są najemcami lokalu lub budynku lub będąc nimi rozwiążą umowę najmu w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego albo zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego;

5. będą zamieszkiwać będąc zameldowanymi na pobyt stały w nabytym lokalu lub budynku i nie dokonają jego zbycia przez okres 5 lat:

1. od dnia złożenia zeznania podatkowego lub zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego - jeżeli w chwili złożenia zeznania lub zawarcia umowy darowizny nabywca mieszka i jest zameldowany na pobyt stały w nabytym lokalu lub budynku,

2. od dnia zamieszkania potwierdzonego zameldowaniem na pobyt stały w nabytym lokalu lub budynku - jeżeli nabywca zamieszka i dokona zameldowania na pobyt stały w ciągu roku od dnia złożenia zeznania podatkowego lub zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego.

Jeżeli nabyty budynek lub lokal jest zajęty przez osoby trzecie, spełnienie warunków określonych w ust. 2 pkt 2-5 może nastąpić w okresie 5 lat od dnia nabycia; w tym wypadku zawiesza się odpowiednio bieg terminu przedawnienia do dokonania wymiaru podatku.

Powierzchnia użytkowa: powierzchnia mierzona po wewnętrznej długości ścian pomieszczeń na wszystkich kondygnacjach (podziemnych i naziemnych, z wyjątkiem powierzchni piwnic i klatek schodowych oraz szybów dźwigów). Powierzchnie o wysokości w świetle od 1,40 m do 2,20 m zalicza się do powierzchni użytkowej budynku w 50 %, a jeżeli wysokość jest mniejsza niż 1,40 m - pomija się.

Ulga nie podlega utracie w następujących przypadkach:

1. zbycie udziału w nieruchomości lub prawie spółdzielczym na rzecz innego ze spadkobierców lub obdarowanych, albo

2. zbycie nieruchomości lub prawa spółdzielczego (albo udziału w nich), jeżeli było ono uzasadnione koniecznością zmiany warunków lub miejsca zamieszkania, a przeznaczenie środków uzyskanych ze sprzedaży na nabycie innego budynku, lokalu albo prawa spółdzielczego, bądź budowę innego budynku lub lokalu nastąpiło w całości w okresie dwóch lat od dnia zbycia i łączny okres zamieszkiwania w zbytym i nabytym budynku lub lokalu, potwierdzonego zameldowaniem na pobyt stały, wynosi 5 lat.

Ulga przysługuje także wówczas gdy nieruchomość została zbyta przed rozpoczęciem zamieszkiwania, ze względu na konieczność zmiany warunków lub miejsca zamieszkania, a uzyskane ze sprzedaży środki przeznaczono na cele mieszkaniowe na warunkach opisanych w punkcie 2 powyżej.

Przepisy przejściowe nowelizacji z 2006 r,

1. Do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, które nastąpiło przed 2007 rokiem, stosuje się przepisy obowiązujące do końca 2006 r., z zastrzeżeniem ust. 2 i 3.

2. Przepis przewidujący stawkę sankcyjną podatku w wysokości 20%, ma zastosowanie również do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych w drodze darowizny lub polecenia darczyńcy przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, jeżeli obowiązek podatkowy powstał wskutek powołania się na fakt nabycia po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy.

Wykaz aktów prawnych

1. Ustawa z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (j.t. Dz.U. z 2002 r., Nr 9 poz. 84 ze zm.) - podatek od nieruchomości

2. Ustawa z 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (j.t. Dz.U. z 1993 r. Nr 94, poz. 431 ze zm.).

3. Ustawa z 30 października 2002 r. o podatku leśnym (DzU. Nr 200, poz. 1682).

4. Ustawa z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2000 r., Nr 86, poz. 959, ze zm.).

5. Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176, ze zm.).

6. Ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. z 1998 r., Nr 144, poz. 930, ze zm.).

7. Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 1997 r., Nr 137, poz. 926, ze zm.).

8. Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535).

9. Rozporządzenie MF z dnia 22 grudnia 2010 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o VAT

Skala podatkowa PIT - stawki podatku dochodowego od osób fizycznych

W roku 2007

Podstawa obliczenia podatku w złotych		Podatek wynosi
Ponad	Do
	43.405 zł	19% - kwota zmniejszająca podatek 572 zł 54 gr
43.405 zł	85.528 zł	7.674 zł 41 gr + 30% nadwyżki ponad 43.405 zł
85.528 zł		20.311 zł 31 gr + 40% nadwyżki ponad 85.528 zł

Roczny dochód nie powodujący obowiązku zapłaty podatku tzw. kwota wolna od podatku w 2007 r. - 3.015 zł.

W roku 2008

Podstawa obliczenia podatku w złotych		Podatek wynosi
Ponad	Do
	44.490 zł	19% - kwota zmniejszająca podatek 586 zł 85 gr
44.490 zł	85.528 zł	7.866 zł 25 gr + 30% nadwyżki ponad 44.490 zł
85.528 zł		20.177 zł 65 gr + 40% nadwyżki ponad 85.528 zł

Roczny dochód nie powodujący obowiązku zapłaty podatku tzw. kwota wolna od podatku w 2008 r. - 3.091 zł.

Od roku 2009 do teraz

Podstawa obliczenia podatku w złotych		Podatek wynosi
Ponad	Do
	85.528 zł	18% - kwota zmniejszająca podatek 556 zł 02 gr
85.528 zł		14.893 zł 02 gr + 32% nadwyżki ponad 85.528 zł

Roczny dochód nie powodujący obowiązku zapłaty podatku tzw. kwota wolna od podatku - 3.091 zł.

System opodatkowania nieruchomości

1

2

A.C.T. Kancelaria Doradztwa Podatkowego - Paweł Konwiński [e-mail]

---