Ogórecznik lekarski
105a] Ogórecznik lekarski- Borago officinalis
Skład chemiczny: zawiera głównie śluz, także garbniki, rozpuszczalne krzemionki, cholinę, kwasy organiczne i sole mineralne [duża ilość potasu]. Świeży sok ma wit C.
Inne nazwy: borag, parzyga, miodówka.
Ogórecznik swoją nazwę zawdzięcza zapachowi przypominającemu świeże ogórki.
Działanie: wytwarzający śluzy ochronne, zapobiegający podrażnieniom, moczopędny, środek
zmiękczający, przeciw zapaleniom.
Roślina ta nie jest jeszcze dostatecznie znana.
Uprzednio przypuszczano, że zawiera przeciwzapalnie i granulacyjnie działającą alantoinę.
Jednakże o jej znaczeniu leczniczym decyduje głównie obecność śluzu, garbników, krzemionki i soli mineralnych.
Działa przeciwzapalnie na drogi moczowe, przy zapaleniach jamy ustnej katarach dróg oddechowych, zapaleniach błon śluzowych.
Zwiększa wydzielanie moczu, działa ogólnie metabolizująco.
Zewnętrznie - łagodząco na wrzody, czyraki, wypryski itp.
Napar: 10g ziół na 2 szkl wody. Pić 2-3 razy dziennie 1/3-1/2 szkl.
Rzadko stosuje się pojedynczo - zwykle z innymi ziołami.
105b] Ogórecznik lekarski
Działanie: lekko moczopędne, przeciwzapalne, oczyszczające, napotne i przeciwgorączkowe, osłaniające błonę śluzową jamy ustnej, przełyku i żołądka, uszczelniające ściany włosowatych naczyń krwionośnych.
Stosuje się w przewlekłych stanach zapalnych kłębków nerkowych, zaburzeniach przemiany materii, przeziębieniach, trądziku młodzieńczym, świądzie skóry.
Zewnętrznie na oparzenia, uszkodzenia naskórka, stłuczenia.
Odwar: 1 łyżkę ziela zalać 3/4 szkl ciepłej wody, ogrzewać do wrzenia, a następnie powoli gotować przez 5min, odstawić na 10min. Pić po 1/4 szkl 2-3 razy dziennie w schorzeniach gardła i oskrzeli - zwłaszcza u dzieci i osób starszych.
105c] Ogórecznik lekarski
Wykorzystuje się ziele.
Używane jest przy schorzeniach jamy ustnej, gardła, żołądka i przy zapaleniach błon śluzowych
przewodu pokarmowego - w celu zmniejszenia podrażnienia i przekrwienia błon
śluzowych, a także ich ochrony przed działaniem środków zewnętrznych.
W medycynie ludowej ziele to stosowane jest jako środek uspokajający, odświeżający, moczopędny, także przeczyszczający i napotny.
Napar: 10-30g ziela zalać 2 szkl wrzątku i pić po 0,5 szkl 2-3 razy dziennie.
105d] Ogórecznik lekarski
Rozwesela umysł, uspokaja nerwy, czyści krew, odmładza, daje siłę i spokój, zabija bakterie, odchudza i czyści organizm.
Zastosowanie: środek wspomagający przy leczeniu depresji, nerwic, w okresie wzmożonego wysiłku
fizycznego i inteligentnego, w czasie dojrzewania i menopauzy.
Korzystnie działa na ośrodki mózgowe, poprawia krążenie i pracę gruczołów dokrewnych.
Dobrze osłania błonę śluzową przełyku, żołądka i przewodu pokarmowego.
Przynosi ulgę w chorobach jamy ustnej i gardła, przy suchym kaszlu, chrypce.
Działa przeciwzapalnie i bakteriobójczo.
Ułatwia oczyszczanie dróg oddechowych i odkrztuszanie flegmy.
Pomaga w leczeniu schorzeń nerek, pęcherza, reumatyzmu, gośćca, zapaleniu nerwów oraz wielu
przypadłości skórnych, w tym trądziku, egzemy, krost, opryszczki.
105e] Ogórecznik lekarski „Wróżka” 1998r
Daje radość i odwagę, przepędza smutek i wszelki kłopot.
Współczesna medycyna zaczyna doceniać właściwości tego ziela.
Uznano, że ogórecznik działa przeciwzapalnie, bakteriobójczo, osłaniająco, wykrztuśnie, napotnie, lekko moczopędnie oraz uspokajająco.
Jego wyciągi wodne leczą zapalenia błon śluzowych przełyku, układu oddechowego jamy ustnej, gardła, żołądka i jelit.
Jest skutecznym środkiem odtruwającym - pomaga wydalić z organizmu wszelkie toksyny.
Dodaje sił - często bywa zalecany rekonwalescentom po chorobach.
Wzmacnia serce, uspokaja palpitacje, odpręża - nie bez powodu uchodził za ziele rozpraszające smutki.
Niedawno naukowcy odkryli, że ogórecznik posiada substancje przywracające prawidłowe
funkcjonowanie nadnerczy, pobudzając je do wydzielania adrenaliny - hormonu odwagi.
Ogórecznik też przeciwdziała ubocznym skutkom leczenia sterydami i kortyzonem.
Zwiększa również laktację u karmiących matek.
Zewnętrznie - w kąpielach i okładach przynosi obolałym stawom w artretyzmie.
Leczy infekcje skóry [grzybicę, wrzody, trądzik, opryszczkę], łagodzi świąd, przyspiesza jego regenerację przy otarciach i skaleczeniach, wygładza, uelastycznia i zmiękcza.
Nasiona ogórecznika zawierają olej.
Ogórecznik pomaga również m.in. przy kłopotach z miesiączkowaniem, gorączce
siennej i artretyzmie, wzmacnia organizm i odmładza.
Herbatka na odwagę: 2 łyżeczki suszonego ziela lub 1 łyżeczkę posiekanych, świeżych liści zalej 1 szkl wrzątku, parz pod przykryciem przez 15min, odcedź. Pij 3 razy dziennie po 0,5 szkl między posiłkami.
Pomaga przy problemach z układem pokarmowym, stanach zapalnych błon śluzowych, przy infekcjach
układu oddechowego [np katar], a także nadmiernym napięciu, stresie, nerwicy.
Wywar „wszystko dla gardła i skóry” - 100g suszonego ziela lub 50g świeżego zalać 1 litrem wody, doprowadzić do wrzenia i gotować na maleńkim ogniu jeszcze przez 1 minutę, odstawić na 15 min,
przecedzić.
Płukać odwarem gardło przy nieżytach, chrypce i suchym kaszlu oraz kłopotach z jamą ustną.
Doskonale też radzi sobie w formie okładów i obmywań z wypryskami, czyrakami, otarciami naskórka i oparzeniami I stopnia np posłonecznymi.
Mieszanka ziołowa na reumatyzm - weź po 150g ziela ogórecznika i kory wierzby, po 100g ziela
pokrzywy, ziela i korzenia mniszka, po 50g korzenia lubczyka, lukrecji oraz ziela tymianku. 1 łyżkę tej mieszanki zalej 1 szkl wrzątku i gotuj na małym ogniu przez 5min. Pij 3 razy dziennie po szklance.
105f] Ogórecznik lekarski
Inne nazwy: ogórecznik zwyczajny, ogórkowe ziele, borak, wołowy język, miodnik wielki.
Cała roślina odznacza się ogórkowym zapachem i kwaskowatym smakiem.
Surowcem leczniczym jest ziele ogórecznika.
Ziele zawiera śluzy, saponiny, garbniki, flawonoidy, sole mineralne [głównie mangan, potas oraz żelazo, cynk, miedź, niewielkie ilości kobaltu i rozpuszczalną krzemionkę], cholinę, kwasy organiczne [cytrynowy, krzemowy, jabłkowy], żywicę [alantoinę] i ślady olejku eterycznego.
Świeża roślina zawiera dużo wit C. Nie wszystkie jednak zawarte w niej związki są
dotychczas odkryte.
Ogórecznik to roślina dobrze znana Grekom i Rzymianom.
Podawali ją wojownikom w winie dla dodania im odwagi i męstwa, a biesiadnikom dla pozbycia się smutku i melancholii.
W dawnej Polsce podawano go w winie dla: posilenia serc i dodania dobrych myśli” oraz na schorzenia
żołądka, przy gorączce, a nawet w suchotach.
Gotowany z kurą w rosole uważany był za lek na żółtaczkę, a sam korzeń gotowany w wodzie miał
odpędzać mdłości, zgagę i suchości w gardle.
Ogórecznik do dziś jest stosowany w medycynie ludowej.
Ogórecznik ma działanie moczopędne, napotne, przeciwzapalne, słaniające, zmiękczające, regulujące
przemianę materii, bakteriobójcze i uspokajające.
Stosowany bywa tak do wewnątrz jak i zewnątrz.
Wchodzi w skład ogólnie znanych maści Lantan i Dermosan oraz leków homeopatycznych.
W warunkach domowych ogórecznik może być stosowany przy złej przemianie materii, w nerwicach i
stanach zapalnych błon śluzowych [do płukania].
W tym celu używa się naparu z 1 łyżki ziela na 1 szkl wrzątku parzonego 10min. Pije się po 0,5 szkl między posiłkami.
Na czyraki, wypryski, oparzenia I stopnia i otarcia naskórka stosuje się okłady i obmywania z odwaru ogórecznika: a w nieżytach gardła i jamy ustnej, przy chrypce i w suchym kaszlu - płukanki.
Odwar sporządza się z 50-100g ziela na 1 litr wody, gotując przez 5min, a potem parząc 15min.
W innych krajach napar z liści bywa pity jako namiastka herbaty.
Ziele ogórecznika jest używane do aromatyzowania nalewek, win, ponczów, syropów i napojów
chłodzących oraz octu. Jest tez składnikiem masła ziołowego.
105g] Ogórecznik lekarski
Skład chemiczny: duża zawartość śluzów, garbniki, saponiny, ślady olejku eterycznego, cholina,
rozpuszczalna krzemionka, sole mineralne [głównie potas, mangan, magnez], kwasy organiczne [w tym jabłkowy, cytrynowy], wit C, karoten
Działanie: powlekające, rozmiękczające, przeciwzapalne, moczopędne, odtruwające.
Złożony skład chemiczny rośliny warunkuje wielostronne jej zastosowanie: m.in. w stanach chorobowych,
które wymagają pobudzenia czynności wydzielniczych nerek, oskrzeli, skóry.
Ogórecznik ma korzystny wpływ na usprawnienia procesów trawienia i wydalania, co
poprawia wygląd skóry - zwłaszcza w okresie pokwitania.
Ziele ogórecznika używa się do okładów w takich chorobach skóry jak czyraki, wypryski, świąd [również pochodzenia alergicznego].
Krzemionka obecna w surowcu ułatwia regenerację uszkodzonego naskórka.
Ze względu na działanie osłaniające śluzu, ogórecznik wykorzystuje się w leczeniu procesów zapalnych, zwłaszcza przewlekłych, np nieżytów górnych dróg oddechowych połączonych z chrypką i suchym kaszlem, nieżytów przewodu pokarmowego, stanów zapalnych jamy ustnej i gardła [płukanki].
W chorobach ropnych skóry do użytku zewnętrznego używa się ogórecznika wraz z liśćmi szałwii, zielem nostrzyka i kwiatem rumianku.
W leczeniu kaszlu i chrypek używa się mieszanek z równych części ziela ogórecznika, korzeni lub liści prawoślazu, kwiatu rumianku i ślazu.
Ogórecznik wchodzi w skład ziołowych mieszanek kąpielowych działając regenerująco na skórę
105h] OGÓRECZNIK LEKARSKI (Borago officinalis)
Surowcem leczniczym jest ziele ogórecznika - Herba Boraginis.
Ziele zawiera alkaloidy, związki cyjanogenne, alantoinę, śluz, garbniki, kwasy organiczne (jabłkowy, cytrynowy) cholinę, saponinę, sole mineralne (potas, mangan, rozpuszczalną krzemionkę) oraz kwas gamma-linolenowy, znacznie silniej działający od innych kwasów tłuszczowych obniżających poziom cholesterolu we krwi.
Śluz powlekający błony śluzowe jamy ustnej, gardła i żołądka chroni przed drażniącymi bodźcami zewnętrznymi.
Związki garbnikowe działają ściągająco, przeciwzapalnie i bakteriobójczo, krzemionka przyspiesza regenerację zniszczonego naskórka i uszczelnia ściany naczyń włoskowatych, saponina ułatwia odkrztuszanie.
Ostatnio zwraca się uwagę na obniżające poziom cholesterolu we krwi właściwości ogórecznika.
105i] Ogórecznik lekarski
Olej z ogórecznika lekarskiego (borogoglandyna) (Oleum Boraginis) o żółtawej barwie ma zastosowanie w kosmetyce do pielęgnacji skóry bardzo suchej, łuszczącej się, wrażliwej
Zawiera składniki spotykane dotychczas tylko w mleku matki.
Ziele (Herba Boraginis) zawiera flawonoidy, garbniki, sole mineralne (m. in. rozpuszczalną, dobrze
przyswajalną dla organizmu krzemionkę oraz azotan potasu), witaminę C, magnez, potas, alantoinę, śluzy, kwas jabłkowy, kwas cytrynowy.
Działanie: łagodne działanie moczopędne, przeciwzapalne, uspokajające i bakteriobójcze.
Używany jest wewnętrznie do leczenia zapaleń i uszkodzeń błon śluzowych jamy ustnej, układu
oddechowego, przełyku, żołądka, jelit, a także w przewlekłym zapaleniu nerek, chorobie reumatycznej i jako środek łagodnie uspokajający.
Zewnętrznie używa się jako odwar przy oparzeniach skóry, czyrakach, odmrożeniach, wybroczynach,
trądziku młodzieńczym, świądzie skóry i trudno gojących się ranach.
Najczęściej używa się w postaci naparu.
Olej z nasion zalecany jest przy leczeniu nerwic, depresji, schizofrenii, a także przy wzmożonym wysiłku umysłowym i fizycznym, w czasie menopauzy.
Działa korzystnie na ośrodki mózgowe, poprawia krążenie i pracę gruczołów dokrewnych.
Regularne spożywanie odwarów (łyżkę ziół zalać szklanką wody i gotować na wolnym ogniu 5-7 minut) zwiększa wydalanie moczu i umożliwia usuwanie z organizmu szkodliwych produktów przemiany materii oraz jonów chloru, mocznika i kwasu moczowego
W cesarstwie rzymskim jego kwiaty i liście dodawano żołnierzom przed bitwą do wina, co pobudzać miało ich waleczność. To właśnie z legionami rzymskimi ogórecznik zawędrował do Europy Północnej.