![]() | Pobierz cały dokument budowanie.teorii.pedagogicznych.paradygmaty.doc Rozmiar 436 KB |
WYKŁAD 2.
BUDOWANIE TEORII PEDAGOGICZNYCH. PARADYGMATY NAUK SPOŁECZNYCH
Paradygmat - zbiór ogólnych i ostatecznych przesłanek przyjęty w wyjaśnianiu jakiegoś obszaru rzeczywistości. Dotyczy bezpośrednio przedmiotu danej nauki i stanowi podstawę wnioskowania o nim.
Paradygmat w odniesieniu do pedagogiki oznacza zbiór przesłanek (założeń) koniecznych do zdefiniowania edukacji, stanowiących punkt wyjścia badań nad nią oraz budowania jej teorii.
Koncentrujemy się tu na pytaniach dotyczących człowieka jako istoty społecznej i społeczeństwa:
Pytamy o naturę bytu - stanowiska ontologiczne:
- NOMINALIZM (istnieją tylko przedmioty postrzegane przez podmiot poznający - Berkeley - świat społeczny istnieje w formie znaczeń, jakie mogą nadawać mu subiektywnie poznające go przedmioty).
- REALIZM (byt istnieje obiektywnie, niezależnie od umysłu poznającego, świat społeczny jest dany wszystkim podmiotom go poznającym w jednakowej postaci).
Pytamy o naturę człowieka - stanowiska:
- WOLUNTARYZM (przyczyną zmian, jakie zachodzą w człowieku jest sam człowiek, a ściślej jego wola - Schopenhauer, Hartmann - ontologia subiektywistyczna, Kartezjusz - „myślę więc jestem”)
- DETERMINIZM (człowiek jest zdeterminowany działaniem innych bytów, które warunkują jego rozwój, zakreślają granice i możliwości jego aktywności (Hobbes, Herbart)
Pytamy o to, jak zmienia się społeczeństwo - stanowiska:
- ZASADA STOPNIOWEJ REGULACJI (społeczeństwo osiąga określony stan rozwoju, zaś kolejne pokolenia odtwarzają ten stan, wprowadzając stopniowe modyfikacje - zasada ciągłości i zmienności).
- ZASADA RADYKALNEJ ZMIANY (społeczeństwo trwa w stanie konfliktu między różnymi grupami interesów)
PARADYGMATY NAUK SPOŁECZNYCH
Paradygmat humanistyczny - zespół przesłanek nadających indywidualistyczne i subiektywne znaczenie faktom w życiu społecznym. Fakty badane winny być widziane z perspektywy podmiotów, mających prawo wpływać na zdarzenia
Paradygmat interpretatywny - ważne, w jaki sposób jednostki zyskują świadomość w ramach struktur społecznych, interesuje się zrozumieniem subiektywnego doświadczenia ludzkiego
Paradygmat strukturalistyczny - wyjaśnianie deterministycznych zależności nadaje sens interwencji w obiektywny świat społeczny - istotne dostrzeganie konfliktu pomiędzy organizacjami społecznymi walczącymi o dominację nad społeczną dystrybucją dóbr
Paradygmat funkcjonalistyczny - pełny determinizm, świat z gotowymi strukturami regulującymi życie, kategoria systemu kulturowego podporządkowującego sobie osobowość jednostek. Akceptacja nierówności społecznej jako ceny homeostazy.
![]() | Pobierz cały dokument budowanie.teorii.pedagogicznych.paradygmaty.doc rozmiar 436 KB |