dr hab. Jarosław Bystroń

Uwarunkowania prawne stosowania w Polsce pasz zawierających GMO

Ustawa z dnia 22 lipca 2006 roku o paszach

(Dz. U. Nr 144, poz. 1045, z późn. zm.)

Art. 1. Ustawy określa:

1. właściwość organów w zakresie dotyczącym zezwoleń, oznakowania i nadzoru nad organizmami genetycznie zmodyfikowanymi przeznaczonymi do użytku paszowego oraz paszami genetycznie zmodyfikowanymi, określonym w przepisach:

a) rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 września 2003 r. w sprawie genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy,

b) rozporządzenia (WE) nr 1830/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 września 2003 r. dotyczącego możliwości śledzenia i etykietowania organizmów zmodyfikowanych genetycznie oraz możliwości śledzenia żywności i produktów paszowych wyprodukowanych z organizmów zmodyfikowanych genetycznie i zmieniającego dyrektywę 2001/18/WE

2. właściwość organów w sprawach transgranicznego przemieszczania organizmów genetycznie zmodyfikowanych, w zakresie dotyczącym organizmów genetycznie zmodyfikowanych przeznaczonych do użytku paszowego, określonego w przepisach rozporządzenia (WE) nr 1946/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie transgranicznego przemieszczania organizmów genetycznie zmodyfikowanych

Zgodnie z art. 2 ust. 7 rozporządzenia 1829/2003
- „genetycznie zmodyfikowana pasza” oznacza paszę zawierającą, składającą się lub wyprodukowaną z GMO.

- „genetycznie zmodyfikowany organizm do użytku paszowego” oznacza GMO, który może być użyty, jako pasza lub materiał źródłowy do produkcji paszy.

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zgodnie z Ustawą o Paszach z dnia 22 lipca 2006 roku, art. 15.:

Zabrania się wytwarzania, wprowadzania do obrotu i stosowania w żywieniu zwierząt:
pasz genetycznie zmodyfikowanych oraz organizmów genetycznie zmodyfikowanych przeznaczonych do użytku paszowego.

Jednakże na podstawie nowelizacji ustawy o paszach -
Ustawa z dnia 26 czerwca 2008 r. o zmianie ustawy o paszach z 2006 r. -

zezwala się na stosowanie pasz zawierających organizmy GMO do 31 grudnia 2012 roku

Za zagadnienia związane z wykorzystaniem organizmów genetycznie zmodyfikowanych w Polsce, odpowiada Minister Środowiska (Ustawa z dnia 22 czerwca 2001 roku o organizmach genetycznie zmodyfikowanych)

Do głównych obowiązków Ministra Środowiska należą m.in.:

• wydawanie zezwoleń na prowadzenie zakładów inżynierii genetycznej,

• przyjmowanie zgłoszeń zamkniętego użycia,

• wydawanie decyzji w sprawach zamierzonego uwolnienia GMO do środowiska w celach doświadczalnych,

• wydawanie decyzji w sprawach wprowadzenia do obrotu GMO jako produkt lub w produktach,

• koordynacja kontroli i monitorowania działalności w zakresie GMO,

W UE do zastosowania w żywieniu zwierząt możliwe są tylko i wyłącznie odmiany GMO zatwierdzone przez Komisję Europejską.
Komisja ustanawia i prowadzi wspólnotowy rejestr genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy, który udostępnia się publicznie.

Pasze GMO nie mogą:

• wywierać szkodliwych skutków dla zdrowia ludzi, zwierząt lub środowiska naturalnego,

• wprowadzać użytkownika w błąd,

• szkodzić ani wprowadzać konsumenta w błąd z powodu pogorszenia szczególnych cech produktów zwierzęcych,

• nie mogą odbiegać jakością od pasz naturalnych.

Zgodnie z rozporządzeniem 1830/2003 istnieje obowiązek etykietowania pasz zawierających GMO. Jednakże obowiązek ten nie dotyczy paszy zawierającej materiał, który składa się lub jest wyprodukowany z GMO w części nie większej niż 0,9% paszy.

Każdy zmodyfikowany materiał paszowy oraz mieszanka zawierająca lub składająca się z GMO powinny, obok nazwy paszy, zawierać określenie

„genetycznie zmodyfikowany (nazwa organizmu)”.

lub

„wyprodukowano z genetycznie zmodyfikowanego (nazwa organizmu)”

Na etykiecie powinny być także zawarte informacje o właściwościach paszy, jeśli odbiegają od właściwości pasz tradycyjnych.

Zgodnie z rozporządzeniem 1830/2003 istnieje również obowiązek śledzenia (identyfikacji) pasz wyprodukowanych z GMO.

Przy wprowadzaniu do obrotu pasz GMO, podmioty gospodarcze powinny przekazać kolejnym odbiorcom produktu:

- informacje, że produkt zawiera GMO,

- niepowtarzalny identyfikator nadany GMO,

- określenie składnika/ składników wyprodukowanych z GMO.

Podmioty gospodarcze powinny przechowywać informację (identyfikację produktu GMO) przez okres 5 lat po każdej transakcji kupna - sprzedaży.

---