002

Obsługa i naprawa pojazdów samochodowych kl.4T

Osiągi: spadek mocy, spadek maksymalnej prędkości pojazdu, trudności uruchomienia, nierównomierna praca na niskich obrotach.

Objawy akustyczne: stuki w łożyskach, stuki w bloku cylindrów, głośna praca rozrządu.

Objawy wizualne: dymienie, spadek ciśnienia oleju, drgania.

Inne: wzrost zużycia oleju i paliwa, niedogodny bilans cieplny, opiłki w oleju i na filtrze.

O dużym stopniu zużycia silnika informują w zasadzie cztery charakterystyczne objawy:

•    nierównomierna praca objawiająca się dużymi drganiami silnika pod obciążeniem i szczególnie nierównomiernym biegiem na wolnych obrotach,

•    wyraźny spadek mocy objawiający się pogorszeniem walorów trakcyjnych pojazdu,

•    zwiększone zużycie paliwa i oleju przewyższające normę,

•    wyraźnie utrudniony rozruch zimnego silnika zwłaszcza przy ujemnej temperaturze otoczenia szczególnie w przypadku silnika ZS.

Uwaga!

Niektóre z wymienionych objawów informują dodatkowo o nadmiernym zużyciu określonych części i grup części lub o wyraźnym rozregulowaniu pewnych elementów silnika, które trzeba brać pod uwagę przy ocenie jakości jego pracy.

Gdy zbliża się możliwość wystąpienia awarii to wówczas pojawiają się objawy charakterystyczne dla okresu zużycia awaryjnego takie jak:

•    pojawienie się opiłków metalowych w oleju silnika w zwiększonej liczbie i rozmiarach,

•    pojawienie się w rurze wydechowej wody lub dużej ilości niespalonej benzyny i oleju,

Stwierdzono, że w silniku najintensywniej zużywają się części grupy tłokowej oraz korbowodowej. Objawy mówiące o pogorszeniu pracy silnika dotyczą:

•    grup tłokowych silnika - gładzi cylindra, pierścieni i tłoka, łożyska; sworzeń tłoka - tłok,

•    grupy korbowodowej - łożysk głównych i korbowodowych, sworzeń tłokowy - tulejka korbowodu,

•    rozrządu; trzonek zaworu - prowadnica, grzybek zaworu - gniazdo zaworu, talerzyk popychacza -krzywka wałka rozrządu,

•    rozregulowania lub zużycia elementów zapłonu oraz zasilania paliwem.

Objawy zużycia układu napędowego

Zespoły układu napędowego składają się w zasadzie z dwóch typów części trących: łożysk tocznych oraz kół zębatych, wyjątek stanowią:

•    sprzęgło posiadające suchy element trący w czasie poślizgu przy tarciu ślizgowym,

•    elementy synchronizatorów znajdujące się w skrzyni biegów pracujące przy tarciu ślizgowym i obfitym smarowaniu,

•    przeguby jako specyficzne pary trące.

Elementy zębate (koła zębate i wielokliny) po montażu posiadają minimalny luz międzyzębny. Luz między wypustami i wpustami połączeń wieloklinowych sprowadzony jest praktycznie do zera (pasowanie przylgowe).

W czasie eksploatacji w procesie zużycia następuje powiększenie luzu międzyzębnego i naruszenie pasowania między wałkiem z wielowypustem i tuleją z wielowpustami, co powoduje, że przenoszenie momentu obrotowego odbywa się z pewnymi uderzeniami występującymi szczególnie przy zmianie znaku momentu obrotowego (np. przy przejściu od hamowania silnikiem do napędzania kół jezdnych za pomocą silnika), a także przy gwałtowniejszych zmianach prędkości obrotowych.

W wyniku zużycia części zespołu napędowego; zwiększonych luzów występują następujące objawy: Osiągi: utrudniona lub niemożliwa jazda pod górę lub w terenie (poślizg sprzęgła), uderzenia i drgania pojazdu przy włączaniu biegów,

Objawy akustyczne: głośna - hałaśliwa praca przekładni przy obciążeniu, głośna - hałaśliwa praca łożysk na biegu jałowym,

Odczucia fizyczne: drgania zespołu, drgania pojazdu (bicie wału), zrywy udarowe przy przejściu od biegu jałowego do obciążenia i na odwrót,

Inne: grzanie zespołów, wycieki smarów.

•    Głośna praca zespołów kół zębatych o charakterze szumu lub „rzężenia" nasilającego się w miarę wzrostu prędkości obrotowej, świadczy o zużyciu kół zębatych lub rozregulowaniu zazębienia kół szczególnie w przekładni zębatej,

•    Głośna praca łożysk tocznych o charakterze szumu świadczy o ich zużyciu.

•    Występowanie udarów przy zmianie kierunku przenoszenia momentu obrotowego świadczy o powiększeniu luzów międzyzębnych oraz luzów w połączeniach wieloklinowych a także w przegubach.

•    Przenoszenie momentu obrotowego z poślizgiem na sprzęgle świadczy o złej regulacji mechanizmu wyłączania sprzęgła lub o zużyciu kompletu tarcz ciernych sprzęgła.

•    Zgrzyt przy wyłączaniu biegów oraz drgania do przodu całego pojazdu przy włączaniu pierwszego biegu mimo wciśniętego pedału sprzęgła mogą świadczyć o złej regulacji albo zużyciu i uszkodzeniu

Lekcja 14