CCF20101004019

1/18 8. Przcdsl.awianie danych i graficzne oszacowanie błędu

8.2.2. Rodzaje tabel

Tabele, w zależności od tego jakie związki między danymi chcemy w nich przedstawić, dzielimy na (patrz np. [1.9]):

jakościowe,

funkcyjne,

- statystyczne.

W tabelach jakościowych zamieszczamy zestawienia interesujących nas cech jakościowych. Przykładem może być tabela 8.1, w której zamieszczono definicje jednostek podstawowych Międzynarodowego Układu Jednostek SI.

Tabele funkcyjne przedstawiają zależność funkcyjną między wielkościami fizycznymi, np. zależność przebytej drogi od czasu. Czasami w takiej tabeli przedstawiamy wyniki kolejnych pomiarów (obliczeń) tej samej wielkości fizycznej. Przykładem może być np. tabela 4.2.

Tabele statystyczne podają zazwyczaj zależność między grupami danych, z których jedna jest ujęta jakościowo i traktowana jako zmienna niezależna, a pozostałe ilościowo. Tablice takie są zamieszczane np. w rocznikach statystycznych. Są one również stosowane do przedstawiania danych doświadczalnych, jak i wyników obliczeń. Jako przykład takiej tabeli zamieszczamy zestawienie wyników pomiarów stałej grawitacyjnej G otrzymanych w latach 1990-1996 (tabela 8.2).

W praktyce będziemy się spotykali z dwoma rodzajami tabel, a mianowicie funkcyjnymi i statystycznymi. Szczegółowe omówienie zasad sporządzania różnego rodzaju tablic można znaleźć np. w [19].

(ś. 3)    ii

Przedstawianie wyników pomiarów w postaci wykresu stosuje się zazwyczaj wtedy, gdy mierzymy dwie lub więcej wielkości fizycznych, o których wiemy lub sądzimy, że są^Wv~ Ijf-ęs zależności » = ffjt). w przeciwieństwie do tabeli zawierającej wyniki pomiarów, g/ymwi najbardziej ^poglądowe przedstawienie zależności lunję aumU>..i^pfd'-jej „obrazem”,^

W badaniach fizycznych graficznym przedstawieniem wyników posługujemy się przede wszystkim, gdy:

a) chcemy wykazać, że wielkości y i x są związane uprzednio założoną zależnością funkcyjną, tzn. chcemy porównać wyniki pomiarów z przewidywaniami teoretycznymi; występowanie systematycznych różnic oznacza niezgodność danych doświadczalnych z przewidywaniami teoretycznymi i może wskazywać na konieczność uściślenia teorii;

Tabela 8.1: Przykład tabeli jakościowej

Jednostki podstawowe układu SI [1]

Lp.	Wielkość	Jedn osik	miary	Definicja jednostki
		nazwa	symbol
I	długość	metr	m	Metr jest to długość drogi przebytej w próżni przez światło w czasie 1/299 792 458 sekundy.
2	masa	kilogram		Kilogram jest masą międzynarodowego wzorca tej jednostki przechowywanego w Międzynarodowym Biurze Miar w Sevrcs.
3	czas	sęku uda	s	Sekunda jest to czas równy 9 1.92 631 770 okresom promieniowania odpowiadającego przejściu między dwoma nadsubtelnymi poziomami stanu podstawowego atomu ^133Cs (cezu 1.33).
4	natężenie prądu elektrycznego	ani per	A	Amper jest to prąd elektryczny nie zmieniający się, który płynąc w dwóch przewodach równolegległych, prostoliniowych, nieskończenie długich, o przekroju kołowym znikomo małym, umieszczonych w próżni w odległości 1 m od siebie, wywołałby między tymi przewodami siłę 2 10~^7 N na każdy metr długości.
5	temperatura	kelwin	K	Kelwin jest to .1 /273.16 temperatury termodynamicznej punktu potrójnego wody; stosuje się do wyrażania temperatury termodynamicznej T i różnicy temperatur.
6	ilość materii	mol	mol	Mol jest to ilość materii, występująca gdy liczba cząstek jest równa liczbie atomów zawartych w masie 0.012 kg ^l2C (węgla 12); przy stosowaniu mola należy określić rodzaj cząsteczek; mogą nim być: atomy, molekuły jony, elektrony itp., albo określone zespoły takich cząstek.
7	światłość	kandela	cd	Kandela jest to światłość, jaką ma w określonym kierunku źródło emitujące promieniowanie monochromatyczne o częstości 540 10^12 Hz, i którego natężenie w tym kierunku jest równe 1/683 W/sr.