CCF20110131004

nych i np. drobnoustrojów. Płyty produkuje się z różnych materiałów (np. stal kwasoodpoma, tytan). W zależności od produktu poddawanego ogrzewaniu lub chłodzeniu oraz w zależności od wysokości stosowanej temperatury wykorzystuje się różne rodzaje uszczelek, które muszą być odporne na czynniki środowiska. Uszczelki montuje się mechanicznie lub za pomocą klejów.

Wymiennikami można sterować ręcznie, półautomatycznie lub automatycznie w zależności od rodzaju pasteryzatora i wymagań użytkownika. Wymienniki płytowe można czyścić bez ich demontażu - dzięki przepływowi środka chemicznego lub innych wymaganych roztworów. Można je również demontować. Możliwość rozłożenia pasteryzatora umożliwia jego konserwację, np. przez wymianę uszczelek.

Płytowe wymienniki, ciepła ze względu na swoje zalety są wykorzystywane w wielu branżach przemysłu spożywczego: w mleczarstwie do pasteryzacji mleka i śmietany bądź śmietanki, mleka z dodatkami smakowymi, śmietanki do kawy, mleka sojowego, jogurtów pitnych, w browarnictwie, w produkcji soków i napojów (także nasyconych CCb), do ogrzewania (lub schładzania) wody, do pasteryzacji materiałów lepkich: mas jajecznych, ketchupów, puddingów, kremów mlecznych i innych, masła, odżywek, żywności dla dzieci, napojów sporządzanych na bazie kawy i herbaty Ogólnie przyjmuje się, że mogą być wykorzystywane do obróbki termicznej płynów zawierających niewielką ilość (lub wcale) błonnika i substancji wielkocząsteczkowych. Płytowe wymienniki ciepła mogą być stosowane do częściowego odzyskiwania ciepła oraz do obróbki produktów delikatnych, łatwo ulegających deformacji. W pasteryzatorach płytowych można ogrzewać płyny również do temperatury sterylizacji, stosując jako czynnik grzejny parę wodną.

Innym rodzajem wymienników ciepła, które są wykorzystywane do pasteryzacji i sterylizacji, są wymienniki rurowe. Mogą one być stosowane do płynów o różnych lepkościach, zawierających błonnik i substancje wielkocząsteczkowe. Temperatura ogrzewania w takich urządzeniach wynosi od 90 do 140°C, a ich wydajność, w zależności od rodzaju, 150-36 000 1/h. W urządzeniach takich czas przepływu surowca jest wydłużony w porównaniu z pasteryzatorami płytowymi. W wymiennikach rurowych można ogrzewać (lub schładzać) produkty o dużych lepkościach (np. gęste sosy, zupy), co jest niemożliwe w urządzeniach płytowych. Wymienniki rurowe mają postać rur (najczęściej zespołu rur), w których środku przepływa czynnik ogrzewany, a na zewnątrz (w zewnętrznej obudowie, także w postaci cylindrycznej) - czynnik ogrzewający (rys. 1.2 i 1.3 a i b).

a)

b)

Rys. 1.2. Zestawy rurowych wymienników ciepła (Technology Update, APV, 1999)

doprowadzenie czynnika ogrzewającego

odprowadzenie czynnika ogrzewanego

doprowadzenie czynnika ogrzewanego

doprowadzenie czynnika ogrzewającego

odprowadzenie czynnika ogrzewanego

doprowadzenie czynnika ogrzewanego

Rys. 1.3 a,b. Przekrój przez wymiennik ciepła rurowy (Technology Update, APV, 1999)

i

— 17 —