EMANCYPACJA 2 jpeg

Emancypantki

nie, języków, salonowej konwersacji. Pozytywistom natomiast chodziło o szkoły przygotowujące dziewczęta do zawodu kupieckiego czy rzemieślniczego, a szkół takich wtedy nie było. Zatem absolwentki pensji nie były dobrze przysposobione do podjęcia pracy ponadto nie miały dostępu na studia wyższe (możliwość taka istniała wtedy tylko w Szwajcarii), nie mogły więc zostać ani lekarkami, ani prawniczkami. Warto dodać, że emancypacja stała się ważnym problemem tylko w środowiskach miejskich: na wsi kobieta aktywnie uczestniczyła w pracach przy gospodarstwie (oczywiście w określonej zwyczajowo roli) i nie była od męża wyraźnie uzależniona; zdarzało się nawet, jak np. w życiu Ślimaków czy Rzepów (> Placówka, > Szkice węglem), że była inteligentniejsza i podejmowała najważniejsze decyzje w rodzinie.

Kwestia polityczna, żywa na Zachodzie dzięki aktywności sufrażystek domagających się prawa wyborczego, w Polsce nie odgrywała żadnej ; roli: przecież pod zaborami praw politycznych ^: nie mieli nawet mężczyźni.

Pozostaje sprawa obyczajowości. Kobiety nie chciały poprzestać na obowiązkach matki i żony, w życiu osobistym i towarzyskim domagały się zrównania z mężczyznami i autentycznego partnerstwa w sferze intymnej, nie chciały być uległe, bierne i pokorne. Na tym tle dochodziło do ostrych starć, formułowania manifestów feministycznych, wrogo nastawionych do płci przeciwnej. W skrajnych wypadkach, znamiennych dopiero dla okresu Młodej Polski, głoszono hasło „walki płci” i tworzono model „kobiety wyzwolonej”. Symbolem tego wyzwolenia, widocznego wyraźnie po I wojnie światowej, stało się zdjęcie gorsetu, obcięcie sukienki do kolan, palenie cygar i ubieranie się na „chłopczycę”.

W okresie pozytywizmu do tego jeszcze nie doszło, nieśmiałe zaś tendencje w tym kierunku były przez „starą prasę" ośmieszane i pomawiane o niemoralność i chęć uprawiania „wolnej miłości”.

„Kwestia kobieca” najżywsza była w latach 70., później wracała od czasu do czasu. Właśnie w I. 1878-1879 rozgrywa się akcja najdonioślejszej powieści na ten temat > Emancypantek > Bolesława Prusa, ale autor formułował nieraz poglądy znamienne dla okresu, w którym utwór powstał (1890-1893). W oz er uwidocznia się więc i dawna sympatia dla \ chu, i obecne zasadnicze zastrzeżenia pod er-resem pewnych zjawisk ujemnych.

Emancypantki

> Powieść > Bolesława Prusa, drukowar ; w „Kurierze Codziennym” w I. 1890-1893 r Emancypantka (tytuł ten zmienił autor w vy, ze niu książkowym). Tematycznie związana es z ruchem emancypacyjnym lat 70. XIX «. wspieranym przez pozytywistów, budzą: ~ jednak w kwestiach szczegółowych liczne ■ :^_ trowersje (> emancypacja kobiet). Prus ~ a wiele zrozumienia dla potrzeb kobiet i ic^ : : rań o większą samodzielność i przygotowani do życia zawodowego, uznawał jednak nie-^-:^--postawy emancypantek za niewłaściwe.

Akcja powieści rozgrywa się w Warsze -i prowincjonalnym mieście zwanym Iksincr.- e~ J Tom I przynosi wszechstronną charakter, s^- ięj osób, związanych z najlepszą w Warsie*® pensją pani Latter. Egzystencja tej szko-:. m \ dziewcząt jest właśnie zagrożona z posoli braku wystarczających do jej utrzymania r_^- caŁ \ szy. Dorosłe już dzieci pani Latter z pierv, zieg

pelesłau) Prus

(y.{l Idicsr.aer Q !■ cs cli i)

S^jMCYP^TKI

₍Powieść 7/ 4 tomach

' Tum IV

WARSZAWA

NAKŁAD GEBETHNERA I WOLFFA

Okładka powieści fi. Prusa, wydanie z '