instytut bibliograficzny i bibliografie mi�dzynarodowe (8)

104 BIBLIOGRAFIE MIĘDZYNARODOWE

Index Translationum wychodził regularnie do r. 1940. W ostatniej fazie przedwojennej obejmował przekłady ok. 14 państw.

Po dziesięcioletniej przerwie wydawnictwo zostało wznowione przez Organizację Narodów Zjednoczonych (UNESCO) pod tym samym tytułem lndex Translationum. Z kwartalnika został przekształcony w rocznik. Tom pierwszy wydany w r. 1949 objął materiały za rok 1948. W stosunku do przedwojennego wzrosła też liczba współpracujących państw. Materiały do tomu pierwszego dostarczone zostały przez 26 państw. T. 3 wydany w r. 1951 obejmuje 34 kraje. Ostatni wydany w r. 1970 tom 21 za rok 1968 zgromadził materiały dostarczone przez 66 krajów i wymienia ogółem 36 808 przekładów.

Dobór materiału

Współpracujące państwa są obowiązane do przesyłania w ustalonych terminach listy przekładów dokonanych we własnym kraju. Listy te są przygotowywane przez wyznaczone w każdym kraju ośrodki bibliograficzne. W Polsce pracę tę spełnia Instytut Bibliograficzny Biblioteki Narodowej w Warszawie.

W przypadkach, gdy współpraca z jakimś państwem nie jest regularna, redakcja Indeksu wykorzystuje jeszcze inne źródła bibliograficzne, w pierwszym rzędzie bibliografie narodowe. Korzysta również z pomocy wydawców.

Opis bibliograficzny

Każdy opis zawarty w Indeksie składa się z wiadomości dotyczących samego przekładu oraz wiadomości dotyczących dzieła oryginalnego, z którego przekład został zrobiony. Te dwa rodzaje informacji zostały wyróżnione przy pomocy czcionek i miejsca w opisie.

Opis przekładu zawiera nazwisko autora i tytuł przekładu (obydwa elementy wyróżnione wielkimi literami), nazwisko tłumacza i innych współpracowników. Po kresce podano adres wydawniczy, a więc miejsce, nazwisko wydawcy, rok wydania, a także inne szczegółowsze informacje, jak format, liczbę stron, ilustracje, mapy, nazwę serii i cenę w walucie państwa, które dokonało przekładu.

Część opisu dotycząca dzieła oryginalnego jest wydrukowana kursywą. Zawiera ona informację o języku oryginału podaną w skrócie oraz po dwukropku tytuł dzieła oryginalnego. Czasem występuje jeszcze miejsce, data wydania oraz nazwa wydawcy. Informacje te jednak są często niekompletne. W wielu opisach brak tytułu oryginału. Powodem tego są niedokładne opisy nadsyłane przez współpracujące ośrodki w różnych krajach.

W opisach dostarczanych przez niektóre państwa słowiańskie występuje cyrylica. Opisy takie są transliterowane na alfabet łaciński. Transliteracji dokonuje się według systemu ISO (Organisation Internationale de Normalisation).

Kwadracik na marginesie oznacza tłumaczenie dokonane nie w języku kraju, gdzie ukazała się publikacja. Kwadracik ten został od t. 4 za rok 1951 zastąpiony gwiazdką.

Układ bibliografii

Materiał został uporządkowany wg układu rzeczowego. Pierwszy podział — to podział na państwa. Nazwy państw mają formę podwójnego hasła: w języku francuskim i angielskim. Hasła te są uporządkowane alfabetycznie, przy czym przy szeregowaniu brana jest pod uwagę francuska nazwa kraju.

W obrębie każdego państwa zastosowano schemat klasyfikacji rzeczowej, jednolity dla wszystkich krajów.

W zakresie tego schematu nastąpiły największe zmiany, jeśli chodzi o porównanie obecnego Indeksu z przedwojennym. W okresie 1932— —1940 schemat stosowany w Indeksie dzielił przekłady na sześć wielkich grup:

Filozofia. Religia.

Prawo. Nauki społeczne. Pedagogika.

Nauka i technika.

Historia i geografia.

Literatura i sztuka.

Różne.

Dział ostatni obejmował wszystkie inne dzieła, które nie mieściły się w schemacie.

W wydawnictwie wznowionym po wojnie zastosowano klasyfikację dziesiętną (UKD). Pozycje wykazu są numerowane. Numeracja jest ciągła w obrębie całego roku.

Indeksy

Do każdego zeszytu kwartalnego Indeksu oraz do każdego rocznego tomu zostały opracowane trzy indeksy: autorów, tłumaczy, i wydawców.

Indeks autorów (Index alphabetiąue des auteurs) jest alfabetycznym wykazem nazwisk autorów dzieł tłumaczonych.

Indeksy tłumaczy (Index par traducteurs) i wydawców (Index par ćditeurs) w okresie 1932—1948 miały również układ alfabetyczny. Od r. 1949 wprowadzono do nich podział na grupy wg państw. W obrębie państw porządek haseł jest alfabetyczny. Nazwy państw podane w dwóch