P1050411

[0]    Kompozycje rzeczownikowe dwunominalne i nomlnalno-werbalne_247

powtarza się w kilku stylach, skutkiem czego ogólna liczba haseł każdego typu jest mniejsza od sumy wierszy i wynosi około 240 w typie dwunominalnym i 120 w typie nominalno-werbalnym. Jak się okazuje, typ dwunominalny ma zdecydowaną przewagę wskutek dużej liczby tych właśnie kompozycji W tekstach popularnonaukowych.

7. KOMPOZYCIE DWUNOMINALNE (N + N). ANALIZA FORMALNO-SEMANTYCZNA

Kompozycje te charakteryzują się występowaniem w obu lub przynajmniej w jednym członie rdzeni obcych (typy O, OR), niewiele jest kompozycji z oboma członami rodzimymi (typ R). Dokonajmy zestawienia liczbowego wymienionych trzech typów kompozycji dwunominalnych:

Tabela 2. Typy kompozycji dwunominalnych

Style Typ kompozycji 'k	A	B	C	D	E
Oba człony rodzime (R)	9	11	22	8	5
Jeden człon obcy (OR)	10	14	27	4	1
Oba człony obce (O)	12	41	70	14	10
Razem	31	66	119	26	16

Granica między typami (OR) i (O) jest trudna do ustalenia, bowiem niektóre rdzenie obce bardzo silnie się zasymilowały (por. np. człon B w wyrazach radiostacja, radiotechnika, metaloplastyka), stąd w zestawieniu powyższym ważna jest przede wszystkim opozycja (R): (OR -f O).

Dla uzasadnienia naszej tezy przeprowadzimy analizę kompozycji typu (R), w nich bowiem można prześledzić tkwiące u ich podstaw struktury predykatowo-argumentowe, formułowane na gruncie Case Grammar. Dla jasności obrazu postaramy się objąć krótką analizą także i pozostałe dwa typy kompozycji dwunominalnych (OR i O).

Kompozycje dwunominalne o członach rodzimych (typ R).

W tekstach stylów A—E znaleziono w tym typie 33 hasła, wśród nich 7 stanowią kalki. Kilka z nich to hasła prawie powszechne (występują w paru lub nawet we wszystkich stylach) — należą tu np. kalki czasopismo, krajobraz, światopogląd, zegarmistrz. Wymienić także trzeba sztucznie utworzone według obcych wzorów nazwy przedsiębiorstw, typu Mosto-Stal, Beton-Stal.

Analizując pozostałe kompozycje, stwierdzić trzeba, iż z punktu widzenia syn-taktycznego znaczna ich liczba zawiera całony tworzące szeregi, a więc człony pozostają w relacji współrzędnej. Taki typ relacji między członami odnajdujemy