248
Nauczyciel zwraca się do dzieci:
- Proszę położyć na dywanikach kartony. Na tackach macie paseczki. Trzeba je ułożyć w szeregu na kartonie i policzyć;
- Proszę pokazać mi na palcach, ile paseczków jest na kartonie... Zasłońcie dłonią pięć paseczków... Liczymy pozostałe paseczki... Pokazujemy na palcach, ile ich jest...
Okrywamy i pokazujemy na palcach, ile jest wszystkich paseczków...
- Teraz zabieramy cztery paseczki i chowamy je pod dywanik... Proszę policzyć i pokazać mi na palcach, ile paseczków jest na kartonie...
- Kto potrafi mi pokazać na palcach, ile paseczków znajduje się pod dymnikiem?
Nauczyciel zwraca się do dzieci:
- Na tacy macie kolorowe kółka;
- Proszę ułożyć na kartonie zielone kółka.. Policzyć je i pokazać mi na palcach, ile ich jest...
- Trzeba dołożyć do nich kółka pomarańczowe... Policzcie je razem... Pokażcie na palcach, ile razem jest kółek...
- Teraz odejmujemy. Proszę zabrać trzy kółka zielone i policzyć pozostałe... Pokazujemy na palcach, ile ich jest...
- Macie siedem kółek na kartonie. Zabierzcie pięć... Pokażcie na palcach, ile kółek zostało... Zabierzcie te, które zostały... He kółek macie na kartonie?
Już wcześniej dzieci miały okazję ustalać wynik dodawania i odejmowania na przykład w zabawach: Wiewiórki liczą orzechy, Święto lalek i pa-jacyków. Jednak kształtowanie tych umiejętności było na drugim planie. Najważniejsze było tam liczenie i ustalenie: ile czego jest? W tym scenariuszu najważniejsze jest dodawanie i odejmowanie, a także wprowadzanie dzieci do liczenia na palcach (palce są zbiorem zastępczym).
Opisane sytuacje zadaniowe mogą wydawać się banalne, jeżeli je rozpatrywać z punktu widzenia dorosłego. Przypominamy jeszcze raz, że dodawanie i odejmowanie jest dla dzieci trudne. Dlatego ważne jest dosłownie wszystko:
- przedmioty, którymi się dzieci posługują - muszą być zwyczajne, bo dziecko ma się koncentrować na tym, co robi, a nie na tym, jakimi przedmiotami manipuluje;
- polecenia nauczyciela, które mówi do dzieci muszą być krótkie i zrozumiałe;
i liczyć albo zabierać (odsuwać, zakrywać, odejmować) przedmioty i li-
- każde dziecko musi osobiście dokładać (dosuwać, dodawać) przedmioty
czyć je;
inne. Szczególnie wówczas, gdy nauczyciel pochwali. Żeby wszystkie
- liczenie przedmiotów trzeba silnie kojarzyć z pokazywaniem na palcach. Trzeba także wiedzieć, że dzieci chętnie powtarzają to, co powiedziały
dzieci samodzielnie rachowały, można wprowadzić zwyczaj podawania wyniku liczenia w taki sposób, jaki został opisany w scenariuszu.
Zadania opisane w tym scenariuszu są pomyślane tak, aby można było
je uprościć (dzieci dodają i odejmują mniejsze liczby) i bardziej skompli-
kować (dzieci dodają i odejmują większe liczby przedmiotów). Każda seria zadań może być także wzbogacona o dalsze, nieco trudniejsze zadania. W ten sposób można zajęcia dopasować do rzeczywistego poziomu kompetencji dzieci.
dawanie i odejmowania na palcach i innych zbiorach zastępczych. Korzystanie z umiejętności dodawania i odejmowania w sytuacjach zadaniowych.
Cele zajęć: kształtowanie umiejętności dodawania i odejmowania. Do-
• dywanik i tacka, na której jest 20 kasztanów (ziaren fasoli, kamyków itp.) i 20 patyczków: dla każdego dziecka.
1. Przygotowanie zajęć
Nauczyciel układa dywaniki w półkolu, obok każdego dywanika kładzie tacę z kasztanami i patyczkami. Dzieci siadają przy dywanikach.