Skanowanie 09 06 03 27 (7)

Skanowanie 09 06 03 27 (7)



Platona! Montaigne radził czytać i wyjaśniać dzieciom *proste rozważania filozofii* i teraz już to nas nie dziwi, gdyż skoro ośmioletnie dziecko zdolne jest tłumaczyć Platona, 10 nie ma nic nienormalnego w tym, by czytać mu Platona w przekładzie, kiedy ma lat cztery... [...]

Urodzony w roku 1623 Blaise Pascal to dwunastoletni autor traktatu

0    dźwiękach, dzieła, które zwródlo uwagę ówczesnych specjalistów. [...) Mając szesnaście lat napisał Rozprawę o siożA&ch, którą współcześni uczeni uznali za najlepsze, co zostało powiedziane w tej materii od czasów Arystotelesa. [,„]

W wieku ośmiu lat Goethe pisał po niemiecku, francusku, grecku i łacinie; mimochodem nauczył się włoskiego, którego ojciec uczył jego siedmioletnią siostrę. Czteroletni •Turnvater* Jahn umiał pisać i czytać. Przyszły ojciec Józef będąc w tym samym wieku wdrapywał się na stolik

1    recytował przed gośćmi ojca dramat Gołgoty. * Vauban holenderski*, Menno van Coehoom, miał szesnaście lat, kiedy jako komendant piechoty wysłany został z wojskiem z Fryzji do garnizonu w Maastricht. I tak dalej - nieprzerwany dąg dzieci przedwcześnie dojrzałych (jak to dziś nazywamy), przed którymi stawiano ^dorośle* obowiązki i które najwyraźniej doskonale wywiązywały się ze swoich zadań. Dotyczy to zresztą również dziewcząt; jeśli zdecydowano się dać im wykształcenie, nauka rozpoczynała się z chwilą, gdy ukończyły dwa lub trzy lata. Niektóre w wieku pięciu miały już za sobą lekturę całej Biblii, a skoro w tym wieku czytały Księgę Świętą, to czemuż nie dać im od czasu do czasu historyjki z Dckamerona (mimo dezaprobaty Momaignr’a)?"7

Dodajmy od razu, że owe „nadzwyczajne dzieci" uznawane były przez swoich współczesnych nie za „cudowne”, ale po prostu zdolne, zdolniejsze od innych, poddanych tym samym rygorom, od których na równi wymagano stawienia czoła dojrzałości.

„Nieprzerwany ciąg dzied...” Dlatego niech nie gorszy historyków luż* ne traktowanie wieków od wczesnego średniowiecza po czasy schyłku oświecenia, a nawet (arcyksiążę Rudolf) jeszcze późniejsze. Reguły gry nie ulegają tu bowiem istotnym zmianom. Edukacja rozpoczyna się w wieku dwóch - trzech lat. tak żeby w wieku lat siedmiu (ta właśnie cezura przyj-' J. H. v u a den Bc r g. Detrckn ilafo jjf dwckirtn. [W;] bitni- Gdańsk 198X mowana była przez co najmniej piętnaście stuleci) dzieci mogły wkroczyć w dorosły świat. Dotyczyło to oczywiście nie tylko warstw najwyższych. W równym, a może jeszcze większym stopniu - rzemieślników czy chłopów Dzieci wiejskie już w wieku lat czterech - pięciu podejmować musiał)' działania różne tylko ilościowo, ale nie jakościowo od pracy swych rodziców. Ośmioletni bednarz, szewc, powroźnik nie był niczym nadzwyczajnym w pejzażu XVIII jeszcze wieku, nie mówiąc już o uczniach czy czeladnikach.

„Dlaczego więc - van den Berg stawia dramatyczne pytanie - dziecko, niegdyś ledwie różniące się od dorosłego, dziś różni się od niego tak radykalnie? Skąd się wzięła ta przepaść dzieląca małych i dużych, przepaść, która stała się tak głęboka i szeroka, że niemożliwe jest dzisiaj przekazanie atrybutów świata dorosłych światu dzieci?”3

Odpowiedzi na to już udzieliliśmy. To kwestia czasu.

Zabawmy się w małą statystykę. Spośród sześciorga prawych dzieci ■Ludwika XIV- troje (Anna-Elżbieta, Maria-Anna i Ludwik-Franciszek) nie przeżyło roku, Filip umarł, mając trzy lata, Maria-Teresa, mając ich pięć. Jeden tylko Wielki Delfin osiągnął aż pięćdziesiątkę. Jego syn, ojciec ^Ludwika XV. dożył lat trzydziestu, ale juz dwaj jego pierwsi synowie Umarli, mając odpowiednio: rok i pięć lat. To utorowało drogę do tronu ^trzeciemu z braci, czyli Ludwikowi XV. Już z tego zestawienia wynika, ijż mimo imponującej długowieczności jednostek, szansa na długie życie Phie była wśród francuskich Burbonów duża. Natomiast śmiertelność nic-*aiowłąt ogromna. Stąd prosta kalkulacja, która zresztą sprawdziła się: jteby zapewnić Francji następcę tronu, władca (kobiety we Francji nie dzie-

I jeżyły berła) winien mieć co najmniej dwóch - trzech męskich potom -w, co - wliczając prawdopodobieństwo narodzin dziewczynek - dawało zbę około pięciorga dzieci, które potem królowa powinna była odcho-ić przynajmniej do osiągnięcia prze2 nie owego granicznego siódmego ku życia Licząc połóg co dwa lata, oznacza to, iż pożądane było, żeby od wili poślubienia władcy królowa pożyła jeszcze mniej więcej siedemna-le lal. O długowieczności księżniczek w XVIII wieku mówimy, gdy osią-lęly one około czterdziestu lat. Teraz już wszystko jest proste: 40-17 = f. Król ożenić się więc winien z panną co najwyżej dwudziestotrzyletnią.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Skanowanie 09 06 03 27 czyli procesy. które najbardziej zaprzątają naszą uwagę i wydają nam się ogr
Skanowanie 09 06 03 27 (10) ze jego oczywiste - wydawałoby się - struktury są bardzo świeżej daty.
Skanowanie 09 06 03 27 (3) Tomasz Basiu (poświęci] później życie na walkę o rehabilitację Joanny) -
Skanowanie 09 06 03 27 (5) ciężkich), co nie wszystkim się podobało, gdyż cała otaczająca go rówieś
Skanowanie 09 06 03 27 (8) Minister Ludwik Henryk, de Bourbon trzyma! się tej zasady z żelazną kons
Skanowanie 09 06 03 27 (3) Tomasz Basiu (poświęci! później życie na walkę o rehabilitację Joanny) -
Skanowanie 09 06 03 27 (2) w Etiopii-41/43, w Sierra Leone i Burundi - 42/44. Jak widać, przeciętny
Skanowanie 09 06 03 27 (4) Francja uchodziła zresztą w XVII-XV1I1 wieku za kraj szczególnej długowi
Skanowanie 09 06 03 27 (6) i skrytykował surowo mój sposób uczenia, a raczej nieuczenia rysunków, i
Skanowanie 09 06 03 27 (9) wieku ich liczba przekroczyła pięćdziesiątkę. Bardzo szybko dzieciństwo
Skanowanie 10 01 03 27 (2) nnnnnnnnnnnnnnnnił
2007 06 034907 3 Pytanie: Wg ISO-9241 zaleca się żeby odstęp między liniami tekstu był: Odpowiedz
03 (27) 16.    Which two wireless configuration features make it harder for a hacker
APC 13 09 05 03 3 3d ♦ Can/Could/Will/Would you...? We use this structure to ask someone to do

więcej podobnych podstron