skanuj0012

Wykonywanie samych tylko ćwiczeń leczniczych staje się jednak dla chorego z czasem mało atrakcyjne. Należy więc podtrzymać aktywność ruchową chorego przez odpowiednio dobraną terapię zajęciową, której atrakcyjność polega na zadowoleniu z wykonywania konkretnej pracy. Terapia zajęciowa pomaga w usprawnianiu fizycznym i psychicznym, a także pozwala na ocenę przydatności chorego do pracy w nowym zawodzie. Wykonywanie prac w ramach terapii zajęciowej nie zawsze jest zgodne z dążeniem do uzyskania pełnego zakresu ruchów w stawie, jak to ma miejsce w czasie ćwiczeń leczniczych. Przykładem tego są prace wymagające długotrwałego utrzymywania pozycji zgięcia w stawach rąk, np. hafciarstwo, dziewiarstwo, rysowanie itp. Zlecając wykonywanie tych prac trzeba chorego zaopatrzyć w odpowiednio zmodyfikowane przybory o pogrubionych trzonkach, jak na rysunkach 19-23.

Szczegóły leczenia mchem omówiono opisując zabiegi fizjoterapeutyczne u chorych na rzs, będących w okresie dużego zaostrzenia oraz w okresie podostrym i remisji choroby.

Leczenie czynnikami fizycznymi należy u chorych na rzs stosować szczególnie ostrożnie. Odpowiednio dobrane, indywidualnie dawkowane zabiegi fizykalne, wywierają działanie przeciwbólowe, przeciwzapalne, powodują zmniejszenie się napięcia mięśni, a więc ułatwiają wykonywanie ćwiczeń leczniczych. Zasady tego leczenia podano przy opisie usprawniania w różnych okresach nasilenia procesu zapalnego.

Zaopatrzenie ortopedyczne ma na celu zapobieganie zniekształceniom narządu mchu oraz korekcję już istniejących zniekształceń. Umożliwia ono również często pomszanie się i obsługiwanie samego siebie. W zależności od potrzeb konieczne jest więc zaopatrzenie chorego w odpowiedni sprzęt, jak: kule pachowe, łokciowe, laski, balkoniki do chodzenia, aparaty stabilizujące stawy, wkładki lub buty ortopedyczne, wózek inwalidzki. Zmiany chorobowe w obrębie kończyn górnych często bardzo utmdniają lub wręcz uniemożliwiają używanie kul i lasek, dlatego należy je dokładnie dobierać i adaptować w zależności od aktualnego stanu narządu mchu. W mieszkaniu chorego należy zainstalować urządzenia umożliwiające mu obsługiwanie samego siebie i wykonywanie prostych prac domowych.

Osiąganie dobrych wyników fizjoterapii ułatwia znacznie psychoterapia, w której realizacji powinien brać udział każdy członek zespołu

ich.ibilitacyjnego, głównie jednak psycholog, który badając reakcje psy-i bieżne pacjenta na choroby i zaistniałą w związku z tym sytuację życiową stara się ułatwić mu akceptację inwalidztwa. Najważniejszą rolę w usprawnianiu psychicznym odgrywa właściwe podejście psychoterapeutyczne w codziennych kontaktach z chorym. Choremu trzeba okazywać zainteresowanie dla nurtujących go problemów i starać się o zaspokojenie |cgo potrzeb, co nie może być jednoznaczne z nadmierną troskliwością, która działa demobilizująco. Jednym z głównych zadań personelu leczącego |csi pozyskanie zaufania chorego i przekonanie go, że bez jego czynnej współpracy wyniki leczenia będą niezadowalające.

Akceptację inwalidztwa ułatwia wybitnie aktywność fizyczna i intelektualna oraz praca odpowiednia do aktualnych możliwości pacjenta. Są i<> najważniejsze czynniki stabilizujące jego osobowość mimo postępują-i rg<> inwalidztwa i związanych z nim stałych urazów psychicznych.

3.5.1. Zapobieganie i leczenie zachowawcze zniekształceń narządu ruchu

Zasadniczym problemem w leczeniu chorych na rzs jest zapobieganie powstawaniu zniekształceń narządu ruchu oraz usuwanie zniekształceń Iu/ istniejących, dlatego od chwili rozpoznania choroby konieczna jest .«isla współpraca reumatologa z ortopedą. Błędem jest zasięganie rady "i 11 >pedy z chwilą pojawienia się wyraźnych zniekształceń stawów.

Ważne dla profilaktyki zniekształceń jest spanie oraz wypoczynek w c iągu dnia na twardym, równym podłożu. Łóżko nie powinno być zbyt mskie, gdyż choremu łatwiej jest kłaść się i wstawać z -wyższego łóżka.

I * i /y/wyczajenie się do spania na twardym podłożu może z początku sprawiać wiele trudności. Nie wolno jednak w tym wypadku iść na żadne ustępstwa i trzeba chorego przekonać, że na takim łóżku musi spać do Końca życia. Leżenie na miękkim materacu, uginającym się pod ciężarem > ula, jest przeciwwskazane, gdyż powoduje zmniejszenie lub zniesienie loulozy lędźwiowej oraz zgięcie kończyn dolnych w stawach biodrowych i lo (łanowych.

W przypadku z wolna rozpoczynającego się rzs, jak również w okresach i emisji zalecamy choremu ćwiczenia lecznicze oraz jak najwięcej ruchu, i igraniczając wypoczynek w łóżku w ciągu dnia do koniecznego minimum.

29