248 Ćwiczenia z receptury
- antybiotyków,
- glikozydów nasercowych.
Dodatkowy wpływ na przyspieszenie hydrolitycznego rozkładu wywiera odczyn zasadowy w przypadku wymienionych alkaloidów tropinowych (są one trwałe w środowisku kwaśnym), a także glikozydów nasercowych, kwaśny lub zasadowy w przypadku rozpuszczalnych soli benzylopenicyliny. Penicylina ulega inaktywacji również w obecności jonów metali (rec. 67).
Przykłady:
66. Rp.
Procaini hydrochloridi 0,02
Sulfacetamidi natrici 1,0
Aquae ad 10,0
M.f. guttae
S. 3 razy dziennie zakrapiać do obydwu oczu
Prokaina nie ulega wytrąceniu pomimo zasadowego odczynu wywołanego przez sól sodową. Następuje jednak hydroliza prokainy i utrata działania znieczulającego.
Poprawę niezgodności można uzyskać, podając osobno roztwory prokainy i sulfacetamidu sodowego.
67 .Rp.
100 000 j. 0,05 10,0
Penicillini crist.
Zinci sulfatis Aquae
M.f. guttae ophthalmicae D.S. Zakrapiać 3 razy dziennie
68. Rp.
Penicillini crist. 200 000 j.
Streptomycini sulfatis 0,3
Sol. Epinephrini l%o ex amp. No I Aquae 20,0
M.f. guttae S. Krople do nosa
W recepcie 67 rozkład penicyliny następuje pod wpływem jonów cynku. W recepcie 68 rozkład penicyliny następuje w środowisku kwaśnym pochodzącym od chlorowodorku adrenaliny z ampułek (pH = 3-4) oraz ewentualnie siarczanu streptomycyny (pH = 4,5-7,0).
Recepty 67 i 68 nie mogą być wykonane w podanym składzie, a jedynie stosowane równocześnie w postaci dwóch odrębnych roztworów.
Przykłady:
69. Rp.
Pepsini
Acidi hydrochloridi dii. M.f. sol.
S. Zażyć 20 kropli na wodzie pól godziny przed jedzeniem
70. Rp.
Pepsini Chinae trae
M.D.S. Półgodziny przed posiłkiem zażyć 20 kropli z wodą
71 .Rp.
Strychni trae Chinae trae Acidi hydrochl. dii. Pepsini
5.0 15,0
5.0
5.0
M.D.S. 3 razy dziennie zażyć po 20 kropli w łyżeczce wody
Pepsyna ulega inaktywacji pod wpływem etanolu (rec. 70 i 71) oraz w silnie kwaśnym środowisku (rec. 69). W obu przypadkach zachodzi denaturacja białkowego komponentu enzymu. W recepcie 70 i 71 obecność garbników wywołuje dodatkowo niekorzystne zmiany (strącenie białka).
Poprawa recept: w recepcie 69 należy dodać wody do 100 g i ewentualnie środek poprawiający smak, np.10 g Sir. simplex. W recepcie 70 należy osobno przygotować roztwór pepsyny, osobno nalewkę. Jednocześnie należy skorygować Signum. Recepta 71 jest niemożliwa do wykonania. Zmianę należy uzgodnić z lekarzem.
72. Rp.
Zinci sulfatis Zinci oxydi Calcii lactatis M.f. puluis
0,20
0,40
0,40
D.t.d. No XX
S. 3 razy dziennie jeden proszek