skanuj50019

Ten pierwszy kraj wydaje się dalece już zaawansowany na dra postnarodowej wizji państwa wieloetnicznego, być może dlatego j logia multikulturalizmu jest tam najbardziej żywa i sku w osiąganiu swoich celów.

Multikulturalizm nie jest doktryną jednorodną i jednoznaczną z zasadniczych powodów:

1)    debata wokół niego ma charakter interdyscyplinarny oraz

2)    w różnych kontekstach etnicznych mamy odmienny obrazi kulturowości, który stanowi pożywkę dla poszczególnych wersji kulturalizmu. „Multikulturalizm australijski” (Żukowski, 1995, 29), w którym ścierają się argumenty wysuwane ze strony trzed etnicznych — Anglo-Celtów, Aborygenów i pozakontynentalnyc -Anglo-Celtów, różni się od podobnej ideologii w Kanadzie (anglo-kofile oraz ludność tubylcza), a ten znów ma odmienną postać od I wieloetniczności w USA.

Pod angielskim terminem multiculturalism kryją się trzy oi intuicje pojęciowe związane z tym zjawiskiem. Na płaszczyźnie wej wskazuje on po prostu na wielość kultur, a więc jest opij stwierdzeniem obiektywnego faktu zróżnicowania kulturowego < społeczeństwa, czego odpowiednikiem jest polska „wielokulturo W drugim i trzecim znaczeniu mówić należy o „multikulturaJ albo jako o polityce rządowej zmierzającej do niwelacji napięć cznych związanych z faktem wielokulturowości, albo o ideolog chu, doktrynie lub nawet filozofii multikulturalizmu. W tym osi wypadku chodzi o działania środowisk mniejszościowych skie® na emancypację i pełniejszą partycypację podobnych środowisk ciu społecznym, politycznym i kulturalnym kraju. Skupmy się u właśnie aspekcie, ograniczając nasze rozważania do realiów amej skich. Ów amerykański szczególny splot czynników natury ra klasowej i językowej jest powodem poszukiwań bardzo szczególni cepcji identyfikacji wielokulturowego społeczeństwa z własnyn stwem.    i

W kompendium zredagowanym przez Davida Theo Goldberga ticulturalism: A Critical Reader, Peter McLaren wyodrębnia cztei multikulturalizmu: konserwatywny, liberalny, lewicowo-liberalny tyczny (McLaren, 1994, s. 45 — 74). Multikulturalizm konserwa to „przyzwolenie” na wielokulturowość ze strony dominującej,! większości społeczeństwa amerykańskiego i traktowanie mnie etnicznych jako ledwie „dodatku” do euroamerykańskiej kultury¹ Jest to rodzaj wielokulturowości kontrolowanej, która rozpoczy od samej restrykcyjnej polityki emigracyjnej. Multikulturalizm 1 ny zakłada z kolei, że wprawdzie istnieje naturalna równość i białymi, Afro-Amerykanami, Latynosami, Azjatami i innymi ras populacjami jako takimi (to także zasługa antropologicznej pi zji), ale jest ona nieobecna w USA ze względu na nierówny doa

152