204
Zakazana archeologia - ukryta historia człowieka
Research; Henry Pralt Judson. rektor Univereity of Chicago; Charles WiHt^ Eliot, były rektor Uniwersytetu w Harwardzie i A. Barton Hepbum, prezes Chase National Bank. Obok nowej instytucji nadal działały inne ośrodki dobroczyn. ne Rockefellera.
Na początku swoje] działalności Fundacja Rockefellera skupiła się na pn>. blemach opieki zdrowotnej, medycyny, rolnictwa i edukacji, unikając wszelkich kontrowersyjnych zagadnień. W ten sposób zaczęła dystansować się od religii, a zwłaszcza od Kościoła Baptystów TFudno dokładnie powiedzieć, dla-czfcgo tak się stało. Być może Rockefeller zaczynał sobtc uświadamiać, że jego fortuna powstała w oparciu o eksploatację osiągnięć nowoczesnej nauki i technologii. Być może też wzrastająca rob nauki, którą zaczynała ona odgrywać w dziedzinach objętych dotąd tradycyjną działalnością dobroczynną, takich jak medycyna, spowodowała ten zwrot. Bez względu jednak na przyczyny tego zjawiska, Rockefeller zaczął obsadzać stroją fundację naukowcami, co odzwierciedlało wytyczane kierunki działań
Nawet Gates, poprzednio misjonarz-baptysta, zdawał się zmieniać swe nastawienie. Chciał stworzyć w Chinach powszechny uniwersytet, zauważył jednak, że „grupy misyjne, zarówno w kraju, jak i za granicą, były wyraźnie i otwarcie, nawet niebezpiecznie wrogo nastawione do tego pomysłu z obawy przed odstępstwem od wiary". Ponadto rząd chiński chciał sprawować kontrolę nad tym przedsięwzięciem, na co me mogła zgodzić się fundacja.
Charles W. Eliot, nadzorujący Harwardzką Szkołę Medyczną w Szanghaju. zaproponował rozwiązanie lego problemu: „medyczny college'u promujący zachodnią naukę" Nauka mechanistyczna prezentuje się tutaj jako skromna, lecz mimo to wojowniczo nastawiona ideologia, promowana umiejętnie dzięki wspólnemu wysiłkowi naukowców, misjonarzy i bogatych przemysłowców w celu ustanowienia intelektualnej dominacji na całym świecie.
Przedstawiony przez Eliota pomysł utworzenia medycznego colłegu zadziałał. Rząd chiński zgodził się na założenie w Pekinie, pod auspicjami Fundacji; Rockefellera, Union Medicał College W tym czasie dr Whlłace Buttrick. dyrektor nowo powstałego z ramienia fundacji Wydziału Badań Medycznych w Chinach, prowadził negocjacje z protestanckimi szpitalami misyjnymi istniejącymi juz w tym kraju Zgodził się udzielić im finansowego wsparda, co w praktyce oznaczało przekupstwo.
W 1928 roku fundacja Rockefellera oraz inne jego organizacje dobroczynne przeszły zmiany, które mały odzwierciedlać wzrastające znaczenie badań naukowych. Wszelkie programy „związane z postępem ludzkiej wiedzy" przesunięto do fundacji, zreorganizowanej na pięć wydziałów: międzynarodowi opieka zdrowotna, nauki medyczne, przyrodnicze, społeczne i humanistyczne. Zmiany dosięgły też bezpośrednio yładz fundacji. Stanowisko prezesa objął dr Max Mason, fizyk i były rektor Unlverstty of Chicago. Według Raymonda D. Fosdicka Mason „podkreślałStrukturalną jedność cechującą nową orientację programu Tu nie chodziło o pięć programów, reprezentowanych prze*
Cdounek pekiński” i inne znaleziska z Chin
205
poszczególne wydziały fundacji. Miał to być w istocie rzeczy jeden program, skierowany na ogólny problem zachowania człowieka, z zamiarem przejęcia nad nim kontroli poprzez zdobycie odpowiedniej wiedzy". Z tego względu badania Błocka nad .człowiekiem pekińskim" miały miejsce w obrębie większej struktury otwarcie przedstawionego celu Fundacji Rockefellera, który odzwierciedlał ukryty cel wielkiej nauki - sprawowaną przez naukowców kontrolę nad zachowaniem człowieka
Kiedy Fundacja Rockefellera udzieliła finansowego wsparcia Kenozoicznemu Laboratorium Badawczemu, Black zaczął ponownie podróżować, nadal promując sinantropa Następnie powrócił do Chin. Prace w Zhoukoudian posuwały się powoli, bez doniesień o nowych istotnych znaleziskach „człowieka pekińskiego". Entuzjazm poszukiwaczy wydawał się słabnąć.
Jednak 1 grudnia, na samym końcu sezonu wykopaliskowego. Pei Wenz-łiong dokonał historycznego odkrycia. Pei napisał później „Natknąłem się na prawie kompletną czaszkę sinantropa. Była częściowo osadzona w luźnych piaskach. częściowo w twardej skale macierzystej, dlatego względnie łatwo można ją było wydobyć" Po dokonaniu odkrycia Pei pojechał do oddalonego o około 40 km Kenozoicznego Laboratorium Badawczego, gdzie pokazał czaszkę Blackowi
Znalezisko nie wywarło na Blacku zbyt dużego wrażenia We wrześniu 1930 roku Sir Grafion Elliot Smith przybył do Pekinu, by zbadać miejsce odkrycia i samą skamieniałość. W czasie jego pobytu Black dokładnie poinstruował go. w jaki sposób przeprowadzić szybką akcję propagandową na rzecz „człowieka pekińskiego" Smith wyjechał i najwyraźniej dobrze wykonał swoje zadanie. W grudniu Black napisał wyjątkowo szczery list do dr. Henry'ego Hou-ghtona. dyrektora pekińskiej szkoły medycznej, który przebywał na urlopie w USA Jeżeli miałbym czerwienić się za każdym razem, gdy myślę o wyrachowanej kampanii propagandowej, jaką przeprowadzi! G. EL S.. byłbym ciągle purpurowy".
Nowo zdobyta sława zapewniła jednak Blackowi dalszy dostęp do środków finansowych Fundacji Rockefellera. Black napisał do Sir Arthura Keitha -Otrzymaliśmy wczoraj depeszę od Elliota Smitha, więc widocznie dotarł bezpiecznie do dotnu po męczącej podróży Wc właściwy dla siebie sposób nie wzczędzal się w pracy na ncćz Survey i Laboratorium Kenozoicznego Dzię-K spopularyzowaniu przez niego sinantropa w Ameryce, za rok powinienem fnłcć względnie łatwe zadanie, gdy będę musiał prosić o dalsze pieniądze ze tródeł, które się wówczas znajdą"
-Człowiek pekiński" pojawił się wc właściwym momencie dla zwolenników ewolucji. Kilka lat wcześniej, w jednym z najbardziej słynnych procesów " Historii świata, sąd Tannessee w USA uznał Johna T. Scopesa winnym na-Uc*ania ewolucji wbrew prawu stanowemu. Uczeni akceptujący teorię Dar-