Skan18

208

Zokazana archeologia - ukryta historia człowieka

Ślady kanibalizmu

15 marca 1934 roku znaleziono martwego Dawdsona Blacka przy jego biurku. Przyczyną zgonu był atak serca. Bbck ściskał w ręce swoją rekonstrukcję czaszki „człowieka pekińskiego^-. Krótko po jego śmierci kierownictwo Kenozoiczne* gp Laboratorium Badawczego przejął Franz Weidenreich, który napisał obszerną serię raportów na temat znalezisk sinantropa. Zdaniem Wcidenreicha skamieniałe szczątki osobników tego gatunku, zwłaszcza ich czaszki, wskazywały, iż padli om ofiarami kanibalizmu

Większość kości .człowieka pekińskiego^- z jaskini w Zhoukoudian stanowiły fragmenty czaszek. Wetdenreich zaobserwuwal. że żadna z tych stosunkowo kompletnych czaszek me posiada w całości centralnej części podstawy Zauważył też, iż we współczesnych czaszkach melanezyjsłach .te same uszkodzenia pojawiają się wskutek rytualnego kanibalizmu’

Obok brakujących fragmentów podstawy czaszki Weidenreich zauważył inne ślady, które można było przypisać świadomemu użyciu siły. Niektóre czaszki nosiły na przykład ślady po uderzeniach, jakie „mogą pojawić się jedynie wówczas. gdy kość jest wciąż plastyczna^-, co wskazuje, że „opisane rany musiały zostać zadane za życia osobnika lub wkrótce po jego śmierci" Część z niewielu długich kości sinantropa znalezionych w Zhoukoudian posiadała ponadto ślady wskazujące, zdaniem Weidenreicha. na rozłamywanie ich przez ludzi, być może w celu wydobycia szpiku kostnego

W opinii Weidenreiclui odkrycie przede wszystkim fragmentów czaszek wynika z faktu, iż z wyjątkiem kilku kości długich jedynie głowy przynoszono do jaskiń: „Niezwykłej selekcji kości j...J dokonywał sam sinantrop. Polował na własnych krewnych jak na inne zwierzęta i wszystkie ofiary traktował tak samo^-.

Według niektórych współczesnych naukowców zaprezentowana przez Weidenreicha Interpretacja skamieniałych szczątków „człowieka pekińskiego" jest błędna. Binford i Ho podkreślili, że podstawa czaszek hominidów, które przenosi żwir rzeczny ulega częściowe starciu. Jednak czaszki odkryte w Zhoukoudian nie były najwyraźniej transportowane w ten sposób.

Zdaniem Binforda i Ho to zwierzęta mięsożerne przynosiły do jaskiń kości sinantropa, lecz Weidenreich napisał w 1935 roku: „Przenoszeni© przez |..-1 zwierzęta drapieżne jest niemożliwe |...J na kościach powinny być wówczas widoczne ślady gryzienia i ogryzania, a tego nie stwierdzono" Weidenreich sądził, ze kanibalizm wśród osobników sinantropa jest najbardziej prawdopodobnym wyjaśnieniem.

Marcełlin Boulc. dyrektor Instytutu Paleontologii Człowieka we Francji, przedstawił kolejną możliwość - na „człowieka pekińskiego^- polowała bardziej inteligentna istota Boule uważał, że mała pojemność puszki mózgowej ho-munda z Zhoukoudian oznacza* iż nie był on wystarczająco inteligentny, aby krzesać ogień oraz wyrabiać kamienne i kościane narzędzia, jakie odkryto w jaskini razem ze śladami ognia.

_wCzlounek pektński" t tnne znaleziska z Chtn

2 09

Jeżeli smantrop stanowi! łup bardziej inteligentnego myśliwego, kio nim był i gdzie znajdowały się jego kości? Boule zwrócił uwagę na fakt. że w Europie jest dużo jaskiń, w których odkryto wiele artefaktów paleolitycznych, lecz .w bardzo niewielu miejscach znajdywane są czaszki bądź szkielety wytwórców tych artefaktów" Hipoteza o bardziej inteligentnym gatunku hominida, który polował na sinantropa. nie może więc zostać wykluczona tylko diatego. że w Zhoukoudian nie znaleziono jeszcze jego skamieniałych kości. W poprzednich rozdziałach przedstawiliśmy znaleziska z innych części świata, które stanowią całkowicie ludzkie szczątki szkieletowe, a datowane są tak samo jak .człowiek pekiński" z Zhoukoudian bądź nawet na czasy wcześniejsze Na przykład pozostałości w pełni ludzkich szkieletów z Castenedolo we Włoszech pochodzą z pliocenu. sprzed ponad 2 min lat.

Skamieniałości znikają

Jak wspomnieliśmy poprzednio, odpowiedź na wiele pytań dotyczących „człowieka pekińskiego" może być trudna, ponieważ jego oryginalne skamieniałości me są juz dostępne do dalszych badań. W 1938 roku kierowane przez Weidenreieha wykopaliska w Zhoukoudian wstrzymano z powodu wojny partyzanckiej w okolicznych Western Hills. Kiedy II Wojna Światowa rozgorzała na dobre. Weidenreich wyjechał do USA, zabierając ze sobą zbiór odlewów skamieniałości sinantropa. Byl to kwiecień 1941 roku.

W lecic tego samego roku oryginalne kości zapakowano do dwóch skrzynek i dostarczono pułkownikowi Ashurstowi z amerykańskiej Marinę Embassy Guard w Pekinie. Na początku grudnia skrzynki umieszczono w pociągu jadącym do portu Chinwangtao, gdzie miały zastać załadowane na amerykański sutek Presidenl Harrison w ramach ewakuacji Amerykanów z Chin Jednak 7 grudnia Dociąg został przechwycony i nigdy ich już później nie widziano. Po II Wojnie światowej chiński rząd komunistyczny kontynuował prace wykopaliskowe w Zhoukoudian. dodąjąc kilka nowych skamieniałości do przedwojennych odkryć.

Intelektualna nieuczciwość

W artykule na temat Zhoukoudian, opublikowanym w czerwcu 1983 roku w Scientific American, dwóch chińskich naukowców, Wu Rukang i Lin Sheng-long, w nieuczciwy sposób zaprezentowało dowody świadczące rzekomo o ewolucji ludzkiego gatunku.

Wu i Lin przedstawili dwie tezy: (1) Pojemność puszki mózgowej sinaniro-pa wzrastała od najniższej warstwy w Zhoukoudian (datowanej na 460 000 lat) do nąj wyższej (datowanej na *230 000 lat), co wskazywało na jego ewolucję w kierunku Home sapiens. (2) Charakter 1 występowanie różnych typów narzędzi kamiennych w poszczególnych warstwach również świadczyły o ewolucyjnym rozwoju sinantropa.