ków gwarantowanych w 90% podwyższa się do równowartości w złotych 18 000 euro od 1 stycznia 2002 r. oraz do równowartości w złotych 22 500 euro od 1 stycznia 2003 r.
Drugim zadaniem jest udzielanie zwrotnej pomocy finansowej na usunięcie stanu niebezpieczeństwa niewypłacalności banku.
Wpłaty banków oraz efekty działalności BFG w tych dwu obszarach jego oddziaływania na stabilność systemu banków komercyjnych obrazują tabele 2.9-2.11.
Tabela 2.9. Wpłaty banków na rzecz BFG z tytułu opłaty rocznej w Polsce w latach 1995-2002 (w min zł)
Rok |
Oplata roczna banków komercyjnych |
NBP |
Razem |
1995 |
173,8 |
0 |
173,8 |
1996 |
230,0 |
0 |
230,0 |
1997 |
261,2 |
0 |
261,2 |
1998 |
209,2 |
89,8 |
299,0 |
1999 |
203,4 |
135,6 |
339,0 |
2000 |
256,9 |
171,3 |
428,2 |
2001 |
158,6 |
158,6 |
317,2 |
20021 |
95,5 |
95,5 |
191,0 |
1 Dane wstępne.
Źródło: Zaleska (2001b), s. 33 oraz informacje BFG.
Tabela 2.10. Liczba deponentów i kwoty wypłat klientom upadłych banków w Polsce w latach 1995-2002
Wyszczególnienie |
1995 |
1996 |
1997 |
1998 |
1999 |
2000 |
2001 |
20021 |
Liczba deponentów (w tys.) |
88,7 |
59,4 |
10,4 |
6,8 |
1,6 |
147,3 |
2,1 |
0,0 |
Kwota wypłat (w min zl) |
103,7 |
50,8 |
6,4 |
8,2 |
4,7 |
485,0 |
8,0 |
0,0 |
1 Dane wstępne
Źródło: Zaleska (2001b), s. 34 oraz informacje BFG.
Tabela 2.11. Efekty działalności pomocowej BFG w Polsce w latach 1996-2002
Rok |
Kwota pożyczek (w min zł) |
Depozyty gwarantowane (w min zl) |
Udział depozytów gwarantowanych w kwocie pożyczek (w%) |
Liczba „uratowanych” jednostek bankowych |
Liczba „uratowanych” miejsc pracy (w tys.) |
1996 |
129,2 |
162,3 |
125,6 |
70 |
1,4 |
1997 |
343,7 |
1 297,2 |
377,4 |
157 |
3,8 |
1998 |
219,1 |
8 228,8 |
3 755,7 |
186 |
10,1 |
1999 |
284,1 |
1 343,8 |
473,0 |
88 |
3,5 |
2000 |
205,4 |
890,0 |
433,0 |
50 |
1 151.0 |
2001 |
749,0 |
49 275,8 |
6 580,0 |
1 760 |
40 707,0 |
20021 |
132,8 |
249,1 |
187,6 |
34 |
301,0 |
1 Dane wstępne.
Źródło: Zaleska (2001b), s. 38 oraz informacje BFG.
W sektorze banków komercyjnych, w różnych dziedzinach ich funkcjonowania, wystąpiły również zjawiska negatywne. Obrazują to tabele 2.12 i 2.13.
Tabela 2.12. Udział należności zagrożonych w należnościach brutto od sektora niefinan-sowego w Polsce w latach 1993-2002 (w %)
Rok |
Udział należności zagrożonych w należnościach brutto | |||
ogółem |
w tym | |||
poniżej standardu |
wątpliwe |
stracone | ||
Sektor bankowy | ||||
1993 |
30,1 |
7,3 |
6,1 |
16,7 |
1994 |
27,9 |
5,8 |
5,4 |
16,7 |
1995 |
20,4 |
5,2 |
3,4 |
11,8 |
1996 |
12,7 |
3,9 |
1,6 |
7,2 |
1997 |
10,2 |
3,8 |
1,2 |
5,2 |
1998 |
10,5 |
3,9 |
1,9 |
4,7 |
1999 |
13,3 |
5,1 |
3,4 |
4,8 |
2000 |
15,0 |
4,4 |
5,1 |
5,5 |
2001 |
17,9 |
4,6 |
5,1 |
8,2 |
2002 |
20,5 |
4,6 |
5,2 |
10,7 |
Banki komercyjne | ||||
1993 |
31,0 |
7,5 |
6,4 |
17,1 |
1994 |
28,5 |
5,9 |
5,7 |
16,9 |
1995 |
20,9 |
5,4 |
3,5 |
12,0 |
1996 |
13,2 |
4,1 |
1,7 |
7,4 |
1997 |
10,5 |
3,9 |
1,2 |
5,4 |
1998 |
10,9 |
4,0 |
2,0 |
4,9 |
1999 |
13,7 |
5,3 |
3,6 |
4,8 |
2000 |
15,5 |
4,5 |
5,4 |
5,6 |
2001 |
18,6 |
4,8 |
5,3 |
8,5 |
2002 |
21,4 |
4,8 |
5,5 |
11,1 |
Banki spółdzielcze | ||||
1993 |
24,4 |
5,5 |
4,1 |
14,8 |
1994 |
21,3 |
3,8 |
2,4 |
15,1 |
1995 |
11,7 |
1,9 |
1,1 |
8,7 |
1996 |
5,3 |
1,2 |
0,4 |
3,7 |
1997 |
3,7 |
1,1 |
0,4 |
2,2 |
1998 |
3,5 |
1,2 |
0,5 |
1,8 |
1999 |
3,6 |
1,4 |
0,5 |
1,7 |
2000 |
4,5 |
1,7 |
0,7 |
2,1 |
2001 |
6,2 |
2,1 |
U |
3,0 |
2002 |
7,2 |
2,1 |
1,1 |
4,0 |
Źródto: Sytuacja... (2003), s. 51.
Wyraźnie niekorzystna sytuacja w dziedzinie udziału należności zagrożonych w należnościach brutto od sektora niefinansowego wystąpiła w latach 1993-1995 oraz (po kilku latach poprawy) poczynając od 1999 r. Podobnie rentowność w latach 1993-1994 i obecnie jest wysoce niesatysfakcjonująca.
Powstawanie wyżej wymienionych problemów w polskim systemie bankowym w początkach lat dziewięćdziesiątych miało źródło w transformacji systemu.