Ctcrm t bieli, nic pozostające bez wpływu nawet na ich wartości łonacyjne (np czerwie* może wyj** zbyt ciemno lub zbyt jasno w «»lezn.*ict od emulsji). bardzo poważnie zmienia obraz rzeczy-wbitego *wi«u MmUi kaftdy, kto ogląda film. przyjmuje •• >• «'k" utowy jako wierny naturze. Jest to skutek zjawiska <y*-mwvgo złudzenia (p •. 23) Widz me doznaje wstrząsu na w t.k.k iwi.it i. w którym niebo Jest tej samo] barwy co twarz alowuchtt. przyjmuje odcienie swri^o jako czerwony, biały u*bu*sk i kolor sztandaru, cz *rnc wargi jako ezerwone. białe wi -t. j tk.» blond, liście ni drzewie są tak samo ciemne jak usta kobiety Innymi słowy. nie tylko coły wielobarwny świat został > reirnen «uv w weiat cznmo-bialy. ale w procesie tym uległy znu.mte wzajemn*- stosunki wszystkich walorów kolorystycznych;
«ie pudob « *atwa me istniejące w naturalnym świecie; u • sam k >i«*r mają rz*vxv. które w rzeczywistości nie pozostają M sobą w z.idnym bezpośrednim związku kolorystycznym, lub tez związek ich jest zupełnie Inny
'>» > ».? fiinyicw prfypomina rzeczywistość pod tym wzglądem. z« równi* wielką rolą odgrywa w nim oświetlenie. Oświetlenie, nu przykład, ogromni* dopomaga do ania
k </.t.»i«u pr;«iłmU«tow IW c*»«c pełni kratery na powierzchni Huczno, są pnktwzn* niewidoczne. ponirwai promienie zło-
nocan* ę |
sala;i 1 |
r *t*. ■ i |
n!W l |
n* mi**i |
pudas* |
Z )*«*«%* | |
| stron |
wUtMa 1 ni |
z), fon. |
adto tki |
i musi |
iw ikasta |
itaemia |
wyrazi |
w edet |
tłu nu* |
OH'** l |
vw»rssf |
na th t |
wtułvbv |
wvr ii | ||
y| p*wn* czyss i |
1 11*1 M | ||
* t • |
v ł* d |
immm sl*. nu | |
uW lllill |
raeśb |
Nawet ukci*. i |
wtad v n v hurm |
imcstu WtMJit " Wt ot*' |
"•V * ’1 t zukk'| mty nn |
fotam* ety W |
izr^s tagpftfa |
kiv gt» |
ągwteśl |
lic t tył |
fu esy |
Mzwiąianiz
Od epośobu kib nłjens* fthwwww ***** .,v wvgUz.is*f
nie rzucają cienia, światło słonccz-by mry^y gór lub dolin stały sk n»r* stopień jasności, pozwalający
f.„l, ,1 deseni. które umemozh-
.rtednuob*. wywołując wrażenie, ą l»nrgo przedmiotu i vice versa. prtNrklad. do trudnej sztuki fotogra-4 e- i C^or «:y m:eó tvlko ..mecha-, , „ą trudności, które Wto wpra-.-«bwr*». jok fotografa Od ja-
h i.jjLi*zn*rrr c*y fmor*»*
al,-y~ ło rt*crr-dsnk> cnednuo-
i\Kwłm* inaczej
. >r> d . * prawej ery Wwwj strony-
granica obrazu i 0Di.nu.xttC od «iz*d*.otu
Nasze pole widzeniu jest ograniczone. Widzenie Je*t iiujsłlnicj-w środku siatkówki, jego ostrość zmniejsr.a się w kierunku Smogów i wreszcie następuje wyraźna granica zasięgu widzenia wynikająca z budowy organu wzroku. Tuk więc, jeśli oczy sklecane fą na określony punkt, widzimy tylko ograniczony wycinek przestrzeni. Fakt len ma jednak niewielkie znaczenie praktyczne. Większość ludzi zupełnie sobie tego nic uświadamia. i>o-nieważ nasze oczy i głowy są ruchome i nieustannie tę możliwość wykorzystujemy, przez co nigdy me narzuca nam się ograniczoność zasięgu naszego widzenia. Z tego powodu. jeżeli już nie z innych, najzupełniej fałszywe Jest twierdzenie niektórych teoretyków, a także i praktyków filmu, ze ograniczony obraz na ekranie jest odpowiednikiem naszego ograniczonego widzenia w normalnym tyciu. Jest to kiejwika psychologia Nie można absolutnie porównywać ograniczeń obrazu filmowego z ograniczeniami wzroku. |>onicwnz w rzeczywistym zasięgu ludzkiego widzenia ograniczenie to po prostu nie istnieje. Praktycznie biorąc, nasze pole widzenia jest nieograniczone i nteikotaune Można cały pokój uznać za Jedno nieprzerwane pole widzenia, mimo że oczy nasze nic mogą obejrzeć togo pokoju z jednej pozycji. K.cdy bowiem na coś patrzymy, nasz wzrok nie zatrzymuje się na jednym punkcie, lecz przesuwa się. A ponieważ ruszają się nasze oczy i głowa, widzimy cały pokój Jako Jedną całość.
Inaczej jest z filmom lub fotografią. W naszej argumentacji weźmiemy j*od uwagę pojedyncze ujęcie zdjęte nieruchomym aparatem. Ujęcia z jazdy i panoramy będziemy omawiali jióżnlej. (Zresztą nawet te środki w żadnej mierze nie zastępują naturalnego zasięgu widzenia, an: też nic jest to ich przeznaczeniem). Ograniczenia obrazu dają się odczuć natychmiast. Przestrzeń objęta obrazem jest widoczna do pewnej granicy, po czym przychodzi brzeg, który odcina wszystko, co leży pocą nim. Błędem byłoby uważać to za defekt. Wykażemy później, że takie właśnie ograniczenia dają filmowi prawo do miana sztuki.
Ograniczenie to (a także brak efektów »ły ciążenia) tłumaczy. dlaczego nieraz Jest tak trudno oddać na fotografii w sposób zrozumiały topografię danej sceny. Jeżeli na przykład fotografuje się zbocze góry z dołu albo schody z góry. gotowy
ł rum jako rrtuka
17