scandjvutmp1601

Fryderyk Froebel. 19

miłość sprawy podtrzymuje w nim energję, nie pozostając bez wpływu tak na współpracowników jego, jak i na miejscową ludność. Około r. 1820 liczba uczniów sięga już sześćdziesięciu. Zaraz na początku samoistnej działalności Froeblowi przychodzi na myśl, że publiczne wychowanie szkolne i nauczanie stanowi tylko dalszy ciąg początkowego domowego wychowania. Pragnąc tedy poprawić pierwsze, trzeba drugie przekształcić. Określiwszy zaś w taki sposób zadanie, bierze się do jego rozstrzygnięcia. Bada on małe dzieci, usiłuje zrozumieć ich właściwości, podpatrzeć zgodne z przyrodą wymagania. Jako wynik dziesięcioletnich spostrzeżeń i wniosków ukazuje się głębokie dzieło pedagogiczne: „Menschenerziehung“ (Wychowanie człowieka), drukowane w czasopiśmie „Die erzieh-ende Familien“ z r. 1826. (Zapoznamy się z niem na innem miejscu). Jednocześnie Froebel prowadzi szkołę. Swoboda i poszanowanie osobistości ucznia stanowią znamienny rys tego zakładu; żywe zajęcie, działalność dzieci jest tam punktem wyjścia nauczania. W kursie początkowym wykładane są: religja wraz z krajoznawstwem, gimnastyka, a zwłaszcza gry towarzyskie, znajdują rozległe zastosowanie. Dzieci zwiedzają zakłady przemysłowe, pracownie, przyglądają się żywej przyrodzie, badają okolicę; przechadzki, przedsiębrane w tym celu, dostarczają właśnie materjału do nauki o rzeczach, stanowią początki historji powszechnej. Taki odrębny porządek i metoda wykładu nie podobały się stronnikom starej szkoły; posypały się zewsząd drwiny, napaści, a wkońcu puszczona zostaje w obieg wieść o odszczepieństwie Froebla i antyreligijnym kierunku jego zakładu. Potwarz szerzy się szybko tak, że wyznaczono wkońcu całą komisję rewizyjną. Po kilkodniowym ścisłym przeglądzie i egzaminach prezes wydaje na-