scandjvutmp3301

Fryderyk Froebel. 45

walinę uczucia religijnego. Cóż może być bardziej wzruszającego i świętego nad widok matki, która z radością wita swoje budzące się ze snu maleństwo i kieruje ku Stwórcy dziękczynne spojrzenia drogiego sobie oblicza. Ten najpierwszy związek dziecięcia z Bogiem, powstający za pośrednictwem matki, pozostawia głębokie ślady. Niech nikt nie mówi, że dla dziecka związek taki jest niedostępnym: umysłem nie pojmie go ono, ale odgadnie sercem.

b) Najpierwszem wypowiedzeniem się dziecka jest objaw siły. Działanie zewnętrzne wywołuje oddziaływanie. Stąd to najpierwszy okrzyk jako protest, najpierwszy uśmiech jako aprobata. Niepokój, krzyk, płacz — świadczą zawsze o czemś nieprzyjaznem, szkodliwem. Spokój, zadowolenie, uśmiech witają rzeczy potrzebne, pożądane. W pierwszym okrzyku niema najmniejszej zachcianki lub samowoli; ale te popędy ukazują się bardzo wcześnie, a kiedy już raz skaziły młodą duszę, trudno bywa je wykorzenić; pociągają za sobą inne wady.

Zycie ludzkie nie obywa się bez walki i cierpienia; dziecko od najwcześniejszego wieku przyzwyczajać się winno do pewnych drobnych umartwień, radzić sobie ze stopniowo nastręczającemu się przeciwnościami, w sobie szukać oparcia.

Gdy rodzice mocno są przekonani, że dziecku dano wszystko, czego mu potrzeba, że usunięto wszelki wpływ szkodliwy, mogą, a nawet powinni pozostawić w spokoju rozkrzyczanego malca, dać mu czas na uspokojenie się, przyjście do siebie. Pozwólcie raz dziecku wymóc tym sposobem współczucie lub pomoc w rzekomych, albo łatwych do zniesienia przykrościach, a wiele się traci przez to i odzyskać da się może tylko przemocą i napozór tylko.