0000028

RENATA CZEKANOWSKA-SZLANDEOW1CZ

POMIAR SIŁ KONTRAKCYJNYCH WEWNĄTRZKRĘGOSŁUPOWYCH W ODCINKU SZYJNYM

Z Kliniki Neurochirurgii Instytutu Chorób Układu Nerwowego i Narządów Zmysłów AM w Poznaniu Kierownik Kliniki: doc. dr hab. med. F. Tokarz

Prawidłowo ukształtowane kręgi są ciągle poddawane działaniu siły ciężkości i sił kontrakcyjnych aparatu więzadłowo-mięśniowego kręgosłupa oraz działaniu sil rozpierających przez krążki międzykręgowe. Pomiędzy tymi siłami ściskającymi i przeciwdziałającymi — zwanymi również siłami kontrakcyjnymi i dystrakcyjnymi — istnieje względna równowaga, dzięki której zostaje zapewniona prawidłowa ruchomość kręgosłupa: zgięciowa, odgięciowa i rotacyjna (1, 2).

Uraz zakłóca ten fizjologiczny rozkład sił oraz zmienia ukształtowanie struktur kręgosłupa i jego ruchomość w zależności od tego, które z tych struktur zostają uszkodzone. Czynnikiem decydującym o niestabilności złamania jest uszkodzenie aparatu więzadłowego. Dotychczas nie ma sposobu dokładnego określenia stanu funkcjonalnego więzadeł. Stosowane techniki radiologiczne, jak i badanie kliniczne ruchomości kręgosłupa nie w pełni odzwierciedlają sytuację, a często nie mogą być przeprowadzone ze względu na możliwość wywołania wtórnych szkód (dodatkowe zwichnięcia).

Prowadzona w Klinice Neurologicznej AM w Poznaniu metoda pomiaru śród-operacyjnego sił trakcyjnych pozwala w przybliżeniu określić sprawność stabilizacyjną aparatu więzadłowego w uszkodzonym segmencie ruchowym kręgosłupa. Polega ona na pomiarze sił kontrakcyjnych wewnątrzkręgosłupowych w zakresie pojedynczej jednostki czynnościowej kręgosłupa.

Eadanie przeprowadza się za pomocą specjalnego urządzenia pomiarowego (ryc. 1). Urządzenie to w kształcie rozwieracza składa się z dwóch ramion dźwigniowych dłuższych i dwóch ramion rozwierających krótszych. W jedno z ramion rozwierających w wykonanych wgłębieniach umieszczono przeciwległe ciwa czujniki tensometryczne foliowe. Od nich wyprowadzone są przewody biegnące w wyfrezowanym rowku równoimiennego ramienia dźwigniowego i następnie przechodzą one w kabel ekranowy chroniący przed zakłóceniami zewnętrznymi. Powyższe urządzenie dystrakcyjne łączy się z mostkiem tenso-metrycznym, na skali którego odczytuje się pomiar siły dystrakcyjnej. Uzyskane wartości pomiaru przelicza się na jednostki mianowane; kG. Cały układ pomiarowy został wyskalowany przez obciążenie krótszego ramienia siłą o znanej wartości.

Zastosowany w urządzeniu układ dwóch pasków tensometrycznych wyklucza Hąd, który przy użyciu jednego paska może spowodować różnica temperatur między ciałem chorego a otoczeniem. Natomiast użycie przewodu ekranowane-9o eliminuje wpływ pola elektromagnetycznego wytwarzanego przez inne urządzenia sali operacyjnej. Kleje żywicowe zaś chronią paski tensometryczne