lfifi Inhalacje
da i rozbijane o brzeg jej cząstki powodują - podobnie jak to się dzieje w pobliżu wodospadów - powstawanie korzystnych dla zdrowia ujemnych jonów powietrza. Spacerowanie na brzegu morza łączy działanie tych aerozoli, ujemnych jonów powietrza i ruchu. 2. Inhalacje okolotężniowe. Do naturalnych inhalacji chlorkowo-sodowych, jodowych i bromkowych należy także wziewanie unoszącego się w powietrzu aerozolu, który powstaje w bliskim otoczeniu tężni wskutek parowania solanki spływającej z faszyny. Największe w Europie tężnie znajdują się w Ciechocinku, mniejsza jest w Konstancinie. Mikroklimat okołotężniowy różni się od morskiego pobrzeża Bałtyku wyższymi temperaturami i mniejszą siłą wiatru. W pobliżu tężni występuje efekt chłodzenia powietrza spowodowany parowaniem solanki. Najwięcej aerozolu w po wietrzu w otoczeniu tężni stwierdza się w dni słoneczne i o małej sile wiatru. 3. Sub-terraneoterapia. Określenie to dotyczy aerozoloterapii prowadzonej w komorach powyrobiskowych kopalń soli. Takie postępowanie fizjoterapeutyczne prowadzi się w Polsce od 1958 r. - w najstarszej polskiej kopalni soli w Wieliczce k. Krakowa. W komorach powyrobiskowych, na głębokości 211 m, mieści się 60-łóżkowy oddział szpitalny, w którym przebywają kuracjusze, przeciętnie przez ok. 5 godzin dziennie. Swoistość mikroklimatu podziemnych komór polega na całkowitej jej izolacji od wpływów atmosferycznych, zanieczyszczonego powietrza, energii słonecznej, promieniowania kosmicznego oraz hałasu. Ponadto mikroklimat ten cechuje niska zawartość szkodliwego aerozolu organicznego i antropogennego, zwiększona zaś zawartość jonów chlorkow'o-sodowych, wapniowych i magnezowych. Stężenie aerozolu NaCI jest zbliżone do występującego nad brzegiem Morza Bałtyckiego i w strefie okołotężniowej w Ciechocinku. 4. Jonizacja powietrza. Jony w powietrzu powstają wskutek przyłączenia się swobodnych elektronów do cząsteczek azotu, dwutlenku węgla, tlenu i innych składników'. Powietrze jest jonizowane stale przez czynniki naturalne. takie jak promieniowanie kosmiczne i słoneczne, radioaktywne promieniowanie ziemi, wyładowania elektryczne, wiatr czy energia wodospadów. Człowiek przebywa w środowisku materialnym, w którym jest więcej jonów dodatnich niż ujemnych. Stosunek ilościowy jednych do drugich wynosi ok. 5 : 4 (znane jest zjawisko „przeskakiwania iskry" z przedmiotów na ciało). Dzieje się tak, gdyż jony dodatnie są przyciągane przez ujemnie naładowaną ziemię, która odpycha od siebie jony ujemne. Jony przestają istnieć, kiedy tracą swój ładunek elektryczny. Czynnikami powodującymi utratę ładunku elektrycznego przez jony są zanieczyszczenia powietrza, urządzenia klimatyczne i ogrzewcze pomieszczeń, a nawet elektryczność statyczna tworzyw syntetycznych.
Działanie biologiczne inhalacji i jonizacji powietrza. Inhalacje działają głównie miejscowo na błony śluzowe i mięśnie gładkie dróg oddechowych. Najważniejszym celem inhalacji jest poprawa funkcji błony śluzowej i rozszerzenie zwężonych dróg oddechowych, a w szczególności: nawilżenie dróg oddechowych, usprawniające czynność nabłonka migawkowego, przyspieszenie regeneracji tego nabłonka, rozrzedzenie zagęszczonej i lepkiej wydzieliny błony śluzowej dróg oddechowych, zmniejszenie obrzęku zapalnego błony śluzowej, zniesienie skurczu mięśni gładkich oskrzeli, zapobieżenie reakcji antygen - przeciwciało w' przypadku astmy oskrzelowej, zlikwidowanie zakażenia bakteryjnego, wirusowego lub grzybiczego w drogach oskrzelowych.
Wyniki przeprowadzanych badań wskazują na szkodliwy dla organizmu człowieka brak w powietrzu cząsteczek zjonizowanych lub nadmiar jonów dodatnich. Natomiast korzystne dla człowieka jest, gdy w powietrzu znajdują się zjonizowa-ne cząsteczki i występuje zrównoważona ilość jonów dodatnich i ujemnych. Najbardziej korzystne jest występowanie w powietrzu przewagi jonów ujemnych. Obserwacje te są zwnązane z innymi, dotyczącymi wpływu zmian pogody na rozwój czy nasilenie objawów chorobowych. Związkami tymi zajmuje się nowo powstała gałąź wiedzy, jaką jest meteoropatologia. Od dawna wiadomo, że pewnym lokalnym wiatrom, takim jak np. wiatr halny w Tatrach, fen w Karkonoszach, sza-raw w Izraelu czy sirocco na Sycylii, towarzyszy występowanie u niektórych ludzi różnych objawów chorobowych. Zaliczyć do nich można dolegliwości ze strony serca, zaburzenia czynności przewodu pokarmowego, uczucie duszności, bóle głowy, wzmożoną pobudliwość nerwową, depresję. Przypuszcza się, że te zjawiska atmosferyczne są powodowane przez powstawanie dużej ilości jonów dodatnich; z kolei tak zjonizowanym cząsteczkom powdetrza przypisuje się rolę sprawczą w wywoływaniu wymienionych dolegliwości.
Ujemne jony powietrza działają na układ nerwowy wegetatywny, na gruczoły wewnętrznego wydzielania i wiele innych narządów7. Wynikiem ich działania są m.in.: zwiększenie czynności rzęsek nabłonka migawkowego dróg oddechowych, pogłębienie oddechów, zwolnienie oddychania, zmniejszenie zużycia tlenu, zwiększenie jego aktywności biologicznej, obniżenie ciśnienia tętniczego krwi. Ponadto jony ujemne powodują zwiększenie aktywności ruchowej, działają prze-ciwbólowo, przyspieszają przemianę energetyczną komórek, pobudzają wzrost, hamują rozwój bakterii i grzybów. Jony dodatnie działają przeciwnie, a nawet wręcz szkodliwie na organizm człowieka.