83
Patologia i klinika spondylozy szyjnej
w stałe w wyniku napięcia spowodowanego gwałtownym ruchem szyi, zazwyczaj po zadziałaniu urazu. Można zatem uważać, że jest to typ urazowy wypadnięcia jądra; najczęściej spotyka się go u ludzi młodych. Drugim rodzajem wypadnięcia jądra jest wysunięcie się poprzez pierścień, które występuje u ludzi w wieku średnim i starszym. Z wiekiem jądro miażdżyste odwadnia się i traci elastyczność, a w wyniku tego dysk może uwypuklać się w różnych kierunkach. Miejscowe uwypuklenie może nastąpić gdziekolwiek, a bardzo się do tego przyczynia każde osłabienie włókien pierścienia. Uwypuklenie może być centralne, boczne, przednio-boczne, lub też może być kombinacją tych trzech rodzajów.
Przy wypadnięciu centralnym mogą wystąpić oznaki ucisku rdzenia, a przy uwypukleniu bocznym czy przednio-bocznym — objawy ucisku korzeni, lub też połączenie objawów rdzeniowych i korzeniowych. Uwypuklona substancja może ulec zwapnieniu, i — ponieważ w trzonach sąsiednich kręgów również będą zachodziły zmiany odczynowe — mogą tworzyć się wyrośla kostne, które zlewają się z wypchniętą substancją. Zmiany spondylotyczne mogą "występować w jednym lub więcej stawach kręgosłupa szyjnego, lub też mogą być częścią procesu
Ryc. 2. Przekrój strzałkowy kręgosłupa w odcinku szyjnym przez wypukłość poprzeczną w C4—5, uwidaczniający uwypuklenie krążka międzykręgowego i zmiany w sąsiednich
kręgach.
obejmującego w większym lub mniejszym stopniu cały kręgosłup. Tylko u około 20% pacjentów uszkodzenia są pojedyncze. Badanie 17 pacjentów ze spon-dylozą szyjną wykazało: w dwóch wypadkach — pojedyncze wypadnięcia dysku, w czterech — podwójne, w trzech — trzy wypadnięcia, w pięciu — cztery i w trzech — pięć. Najczęstsze było wypadnięcie dysku między C5 i C6: nastąpiło u 16 osób. Poza tym najwięcej urazów dotyczyło Cj_4 (111 pacjentów) i C^g (12 pacjentów) oraz Cg_7 (9 pacjentów). Dysk Cz_3 uległ uszkodzeniu tylko w lekkim stopniu u 4 osób, a C7—Thj u 2. Klinicznie rzadko stwierdza się objawy ze strony Thj u pacjentów ze spondylozą.