Koszty logistyki przedsiębiorstw
Koszty logistyki przedsiębiorstw
Koszly powierzchni pod zapasem ’
Koszty utrzymania warunków składowania 6 (energia na klimatyzację, ogrzewanie, oświetleni^
Koszty pracy ludzkiej wydatkowane na:
- złożenie zapasu
- konserwację zapasu
- inwentaryzację zapasu
- wydanie zapasu
Narzuty na wydatkowaną pracę ludzką Koszty zużytych materiałów
Koszt zamrożonego kapitału w zapasie wg aktualnej stopy oprocentowania kapitału
Koszty: ubezpieczenia, deprecjacji, ubytków i strat, odsetek bankowych
Rys. 31. Koszty utrzymania zapasu w przedsiębiorstwie przemysłowym Źródło: A. Weselik, Określenie zasad praktycznych obrachunku kosztów w systemach logistycznych w zakresie przepływów materiałowych i towarowych, ILiM, Poznań, 1992, s. 25.
Koszty uzupełniania i utrzymania zapasu rotującego. W zarządzaniu zapasami, przy optymalizacji wielkości zapasu rotującego, klasyczną optymalizację podaje S. Krzyżaniak [25, s. 160], Oparta jest ona na funkcji kosztów całkowitych związanych z uzupełnianiem i utrzymaniem zapasu oraz wystąpieniem braków w zapasie i wyrażona formułą:
KZC = SKUzZR + ZKUzZR + SKUtZR + ZKUtZR + SKUtZB + ZKUtZB + SKBZ + ZKBZ
gdzie:
SKUzZR - stały koszt uzupełniania zapasu rotującego,
ZKUzZR i zmienny koszt uzupełniania zapasu rotującego,
SKUtZR i stały koszt utrzymania zapasu rotującego,
ZKUtZR i zmienny koszt utrzymania zapasu rotującego,
SKUtZB - stały koszt utrzymania zapasu zabezpieczającego,
ZKUtZB i zmienny koszt utrzymania zapasu zabezpieczającego,
SKBZ i stały koszt braku zapasu,
ZKBZ - zmienny koszt braku zapasu.
Wyróżniona kursywą część związana jest z uzupełnianiem i utrzymaniem zapasu rotującego. Części stałe: SKUzZR (stały koszt uzupełniania zapasu rotującego) oraz SKUtZR (stały koszt utrzymania zapasu rotującego) składają się z elementów przedstawionych w tabeli 7 i nie zależą od wielkości dostaw. Pozostałe składniki są równe:
• zmienny koszt uzupełniania zapasu rotującego:
ZKUzZR = Ld x k„ =—x ku,
WZ
• zmienny koszt utrzymania zapasu rotującego:
ZKUtZR = u„ x C x ZR = u0 x C x 0,5 x WZ,
gdzie:
PP - planowany popyt w rozważanym okresie,
WZ 1 wielkość zamówienia,
Ld - liczba dostaw w przyjętym okresie,
k„ - koszt związany z zamówieniem i przyjęciem jednej dostawy,
km - jednostkowy koszt utrzymania zapasu w przyjętym okresie (km = u0 x C),
u„ - wskaźnik okresowego kosztu utrzymania zapasu,
C - cena zakupu.
W tych obliczeniach można też przyjąć, że WZ i Wd, czyli wielkość dostawy jest równa wielkości zamówionej. Pozwala to określać ekonomiczną wielkość zamówienia, mimo że zapas w rzeczywistości wynika z wielkości dostawy. Koszt związany z uzupełnianiem i utrzymaniem zapasu rotującego można zatem zapisać następująco:
KZR = SKUzZR +-x k„ + SKUtZR + u„ x C x 0,5 x WZ
WZ
Stosowne obliczenia doprowadzą nas do wzoru na ekonomiczną wielkość zamówienia:
EWZi /2xPPxk- - /2xppxku
jest to wzór Wilsona (zwany także wzorem Harrisa).
Przykłady praktycznego obliczania kosztu opartego na kryterium minimalnego łącznego kosztu uzupełniania i utrzymania zapasu rotującego wraz z rysunkami, na których uwidocznione są koszty braków w zapasie, koszty utrzymania zapasu bezpieczeństwa na tle kosztów łącznych podaje S. Krzyżaniak w pracy [25, s. 161-182], Przy tym należy pamiętać, że w zarządzaniu zapasami podejmowane decyzje są uwarunkowane poziomem kosztów i wymaganym poziomem obsługi.
75