184
9. Funkcje wielu zmiennych
9.19. TWIERDZENIE. Niech f będzie funkcją różniczkowalną i określoną na otwartym wypukłym zbiorze E c R", odwzorowującą E w Rm. Jeżeli istnieję liczba M taka, ir(ff ^#*4 M dla xeM,to dla dowolnych a, b e j? '• T " ‘
lf(b)-f(a)r#M|b-a|.
Dowód- Ustalmy ae£ibe £. Określmy y(t) = (1—r)a+ tb dla tych wszystkich t eRl, dla których y(t) e E. Ponieważ E jest zbiorem wypukłym, więc y(t)e£ dlaO < t Niech g(/) =;
js f(y^)).Wtedy
g'(/)^f?(y(0)y'<t)-f'(y(0)(b-a) i wobec tego dla t e <0,1) mamy
lgTOI < l|ffat))|| |b-a| < M|b—a|.
Na mocy twierdzenia 5.19 |g(l) - g(G)j < M|b- a|, ale g(0) = f(a) oraz g(l) = f(b), co kończy dowód.
WNIOSEK. Jeżeli w założeniach poprzedniego twierdzenia dodamy warunek f'(x) §| 0 dla dowolnego xto fjestfunkcją stałą.
Dowód. Zauważmy, Że obecnie założenia twierdzenia są spełnione przy M = 0. .
9.20. Definicja. Mówimy, że odwzorowanie róźniczkowalne f zbioru otwartego E c R" w przestrzeń £M jest róźniczkowalne w sposób ciągły w £, jeśli f'jest odwzorowaniem ciągłym Ew URn, R”).
Wyraźniej, żądamy, żeby dla każdego x;'ć Ei dla dowolnego i > 0, istniała liczba <5 > 0| taka. że ||f'fy}-f^x)|j p ą dla y # £ i |x-yf jg||0
Jeśli to zachodzi, mówimy, że f jest ^'-odwzorowaniem.
9.21. TWIERDZENIE. Załóżmy, że f odwzorowuje zbiór olwarty M <= R” w Rm. Odwzorowaną
nie wtedy i tylko wtedy, gdy pochodne cząstkowe Djft istnieją i są ciągłe m E dla
1 m, WfJMj#j| ^
Dbwód. Załóżmy najpierw, że fe <<?'(£). Z (27) wynika, że (Djjd(x) = (f'(x)Cj) • u, | dla dowolnych i,j oraz xeE. Zatem
a ponieważ ju2[ — == T, wynika stąd, że
\(Djf)(y)-(Djf)(x)\ < |[f'(y)-f'(x)]e/| < ||f'(y)-f'(*)ll i wobec tego Djf jest funkcją ciągłą.
Dla dowodu twierdzenia w drugą stronę, wystarczy rozpatrzyć przypadek m = 1. (Dlaczego?) Ustalmy xe£ie > 0. Ponieważ £ jest otwarty, więc istnieje kula otwarta S ć £ o środku w punkcie x i promieniu m Z ciągłości funkcji D jf wynika, że r może być dobrane tak, żeby