1512549Y4413890627476!12311964 n

28

Rozdział I

Kognitywii

ność do tworzenia świadomych wspomnień przedwerbalnych. Zaprezentowana teza ma swoje korzenie w sugestii Marka Howc’a i Mary Courage⁶’, którzy dostrzegają możliwość wystąpienia powiązań między zanikiem amnezji wczesnodziedzięcej a używaniem języka jako naturalnego sposobu odzwierciedlania bieżących doświadczeń. Wspomniani badacze podkreślają, że istnieje związek z rozwojem u dziecka pojęcia „ja” i pamięci autobiograficznej, co więcej, uważają oni język za niezbędny dla zaistnienia „ja”.

Występuje ścisła korelacja języka z uczeniem się. Dopływające do dziecka informacje w połączeniu z doświadczeniem wywołują reorganizowanie informacji w mózgu. Nie jest to proces mający charakter constans (stały). Odbywa się to w sposób dynamiczny. Alson Gopnik, Andrew Meltzoff i Patricia Kuhn" postawili hipotezę, że dzieci nie mają wyłącznie jednego programu, ale postępujące po sobie kolejne programy - coraz potężniejsze i dokładniejsze, przy czym dzieci same siebie przeprogramowują.

Wcześniej wspomniałem, że występuje różnica pomiędzy tym, co pomyśleliśmy, i tym, co wyraziliśmy symbolami językowymi. Ludwig Wittgenstc-in w swoim Traktacie logiczno-fiłozoficznym zadał fundamentalne pytanie: czy granicami mojego świata są granice mojego języka. Odpowiadając na nie, postawił tezę: język i świat mają wspólną strukturę logiczną. W związku z tym powstające myśli na temat świata są ograniczone przez logikę języka. Oznacza to, że logika języka uniemożliwia mówienie o całym istniejącym obiektywnie świecie. Człowiek może myśleć tylko poprzez język i właśnie to ogranicza możliwości jego pojmowania i myślenia. W późniejszym okresie Wittgenstcin zwrócił uwagę na kontekstowość i intencje mówiącego, co zmusiło go do zrewidowania swojego stanowiska i uznania, że język nie jest tyko formalnym nośnikiem służącym do analizy rzeczywistości. Uznał on, że języków jest wiele i pełnią one określone funkcje.

Stanowisko to jest zbieżne z podejściem psychologicznym, które zakłada wielość form myślenia i ich wyrażania. Takie podejście wskazuje na znaczną złożoność poruszanego problemu.

Ernsta Póppcla⁶⁴ zauważając zjawisko „stopniowego wytwarzania myśli w toku mówienia”, podkreśla związek języka z myśleniem. W wyniku aktu komunikowania pobudzane jest myślenie. Ponadto akt ten przyczynia się do procesu wymiany myśli oraz wywołuje generowanie nieskończonej ilości wypowiedzi w różnych konfiguracjach. Wysnuć z tego można ważny wniosek edukacyjny: jeżeli chcemy, aby nasze dziecko myślało, konieczne jest, aby jak

^M Howe, Courage 1993.

*' Gopnik, MdtzulT, Kuhn 2004.

^M Poppcl 1989:177.

najczęściej mów^riło. Czy ma być musi tu wystąpić dialog polega dzL Metoda sokratejskiego dia stymulowania do twwczego mj

Jeżeli zatem wytwarzanie m konfiguracji komunikacyjnej, t procesie mówienia pojawi się n żamy, że komunikat musi być zi Jeżeli nasza wypowiedź będzie pozostający bez wpływu na rot włączając się w tok naszego ro: naszego myślenia. W przypadła uk. jakbyśmy nie mówili nic \ ży do sfery jednostki, ale do sfer ie włączony w obieg myśli dzięŁ

Wprowadzenie mediów d przekaz-zapamiętywanie-myśl związkami języka ze świadome stał radykalnie poszerzony. Mu każnikiem języka, swego rodzą turowych. W efekcie język kom dostarczycielem informacji, z d nia. Wzrosło znaczenie medió’ języków.

W mediach odbija się prze reprezentacja miesza się z pero terpretowania języka mediów r opinii, czy też przetwarzanie ii znaczenia komunikacji audiowi różnych obszarów mózgu. 7. jed słownego przekazu, z drugiej p odbioru kontekstu kulturowegr takcie ludzi. Brak tego kontakt przez mózg działań mających r Media z jednej strony obcinają odbierana w przestrzeni nieświ; ści człowieka informacje pisane

" C.adamcr 2000:59.