441 2

432 Rośliny ze stanowisk naturalnych

Daje cenny surowiec dla przemysłu browarnego i lecznictwa, tzw. szyszki chmielowe. Chmiel jest rośliną dwupienną (rys. 109). Szyszki chmielowe są to żeńskie kwiatostany barwy jasnozielonej, które kwitną od lipca do września. Na poszczególnych łuskach szyszki, szczególnie po przekwitnięciu, są widoczne jak gdyby przylepione skupienia pyłków jasnożółtych,

Rys. 109. Chmiel pospolity (Humulus lupulus): a — kwiatostan męski; b — kwiatostany żeńskie; c — kwiatostan żeński (kwiaty słupkowe); d —• kwiat męski (pręcikowy); e — szyszki

później pomarańczowobruna. tnych. Są to gruczołki osypujące się w postaci mączki zwane] lupuliną. Szyszki chmielowe w miarę przekwi-tania nabierają barwy jasnozielonej, żółtej, w końcu brunatnej. Dzięki lupulinie mają one swoisty przyjemny, żywiczny zapach i gorzki smak.

Surowiec. Surowcem są kwiatostany, tzw. szyszki chmielu — Strobuli Lupuli, które do celów zielarskich powinny być zebrane przed dojrzeniem. Są to łuskowa-te, delikatne listki, nałożone na siebie dachówkowato, barwy jasnozielonej lub żółtozielonej. Szyszka ma 2—3 cm długości. Surowiec ma smak gorzki, zapach słaby, przypominający walerianę. Nie może on zawierać roz-kruszonych ani brunatnych szyszek oraz części łodyg i liści.

Osobny surowiec stanowi lupulina — Lupulinum FP III. Są to główki włosków gruczołowych występujące na owocostanach chmielu. Otrzymuje się je przez otrząsanie ususzonych szyszek. Jest to miałki, jednorodny proszek, barwy złocistożółtej lub pomarańczowoczerwonej o wybitnie gorzkim smaku i słabym zapachu Walerianowym. Lupulina powinna zawierać olejek w ilości co najmniej 3%. Wilgotność — najwyżej 7%.

Lupulinę produkuje się przez odsianie jej z suszonych szyszek chmielowych. Przechowuje się ją w opakowaniu szczelnym, chroniąc przed świa-