128
Geometria analityczna w przesileni
Dwunasty tydzień - przykłady
129
(3.6.2) =
(PQ.PR.PS) =
1
-1
-5
Rozwiązanie
A) Objęto# równoleglośdanu V rozpiętego na wektorach ««. b, c wyraża się wiórem
Równolcglotóan rozważany w zadaniu jejt rozpięty na wektorach
a-/S=(0,2.-3). 5w-40cr(2,0,1), ImAA ■(-l.-J.O),
zatem jego objętość wyraia się wzorem
f 0 2
l-l -1
b) Objętość czworościanu V rozpiętego na wektorach p, q, ? wyraża się wzorem
Czworościan V rozważany w zadaniu jest rozpięły na wektorach p = (1,1,1), 5 = (i.-1,0), ? = (-1.3,-2). Zatem
1 -1 0 -l 3 -2
• Przy Mad 12.3 Sprawdzić, czy
a) wektory S = (l,-1,2), E = (0,4,-1), c = (2,2,3) są wspólplaszczyznowo;
jednej płaszczyzny.
Rozwiązanie
a) W rozwiązaniu wykorzystamy taki mówiący, ze wektory 5, b, i są współplassczyznowe wtedy i tylko wtedy, gdy (3. b, c) = 0. Dla wektorów 1 es (1,-1,2), 5 = (0,4,-1),
2 = (2,3,3) mamy
1-1 2 0 4-1
2 2 3
Wektory 2, 5, c są zatem współpłaszczyznowe.
b) Punkty P,Q, R, S należą do jednej płaszczyzny wtedy i tylko wtedy, gdy wektory PQ, PR, PS są współpłaszczyznowe. Dla punktów P = (1,1,1), Q = (0,1,2), R = (-1,3,0), 5 = (5,0, -4), mamy
P$= (-1.0.1), ?5*= (-2,2.-1), PSm (4,-1,-5).
obliczając iloczyn mieszany wektorów PQ, PR, PS otrzymamy
5.
Ponieważ ten iloczyn jest różny od zera, więc punkty P. Q, /}, g nic Bileią do ^ .
płaszczyzny.
• Przykład 12.4
Napisać równania ogólne i parametryczne płaszczyzn spełniających podane warunki:
a) płaszczyzna przechodzi przez punkt P - (0,1,-3) i jest prostopadła do wektora n = (—2,3, —5);
b) płaszczyzna przechodzi przez punkty P\ = (1,1,1), Pa = (_i o, 1), P3 = (5,6,7);
c) płaszczyzna przechodzi przez punkty Pi = (0,1,0), /łj = (3,0,0) i jest prostopadła do płaszczyzny zOy;
d) płaszczyzna przechodzi przez punkt P = (0,1,0) i jest równoległa do wektorów o = (-1,3,0), K = (3,1,-5);
e) płaszczyzna przechodzi przez punkt P = (-1,4,1) i jest równoległa do płaszczyzny »i : * - y + 6* — 12 = 0;
f) płaszczyzna przechodzi przez punkt P = (2,3, -6) i jest prostopadła do płaszczyzn x, : x + y + x -5 = 0, x2 : z - y + 2 = 0;
g*) płaszczyzna jest dwusieczną kąta dwuścicnnego utworzonego przez płaszczyzny xj : x — y + z =0; ir2 : 5* + y — z + 24 = 0.
Rozwiązanie
W rozwiązaniu wykorzystamy następujące fakty:
1. Równanie płaszczyzny * przechodzącej przez punkt P0 = (xo.yo.zo) o wektorze wodzącym ro i prostopadłej do wektora n = (/t, B,C) ma postać
* : (r- ro)o ii = 0. gdzie r = (*,y,ż).
Po przekształceniach równanie to przyjmuje postać
2. Równanie płaszczyzny przechodzącej przez punkt P0 = (*o,*. *») o wektorze wodzącym ro i równoległej do nicwspólliniowych wektorów i = (ti.fti.Ci), i = (sj.b.cj) ma postać
x: r= fo + ji + tp. gdzie ?«(x,f,r) oraz s,«€JŁ
Po rozpisaniu na współrzędne równanie to przyjmuje postać
{■ r»ro + «i, + ,i*'
y = Jft + 6,J + b«. gdzie 5,1 €JŁ
n) Równanie ogólne płaszczyzny x rozważanej w zadaniu ma postać
* : (r - 0,y- 1.* + *) o(-2.3.-*) = °.
stąd
—2* + 3y - 5* -1* - 0.