491

482 Rosimy ze stanowisk naturalnych

Drugim surowcem często zbieranym jest całe ziele pokrzywy —* Hba Urticae.

Zastosowanie. Liść pokrzywy jest stosowany w lecznictwie jako lek tamujący krwawienie przy większych skaleczeniach i niekrzepliwości krwi, poza tym przy krwawieniach wewnętrznych, hemoroidach itd. W kosmetyce służy do mycia włosów.

Olbrzymie ilości surowca zużywa przemysł do otrzymywania chlorofilu.

Zbiór liści pokrzywy przeprowadza się w ciągu lata od maja aż do września, tam gdzie występuje masowo, kosząc lub ścinając pędy sierpem (ochraniać ręce rękawicami). Po ścięciu można pozostawić pokrzywę w pokosach do przewiędnięcia, tylko w dni pogodne, ale nie na słońcu i na krótko. Prze więdła pokrzywa traci właściwości parzące i może być łatwo przeniesiona na miejsce suszenia. Rozkłada się ją w suszarni naturalnej cienką warstwą, gdyż łatwo się zaparza i czernieje. Po ususzeniu osmykuje się liście, odrzuca łodygi oraz oczyszcza z wszelkich przypadkowych domieszek. Właściwa barwa ususzonych liści jest ciemnozielona.

Z 5 kg świeżych liści otrzymuje się około 1 kg suszu.

Opakowanie stosować półszczelne lub normalne. Przechowywać w dziale surowców obojętnych.

50. Połonicznik — Herniaria L.

Połonicznik kosmaty — Herniaria hirsuta L. Połonicznik nagi — Herniaria glabra L.

(Inne nazwy: połonicznik gładki, połonicznik, psie mydło, ptasie mydło,

wronie mydło)

Rodzina; Goździkowate — Caryophyllaceae

'Obydwa gatunki połonicznika występują pospolicie na suchych piaszczystych nieużytkach, pastwiskach, ugorach, przydrożach i rumowiskach. Są do siebie podobne. Różnica między nimi polega na tym, że połonicznik kosmaty ma łodygi i liście gęsto odstające, owłosione, ma bujniejszy wzrost, jest łatwiejszy do zbioru. Oba gatunki udają się łatwo w podsie-wach, udane są również próby uprawy potowej.

Są to rośliny roczne lub dwuletnie, rzadko wieloletnie, niepozorne. Łodygi od nasady korzeni leżące, gwiaździsto rozkładające się na powierzchni ziemi. Liście drobne, podługowate, bezogonkowe, jasnozielone lub żółtawozielone. Kwiaty niepozorne, ziełonawe, osadzone są w kątach liści w zwartych okółkach. Rośliny kwitnące spotykamy od czerwca do października; barwa ziela jest wtedy żółtawa. Połonicznik ma słaby zapach,